Ұлы іс отаншылдықтан туады

1. Сөздермен жұмыс. Сөздікті пайдаланыңыз:

Сүйіспеншілік, құрмет, аяусыз, қасиет, ардақтау, қадірлеу, шатастырмау, намыс, іс, ұлы, ерлік, ұнатпау, ұлтшылдық, жақсы көрмеу.

2. Мына сөз тіркестерінің ана тіліндегі баламасын табыңыз, сөйлемдер құраңыз: тату болу, аспан мен жердей, ер жігіт.

3. Мына сөздердің антонимін табыңыз:

ұнату – шаруақор –

ер – адал –

дұрыс – әділ –

жақсы көру – жастар –

4. Түбірлес сөздердің мағынасын анықтаңыз. а) аяу, аяулы, аяусыз, аяушылық, аямау, аян, аянбау;

ә) еңбек, еңбектен, еңбекте, еңбексіз;

б) тату, татулас, тату көршілік, татулық, татусыз (дәмсіз тамақ), тату (дәм тату), тат (дәм тат);

в) сүй, сүйіс, сүйіспеншілік, сүйетіндік.

5. Мына сөздердің синонимін табыңыз: отаншыл, қасиет, ардақтау, намыс, шаруақор, шәкірт.

6. Ойтүрткі сұрақтарға жауап беріңіз.

а) Тарихтан қандай отаншыл тұлғаларды білесіз?

ә) Олар Отаны үшін қандай еңбектер істеді, қандай ерліктер жасады?

7. Мәтінді оқыңыз.

Ұлы іс Отанға деген сүйіспеншіліктен, халыққа деген құрметтен, осы екеуі үшін аяусыз еткен еңбек пен ерліктен туады.

Жастарыңыз отаншыл болсын. Отаншылдық – әр адамға керекті ең ұлы қасиет. Ал отаншылдық өз үйіңнен басталады. Кімде-кім ата-анасын ардақтаса, бірге туған бауырларымен тату болса, өзінің өскен ауыл, қаласын, туған ұлтын сыйлап, қадірлесе, сол адам отаншыл болады. Өйткені өз әке-шешесін ардақтамаған, өзгенің ата-анасын құрметтемейді.Өз ауылының тасын сыйламаған, өзге ауылдың тауын қадірлемейді. Өз ұлтын жақсы көрмеген өзге ұлттарды ұнатпайды. Мұны ұлтшылдықпен шатастырмау керек. Екеуі аспан мен жердей.

Намыс – азаматтың алтын туы. Әке-шешесін сыйлаған балада ғана намыс болады. Ер жігіттің елі – ата-анасы. Отаны - өз үйі.

Елді, жерді, отанды сүйетіндігіңді сөзбен емес, іспен дәлелде. Ата-анасын сыйлаған шәкірт, студент сабағын да жақсы оқиды, тәртібін де дұрыс ұстайды,шаруақор, адал,әділ болып өседі. Іс деген осы. Патриотизм осыдан басталады.

Бауыржан Момышұлы

Лексикалық түсініктеме

ардақтаса – если уважать

тату болса – если жить дружно

Өз ауылының тасын сыйламаған өзге ауылдың тауын қадірлемейді – тот кто не уважает свой холмик ,не дорожить чужой горой

Намыс – честь

шәкірт –ученик

шаруақор– хозяйственный

әділ–справедливый

өзгенің – чужого (чей-то)

8. Мына сөйлемдерді жоғарыда берілген мәтінге сәйкес аяқтаңыз:

Отаншылдық әр адамға ...

Кімде-кім ата-анасын ардақтаса, ...

Өз ауылының тасын сыйламаған ...

Өз ұлтын жақсы көрмеген ...

Намыс – азаматтың ...

Ер жігіттің елі ...

Елді, жерді, отанды сүйетіндігіңді ...

Ата-анасын сыйлаған шәкірт...

9. Мына етістіктерді, сөз тіркестерін пайдаланып, мәтінді әңгімелеңіз: туады, ұлы қасиет, отаншыл болады, құрметтемейді, қадірлемейді, өз ұлтын жақсы көрмеген, ұлтшылдықпен шатастырмау керек, аспан мен жердей, әке-шешесін сыйлаған балада ғана, ер жігіттің елі, іспен дәлелде, өседі, басталады.

10. Келісіңіз немесе қарсылығыңызды білдіріңіз.

Шын немесе жалған

	Ш	Ж
а) Ұлы іс Отанға деген сүйіспеншіліктен туады.
ә) Ұлы іс халыққа деген құрметтен, осы екеуі үшін аяусыз еткен еңбек пен ерліктен туады.
б) Отаншылдық әр адамға керекті ең ұлы қасиет емес.
в) Отаншылдық өз үйіңнен басталады.
г) Кімде-кім өз ата-анасын ардақтаса, сол адам отаншыл болмайды.
ғ) Кімде-кім бірге туған бауырларымен тату болса, сол адам отаншыл болады.
д) Кімде-кім өзінің өскен ауыл, қаласын, туған ұлтын сыйласа, қадірлесе, сол адам отаншыл болады.
е) Өз әке-шешесін ардақтамаған, өзгенің ата-анасын құрметтемейді.
ж) Өз ауылының тасын сыйламаған өзге ауылдың тауын қадірлемейді.
з) Өз ұлтын жақсы көрмеген, өзге ұлттарды ұнатады.
и) Намыс – азаматтың алтын туы емес.
к) Ер жігіттің елі – ата-анасы, отаны - өз үйі.

11. Мәтіннен нақыл, афоризмге ұқсас сөйлемдерді теріп жазыңыз.

12. Бауыржан Момышұлының отаншылдығы жөнінде не білесіз? Әңгімелеңіз.

13. Мәтіндегі әр азат жолға түйіндеме жазыңыз.