- •2 Билет
- •3 Билет
- •4 Билет
- •5 Билет
- •6 Билет
- •7 Билет
- •8 Билет
- •10 Билет.
- •12 Билет.
- •13 Билет
- •14 Билет
- •15 Билет
- •16 Билет
- •17 Билет
- •18 Билет
- •19 Билет
- •Камертондардың немесе басқа гармоникалық тербеліс жасайтын дснелердің шышратын дыбыстары музыкальқ дыбыстар деп аталады.
- •20 Билет
- •1.Динамика. Күш. Дене салмағы. Салмақсыздық. Аддитивті шамалар . Салыстырмалық принципі.
- •2. Термоэлектрондық эмиссия. Сәуле шығару. Фотоэффект. Жарықтың дуализмі. Фотоэлемент. Радиактивті.
- •21 Билет
- •1.Максвеллдің электромагниттік теориясы. Электромагниттік толқын. Әр түрлі ортада электромагниттік толқындардың таралуы. Радиобайланыс.
- •2. Броундық қозғалыс. Жылулық қозғалыс. Диффузия. Заттың үш күйі. Үштік нүкте. Сублимация. Балқу және қатаю.
- •22 Билет
- •1.Атом энергиясының физикалық негіздері. Кризистік масса. Ядролық реактор. Термоядролық реакция.
- •Электр тогының әсері. Джоль-Ленц заңы. Эрстед тәжербиесі. Магнит өрісінің күштік сипаттамасы. Магнит өрісінің күш сызықтары. Магнит ағыны.
- •23 Билет
- •Марстағы, Шолпандағы және айдағы термодинамикалық жағдайлар. Кванттық теория. Жылулық сәулелену. Жұлдыздардың энергиясы.
- •Газдардың қысымы. Атмосфералық қысым. Атмосфералық қысымның биіктікке тәуелділігі. Қысымды өлшейтін құралдар. Олардың жұмыс істеу принципі. Сорғылар.
- •24 Билет
- •Шала өткізгіштер. Электромагниттік индукция. Электромагниттік тербелістер.
- •Радиоактивті ыдырау заңы. Ауыр ядроның бөлінуі. Тізбекті ядролық реакция. Термоядролық реакция.
- •Жартылай ыдырау периоды
- •Кейбір элементтердің жартылай ыдырау периоды
- •Атом құрылысы Атом құрылысы тұрғысынан периодтық заңды түсіндіру
- •Атомдағы электрондардың күйі
- •25 Билет
- •Электр тогының химиялық әсері. Электролиз. Электролиз заңдары. Электролиттік диссосация. Гольванапластика.
- •Вывод закона Фарадея
- •Второй закон Фарадея
- •Примеры Расплавы
- •Растворы
- •Мнемоническое правило
- •Аррениус теориясының негізгі қағидалары:
- •Na элементі мен ионын салыстырайық:
- •Сl элементі мен ионын салыстырайық:
- •Электролиттік диссоциация теориясының қазіргі заманғы қағидалары:
- •Қышқылдардың, сілтілердің, тұздардың диссоциациялануы Қышқылдар
- •Негіздер
- •Орта тұздар
- •Қышқыл тұздар
- •Негіздік тұздар
- •Диссодиациялану дәрежесі. Күшті және әлсіз электролиттер
- •Ион алмасу реакциялары ] Сода кесегін тұз қышқылына салсак мына реакция жүреді:
- •Мыс сульфатының ерітіндісіне натрий гидроксидінің ерітіндіін құйғанда жүретін реакция:
- •Натрий гидроксидінің тұз қышқылымен бейтараптану реакциясын қарастырсақ:
- •Катиондарға сапалық реакциялар
- •Аниондарға сапалық реакциялар
- •2.Механикалақ қозғалыс. Оның салыстырмалылығы. Санақ жүйесі. Доплер эффекті.
- •Қозғалыстың салыстырмалылығы
- •Санақ жүйесі
- •Математическое описание
- •Релятивистский эффект Доплера
- •Как наблюдать эффект Доплера
Аррениус теориясының негізгі қағидалары:
Тұздар, қышқылдар, негіздер ерігенде және балқығанда иондарға ыдырайды.
Ерітінділер мен балқымалардың ток өткізгіштігі осы иондардың концентрациясына тәуелді болады. Олардың оң зарядталғаны катодқа тартылатындықтан катиондар деп, ал анодқа тартылатындары аниондар деп аталады. Ағылшын физигі М. Фарадей XIX ғасырдың 30-шы жылдары «электролит, ион, катион, анион» терминдерін енгізді. Ионды және ковалентті полюсті байланысты молекулалар суда ерігенде иондарға толығымен ыдырайды:
NaCl↔ Na++ Cl-;
HCl ↔ Н++ CI-;
H2S04 ↔ 2Н+ + S042-
Иондардың формулаларыада зарядтың таңбасы (+, - ) оның сан мәнінен кейін жазылады.
Ac тұзы ерітіндісіндегі иондардың гидраттану механизмін карастырайық. Зат суда еріген кезде оның молекуласы иондарға ажырап қана қоймайды, осы иондар су молекулаларымен әрекеттесіп гидраттар түзеді. Полюсті су молекуласын былай белгілейміз (+ -), ол диполь (диполь - екі полюс) деп аталады:H+→0←H+
Диссоциация нәтижесінде пайда болган иондар қасиеттері молекуланы құраушы атомдар мен молекулалардың қасиеттерінен өзгеше болады. Оның себебі олардың электрондық құрылысында. Осы айтылғанды ас тұзы молекуласы мысалында қарастырайық.
Na элементі мен ионын салыстырайық:
2311Na1s22s22p63s1 |
Na+ ls22s22p63s0 |
Оң зарядты ионның (катионның) радиусы атомның радиусынан кіші. |
Оң зарядты ионның (катионның) радиусы атомның радиусынан кіші. |
Күмістей жылтыр ақ металл. |
Ион - түссіз. |
Сумен шабытты өрекеттеседі:2Na + 2Н20 = 2NaOH + Н2↑ |
Суға әсер етпейді, тек гидраттанады. |
Тотығу-тотықсыздану реакциясында күшті тотықсыздандырғыш:Na°-ē→Na+ |
Ион — тотықтырғыш: Na+ + е→Na0 |
Сl элементі мен ионын салыстырайық:
3517Сl1s22s22p63s23p5 |
Сl-1s22s22p63s23p6 |
Теріс зарядты ионның радиусы атомның радиусынан үлкен. |
Теріс зарядты ионның радиусы атомның радиусынан үлкен. |
Хлор молекуласы жай зат күйінде екі атомнан тұрады С12, ол өткір иісті, тыныс жолдарын түршіктіретін жасыл-сары улы газ. |
Ион - түссіз. |
Суда аздап еріп, әрекеттеседі:Сl2 + Н20 = НСl + HCl |
Суға әсер етпейді, тек гидраттанады. |
Тотығу-тотықсыздану реакциясында күшті тотықтырғыш: Сl2 + 2ē→2С1- |
Ион - тотықсыздандырғыш. 2С1--2e→Сl2 |
Na+ иондарына судың диполь молекуласы теріс полюсімен, ал С1- иондарына оң полюсімен бағытталады.
Ac тұзындағы хлор ион күйінде тамаққа пайдаланылады да, ал хлор молекуласы С12 - улы газ. Гидраттанған иондардың кейде түсі де өзгереді. Мысалы, сусыз CuS04 - түссіз, гидраттанғаны CuS04 • 5Н20 - көгілдір түсті.
Электролиттік диссоциация теориясының қазіргі заманғы қағидалары:
Заттар суда ерігенде оң жөне теріс иондарға ыдырайды.
Диссоциацияның себебі - заттардың гидратациялануы. Электр
шамы жанады.
Электр тоғының әсерінен иондар катод пен анодқа бағытталады.
Диссоциация қайтымды үдеріс: диссоциация (ыдырау)↔ ассоциация (бірігу)
Электролиттер әр түрлі шамада диссоциацияланады (α).
Электролит ерітінділерінің химиялық касиеттері ондағы иондардың табиғатымен анықталады.
Элемент атомы мен оның ионының қасиеттері әр түрлі болады.
Иондар ерітінділерде гидратталған күйде болғанымен, заттардың диссоциациялану теңдеуін жазған кезде гидраттық қоршауын еске алмай, жалаң иондар күйінде жазылады. Бұл - жазу үдерісін оңайлату үшін жасалған шара. Электролит ерітінділерінде электр тогын тасымалдаушы иондар болады. Ондай электролиттерді екінші ретті өткізгіштер деп атайды.[2]