4) Індаеўрапейскі перыяд этнічнай гісторыі Беларусі(бронзавы жалезны век) . Балты і славяне на тэр Беларусі.

У бронзавым веку (4-2,7 тыс. гадоу назад) жывёлагадоуля становiцца вядучай галiной гаспадаркi. У жалезным веку (2 тыс. гадоу назад) на тэрыторыi Беларусi узшкае ворыунае земляробства. Такiм чынам, адбыуся пераход ад спажывецкай гаспадаркi да вы-творчай. Цяпер у родавай абшчыне кожная сям'я займаецца сваей гаспадаркап, - радавая абшчына ператвараецца у суседскую, чле-Кы якой Не звязаны сваяцкiмi адносшамi.

3 наступлением жалезнага веку удасканальваюцца прылады працы, узнікае маёмасная няроунасць i адбываецца паступовы пераход ад першабытнага да класавага грамадства.

Пачатак фарміравання беларускай народнасці звязваецца з каланізацыяй земляў сучаснай Беларусі ў 5—8 ст. славянскімі плямёнамі — дрыгавічамі, полацкімі крывічамі, радзімічамі. Рассяленне славян суправаджалася актыўнымі кантактамі з мясцовымі балцкімі плямёнамі ў месцах іх засялення.

Сучасная канцэпцыя, якая ўлічвае амаль усе акалічнасці этнічных працэсаў на Беларусі, распрацавана М. Піліпенкам. На першым этапе, калі ішло рассяленне славян на Беларусі, у выніку асіміляцыя балцкіх плямёнаў узніклі крывічы, дрыгавічы і радзімічы. На другім этапе (X – XI ст.ст.) у выніку эвалюцыйнага працэсу адбылася кансалідацыя насельніцтва ў адзіную славянскую этнічную супольнасць. На трэцім этапе адбываліся дыфузійныя працэсы з заходнімі славянамі, балцкімі і цюркскімі элементамі.

5) Зараджэння дзяржаўнасці ва ўсходніх славян. Кіеўская Русь . Полацкае і Тураўскае княства – першыя раннефеадальныя дзяржаўныя ўтварэнні на тэррыторыі Беларусі.

Племенные княжения у славян были предками Киевской Руси и представляли собой начальную форму государственности Киевская держава представляла собой федерацию наполовину независимых княжеств, которые подчинялись великому князю киевскому. В первой половине ІХ в. наблюдался процесс установления Полоцкой земли в определенных географических границах, и началось оформление её государственности. Своим ранним возникновением и интенсивным развитием Полоцкая земля во многом обязана водным торговым путям, которые связали Южную Русь, Византию и арабский Восток с Северной Русью, Прибалтикой и Скандинавией. Главной жизненной артерией Полоцкого княжества стала Западная Двина. Киев и Новгород соперничали между собой за объединение восточнославянских земель, при этом Полоцку давалось важное значение. С 882 г. Полоцк и земли, которые ему подчинялись, находились в постоянных экономических и политических связях с Киевским княжеством. Анализируя летописи, многие исследователи пришли к выводу, что Полоцкое княжество входило в состав Киевской державы, но отношения с ней были номинальными и ограничивались только участием в взаимовыгодных военных мероприятиях. В законодательных отношениях Полоцкая земля управлялась вечем, а в исполнительных – князем и его дружиной. Вече приглашало князя, договаривалось с им об условиях его правления, принимало обязательные для населения разного рода постановления, назначало на должности чиновников, объявляло войну и заключало мир. В случае нарушения князем договора вече лишало его полномочий. Вступление князя на престол сопровождалось строго означенным ритуалом принесения клятвы. Новый князь присягал оборонять территорию державы и интересы ёе жителей. Феодальная раздробленность и бесконечная вражда князей ослабляли Полоцкую землю.

Тураускае княства – буйнейшае на землях дрыгавiчоу. Утворана у 980 г. Першы летапiсны князь – Тур, а даставерны – Святаполк Акаянны. Святаполк вырашыу дамагчыся поцнай незалежнасцi Турава ад Кiева. Ен уступiу у змову са сваiм цясцем польскiм каралем Балаславам Храбрым. Бацька Святаполка Уладзiмiр убачыу небяспеку да сябе, таму Святаполка, яго жонку i польскага каталiцкага епiскапа ен садзiць у цямнiцу. Аднак пазней па просьбе Кiеускiх баяр Святаполк быу вызвалены. Пасля смерцi Уладзiмiра заняу у 1015 г. Кiеускi трон. У гонар гэтага ен заказау адчаканiць iанеты з надпiсам “Святаполк на стале”. Адначасова ен быу князем Тураускiм. Святаполк лiчыу сваiх малодшых братоу Барыса i Глеба супернiкамi, таму падаслау да iх забойц. Але сапраудным супернiкам для яго быу Яраслау (Мудры). Ен знаходзiуся у Ноугарадзе. Выкарыстаушы абурэнне ноугарадцау забойствам Барыса i Глеба, Яраслау пачынае вацну са Святаполкам. На баку Святаполка быу Польскi кароль Баляслау Храбры. У 1019 г. на р. Альце Святаполк быу разбiты, з рэшткамi войска уцек у Польшчу, дзе хутка памер.

Пры Яраславе Мудрым Турау падпарадкоувауся Кiеву. У канцы яго княжання Турау зноу адасабляецца. Пасля смерцi Яраслава у 1054 г. кiеускi трон займае Iзяслау, захаваушы за сабою Турау. У 1078 г. Тураускiм князем становiцца сын Iзяслава Яраполк. Ен быу чалавекам смелым, вопытным ваеначальнiкам, веу барацьбу з Валынскiм княствам. Валынскiя князi падаслалi да Яраполка забойц, у 1087 г. ен быу забiты. У 1088 г. Тураускi трон займае брат Яраполка Святаполк. У 1093 ен быу запрошаны i на Кiеускi трон. Святаполк быу чалавекам сквапным, срэбралюбiвым, нажывауся на нястачы людзей. Гэта выклiкала абурэнне народа i прывяло да паустання, у пачатку якога ен хутка памер.

Паказчыкам эканамiчнага развiцця Тураускага княства з’яуляецца узнiкненне i рост гарадоу (Берасце, Пiнск, Слуцк i iнш.). У тураве быу таксама вечавы парадак. Гаражане мелi права голасу. Акрамя князя у Тураве быу пасаднiк (толькi у Тураве). Быу тысяцкi, якi адказвау за гарадскi поук. Летапiсы захавалi рысы старажытнага беларускага гораду.