- •Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министірлігі
- •Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министірлігі «л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті» шжқ рмк Экономикалық теория кафедрасы
- •Силлабус Астана 2013
- •4 Оқу пәнінің пререквизиттері мен постреквизиттері
- •5 Оқу пәнінің сипаттамасы
- •5.5 Оқу пәнін оқыту жоспары
- •6 Негізгі және қосымша әдебиет тізімі
- •6.1 Негізгі әдебиет
- •6.2 Қосымша әдебиет
- •7.1 Бақылау түрлері (ағымдық, кезеңдік) аралық аттестаттау
- •7.2 Бақылау формалары
- •Пән бойынша студенттің білімін қорытынды бағалау
- •Глоссарий
- •Дәрістер тезисі Кіріспе дәріс
- •Дәріс №1 Ақпараттық экономиканың пәні және методологиясы. Ақпараттық экономикаға жалпы түсінік Ақпараттық экономиканың жалпы сипаттамасы
- •Әдістемелік нұсқаулар
- •Ұсынылатын әдебиет
- •Дәріс №2 Ақпарат категорияның құпиялары және қасиеттері. Ақпараттық тауарлар мен қызметтер түрлері
- •Әдістемелік нұсқаулар
- •Ұсынылатын әдебиет
- •Дәріс №3 Ақпараттық экономиканың заңдары. Ақпараттық қызметтердің негізгі категориялары.
- •Дәріс №4 Ақпараттық экономиканың қарым-қатынастары. Ақпараттық бизнес кеңістігі Қазақстандағы электронды бизнес: болашағы және кедергілері.
- •Дәріс №5
- •Әдістемелік нұсқаулар
- •Дәріс №6 Нарықтық қатынас жүйесіндегі постиндустрияны қалыптастыру. Ақпараттық экономиканың мүдделері. Электрондық хаттың құрылымы. Электрондық қолтаңба.
- •Әдістемелік нұсқаулар
- •Дәріс №7 Ақпараттық экономиканың тұжырымдамасы. Экономикалық ақпараттың мазмұны және мәселелері. Электрондық Үкімет.
- •Әдістемелік нұсқаулар
- •Дәріс №8 Капиталдың инон жаңа категориясына ықпалы мен әсері. Ақпаратты-экономикалық талдау. Жаңа экономиканың концепциясы
- •Әдістемелік нұсқаулар
- •Дәріс № 9 Ақпараттық таным. Трансакциялық шығындар. Электрондық кітапхананың жаңа рөлі.
- •Әдістемелік нұсқаулар
- •Дәріс № 10 Ақпараттық экономиканың принциптері. Аутсорсинг әдістемелігі. Электрондық коммерция және жүйелік экономика
- •Дәріс №11 Құндық және құндылық қарым-катынастары. Экономикалық синергетика түсінігі. Ақпараттың қауыпсіздік жағдайлары.
- •Әдістемелік нұсқаулар
- •Дәріс №12 Шығармашшылық, үйымдастырушылық және басқарушылық тиімділік. Бағдарлама өнімдерінің ерекшіліктері.
- •Әдістемелік нұсқаулар
- •Дәріс №13 Жаңа ақпараттық экономиканың маңызы және ролі. Экономикалық синергетика.
- •Әдістемелік нұсқаулар
- •Дәріс №14 Қазақстанның ақпараттық экономикасын дамыту және халықаралық шаруашылықты жаһандандыру. Креативті интеллектуалдық күші.
- •Әдістемелік нұсқаулар
- •Дәріс № 15 Электрондық ақша. Ақпараттық экономика мен ақпараттық қоғам.
- •Әдістемелік нұсқаулар
- •Әдебиеттер тізімі
- •Пән бойынша бөж сабақ жоспары
- •Дәрістік курс бойынша әдістемелік нұсқаулық.
- •Белгілердің оқылуы
- •Ағымдық, аралық және қорытынды бақылауға арналған материалдар және олардың орындалуы бойынша әдістемелік нұсқаулар
- •«Ақпараттық экономика» курсы бойынша тақырыптары.
- •Жалпы «Ақпараттық экономика» курсы бойынша жаңа әдістемелік нұсқаулықтары
- •Мәселенің талдауы
- •Мәселелерді қою:
- •Зерттелу бөлімі.
- •Эксперименттік бөлімі.
- •Ij ij ij ij ij ij ij
- •Білім берудегі жаңа экономика және ақпараттық технологиялардың ғылыми – зерттеу жұмыстардың бағдарламасы
- •Индустриадан кейінгі экономиканың негізгі қалыптасу беталыстарын талқылау
- •Индустриадан кейінгі экономика зертханасы
- •«Ақпараттық экономика» курсы бойынша бөж тақырыптары.
- •Пән бойынша семинарлық сабақтар
- •Пән бойынша тапсырмаларды орында және тапсыру мерзімдері
- •Интернет-ресурстар тізімі
Мәселенің талдауы
Қазақстан экономикасының қазіргі дамуында бизнес-үдерістер реинжинирингі, аутсорсинг, трансакциялық шығындар, өндірістік қарым қатынастардың бифуркациялық-синергетикалық қабілеті және қарқынды инновациялық үдерістер сияқты жаңа құбылыстар пайда болды. Бір сөзбен айтқанда, Қазақстанда жаңа ақпараттық экономиканың пайда болуы және дамуы орын алатыны айқын.
Европалық Комиссияның дайындаған баяндамасында, жаңа экономика дегеніміз экономикалық жүйенің кез келген жерінде қай компания не парасат болсын, могут контактировать жеңіл және ең аз мөлшердегі шығындармен кез келген басқа компания, не парасатпен сату үшін бірігіп істейтін жұмыс бойынша, идеялармен ауысу үшін, ноу-хау не жәй қанағат үшін байланыс жасай алатын қоршаған аймақ болып табылады деген.
Жаңа экономик және басқа оның құрама бірыңғай элементтеріне қосымша келесі анықтама береміз.
Сонымен, жаңа экономика – бұл ақпараттық экономиканың, білімдерге негізделген экономиканың, торлық экономиканың, әлеуметтік экономиканың, өнеркәсіптен кейінгі экономиканың және қоғамның сингулярлық даму қабілетімен экономикадан кейінгі экономиканың табиғи бірігуі.
Ақпараттық экономика – бұл өндіріс, ауысу, тарату, жинау және ақпараттық экономиканың тұтынуы өтетін қазіргі заманға сай, күрделіленіп бара жатқан ақпараттық –экономикалық жүйелерді, құрылымдар және үдерістерді көрсететін жаңа экономиканың бөлігі. Мұндай ақпарат, өз кезегінде білімдер, қызмет көрсетулер, ноу-хау және табиғи –заттық қабілеті бар жиі ауысатын тауалар арқылы белгіленеді.
Білімдерге нгізделетін экономика дегеніміз, қоғамның бірыңғай ақпараттық –зияткерлік әлеуетін тарататын және қолданатын жаңа экономиканың жетекші құрама бөліктерінің бірі ретіндегі экономиканы атаймыз.
Торлы экономика жаңа электрондық -виртуалды экономиканың Ғаламтор –сандық жағдайларында торлық өнімдердің өндіріс және таратуын орындайтын жаңа экономиканың алты құрама бөлігінің бірі болып табылады.
Әдеуметтік экономика қазіргі қоғамдық қажеттіліктердің қанағаттандыру және олардың мәдениетін жоғарлатуға бағытталған экономиканы көрсетеді.
Өнеркәсіптен кейінгі экономика – адам және ақпарат сындық ресурсы болатын экономика аталады. Басқаша айтсақ, ақпараттық және компьютерлық нео- және нано-технолонгиялар түріндегі материалды-технологиялық базаға негізделетін экономика.
Сингулярлық даму қабілетімен экономикадан кейінгі қоғам қоғамдық қарым қатынастардың ноосфералық қабілетімен және ғарымтық кеңістіктің таусылмас ресурстарын меңгеретін экономиканың ең жоғары қалыпы болып табылады.
Ұлттық шаруашылықтардың қазіргі халықаралық қоғамдық ұдайы өндірістің жалғасып жатқан қарқынды бірігуінің жағдайларында тек осындай жаңа экономика өмір қойған сұрақтарға жауап беруге және разрешить такие парадоксы между дәстүрлі және жаңа экономика арасындағы: « өндірімділік », «еңбектің жоғалуы », «әлеуметтік коммуникация», « сиректер», «артықтық », «бәсекелік » және т.б. тосын пікірлерді шешуге мүмкіндік береді.
Егер де Қазақстанның әлемдік және бірыңғайлық ақпараттық –экономикалық кеңістігіне деген бірігудің жағдайы және келешегі туралы айтсақ, маңызды, жүзеге асырылған ақпараттық ҚР әлемдік ақпараттық қоғамдыққа жүзеге асырылу және енуі бойынша бағыттардың бүкіл бір қатар санын атап кетуге қажет. Типичными примерами Осындай бағыттардың типтік мысалдары болып біздің Қазақстанда жаппай «Ақпараттыландыру туралы», «Электрондық құжаттық айналымы және электрондық -сандық қол қою туралы », «Бірыңғай ақпараттық -экономикалық кеңістік » Қазақстан Республикасының Заңдарының жүзеге асырылуы, Электрондық Үкіметінің ұстанымдарының қарқынды ендіруі, салыстырмалы ұзақ уақыт Қазақстанда қызмет етудегі Интегралданған Салықтық Ақпараттық Жүйесі (ИСАЖ), соған ұқсас көш қон жүйесі және қызметі, төлем карточкалар және электрондық ақшалар, электрондық автоматтандырылған банк аралық төлемдер және тағы басқалары табылады. Одан басқа, минералдық –шикізат материалдарының біртіндеп шарасыз әлсіреуінің жағдайларында, дәстүрлі экономика оның шектелген ресурстарымен қазірдің өзінде ауыстырылуы қажет, басқа экономикаға айнылуы керек, нақты айтқанда: әлемдік және ұлттық ресурстарының шектелген және шексіз бөліктерін оңтайлы түрде өзінде үйлестіретін экономикаға айналыу қажет. KAZSAT атты Қазақстандағы жасанды жер спутнигінің ұшырылуының басымен байланысты қарқында түрде ғарыш кеңістігін меңгеруі басталды. Сонымен, қоғамның сингулярлы даму қабілетінің басы басталды.
3-ші мыңжылдықтың басында экономикалық әлем өз табиғатын толық түрде ауыстырғаны белгілі. Еңбек және капитал білім және ақпаратқа айналады. Машиналық өндіріске негізделген шаруашылық-индустриялық экономика, қазіргі уақытта біртіндеп машинадан кейінгі торлық компьютерленген материалды техникалық іргелік ақпараттық – индустриядан кейінгі экономикаға қайта ауысады және базаланып қызмет етеді.