Әдістемелік нұсқаулар

Ақырғы жаңа экономикалық категориялар қазірдің өзіндегі барлық түрлі макро- және микро деңгейлердегі трансұлттық өнеркәсіптік – коммерциялық құрылымдарда қатты ағымды дамуының әртүрлі деңгейде орын алып жүрген нарықтың ақпараттық өнімдер және қызметтердің нақты қазіргі және келешек үдерістерін көрсетуде.

Ұсынылатын әдебиет

1. Садыков Т.У. Современное информационно-экономическое образование и потребности рынка. Материалы VI Научно – методической конференции «Университетское образование: качество, технологии, элитарность», Астана, 2005 г.

2. Садыков Т.У. Информационное обеспечение проблем рыночной экономики

Аналитический обзор, МОН РК, КазГос ИНТИ, Астана, 2005г.

3. Курицкий А.Б. Интернет-экономика. Закономерности формирования и функционирования СПб, -Питер-, 2005.

4. Прыкин Б.В. Глобальная экономика – ключ к самосохранению М., ЮНИТА-ДАНА, 2003г.

5. Игнацкая М.А. Новая экономика М., УРСС, 2005г.

6. Медведев В.А. Перед вызовами постиндустриализма М., 2003г.09-29

7. Об электронной цифровой подписи– http://web.referent.ru.

8. Садыков Т.У. Методология информационной экономики. Научная монография. Москва. МГУБ, «ТЕИС», 2010г.

Қолданылған әдебиеттер:

http://crn.ru

<http://citforum.tula.ru

<http://www.parking.ru

<http://proms.ru/book-wicommerce_theory.html

Дәріс №8 Капиталдың инон жаңа категориясына ықпалы мен әсері. Ақпаратты-экономикалық талдау. Жаңа экономиканың концепциясы

Дәріс мақсаты: Ақпаратты-экономикалық талдауын түсіндіру.

Дәріс жоспары:

1. Инонның нәтижелік шарттары.

2. Инонның түп негізі, оның мазмұны және көріну қалыптары.

3. Инонның әдіснамасы және қисыны.

4. Инонның категориалық аппараты және оның мағынасы.

Зияткерлік қоғамдық өнім ақпараттық экономикасының өндіріс және ұдайы өндірісінің жаңа инонының орталық категориясы болып ИНОН табылады. Осыған байланысты инон пайда болуының заңдылықтары, жаратылу (дамуының) және қалыптасу заңдылықтарына назар аударайық. Осы жқмыстығң барлық барысында ашылатын инон, заңдылықтарына келесі лерді жатқызуға болады:

1. өндіріс әртүрлі ауыстырылған және өзгертілген ақпараттық қалыптардың тұтынуларына ауысады, ал тұтыныс, өз ретінде - ақпараттық өндіріске ауысады;

2) экономикалық ресурстардың алмасуы және қоғамдық өндіріс және ұдайы өндірістің нәтижелері біріне бірі ауысу және бірін бірі ауыстыратын қабілеттері пайда болды;

3) экономикалық өсудің ЗАТТЫҚ ЕМЕС факторлары және қорларының зияткерлік-инновациялық түрінің басымдылық ұдайы өндіруі және жиналуы болады;

4) ақпараттық тауарлармен - заттармен, ақпараттық тауарларымен - идеялармен және ақпараттық тауарлармен – берілген ақпараттық тауарлардың көшірмелерімен және олардың құндылықтар арасында жиынтық ақпараттттық тауардың таратылу және тұтынуы кезінде ұстанымдық өзгерістер пайда болды: айырмашылықтары тұтынушылықтың өсуімен байланысты жойылмақ тұрғой өзімен өздері өсіп барады.

Инонның жаралу және дамуының заңдылықтары келесілер:

1) еңбек бар және қазір ол ақпараттық еңбек, бірақ ол зияткерлік керталтпалыққа негізделген шығармашылық еңбекке айналады;

2) еңбек күші зияткерлік күшке айналады; квалификация зияткерлік күштің біліктілігі ақпараттық біліктіліктің деңгейімен және компьютерлік сауаптылық деңгейімен анықталатын болды;

3)қызметкерлердің құндылығы және еңбек күштің құны және ақпараттық тұтынулардың әртүрлі қалыптарының нәтижелік шығындарымен игеру біліктілігімен анықталатын болды;

4)зияткерлік рента назар аударуды, тіркеуді және таратуды талап ететін өріс алған құбылыс бола бастады.

Инонның қалыптасу заңдылықтарына келесілер жатады:

1. кертартпалыққа негізделген-шығармашылық өнімдердің экономикалық үдерістердің ұйымдастыруының және өзімен өзінің ұйымдастырылуының байланысы жағдайларында қалыптасады;

2. қызметкерлердің өздерін өздері көрсетуінің өсуі электрондық ақшалардың әріқарай өсіп бара жатқанының көлемінің енгізі болып табылады;

3. экономикалық өсу шаруашылық дамуының инновациялық-зияткерлік қарқынды қалпын алады.

Сондықтан, инон туралы мәселенің қорытындысында келесі ережелерді шығаруғ болады:

1. инонның және қазіргі барлық әлеуметтік- экономикалық және рухани-өнегелі барлық жиынтық үдерістердің дамуында негізгі және басты болып ақпараттық негіздер табылады;

2. инонның айналған және қайтадан қалыптасқан қалыптары оның категориалық аппаратын құрайды;

3. инонға деген ақпараттық көз қарас және оның ішкі және сыртқы ақпараттық - экономикалық қарым қатынастарын бөледі, талдайды және интегралдайды;

4. характер следств ақпараттық көз қарастан және и научных гипотез об инон туралы ғылыми гипотезалардан шығарылатын салдардың қасиеті қазіргі әлеуметтік - экономикалық өмірдің фактілерімен бірдей.

Нағыз осындай жағдайларда, инон ақпараттық тауарлардың, бәрінен бұрын жаңа білімдері бар ақпараттық өндіріс және ұдайы өндіріс экономикасын өзімен көрсетеді. Тағы да, инонды зияткерлік қоғамдық өндірістің және тұтынушылықтың ақпараттық - экономикалық қарым қатынастардың экономиканың экономикалық тауарлары сияқты басқа да жаңа ақпараттық категорияларында зияткерлік меншіктіктің ауыстырылған қалыптары бар. Сонымен, осындай ақпараттық тауарда басты болып оның инновациялық нысаналық сипаты саналады. Өзіне келгенде, осындай ақпараттық - экономикалық инонның ақпараттық экономикалық қарым қатынастарының қасиеті тұтынушылықтар табиғатын қалыптастырады, берілген табиғатқа әсер етеді және оны қанағаттандырады.

Сонымен, ақпараттық - экономикалық қоғамдық өндірісте және ұдайы өндірісте ақпараттық тауарда ендірілген кертараптыққа негізделген шаруашылық қызмет етудің инновациялық - нысаналық қабілеті, инонның қызмет етуінің ЖАҒДАЙЫ, ал зияткерлік меншіктің әртүрлі қалыптары оның СЕБЕБІ болып шығады.

Инонның талдауына деген жиынтық ақпараттық көз қарасты қысқаша ақпараттың ақпаратпен өзін өзі талдауы түрінде қарауға болады. Инонды көрсету қалпы ретіндегі жиынтық ақпараттық көз қарас әдіснама және ақпараттық экономика теориясы әдісінің мағынасын және негізін келесі мезгілдерде көруге болады.

Әлеуметтік - экономикалық заңдар, заңдылықтар және беталыстар тізбегінің жаратылуы, қызмет ету және солуының ортасын қалыптастыратын шексіз және саналмайтын ақпараттық қалыптар және мата қалыптар өзін өздік талдауға жатады; мұратты және материалды үдерістер және тағы басқалардың бір біріне ауысулары кездейсоқтықтар және заңдықтар, қалып және мазмұндары, құбылыстар және мәндері, салдарлары және себептері зерттеледі.

Инонның қисыны және тарихының қалыптасуының 3-сатылық зерттеуі орындалады:

1-ші саты - объективті және субъективті ақпараттың өзара ауысулары оның материалдық және мұратты қалыптарының бірінің біріне өзара байланысында;

2-ші саты - қол жабайы-физикалық еңбектің біртіндеп механизацияланған және автоматталған еңбекке айналуы, ал ақырғының - кертартпалыққа негізделген шығармашылыққа ауысуы;

3-ші саты - біртіндеп өндірістің негізгі тәсілдерінің: жердің өндірістік тәсілдерге, ақырғылардың - ақпараттық-жасанды парасатқа айналуы.

Инон өзісен өзі өсетін, әріқарай өсе беретін және өзін өзі көрсететін ақпараттық өндірістік-коммерциялық үдерістің кодтау және декодтау, материалдану және дематериалдануының құндылығы ретінде қызмет етеді. Осындай үдеріс бірыңғай ақпараттық-ұялы қоғамдық- экономикалық кеңістіктің барлық код құрылымдарының резонанстық, көшіп қондылық тепе теңдігін қамтамасыз етеді. Сонымен,инон рухани және материалдық, өмір сүруге қажеттіліктердің ұдайы өндірілуіне бағытталған кертартпалыққа негізделген шығармашылық зияткерлік қызмет ету үдерісіндегі адамдар арасындағы ақпараттық және шығармашылық зияткерлік өнегелі қарым қатынастарды көрсетеді. Инон - үдеріс, нәтиже және кертартпалыққа негізделген-шығармашылық ақпараттық-зияткерлік қызмет етуге қолданылатын зат. Сонымен, инон – бұл өзін өзі ұйымдастыратын, шаруашылық үдерістерді қарама қайшы түрде көрсететін, қалыптаструшы экономикалық ақпарат.

Дамыған елдерде ақпарат ғылым, білім, техника, мәдениет, экономика және т.б салаларда нәтижесіне және бағытына үлкен әсер немесе шешуші әсер ететіндіктен тұтыну және өндіріс әрекетінде ең маңызды объект болып табылады. Осы айтылғандар жеклеген ұйымдар, фирмалар, оқу орындары, әкімшілік-басқару органдары, физикалық әрекеттеріне тұтынушы және ақпаратты өндірушілерге де қатысты. Осыдан келіп адам қоғамының маңызды ресурсы болды және мемлекет оны стратегиялық ресурс ретінде қарайды. ОсыСтратегиялық ресурсты сақтау, оңтайлы қолдану және дамыту кезкелген қоғамның және мемлекеттің ең маңызды, шешуі қажет мәселе болып табылады.

Осы ақпараттың гиганттық көлемде жиналып қалуы, оның үздіксіз өсіп отыруы қандайда бір сақтаудың , таратудың және оны пайдаланудың тиімді жолдарын қарастыруды талап етеді. Ақпараттық технология саласында сапалы даму ақпараттық ресурсты тиімді сақтау және оған қол жеткізудің жеңілдетілген жолдарын қарастыра бастады. Бұндай жолдар «цифлік» және «электрондық библиотека» деп аталды. Дәстүрлі баспа түрінде таралатын ақпаратты электрондық формада тарату орын басты. Ол кезкелген ақпаратпен қамтамасыз етеді, тұтынушылардың санына қарамастан тиражы шексіз, тұтынушының орынына және уақытынынан тәуелсіз глобалдық желіге қосылған. Ақпараттық инфраструктураны және электрондық кітапхананы құру барлық елдерде қатты қарқынмен жүріп жатыр.

Бақылау сұрақтары.

1.Инонның нәтижелік шарттары қандай?

2. Инонның категориалық аппараты қалай қалыптасады?

3. Инонның талдауына ақпараттық көз қарастың мағынасы неде?

4. Инонның түп негізін көрсетіңіз, оның мазмұны және көріну қалыптары қандай?

5. Инонның әдіснамасы және қисыны неде ?