1.Әдістеме : Тестік әңгіме арқылы психоәлеуметтік есеюіне баға беру.

Әңгімелесу бала жайлы қосымша деректер алуға көмектеседі, оның бағдары туралы, жанұядағы жағдайы жайлы. Бұл деректер сенім атмосферасын орнатуға мүмкіндік береді. Сонымен бірге психологиялық эксперимент ситуациясына баланы еңгізу. Әңгіме сұрақ –жауп ретінде болуы керек. Әңгімені өткізіп отырған адам, барлық жауапты жатқа біліп, жауаптарды тез және дұрыс бағалай білуі керек. Сондай-ақ баланың өз пікірін айтуға мүмкіндік беріп, жауаптарды толық жазып отыруы керек. Гер сұрақ қиындық туғызсы рны анықтап сұрап алуы қажет.

Әңгімелесудің сұрақтары:

1. өзіңнің аты жөніңді айт .

2. әке-шешеңнің аты –жөнін ата.

3. анаң кім болып қызмет істейді. (әкең ).

4. қайда тұрасың, тұратын мекен –жайың.

5. сен қыз бала, әлде ұл баласың ба? сен өскенде кім боласың? аға әлде тәте.

6. сенің ағаң бар ма? (тәтең) кім үлкен?

7. сен нешедесің ? бір жылдан кейін нешеге келесің, ал екі жылдан соң?

8. қазір таң ба? әлде кеш пе?

9. қай уақытта сен тамақтанасың? таңертең әлде кешке? түскі асыңды

таңертең әлде күндіз ішесің ба? Қайсысы бірінші болады түскі ас әлде кешкі ас?

10.қазір қай мезгіл – қыс, көктем, жаз әлде күз? неге сен солай деп ойлайсың?

11. қай кезде шаңғы тебуге болады- қыста әлде жазда ма?

12. неге қар қыста, жазда емес?

13. хат тасушы , дәрігер , мұғалім не істейді ?

14. қоңырау, парта, сумка мектепке неге керек?

15. сенің мектепке барғың келе ме? неге?

16. мектепте балалар жауап берер кезде қай қолдарын көтереді.

17. сен сурет салуды ұнатасың ба? мына қарындаштың, лентаның, көйлектің түсі қандай?

18. өзінің оң көзің мен сол құлағыңды көрсетші? көз бен құлақ не үшін керек?

19. қандай аңдарды сен білесің? құстарды?

20. қайсысы үлкен? сиыр әлде ешкі? құс әлде ара, қайсысының аяғы көп? итте әлде әтеште?

21. қайсысы көп? 8 әлде 5, 5 әлде 3, 6 дан 10 ға дейін сана, 5 тен 3 ке дейін сана.

22. не істеу керек егерде сен керек затты сындырып алсаң?

Жауап бағасы.

1.Барлық дұрс жауапқа бала 1 ғана балл алады.

2.Бала дұрыс жауапқа 0,5 балл алалды, толық жауапқа емес.

3.Дұрыс жауап болып, толық жауап мысалы : «әкем инжнер болып заводта істейді». »итте аяғы көп, әтешке қарағанда, өйткені итте төрт аяқ , әтеште екеу». Қате жауаптар болып: «шешем - таня» «әкем жұмыс істейді» және де сонымен бірге жылдың төрт мезгілін ауытырса.

4.Бақылау пунктары – жауаптар :4,7,10,14,22 олар былай бағаланады: 4 – үйінің мекен –жайың , қаласын толық көрсетсе – 2 балл, 7 – егер бала нешеге толатынын білсе – 1 балл,егер ол айды да қосып санаса – 3 балл, 10-2 балл, әрбір дұрыс көрсетулер 1 балл, 22 – дұрыс жауапқа – 2 балл.

5.15 бірге бағаланады, 14,16 егер 14 бала 3 балл жинаса және нақты жауап 15 және16.14-16 бала 4 балл жинайды. Балалар оқысы келетін, оқу іс-әрекетіне бағдарлай алады, басқасы- ішкі мектепке (әдемі формаға, сумкаға және т.б.) қызығады

Әңгімелесудің қортынды бағасы 15 балл болса оларды психологиялық тексеруден өткізу керек. Мектепте «жетілген балалар» болып саналады. 20-24 балл алса, ал «жетілген емес»15-20 балл алса.

2.Әдістеме. Оперативті есті бағалау.

Бұл ес түрін тексеру үшін балаға төменде көрсетілген 4 сөздер жиынтығы оқылады.

І ІІ ІІІ ІҮ

Ай кілем шанышқы мектеп

Тал стакан диван адам

Секіру жүзу әзілдеу ұйықтау

Сары ауыр батыр қызыл

Қуыршақ кітап пальто дәптер

Дорба алма телефон гүл

Әр сөздер жиынтығы оқылғаннан кейін , шамамен 5 секунт уақыттан кейін келесі 36 сөзден тұратын жиынтық оқылады, әр сөз аралығында 5 секунт интервал болу керек.

Стакан,мектеп, түйме, палас, ай, орындық, адам, диван сиыр, теледидар, тал құс, ұйықтау, батыр, әзілдеу,қызыл, аққу, сурет, ауыр, жүзу, доп, сары, үй, секіру, дәптер, пальто, кітап, гүл, телефон, алма, қуыршақ, дорба, ат , жату, піл.

Бұл 36 сөз жиынтығына алғашқы 4 сөз жиындағы барлық сөздер кездейсоқ тәріппе орналасқан.

І. Сөз жиынтығының сөздері түзу бір сызықпен

ІІ. Сөз жиынтығының сөздері түзу екі сызықпен

ІІІ. Сөз жиынтығының сөздері пунктелген бір сызықпен

ІҮ. Сөз жиынтығының сөздері пунктелген екі сызықпен сызылған

Бала міндетті түрде сөзді естуі бойынша табу керек, ұзын жиынтықты сөздер және қысқаша жаңа, кіші жиынтық көрсетіледі және идектификациясы көрінеді, «ия» деген сөзбен немесе «жоқ» деген сөзбен әрбір сөздің ізденісі, үлкен жиынтық бойынша балаға 5 секунт беріледі. Егер сол бала берілген уақыт бойынша шығарылмаса тәжірбие жүргізуші сөздерді есепке алады.

Көрсеткіш бойынша есту және есте сақтау жеке бөлік орташа уақыты, кеткен дентификация 6 –сөз бойынша, үлкен жиынтықта ( осы үшін жалпы уақыт жұмысы, балаға берілген тапсырма бойынша 4-ке бөлінеді орташа мөлшермен жіберілген қателер бойынша  1 .Онда бүкіл сөздер қате болып есептелінеді, бала ол сұрақтарға жауап бере алмаған жағдайда белгілемей тастап кеткен жағдайда қате болып есептелінеді.

Ескерту: бұл әдістеме стандарттық көрсеткіш болмайды. Қортынды бойынша баланың есте сақтау, ертедегі суреттелу бойынша осы көрсеткішке әдістемемен салыстыруға болады. Ол әртүрлі балалармен қайта өткізіледі, сонда екінші баланың айырмашылығы көрінеді, салыстырмалы қортындыны шығарады.

Баланың есте сақтауын екінші баладан айырмашылығынан көруге болады. Баланың есте сақтау уақытқа қарай өзгереді.