14.2 Технологиялық және диагностикалық жабдықтардың жіктелуі.

Технологиялық және диагностикалық жабдықтар- автокөліктерді ТҚК және ТЖ –ді өткізуге арналған жабдықтар, қондырғылар мен аспаптар. Олардың бөлінуі мынадай жалпы белгілеріне байланысты:

1. Функционалды арналуы бойынша:

ТҚК және ТЖ-ға арналған жабдықтар

технологиялық

диагностикалық

жинау-жазу, тазалау

қозғалтқышты

диагностикалауға

арналған жабдықтар

тексеру, көтеру, тасымалдау

тежеу жүйесін д.а.ж

майлау-құю

трансмиссияны д.а.ж

шина монтаждау және

шина жөндеу

жүріс бөлігін д.а.ж

бояу

Жинауға, қайта құрастыруға арналған

қондырғылар мен аспаптар

2. Жұмыс принципі ( бақылау әдісі) бойынша:

• Инерциялы соққылы

• Гидравликалық

• Пневматикалық

• Электрлік

• Жылулық

• Біріктірілген

• Метрикалық

• Оптикалық

• Діріл-окустикалық

3. Технологиялық орналасуы бойынша:

• Сыртқы

• Жабыстырылған

• Аралас

4. Жұмыс органдарының жетегінің типіне байланысты:

• Механикалық жетек

• Пневматикалық жетек

• Гидравликалық жетек

• Электрлік жетек

5. Мамандандыру дәрежесі бойынша:

• Арнайыланған

• Әмбебап

6. Жылжу дәрежесі мен автоматтандыру деңгейі бойынша:

• Жылжымалы

• Ауыстырмалы

• Тұрақты

• Қолмен басқарылатын

• Механикаландырылған

• Автоматтандырылған

Қазіргі кезде автокөлік мекемелеріндегі жабдықпен қамтамасыз етілу нормативтің 25-30% құрайды. Әрине бұл төменгі деңгей болып саналады. Механикалық деңгейі нормативтікке дейін және одан да жоғары көтеру ТҚК мен ТЖ-ға кететін уақыт шығынын азайтады.

14.3 Бұрамдықты беріліс, жалпы сипаттамалары, қолдану

9.1 Жалпы түсінік

Өзара айқасатын біліктер арасында (әсіресе перпендикулярмен айқасатын біліктер) қозғалысты беруге Бұрамдықты берілістер қолданылады (9.1 сурет. Бұрамдықты берілісінің қозғалысы бұрама жұптарының қозғалысына ұқсас. Бұрама қызметін бұрамдық атқарады да, бұрамдық дөңгелегі ұзын сомынды (гайканы) шеңбер бойымен игенде шыққан секторға ұқсайды. Сондықтан бұрамдықты берілісте тісті берілістің, сондай-àқ бұрама берілісінің қасиеттері бар. Доға формалы етіп жасалған бұрамдық дөңгелегінің тісі жанасу кернеуін азайтуға мүмкіндік береді.

Бұрамдық берілістер өзара айқасатын біліктер өстері арасында айналмалы қозғалысты беруді қамтамасыз етеді. Айқастық бұрышы әдетте жиі 90^° тең.

Бұрамдық беріліс конструкциясы бойынша тісті-винтік механизм болып, өзінде екі механизмнің қасиеттерін бойына сыйғызады. Ол екі негізгі бөлшектен тұрады: жетектеуші буын – бұрамдық және жетектегі – бұрамдық доңғалақ.

Бұрамдық берілістің артықшылықтары және кемшіліктері.

Бұрамдық берілістің негізгі артықшылықтары:

– біркалыпты және шусыз жұмыс істеуі;

–берілістің оншалықты үлкен емес көлемдерінде бір сатыда үлкен беріліс қатынастарын алуғаболады (i = 10 60);

–берілісті өздігінен тежелетін етіп жасау мүмкіндігі.

Бұрамдықты механизмдер басқа тісті берілістерге қарағанда кинема-тикалық дәлділігі өте жоғары және сондықтан жоғары дәлдікті кинема-тикалық тізбектерді жобалауда пайдаланылады.

Бұрамдықтыберілістің кемшіліктеріне мыналар жатады:

–ПӘК төмендігі, осының салдарынан элементтер елеулі қызады, ол берілістегі шыққан ыстықтықты тарату үшін арнай іс-шараларды өткізуге мәжбүрлейді;

–доңғалақтар үшін қымбат антифрикционды материалдар (қола) қолданылады;

–жинау дәлділігіне талаптың жоғарылығы;

–тозудың жоғарылығы және желінуге бейімделуі

11. - Билет

1. Дизельді қозғалтқыштардағы отын беру жүйесі.

2. Жинау – жуу және тазалау жұмыстарына арналған жабдықтар.

3. Бұрамдықты жұптың кинематикасы мен геометриясы.

15.1 Дизельді қозғалтқыштардағы отын беру жүйесі