- •Экзаменацыйныя пытанні па курсе «Літаратурнае рэдагаванне» (Жаўняровіч Пётр Пятровіч)
- •Літаратура для падрыхтоўкі:
- •1. Тэорыя рэдагавання
- •2.Працэс фарміравання тэорыі і практыкі
- •3. Гісторыя рэдагавання. Значэнне рэд. Вопыту класікаў рус.Літэры. Талстой, Чэхау, Горкі.
- •4. Значэнне рэдактарскага вопыту рускіх і беларускіх піьменнікаў (л. Талстой, а.Чэхаў, м. Горкі, я. Колас, к. Крапіва, м. Лужанін, я. Брыль)
- •5. Рэдактары-прафесіяналы аб вопыце сваей працы (л.К. Чукоўская, н. Галь, н.Б. В’юкова, а. Рыс і інш.)
- •6. Праблемы ўзаемаадносін
- •7. Патрабаванні да прафесійнай падрыхтоўкі рэдактара. Сувязь рэд. Падрыхтоўкі з фарміраваннем журн. Майстэрства.
- •8. Псіхалагічныя перадумовы рэдагавання (аўтар-рэдактар-чытач).
- •10.Работа над планам тэксту як адна з дакладных методык рэдагавання
- •11. Рэдактарская праўка тэксту і яе тэар. Абгрунт.
- •12. Тэрмін тэкст у тэорыі рэдагавання, характарыстыкі
- •13. Паняцце літаратурнай формы тэксту. Складнікі паняцця.
- •15. Віды рэдактарскага чытання тэксту.
- •16. Паняцце распрацоўкі тэмы ў смі.
- •20. Табліцы ў тэксце (даведачныя, аналітычныя), і іх рэдагаванне.
- •22.Віды тэкстаў. Змешаныя тэксты.
- •23. Кампазіцыя літаратурнага твора. Рубрыкацыя ў журналісцкіх матэрыялах.
- •24. Загаловак у тэксце.
- •25. Даведачны матэрыял выдання. Прыклады афармлення бібліяграфічных крыніц (асобных выданняў, артыкулаў у зборніках, часопісах, газетах).
- •26. Віды праўкі. Суб’ектыўная праўка. Літаратурны запіс.
- •27. Праука – скарачэнне
- •28. Карэктарская праўка. Знакі карэктарскай праўкі.
- •29 Праўка – апрацоўка
- •30 Праўка – пераробка
- •31. Асноўныя законы фармальнай логікі, якія забяспечваюць сэнсаву якасць тэксту (пералічыць). Закон тоеснасці і вынікі яго парушэння ў публічным маўленні (вусным, пісьмовым).
- •36. Закон дастатковага абгрунтавання. Прыклады яго парушэння ў тэксце.
- •41. Тыповыя маўленчыя памылкі ў беларускім эфіры (нарматыўны аспект). Прычыны іх узнікнення.
- •42. Сэнсавыя памылкі ў тэксце (на моўным і лагічным узроўнях). Методыка іх выяўлення і праўкі.
- •44. Тыповыя граматычныя памылкі ў беларускім друку.
- •45. Тыповыя пукнтуацыйныя памылкі ў друкаваных смі.
- •46. Культурнаспеціфічны аспект рэдагавання тэкстаў смі ва ўмовах білінгвізму.
- •46. Лексікаграфічныя крыніцы ў рэдактарскай дзейнасці ва ўмовах білінгвізму і іх граматнае выкарыстанне.
Літаратура для падрыхтоўкі:
Газета + радио: в помощь редакторам региональных СМИ / В. В. Русакевич, Л. С. Ананич, В. П. Воробьев и др. – Минск, 2004. – 155 с.
Голуб, И. Б. Конспект лекций по литературному редактированию / И. Б. Голуб. – М.: Айрис-пресс, 2004. – 432 с.
Гужова, И. К. [и др.] Литературное редактирование: Материалы для занятий / И. К. Гужова [и др.] – М.: МГУ, 2000. – 160 с.
Жаўняровіч, П. П. Асновы рэдагавання тэкстаў службовай дакументацыі: вучэбны дапаможнік / П. П. Жаўняровіч. – Мінск: Беларусь, 2006. – 174 с.
Карповіч, М. Рытарычны ідэал у журналістыцы: навукова-практычны пошук / М. Карповіч. – Мінск: Тэхнапрынт, 2004. – 202 с.
Мильчин, А. Э. Методика редактирования текста / А. Э. Мильчин. – Изд. 3-е, перераб. и доп. – М.: Логос, 2005. – 524 с. (можно 1-е, 2-е издания)
Накорякова, К. М. Литературное редактирование материалов массовой информации: учебное пособие / К. М. Накорякова. – М.: МГУ, 1994. – 189 с.
Накорякова, К. М. Литературное редактирование: общая методика работы над текстом: практикум / К. М. Накорякова. – М.: ИКАР, 2002. – 432 с.
Редакторская подготовка изданий: учебник / под. ред. С. Г. Антоновой. – М.: Логос, 2004. – 496 с.
Сикорский, Н. М. Теория и практика редактирования / Н. М. Сикорский. – М.: Высшая школа, 1980. – 328 с.
Стилистика и литературное редактирование: учебник / под ред. проф. В.И.Максимова. – 3-е изд., перераб. и доп. – М.: Гардарики, 2007. – 653 с.
і інш.
1. Тэорыя рэдагавання
Літ.рэд. – дысцыпліна, якая вывучае больш творчыя , чым вытворчыя працэссы ад стварэння рукапісу да яго выхаду у свет у рэдакцыя, інфагенстве. Радыё ці тв.
Яшчэ у службовых кнігах на палях былі заметкі.
Паводле Мінчына, Літ.рэдагаванне – працэс выяўлення меры грамадскай каштоўнасці твора, прызначанага для выданняў, г.зн, меры адпаведнасці зместа і формы грамадскага прызначэння на падставе параўнання прагнознага ўздзеяння твора на чытача з грамадска неабходным, а тксама працэс дапамогі аўтарам па ўдасканаленню твора з мэтай данесці яго каштоўнасць да грамадска-неабходнай.
Рэдагаванне (ад лат. Даведзены да парадку) – галіна дзейнасці, галоўны змест якой заключаецца ў творчай працы рэдактара з аўтарам над удасканаленнем твора з мэтай выхаду яго ў свет.
Задача – дапамагчы авалодаць прыёмамі і метадамі працы з рукапісам і усвядоміць гэты працэс як творчы. Галоўнае пры рэдагаванні тэксту, каб ен быу
Звязны(часткі каб звязаныя)
Канкрэтны(адказвау на пэўныя пытанні)
Адпавядау рэальным фактам
Праца над кампазіцыяй (уводзіны, асноўная частка, заключэнне)
2.Працэс фарміравання тэорыі і практыкі
1) Літ.рэд – дысцыпліна прыкладнога характару і адносіцца да ліку філалагічных 2) дысцыпліна маладая
Ужо ў лекцыях Былінскага праявіўся выразны падзел рэдагавання на рэдактарскі аналіз і ацэнку і рэдактарскую практыку. Пазней гэты падзед замацаваў Разэнталь і Цікоцкі. Впервые университетский курс лекций по литературному редактированию был прочитан на факультете журналистики МГУ профессором К.И. Былинским в 1952 г. В лекциях была сформулирована общая концепция курса, очерчен предмет дисциплины, определены ведущие разделы программы. Это свидетельствовало о том, что подготовительный этап в создании новой учебной дисциплины был завершён. Была предпринята разработка программ практических занятий, вышли первые методические пособия. Практикум по литературному редактированию, авторами которого были А.В. Абрамович и Э.А. Лазаревич, выдержал впоследствии три издания. Понятие «Литературное редактирование» это вошло в обиход практиков и теоретиков печати в конце 40-х годов, после выхода в свет книги К.И. Былинского «Основы литературного редактирования и правки газетных материалов». Появление нового термина было обусловлено двумя причинами: стремлением подчеркнуть специфику редакционной подготовки материалов в условиях газетной работы и необходимостью обозначить понятие более широкое, чем литературная правка – устранение ошибок языка и стиля. Особенности редактирования газетных материалов были очевидны: редактор не может не учитывать характер публикаций, их информативность, специфику выражения авторской позиции, близость автора к событию и читателю, условия работы в редакции, её оперативность. Наконец, немаловажно, что редактор работает в этом случае с материалами малых литературных форм. Долгое время взгляд на редактирование как на исправление ошибок в тексте обосновывали практическими соображениями. В послереволюционные годы в литературу пришло много авторов, не искушённых в грамоте, и подготовка их рукописей к печати действительно требовала устранения элементарных ошибок и неточностей языка. Именно этому учили редакторов первые пособия по редактированию. Но уже в лекциях К.И. Былинского литературное редактирование трактовалось как единый процесс, в который входит анализ авторского произведения как с точки зрения его содержания, фактической правильности и точности, так и с точки зрения формы, и последующая его правка. Было чётко сформулировано требование: «Нельзя заниматься языком текста в отрыве от его содержания...» Эти положения получили дальнейшее развитие в первом вузовском пособии, написанном К.И. Былинским и Д.Э. Розенталем, в книгах Н.М. Сикорского, А.Э. Мильчина, М.П. Сенкевич и других авторов.
Много для развития теории и практики редактирования сделали А.Л. Плющ, много лет редактировавший известный еженедельник «Неделя», Николай Студенецкий, Маргарита Кирклисова, работавшая в «Комсомольской правде», а затем в «Известиях». Даже такой ас, как Анатолий Аграновский, считал необходимым, чтобы она прошлась карандашом по его материалу... Николай Черненко, сотрудник секретариата «Комсомольской правды»... «Краткость – сестра таланта», – твердил он постоянно. Восемь страниц – предел любой статьи. Это как раз подвал». Если и приносили статью в десять страниц, он, не глядя, вынимал из середины две страницы и только после этого принимался за редактирование.