- •Экзаменацыйныя пытанні па курсе «Літаратурнае рэдагаванне» (Жаўняровіч Пётр Пятровіч)
- •Літаратура для падрыхтоўкі:
- •1. Тэорыя рэдагавання
- •2.Працэс фарміравання тэорыі і практыкі
- •3. Гісторыя рэдагавання. Значэнне рэд. Вопыту класікаў рус.Літэры. Талстой, Чэхау, Горкі.
- •4. Значэнне рэдактарскага вопыту рускіх і беларускіх піьменнікаў (л. Талстой, а.Чэхаў, м. Горкі, я. Колас, к. Крапіва, м. Лужанін, я. Брыль)
- •5. Рэдактары-прафесіяналы аб вопыце сваей працы (л.К. Чукоўская, н. Галь, н.Б. В’юкова, а. Рыс і інш.)
- •6. Праблемы ўзаемаадносін
- •7. Патрабаванні да прафесійнай падрыхтоўкі рэдактара. Сувязь рэд. Падрыхтоўкі з фарміраваннем журн. Майстэрства.
- •8. Псіхалагічныя перадумовы рэдагавання (аўтар-рэдактар-чытач).
- •10.Работа над планам тэксту як адна з дакладных методык рэдагавання
- •11. Рэдактарская праўка тэксту і яе тэар. Абгрунт.
- •12. Тэрмін тэкст у тэорыі рэдагавання, характарыстыкі
- •13. Паняцце літаратурнай формы тэксту. Складнікі паняцця.
- •15. Віды рэдактарскага чытання тэксту.
- •16. Паняцце распрацоўкі тэмы ў смі.
- •20. Табліцы ў тэксце (даведачныя, аналітычныя), і іх рэдагаванне.
- •22.Віды тэкстаў. Змешаныя тэксты.
- •23. Кампазіцыя літаратурнага твора. Рубрыкацыя ў журналісцкіх матэрыялах.
- •24. Загаловак у тэксце.
- •25. Даведачны матэрыял выдання. Прыклады афармлення бібліяграфічных крыніц (асобных выданняў, артыкулаў у зборніках, часопісах, газетах).
- •26. Віды праўкі. Суб’ектыўная праўка. Літаратурны запіс.
- •27. Праука – скарачэнне
- •28. Карэктарская праўка. Знакі карэктарскай праўкі.
- •29 Праўка – апрацоўка
- •30 Праўка – пераробка
- •31. Асноўныя законы фармальнай логікі, якія забяспечваюць сэнсаву якасць тэксту (пералічыць). Закон тоеснасці і вынікі яго парушэння ў публічным маўленні (вусным, пісьмовым).
- •36. Закон дастатковага абгрунтавання. Прыклады яго парушэння ў тэксце.
- •41. Тыповыя маўленчыя памылкі ў беларускім эфіры (нарматыўны аспект). Прычыны іх узнікнення.
- •42. Сэнсавыя памылкі ў тэксце (на моўным і лагічным узроўнях). Методыка іх выяўлення і праўкі.
- •44. Тыповыя граматычныя памылкі ў беларускім друку.
- •45. Тыповыя пукнтуацыйныя памылкі ў друкаваных смі.
- •46. Культурнаспеціфічны аспект рэдагавання тэкстаў смі ва ўмовах білінгвізму.
- •46. Лексікаграфічныя крыніцы ў рэдактарскай дзейнасці ва ўмовах білінгвізму і іх граматнае выкарыстанне.
23. Кампазіцыя літаратурнага твора. Рубрыкацыя ў журналісцкіх матэрыялах.
Компози́ция – построеніе літ. проізведенія, объедъняющее все его элементы в едіное целое. Каждое произведение, кроме малых статей и заметок, должно быть разделено на части.
Задачи редактора: 1) установить продуманное соотношение объемов различных частей рукописи, дать характеристику рубрикации в книге. 2) установить логическую правильность структуры. Худ. произведение строится по законам сюжета, нехудожественное – по плану. Тексты: повествование (хронологический принцип), описание (перечисление свойств и признаков в опред последовательности), рассуждение (умозаключение, опирающ. на факты). 3) оценивая повествование, обращ. внимание, выдержана ли последовательность изложения, понятна ли связь одного явления с другим 4) в рассуждении должна быть связь между посылками и выводами, значения аргументов долдны быть истинны, отношение следования – вытекают ли одни мысли из других 5) установить принцип изложения материала.
Праца над планам: 1) аўтарю план пабудовы твора 2) план ўжо напісанага матэрыялу 3) план рэд. змяненняў.
Аналіз структуры твора. 2 падыходы: 1 – літаратуразныўчы (больш важны пры аналізе мастац-публю твораў. На 1 плане стаіць раскрыццё вобраза і сюжэта), 2- лінгвістычны (зар-ка скаплення моўных адзінак у межах абзаца, ссц і усяго твора).
Кампазіцыя неадарвана ад газет паласы!
Тыповыя недахопы кампазіцыі: 1) адыход ад тэмы (празка-скарачэнне) 2) няўдалы прынцып размяшчэння частак 3)неапраўданыя парушэнні паслядоўнасці выкладу 4) несуразмернасць частак 5) няўдалыя кампаз. прыемы (больш звязана з лінгв. падыходам) 6) няўстойлівая сувязь паміж часткамі 7) расплывістасць капм. частак
Рубрыкацыя – сістэма ўзаемасувязі і супадпарадкавання рубрык у любым выданні, якая знешне праяўляецца ва ўзаемасувязі супадпарад-ні загалоўкаў гэтых рубрык.
Рубрык-я правяраецца па рабочым змесце, у якім загалоўкі рубрык размешчаны ў адпаведнасці з іх значэннем.
Загалоўкі рубрык: 1) арганізоўваюць і накіроўваюць чытанне, калі маюць славесную форму папярэджання пра тое ,якая будзе тэма, 2) паглыбляюць чытанне, паказваючы на кампазіцыю твора, 3) чытачу лягчэй арыентавацца, знайсці патрэбны матэрыял, прачытаць выбарачна.
Колькасць рубрык залежыць ад аб’ему і структуры тэксту, від выдання і чытацкі адрас,падрыхтоўка чытача і ступень цяжкасці тэктсу для яго.
Калі ў журн. тэкчце няма рубрык, можна лічыць рубрыкамі кожны абзац, які сігналізуе аб пераходзе да новай мікратэмы. Аўтар мае права павялічваць колькасцт абзацаў ,але рэдактар павінен сачыць, каб кожны абзац выражаў новую думку.
Часта сустракаюцца абзацы-пералікі. Нумараваць іх трэба, калі паслядоўнасць пералічаных прадметаў варта запомніць, калі не – абазначаюць так: • − і др. Супадпарадкаванасць абзацаў-пералікаў:
бла-бла…
А)бла….
1) …..
а)...
Кали няма рабочага зместу, яго складае сам рэдактар. Лист падзяляецца вертыкальными линиями на щзрощни. Напрыклад, на чатыры:
1 узр. │2 узр.│3 узр.│4 узр.
1 │ │ │
│11 │ │
111 │
│ 1111
2 ......
Уводзины, заключэнне, спис лит-ры ен уваходзяць у змест и не маюць немарощ.
Трэба праверыць супадпарадкаванасць загалоўкаў рубрык. Супаставіць рубрыкі 1га ўзроўню: 1, 2, 3...; 2га узр.: 11, 21... і г.д.
У вялікіх творах есць родавыя назвы ўзроўняз: том, кніга ,частка, раздзел, глава,... Для непадрыхтаванага чытача лепш менш рубрык.