12. Подготовка Германии до войны с ссср. План “Барбаросса”

Захапіўшы еўрапейскія краіны, германскае ваенна-палітычнае кіраўніцтва прыступіла да распрацоўкі планаў нападу на СССР. Пачатак яму быў пакладзены дырэктывай № 21, вядомай як план “Барабароса”, падпісаны фюрэрам германскага трэцяга рэйха А.Гітлерам 18 снежня 1940 г. Гэты стратэгічны план дэталёва распрацоўваўся гітлераўскім ваенным камандаваннем і уяўляў сабой комплекс ваенных, палітычных і эканамічных мерапрыемстваў. У адпаведнасці з ім прадугледжвалася ў ходзе кароткатэрміновай ваеннай кампаніі разграміць узброеныя сілы Савецкага Саюза. Галоўны ўдар германскія войскі нанасілі на поўнач ад Прыпяцкіх балот, дзе групе армій “Цэнтр” ставаілася задача разбіць савецкія войскі ў Беларусі. Група армій “Поўнач” павінна была ліквідаваць часці Чырвонай Арміі ў Прыбалтыцы і захапіць Ленінград. Група армій “Поўдзень” наносіла ўдар у напрамку на Кіеў з мэтай акружэння і ліквідацыі савецкіх войск на правым беразе Дняпра. Пры гэтым германскае камандаванне стаўку рабіла на стратэгію “маланкавай вайны”, якая лічылася найбольш эфектыўным сродкам забеспячэння поспеху ўсходняй кампаніі. Прадугледжвалася, што рэшткі разбітых злучэнняў Чырвонай Амріі не здолеюць аказаць сур’ёзнага супраціўлення. У ходзе рэалізацыі аперацыі германскаму вермахту неабходна было: у цэнтры — да 15 жніўня дасягнуць Масквы, на поўдні — авалодаць Данецкім басейнам і да 1 кастрычніка — завяршыць аперацыю супраць СССР. Канчатковай мэтай плана “Барбароса” з’яўлялася стварэнне абарончага бар’ера супраць азіяцкай Расіі і выхад да зімы на рубеж Астрахань–Волга–Архангельск.

Увогуле ж, за гітлераўскімі планамі вайны на ўсходзе выразна праяўлялася нацысцкая дактрына расава-ідэалагічнай вайны, якая была накіравана на разгром Савецкага Саюза і знішчэнне носьбітаў камуністычнай ідэалогіі. Яшчэ задоўга да пачатку вайны з СССР кіраўнікі нацысцкай Германіі на чале з Гітлерам распрацавалі варя’цкую праграму заняволення народаў СССР. Патаемна былі распрацаваны планы не толькі ваенных аперацый, але і планы вынішчэння мірнага насельніцтва.

Характар вайны з боку нацысцкай Германіі прадвызначаўся: па-першае, агрэсіўным нападам германскага вермахта на СССР; па-другое, захопам “жыццёвай прасторы на Усходзе”; па-трэцяе, планаваннем вайны супраць СССР з мэтай палітычнага панавання, ідэалагічнага і расавага генацыду ў дачыненні да савецкага насельніцтва; па-чацвёртае, арыентацыяй на вынішчэнне камісараў і камуністычнай інтэлігенцыі; па-пятае, расавай і ідэалагічнай барацьбой супраць яўрэяў; па-шостае, масавым забойствам савецкіх ваеннапалонных; па-сёмае, вядзеннем Гітлерам супраць СССР “жудаснай захопніцкай, прыгнятальніцкай і вынішчальнай вайны”.

З боку СССР вайна насіла справядлівы, вызваленчы характар за будучыню савецкай краіны, за права на самастойнае існаванне яе народаў. У выступленні, з якім І.В.Сталін звярнуўся па радыё 3 ліпеня 1941 г. да грамадзян СССР, быў вызначаны характар вайны з Германіяй – “Войну с фашистской Германией нельзя считать войной обычной. Она является не только войной между двумя армиями. Она является вместе с тем войной всего советского народа против немецко-фашистских войск. Целью этой всенародной Отечественной войны против фашистских угнетателей является не только ликвидация опасности, нависшей над нашей страной, но и помощь всем народам Европы, стонущим под игом германского фашизма”.