Глава 3,4
.pdf3.5. ПРЕДЕЛ ПОКАЗАТЕЛЬНО-СТЕПЕННОЙ ФУНКЦИИ
Чтобы свести вычисление предела показательно-степенной
функции éu (x)ùv(x) |
, |
u(x) > 0 , к рассмотренным ранее функциям, |
|||||||||||||
ë |
û |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
достаточно представить ее в виде |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
éu |
( |
x |
ùv(x) = exp |
{ |
v |
( |
x |
) |
×lnu |
( |
x |
)} |
, |
|
|
ë |
|
)û |
|
|
|
|
|
(напомним, что показательно-степенная функция определена для
всех x, для которых u (x) > 0 ). |
Тогда, если существует конечный |
||||
или бесконечный предел выражения v(x)×ln u(x) , то |
|
|
|||
lim éu(x)ùv( x) = exp |
lim év(x)×lnu (x)ù |
. |
(3.9) |
||
x→S ë |
û |
{x→S ë |
û} |
|
|
В следующей таблице приведены все возможные случаи вычис- ления предела показательно-степенной функции.
limu(x) |
|
limv(x) |
lim éu |
( |
x ùv(x) |
|
x→S |
|
x→S |
x→S |
ë |
)û |
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
||
b > 0 |
|
c |
|
bc |
||
0 < b < 1 |
|
+∞ |
|
|
0 |
|
|
−∞ |
|
+∞ |
|||
|
|
|
||||
1 |
|
∞ |
неопределенность 1∞ |
|||
b > 1 |
|
+∞ |
|
+∞ |
||
|
−∞ |
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
c > 0 (или +∞ ) |
|
|
0 |
|
0 |
|
c < 0 (или −∞ ) |
|
+∞ |
||
|
|
0 |
неопределенность 00 |
|||
|
|
c > 0 (или +∞ ) |
|
+∞ |
||
+∞ |
|
c < 0 (или −∞ ) |
|
|
0 |
|
|
|
0 |
неопределенность ¥0 |
|||
П р и м е ч а н и е : |
c ¡.. |
|
|
|
|
87
3.6. НЕОПРЕДЕЛЕННЫЕ ВЫРАЖЕНИЯ
Всего существует семь неопределенных выражений, условно характеризуемых символами:
0 |
, |
∞ |
, 0 ×¥, |
¥ - ¥, 1∞ , 00 , ¥0 . |
0 |
¥ |
Непосредственное применение теорем о свойствах пределов и теорем о бесконечно малых и бесконечно больших функциях не да- ет возможности вычислить такие пределы. В этих случаях для вы- числения пределов – раскрытия неопределенностей – необходимо преобразовать выражение так, чтобы получить возможность его вы- числить.
Неопределенность (¥ - ¥)
П р и м е р 3.6. |
lim ( |
|
|
|
|
|
|
|
|
+ x) |
|
|
|
|
|
(x2 + 5x)- x2 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
x2 + 5x |
= lim |
|
= |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
x→−∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→−∞ x2 + 5x - x |
|
|||||||||||||||||||||||||||
= lim |
|
|
5x |
|
|
|
|
|
|
|
|
= lim |
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= - |
5 |
. |
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
||||||||||||||||||
x→−∞ x2 |
+ 5x - x |
|
|
x→−∞ - |
1+ 5/ x -1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
Неопределенность |
æ |
¥ ö |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
ç |
¥ |
|
÷ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
è |
|
ø |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
П р и м е р 3.7. Если anbm ¹ 0 , |
m ³ 0, |
|
n ³ 0, то |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ì |
¥, |
n > m; |
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
a xn + a |
|
xn−1 |
|
+ ... + a |
|
|
|
|
|
ï |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
ï a |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
lim |
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
n−1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= í |
|
|
|
n |
, |
n = m; |
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
xm−1 |
+ ... + b |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
x→∞ b xm |
+ b |
|
|
|
ï |
b |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
m |
|
|
|
|
|
|
|
|
m−1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
m |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ï |
|
|
0, |
n < m. |
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
î |
|
|
|
|||||||||||||
4Пусть m > n ³ 0, тогда |
|
|
|
|
|
xn−1 +... + a x + a |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a xn |
+ a |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
lim |
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
n−1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
0 |
|
= |
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ b |
|
xm−1 + ...+ b x + b |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
x→∞ b xm |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
m |
|
|
|
|
|
|
m−1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
an |
|
+ |
|
|
an−1 |
|
+ ...+ |
a1 |
|
|
|
+ |
a0 |
|
|
|
|
|
|
0 ÷ = 0. |
|||||||||||||||||||||||||
|
= lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
ç |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x |
m−n |
|
|
|
|
|
|
x |
m−n+1 |
|
|
|
|
x |
m−1 |
|
|
|
x |
m |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
æ |
|
|
ö |
|
||||||||||||||||||
|
|
x→∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
bm 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
b |
|
|
|
|
|
|
|
b0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
b |
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
bm + |
|
|
|
|
|
|
− |
|
|
+ ... + |
1 |
|
|
+ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
è |
|
m ø |
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
xm−m+1 |
xm−1 |
|
|
xm |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
88
Аналогично доказывается, |
|
что при n > m ³ 0, |
anbm ¹ 0 |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
lim |
|
a |
xn + a |
n−1 |
xn−1 |
+ ... + a x + a |
|
= |
æ a |
ö |
= ¥; |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
0 |
|
ç |
|
|
|
n |
|
÷ |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
xm−1 + ...+ b x + b |
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
x→∞ b xm + b |
|
|
|
|
|
|
|
|
è |
|
|
|
ø |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
m |
|
|
|
|
|
m−1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
при n = m ³ 0, a b |
|
¹ 0 lim |
|
a |
|
xn + a |
n−1 |
xn−1 +... + a x + a |
|
= |
|
a |
n |
.3 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
xm−1 +... + b x + b |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
n m |
|
|
|
|
x→∞ b xm + b |
|
|
|
|
|
|
b |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
m |
|
|
|
|
|
|
m−1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
m |
|||||||||
Неопределенность |
æ |
0 |
ö |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
ç |
|
|
|
÷ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
è |
ø |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
П р и м е р 3.8. Если ak bl |
¹ 0, l ³ 0 , |
k ³ 0, |
|
m > l , n > k , то |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ì |
0, |
|
k > l; |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
a xn |
+ a |
|
|
|
|
|
xn−1 + ... + a |
|
|
xk |
|
|
|
|
ï |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
lim |
n |
−1 |
k |
|
|
= |
ïa |
k |
|
|
, |
|
k = l; |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
í |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
xm−1 + ... + b xl |
|
|
b |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
x→0 b xm + b |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ï |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
m |
|
|
|
|
|
|
m−1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
l |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
l |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ï |
|
¥, k < l. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
î |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a xn + a |
xn−1 + ... + a xk |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
4Пусть l > k ³ 0, тогда lim |
|
n |
|
|
|
|
|
|
n−1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k |
|
|
|
|
= |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
+ b |
|
xm−1 |
+ ...+ b xl |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→0 b xm |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
m |
|
|
|
|
|
|
m−1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
l |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
= lim |
|
a |
xn−k |
+ a |
n−1 |
xn−1−k |
+... + a |
xk −k |
|
|
= |
|
|
æ a |
k |
ö |
= ¥ . |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ç |
|
|
|
|
÷ |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
b xm−k |
|
|
|
|
|
|
|
xm−1−k |
+ ... + b xl−k |
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
x→0 |
|
|
+ b |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
è |
|
ø |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
m |
|
|
|
|
|
|
|
|
m−1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
l |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
Аналогично доказывается, |
|
что при k > l ³ 0, |
|
|
|
ak bl |
|
¹ 0 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
an x |
n |
|
+ an−1x |
n−1 |
+ ... + ak x |
k |
|
æ |
|
|
0 |
|
ö |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= ç |
|
|
|
÷ |
= 0 , |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
b |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
x→0 |
b xm + b |
|
|
|
|
|
|
|
xm−1 + ... + b xl |
|
è |
|
|
|
|
ø |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
m |
|
|
|
|
|
|
m−1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
l |
|
|
|
|
|
|
|
l |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
при k = l ³ 0, a b ¹ 0 |
lim |
a |
n |
|
xn |
+ a |
n−1 |
xn−1 + ... + a |
xk |
|
|
|
= |
a |
k |
|
.3 |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
xm−1 + ... + b xl |
|
|
|
|
b |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
k |
|
l |
|
|
|
x→0 |
b xm + b |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
m |
|
|
|
|
|
|
|
|
m−1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
l |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
l |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
Пр им ер 3.9. |
|
|
|
|
|
( |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
)( |
|
|
|
) |
|
|
|
|
|
|
|
− |
|
x3 − 3x − 2 |
|
|
x +1 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x -1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x + x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x − x − 2 |
|||||||||||||||||||||||||||
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x -1 |
|
|
|
x +1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
lim |
|
|
= lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|||||||||||||
|
|
|
( |
|
|
|
|
|
|
|
)( |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
x→−1 x3 - 3x - 2 |
|
|
x→−1 |
|
|
+ |
|
|
|
|
2 - |
|
- |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−x |
2 |
|
− 3x − 2 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
x |
1 x |
x |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x -1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
− −x2 − x |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
= lim |
|
|
|
|
|
|
|
= ¥. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
− |
|
−2x − 2 |
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
x→−1 x2 - x - 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
−2x − 2 |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
89
Неопределенность (0 × ¥)
П р и м е р 3.10. |
|
|
|
|
|
|
æ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x ö |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
lim |
|
|
1+ cos x × tg |
|
|
|
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
ç |
|
|
|
|
÷ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→π+0 |
è |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ø |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
é |
|
|
|
|
|
|
|
3p |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
ù |
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
= êp < x < |
|
|
Þ |
|
|
1+ cos x = |
|
|
2cos |
|
|
|
|
= - |
|
|
2 cos |
|
|
ú |
= |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
2 |
|
|
|
|
2 |
|
|
2 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
ë |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
û |
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
æ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
x |
ö |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
æ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
ö |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 . |
|
||||||||||||||||||
|
|
|
= |
|
lim |
ç |
- 2 cos |
|
|
|
|
× tg |
|
÷ |
= |
|
|
lim |
ç - |
|
|
2 sin |
|
|
÷ = - |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
2 |
|
2 |
|
|
|
|
2 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
x→π+0 è |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ø |
|
|
|
x→π+0 è |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ø |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
Неопределенность (1∞ ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
П р и м е р 3.11. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
3 |
|
1/ x3 |
|
|
|
|
|
|
ì |
|
|
|
|
æ 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
öü |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
lim(1- 2x |
|
) |
|
= exp |
ílimç |
|
|
|
|
|
|
ln(1- |
|
2x |
|
|
) |
÷ý |
= |
éy = -2x |
|
ù |
= |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
îx→0 |
è x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
øþ |
|
|
|
ë |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
û |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ì |
|
|
|
|
æ |
|
|
|
2ln(1+ y) |
|
ü |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= exp ïlim |
- |
öï = e−2 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ç |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
í y→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y |
|
|
|
|
|
|
|
÷ý |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ï |
|
|
|
|
è |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
øï |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
î |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
þ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Неопределенность (00 ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
П р и м е р 3.12. lim xx |
= exp{lim |
(xln x)}= e0 =1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
П р и м е р 3.13. |
|
x→+0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→+0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
æ |
|
x |
öx |
|
|
|
|
ì |
|
|
|
|
æ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
öü |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
lim |
ç |
|
|
|
÷ |
|
= exp |
ílim |
ç xln |
|
|
|
|
|
|
|
|
÷ý |
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
+ x |
|
1 |
+ x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
x→+0 |
è1 |
ø |
|
|
|
|
|
|
îx→+0 |
è |
|
|
|
|
|
|
|
øþ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
= exp |
lim (xln x) - lim |
(xln(1+ x)) |
|
= e0 =1. |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
{x→+0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
→+0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
} |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
Неопределенность (¥0 ) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
П р и м е р 3.14. |
|
|
|
|
|
|
|
1/ x |
= exp |
ì |
|
|
|
|
æ 1 |
|
|
|
|
|
öü |
= e |
0 |
=1. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
lim x |
|
|
|
í lim |
ç |
|
|
ln x÷ý |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→+∞ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
îx→+∞ |
è x |
|
|
|
|
|
øþ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
æ |
|
1 |
|
|
öx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
{ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
} |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ç |
|
|
|
|
|
÷ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
П р и м е р 3.15. lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= exp |
|
- lim |
( |
x |
× ln |
( |
tg x |
)) |
|
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
ç |
|
|
x→+0 è tg x |
ø |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
÷ |
|
|
|
|
|
x→+0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
{ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
} |
|
|||||||||||||||||
|
í |
|
|
|
|
|
|
|
|
( |
|
|
|
|
|
|
|
|
( |
|
|
|
|
|
|
|
|
)) |
ý |
|
|
[ |
|
|
|
|
|
|
|
|
] |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
( |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
æ x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
) |
|
||||||||||||||||
= exp ì- lim |
|
|
× |
|
tg x |
× ln |
|
|
tg x |
|
|
öü = |
|
t |
|
= tg x |
|
|
= exp |
|
|
lim |
|
|
t lnt |
|
= e0 =1. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
è tg x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
î x→+0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
øþ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t→+0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
90
|
Метод выделения главной части функции |
|||
Пусть заданы функции f (x) : X ® ¡ и |
g (x) : X ® ¡. Если |
|||
функция g (x) для всех x Î X представима в виде |
|
|||
|
|
g (x) = f (x) + o( f (x)), x ® S , |
(3.10) |
|
то функция f (x) |
называется главной частью функции g (x) при x ® S . |
|||
П р им е р 3.16. Главная часть функции sin x |
при x ® 0 равна x , |
|||
так как |
|
sin x = x + o( x) при x ® 0. |
|
|
|
|
|
|
|
П р и м е р |
3.17. Если Pn (x) = an xn + ...+ ak xk , |
ak |
¹ 0, то функция |
|
f (x) = an xn |
– главная часть многочлена Pn (x) |
при x → ∞ , а функ- |
||
ция f (x) = ak xk |
– главная часть многочлена Pn (x) |
при x ® 0. |
||
З а м е ч а н и е . |
Главная часть определяется неоднозначно, так как |
из (3.10) следует, что любая функция h(x), эквивалентная f (x) при x ® S , также является главной частью функции g (x) .
Теорема 3.4. Пусть X ¡, x0 ¡ и x0 – предельная точка множества X . Если функция f (x) : X ® ¡ обладает при x → x0
главной частью вида A(x - x0 )k , A ¹ 0 , где A и k – постоянные, то
среди всех главных частей такого вида она определяется единствен- ным образом (то есть A и k определяются однозначно).
4Докажем от противного. Пусть
f (x) = A(x - x0 )k + o((x - x0 )k ), A ¹ 0
и
f (x) = B(x - x0 )m + o((x - x0 )m ), B ¹ 0.
Тогда f (x) : A(x - x0 )k и f (x) : B(x - x0 )k1 |
при x → x0 , x X . |
||||||
Поэтому A( x - x0 )k : B(x - x0 )m , |
x ® x0 , x Î X , то есть |
||||||
1 = lim |
A(x - x0 )k |
= |
A |
lim |
x - x |
k −m |
, |
|
|
|
|||||
x→x0 B(x - x0 )m |
|
B x→x0 ( |
0 ) |
|
|
что справедливо лишь в случае, если A = B и k = m .3
91
Теорема 3.5. Из соотношения f : g при x → S |
следует, что |
|||
limh(x) f |
(x) = lim h( x) g (x) |
или оба эти предела одновременно не |
||
x→S |
x→S |
вычислении |
предела |
произведения |
существуют, то есть при |
||||
h(x) f (x) |
один из сомножителей h( x) или |
f (x) (или оба) в этом |
произведении можно заменить эквивалентной функцией.
З а м е ч а н и е . Одна из самых распространенных ошибок при вы-
числении предела некоторого выражения заключается в замене функции, не являющейся множителем всего этого выражения, на эквивалентную функцию (чаще всего такая ошибочная замена дела- ется в отдельном слагаемом алгебраической суммы).
П р и м е р 3.18. Вычислим предел lim |
tg x − sin x |
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
x3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
4Способ 1. lim |
tg x - sin x |
= lim |
tg x(1- cos x) |
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
x3 |
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
x3 |
|
|
|
|
|
öö |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
æ |
æ |
|
|
|
|
x |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
(x + o(x))×ç1- ç1- |
|
+ o(x2 )÷÷ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
= lim |
|
|
|
|
|
|
è |
è |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
øø |
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
(x+o(x))×çæ |
x2 |
+o(x2 )÷ö |
|
x3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
2 +o(x)o(x |
|
) |
+ xo(x |
|
)+ |
|
|
2 o(x) |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
=lim |
|
è 2 |
|
|
|
|
|
|
|
ø |
=lim |
|
|
|
|
|
= |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x3 |
+ o |
(x3 ) |
|
|
|
|
|
æ |
1 |
|
|
|
|
o(x |
3 |
) |
ö |
|
|
|
|
1 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
= lim |
|
|
|
|
|
|
= lim |
ç |
|
+ |
|
÷ |
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
x3 |
|
|
|
|
2 |
|
x3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→0 |
ç |
|
|
|
|
|
|
|
÷ |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
è |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ø |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
tg x - sin x |
|
|
|
|
|
tg x(1- cos x) |
|
|
|
|
|
|
|
x × |
x2 |
|
|
|
1 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||
Способ 2. |
lim |
= lim |
= lim |
2 |
|
= |
. |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
x→0 |
|
|
|
x3 |
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
x3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→0 |
|
x3 |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
Способ 3. Это НЕПРАВИЛЬНЫЙ способ: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
tg x - sin x |
|
|
é tg x : x ù |
|
|
|
|
x - x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= ê |
|
|
|
|
|
|
|
ú |
= lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= 0 . |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ësin x : xû |
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Этой ошибки можно избежать, если вместо эквивалентностей tg x :x , sin x :x использовать равенства tg x= x+o(x), sin x= x+o(x).
Тогда соответствующая замена приводит к неопределенности:
92
lim |
tg x - sin x |
= lim |
x + o(x) - (x + o(x)) |
|
= |
||||
|
x3 |
|
|
||||||
x→0 |
|
x→0 |
x3 |
|
|
|
|||
= lim |
x - x + o(x)- o(x) |
= lim |
o(x) |
= ? |
|
||||
|
|
|
|||||||
|
x→0 |
x3 |
x→0 x3 |
|
|
|
Возникновение такой неопределенности говорит о том, что в асимптотических формулах взято мало слагаемых.
Способ 4. lim |
tg x − sin x |
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
x→0 |
|
x3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
æ |
x3 |
3 |
ö æ |
|
x3 |
|
3 |
ö |
|
|
|
3 |
|
|
|
|
||||
|
ç x + |
|
+ o(x |
|
)÷ |
- ç x - |
|
+ o(x |
|
)÷ |
|
|
x |
|
+ o(x3 ) |
|
|
|
||
3 |
|
3! |
|
|
|
1 |
|
|||||||||||||
|
|
|
|
2 |
|
|
||||||||||||||
= lim |
è |
|
|
|
|
ø |
è |
|
|
|
|
ø |
= lim |
|
= |
.3 |
||||
|
|
|
|
|
|
x3 |
|
|
|
|
|
x3 |
2 |
|||||||
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
При использовании асимптотических разложений для выраже- ний, представляющих собой сумму или разность некоторых функ- ций, для каждой из этих функций может потребоваться разное чис- ло слагаемых.
П р и м е р 3.19. Вычислим предел lim |
tg x - sin x + ln (1+ 2x3 ) |
. |
||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
tg x - sin x + ln (1+ 2x3 ) |
|
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
x3 |
|||||||||||||
4lim |
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
x→0 |
æ |
x3 |
3 |
|
|
|
ö |
|
æ |
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
ö |
|
|
|
|
|||||
|
|
ç x + |
x |
+ o(x3 )÷ - |
ç x - |
x |
+ o(x3 )÷ + (2x3 + o(2x3 )) |
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
= lim |
è |
3 |
|
|
|
ø |
|
è |
|
3! |
|
|
|
|
|
ø |
|
|
|
= |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
æ |
|
|
|
|
|
|
|
o(x |
3 |
) |
ö |
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
x |
3 |
ç |
+ |
+ 2 + |
|
÷ |
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
ç |
3 |
6 |
x |
3 |
|
|
÷ |
|
5 |
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
= lim |
|
|
è |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ø |
= |
.3 |
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x3 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
x→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Если числитель и знаменатель имеют одинаковый порядок мало-
сти или роста, а именно, |
P(x) : Axk , Q(x) : Bxk при x → S , то |
|||||||
lim |
|
P(x) |
= lim |
Axk |
= |
A |
, |
|
|
Q(x) |
Bxk |
B |
|
||||
x→S |
|
x→S |
|
|
где S = {0, ¥, + ¥, - ¥}.
93
П р и м е р 3.20. Вычислим предел lim |
æ |
|
m |
|
|
|
|
|
|
n |
ö |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
ç |
|
|
|
|
|
|
- |
|
|
|
|
|
|
|
|
÷, m,n ¥ . |
|||||||||||||||||||||||||||||
1- x |
m |
|
1 |
- x |
n |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→1 |
è |
|
|
|
ø |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
4Вычислим этот предел сначала без использования асимптоти- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ческих разложений. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
æ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ö |
|||||||||||
|
|
|
æ |
|
|
m |
|
|
|
n |
|
|
ö = |
[ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
m |
|
|||||||
A = lim |
|
|
|
- |
|
|
|
y = x -1 = lim ç |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
- |
|
|
|
|
|
÷ . |
|||||||||||||||||||||
ç |
|
|
|
m |
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
m |
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
- x |
|
1- x |
÷ |
|
|
|
] |
|
|
|
è (1+ y) |
-1 (1+ y) |
-1ø |
|||||||||||||||||||||||||||
x→1 |
è1 |
|
|
|
|
ø |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
æ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y→0 ç |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
÷ |
|||||||
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
ö |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
||||
Так как (x +1) |
-1 = ç1+ nx + Cn2 x2 + åCnk xk ÷ -1 = nx + Cn2 x2 + åCnk xk , то |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
è |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k =3 |
|
|
ø |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k =3 |
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
- |
m |
|
|
|
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1+ y |
n |
-1 |
1+ y |
) |
m -1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
æ |
|
|
|
|
|
|
( |
|
|
) |
|
|
ö |
( |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ö |
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
m |
|
|
æ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
nç my + Cm2 y2 |
+ åCmk yk ÷ |
- mçny |
|
+ Cn2 y2 + åCnk yk ÷ |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
= |
|
|
è |
|
|
|
|
|
|
|
k =3 |
|
|
ø |
è |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k =3 |
|
|
|
|
|
ø |
= |
|
|
|
|||||||||
|
|
|
æ |
|
|
|
|
|
|
|
|
öæ |
|
|
|
|
|
|
|
|
m |
|
|
|
ö |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
ç ny + Cn2 y2 + åCnk yk ÷ç mx + Cm2 y2 + åCmk yk ÷ |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
è |
|
|
|
|
|
k =3 |
|
|
øè |
|
|
|
|
|
|
|
|
k =3 |
|
|
|
|
ø |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
m |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
nCm2 y2 + nåCmk yk - mCn2 y2 - måCnk yk |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k =3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k =3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
|
|
|||||
|
|
|
æ |
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
ö |
æ |
|
|
|
|
|
|
|
|
m |
|
|
|
|
|
|
|
|
ö |
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
yç n + Cn2 y1 + åCnk yk −1 ÷ |
× yç m + Cm2 y1 + åCmk yk −1 ÷ |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
è |
|
|
|
|
|
k =3 |
|
|
|
ø |
è |
|
|
|
|
|
|
|
|
k =3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
ø |
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
é |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
ù |
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
= ëделим числитель и знаменатель на y |
|
û |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
m |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
nCm2 + nåCmk yk −2 - mCn2 - måCnk yk − 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
= |
|
|
|
|
|
|
k =3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k =3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
æ |
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
öæ |
|
|
|
|
|
|
|
|
m |
|
|
|
|
|
|
ö |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
ç n + Cn2 y1 |
+ åCnk yk −1 ÷ç m + Cm2 y1 + åCmk yk −1 ÷ |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
è |
|
|
|
|
k =3 |
|
|
|
|
øè |
|
|
|
|
|
|
|
k =3 |
|
|
|
|
|
|
ø |
|
|
|
|
|
|
|
|
Поэтому
A = lim
y→0
|
m |
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
nCm2 + nåCmk yk−2 - mCn2 - måCnk yk− 2 |
|
|
nC |
2 |
- mC |
2 |
|
m - n |
|
||
|
k =3 |
|
k =3 |
|
= |
m |
n |
= |
. |
|||
æ |
n |
öæ |
m |
ö |
|
|
mn |
|
2 |
|||
|
|
|
|
|
|
|||||||
ç n +Cn2 y1+åCnk yk −1 ÷ç m +Cm2 |
y1+åCmk yk −1 ÷ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
è |
k =3 |
øè |
k =3 |
ø |
|
|
|
|
|
|
|
|
При использовании символа «о-малое» это же решение будет выглядеть следующим образом:
æ |
|
n |
limç |
|
|
|
+ y)n -1 |
|
y→0 èç (1 |
|
m |
|
ö |
|
n é 1+ y |
) |
m |
-1ù - m é 1+ y |
) |
n -1ù |
|
||||
- |
|
|
÷ = lim |
ë( |
|
|
û |
ë( |
|
û |
= |
||||
(1+ y) |
|
|
é |
|
|
|
ù |
é |
|
|
ù |
||||
|
m |
÷ |
y→0 |
|
|
m |
n |
|
|
||||||
|
-1ø |
|
ë(1+ y) |
-1û × |
ë(1+ y) |
-1û |
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
94
é |
|
2 |
2 |
|
+ o( y |
2 |
|
|
|
|
ù |
|
|
é |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
2 |
+ o( y |
2 |
ù |
|
|||||||||||||
= lim |
n ë1 + my + Cm y |
|
|
|
) -1û - m ë1 |
+ ny + Cn y |
|
|
) -1û |
= |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
( |
|
|
|
|
|
|
|
|
( |
y |
) |
|
|
)( |
|
+ my + o |
( |
y |
) |
|
|
|
) |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
y→0 |
1+ ny + o |
|
|
|
|
-1 1 |
|
|
|
-1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
é |
|
2 |
|
2 |
+ o(y |
2 |
ù |
|
|
é |
|
|
2 |
2 |
+ o(y |
2 |
|
ù |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
= lim |
n ëCm y |
|
|
|
)û - m |
ëCn y |
|
|
|
)û |
= |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
(ny + o( y))(my + o( y)) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
y→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
é |
|
|
|
o |
(y |
2 |
) |
|
ù |
|
|
|
é |
|
|
|
|
o(y |
2 |
) |
|
ù |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
n êC2 + |
|
|
ú - mêC2 |
+ |
|
|
|
ú |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
y2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
ê |
m |
|
|
|
|
|
|
|
ú |
|
|
|
ê |
n |
|
|
|
|
y2 |
|
|
|
ú |
= m - n |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
= lim |
ë |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
û |
|
|
|
ë |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
û |
.3 |
|
|
|||||||||||||
|
|
æ |
|
|
|
|
o |
( |
y |
|
) |
öæ |
|
|
o |
( |
y |
ö |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
y→0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
ç n |
+ |
|
|
|
|
֍ m + |
|
|
|
) |
÷ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
y |
|
|
|
y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
è |
|
|
|
|
|
|
|
|
øè |
|
|
|
|
ø |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
П р и м е р 3.21. Вычислим предел lim |
|
|
x + tg x − sin 2x |
|
. |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
4Введем обозначения: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x→0 ex − 1+ 2x + 2x2 |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
P(x) = x + tg x - sin 2x , |
Q (x) = ex - |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
1 + 2x + 2x2 . |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Числитель P(x) |
и знаменатель Q(x) |
– бесконечно малые функ- |
ции. Определим порядки малости для этих функций, то есть выде- лим главную часть вида Axn , A ¹ 0.
1. P(x) = x + (x + o(x)) - (2x + o(2x)) = o(x) . |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
æ |
|
|
|
x3 |
|
|
|
|
3 |
ö |
|
|
æ |
|
|
(2x)3 |
|
|
|
|
3 |
ö |
||||
P |
( |
x |
) |
= x |
+ |
ç |
x + |
|
|
+ o |
( |
x |
|
)÷ |
|
|
ç |
|
|
|
|
|
+ o |
(( |
2x |
) |
|
)÷ |
||||
|
|
è |
|
3 |
|
|
ø |
- ç 2x - |
3! |
|
|
|
÷ = |
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
è |
|
|
|
|
|
|
|
ø |
|||||||
|
|
|
|
= x |
3 æ |
1 |
+ |
8 |
ö |
+ o(x |
3 |
) = |
5 |
x |
3 |
+ o(x |
3 |
). |
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
ç |
|
|
|
|
|
÷ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
3 |
6 |
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
è |
|
ø |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2. Q(x) = (1+ x + o(x))- çæ1+ |
|
1 |
(2x + 2x2 )+ o |
(2x + 2x2 )÷ö |
= |
||||||||||||||
2 |
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
è |
|
|
|
|
|
ø |
|
|||||
Q(x) = çæ1+ x + |
x2 |
+ o(x2 )÷ö |
- |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
è |
|
2! |
|
ø |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
æ |
|
|
|
|
|
1 |
æ |
1 |
|
ö |
|
|
|
|
||||
|
ç |
|
1 |
|
|
2 2 |
ç |
2 |
-1÷ |
|
|
+ o((2x + 2x |
|||||||
|
ç |
|
|
|
è |
|
ø |
2 |
2 |
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
- |
+ |
2 (2x + 2x )+ |
|
|
|
|
2! (2x + 2x ) |
|
|||||||||||
ç1 |
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
ç |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
è |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
o(x).
ö
2 )2 )÷÷÷ = o(x2 ).
÷
ø
95
|
|
|
|
|
|
|
æ |
|
|
1 æ |
1 |
ö |
|
|
|
Q(x) = çæ1+ x + |
x |
2 |
|
x |
3 |
+ o(x3 )÷ö |
ç |
|
1 |
ç |
2 |
-1÷ |
|
|
|
|
+ |
|
- ç1 |
+ |
(2x + 2x2 )+ |
2 è |
ø |
(2x + 2x2 )2 |
+ |
||||||
2! |
|
|
2 |
|
2! |
||||||||||
è |
3! |
ø |
ç |
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
ç |
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
è |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
æ |
1 |
|
|
öæ |
1 |
|
|
|
ö |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ö |
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
ç |
2 |
-1֍ |
2 |
- 2÷ |
|
|
|
|
|
2 |
|
3 |
|
|
|
|
|
|
2 |
3 |
÷ |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
è |
|
|
øè |
|
|
|
ø |
|
|
|
|
|
|
+ o((2x + 2x |
)÷÷ = |
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
( |
2x + 2x |
|
) |
|
|
) |
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3! |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
÷ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ø |
|
|
|
|
|
|
|
|
æ |
|
|
2(2x × 2x2 ) |
|
|
1 |
æ |
1 |
|
öæ |
1 |
|
|
|
ö |
|
|
|
|
|
|
|
ö |
||||||||||
æ |
x |
3 |
|
|
|
ö |
ç |
|
|
|
|
2 |
ç |
2 |
-1֍ |
2 |
- 2÷ |
|
|
|
3 |
|
|
|
÷ |
||||||||||||||||
= ç |
|
+ o(x3 )÷ - ç |
- |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ |
è |
|
øè |
|
|
|
ø |
(2x) |
|
+ o(x3 )÷ = |
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
3! |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
è 3! |
|
|
|
ø |
ç |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
÷ |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
ç |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
÷ |
æ |
1 |
|
|
1 |
ö |
è |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ø |
|||
= x3 ç |
|
+1 |
- |
|
÷ |
+ o(x3 ) |
= |
|
|
x3 |
+ o(x3 ). |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
6 |
2 |
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
è |
|
|
ø |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
Следовательно, |
Q(x) = |
x3 + o(x3 ). |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
3 |
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
(x |
|
) |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
P(x) |
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|||||||
lim |
|
x + tg x - sin 2x |
|
|
= lim |
= lim |
3 x |
|
+ o |
|
= |
5 |
. 3 |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 x3 + o |
(x3 ) |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
x→0 ex - 1+ 2x + 2x2 |
|
x→0 |
Q(x) |
|
x→0 |
|
2 |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Если числитель и знаменатель имеют различные порядки мало- сти или роста, а именно, P(x) : Axk , Q(x) : Bxl при x → S , то
|
|
|
|
ì0, k < l, S Î{¥,+¥,-¥}; |
|
|
P(x) |
|
Axk |
ï |
|
|
|
ï0, k > l, S = 0; |
|||
lim |
|
= lim |
|
= í |
|
Q(x) |
Bxl |
||||
x→S |
x→S |
ï¥, k < l, S = 0; |
|||
|
|
|
|
ï |
|
|
|
|
|
î¥, k > l, S Î{¥,+¥,-¥}. |
При этом знать значения этих порядков не обязательно.
П р и м е р 3.22. Вычислим пределы |
|
|
- cos x + sin (x2 / 2) |
|
||||||
lim |
ln(1 |
+ x) - sin x |
, |
lim |
|
|
1+ x4 |
, |
||
x + tg x - sin 2x |
|
|
x + tg x - sin 2x |
|||||||
x→0 |
|
x→0 |
|
|
||||||
lim |
|
x2 |
, |
lim |
ln(1+ x)- sin x |
. |
|
|||
ln(1 |
+ x) - sin x |
|
|
|||||||
x→0 |
|
x→0 |
|
x3 |
|
96