4. Студенттердің өздік жұмыстарының тақырыптары

1 Өндірістік қауіпсіздік және өндірістік тәуекелділікті басқару стратегиясы

2. .Кәсіпкерлік – табысты қызмет, бірақ қауіпті

3. Өндірістік кәсіпкерліктегі тәуекелділік

4. Банктік кәсіпкерліктегі тәуекелділік

5. Валюталық тәуекелділік және оның әсері

6. Диверсификация тәуекелділікті төмендетудің тәсілі ретінде.

7. Тәуекелділікті беру.

8. Кәсіпкерлік тәуекелділікті сақтандыру:

9. Қаржылық тәуекелділік:

10. Сақтандыру тәуекелділікті төмендетудің тәсілі ретінде:

11. Өзін өзі сақтандыру

12.Кэптік сақтандыру компаниясы: түрлері, қызмет әдістері.

13. Кәсіпкерлік тәуекелділікке әсер ететін факторлар.

14. новациялық тәуекелділік және оның Қазақстандағы көкейкестілігі

15. Кәсіпкерліктегі ішкі тәуекелділік

16. Қаржылық тәуекелділік және оның фирма қызметіне әсер етуі

5. «Тәуекелділікті басқару» пәні бойынша ағымдағы тест сұрақтары

Вариант-1

1. «Тәуекелділік менеджмент» жеке ғылым ретінде қашан қалыптасты ?

а) ХХғ. ІІ жартысы

в) ХХ ғ. Аяғы

с) ХІХ-ХХ ғ.

д) ХІХ ІІ жартысы

2. Жағдайдың нақты қай уақытта болатыны белгісіз термин ұғымын........ деп атаймыз?

а) оқиғаның жиынтығы

в) зиян

с) оқиғаның ықтималдылығы

д) кездейсоқтық

3. Оқиғаның ықтималдылығы қандай екі қасиетке ие болады?

а) тәуекелділік, зияндылық

в) ықтималдылық, зияндылық

с) ықтималдылық, кездейсоқтық

д) кездейсоқтық, тәуекелділік

4. Тәуекелділік туғызатын факторлар қандай топтарға бөлінеді?

а) ішкі, сыртқы

в) әлеуметтік сфера,институттар

с) үлкен, кіші

д) ішкі, орта, сыртқы

5. Әлеуметтік,экономикалық, ғылыми, техникалық, саяси факторлар қандай факторларға жатады?

а) ішкі

в) қосымша

с) сыртқы

д) ішкі, сыртқы

6. Қауіп қатер жағынан қолайсыз жағдай тудыратын қандай факторлар бар ?

а) техникалық, табиғи, аралас

в) экономикалық, табиғи, кездейсоқтық

с) техникалық, табиғи, экономикалық

д) аралас, табиғи, экономикалық

7. Төмендегілердің қайсысы макрофакторға жатады?

а) техникалық процесстің қателіктері

в) климаттық жағдайлардың өзгеруі

с) басқару деңгейі

д) барлығы

8. Анықтама беттерінің қандай түрлері бар?

а) ақпараттық, универсалды

в) мамандандырылған, анкеталық

с) стандартты

д) универсалды, мамандандырылған

9. Құрылымдық диаграммалар мүмкін болатын ішкі қауіптердің қандай түрлерін анықтауға мүмкіндік береді?

а) қайталану, тәуелдік, болжамдық

в) ) қайталану, тәуелдік, концентрация

с) жай, күрделі, концентрация

д) барлығы

10. Инспекция өткізілгеннен кейін, оның нәтижесі ең бастысы қайсыған сүйенген?

а) зерттеу нысаны

в) өткізілетін уақыты мен орны

с) алынған деректер мен мәліметтер

д) барлығы

11. Кәсіпкерлік тәуекелділікті бағалау қандай тәсілдермен жүзеге асырылады?

а) сандық, сапалық аралас

в) сандық, сапалық

с) аралас, біркелкі

д) барлығы

12. Тәуекелділік дәрежесі қандай формуламен анықталады?

а) R=R(P(y))

в) R=P(Dtr-D)

с) R=Y*P(y) д) R=Y

13. Сандық бағалаудың әдістерінің басты құралдары?

а) дисперсия, стандарттық ауытқу, вариация коэффиценті

в) дисперсия, стандарттық ауытқу,арифметикалық

с) вариация коэффиценті, индекстік тәсіл

д) барлығы

14. Орта өлшемді төлеу мерзімі қандай формуламен есептеледі?

а) R=Ri*Pi

в)R=P(Dtr-D)

с) Pi= Ki/ n

д) R= Y* P(y)

15. Берілген облыстағы персонал мамандар жиынтығы қай факторлардың зерттеу сипаттамасы болады?

а) заңдылық

в) өндірістік- техникалық

с) кадрлық

д) ақпаратты

Вариант -2

1. Дау индексі қандай интегралды көрсеткіші ретінде қалыптасады?

а) Дау=f1*f2

в) Дау = Fn*M

с) Дау=Vi*Ni

д) Дау тең емес 0

2. Материалдық факторлардың мәні әдетте қай аралықты қамтиды ?

а) 1-35

в) 0-40

с) 1-40

д) шексіз аралық

3. Дау индексінің мәні қандай көрсеткіштерге тікелей қатысты ?

а) уақытына

в) зерттеу нысанына

с) жоғарыдағылар

д) өрт немесе жарылыстық таралу

4. Дау индексінің мәні 61-96 аралығын қамтыса қауіптілік деңгейі қандай ?

а) аралық

в) орташа

с) кіші

д) қауіпті

5. Кездейсоқ оқиға тобы немесе оқиға деп нені айтамыз?

а) зиян

в) кездейсоқ

с) тәуекелділік

д) оқиғаның ықтималдылығы

6. Кездейсоқтық дегеніміз не?

а) бұл обьект қасиеттерінің нашарлауы немесе жойылуы

в) кездейсоқ оқиға тобы немесе

с) математикалық, статистикалық көрсеткіштердің жеткілікті санымен болатын оқиғаның жиілігін есептеу мүмкіндігі

д) жағдайдың нақты қай уақытта болатыны белгісіз

7. Компанияның қызметі поцессінде пайда болатын факторлар қандай?

а) ішкі

в) сыртқы

с) макрофактор

д) микрофактор

8. Сыртқы факторларға нені жатқызуға болады?

а) компания қызметінің қателіктері

в) әлеуметтік- экономикалық, ғылыми- техникалық, саяси факторлар

с) валюта бағамының өзгеруі

д) бағдарламалық қамтамасыз ету қателіктері

9. Адамның шаруашылық қызметінен туындайтын тәуеклділік

а) техногендік

в) табиғи

с) аралас

д) қаржылық

10. Табиғи және адам қызметінен болатын оқиғалар қандай тәуекелділік түріне жатады?

а) техногендік

в) табиғи

с) аралас

д) қаржылық

11. Тәуекелділікті басқарудың неше сатысы бар?

а) төрт

в) бес

с) алты

д) сегіз

12. Тәуекелділікке әсер ететін процесстер әдістеріне не жатады?

а) тәуекеклділікті талдау

в) тәуекелділікті анықтау, бағалау

с) шешеім қабылдау

д) тәуекелділікті төмендету,сақтау, беру

13. Тәуекелділікке қатысты негізгі әдістердің мақсаты қандай?

а) белгілі бір салаға байланысты тәуекелділік ақпараттарын жинау

в) құрылым туралы обьект құрамы және ондағы тәуекелділік туралы қажетті ақпарат алу

с) анықталған тәуекелділіктің санын көрсету

д) қажетті қаржы және еңбек қорларын анықтау

14. Тәуекелділіктің шараларын сандық және сапалық тәсілдермен анықтау деп нені айтамыз?

а) тәуекелділікті басқару

в) тәуекелділікті бағалау

с) тәуекелділікті азайту

д) тәуекелділікті талдау

15. Тәуекелділік түрін анықтайтын және оның деңгейіне әсер ететін факторларды анықтайтын қарапайым тәсіл қандай?

а) сапалық бағалау

в) сандық бағалау

с) техникалық жаңартуларды бағалау

д) аралас тәсіл

Вариант- 3

1. Сандық бағалау әдісінің құралдарына не жатады?

а) дисперсия

в) стандарттық ауытқу

с) вариация коэффиценті

д) қауіпті индекс тәсілі

2. Мына формула қай жағдайда қолданылады: R= P(Dtr- D)

а) тәуекелділіктің сәтсіздік ықтималдылығы болса

в) техникалық жаңартуларды бағалау тәсілінде

с) күтілетін зиянның ықтималдылығы болса

д) ұқсастарын қолдану кезінде

3. Өндірістік кәсіпорындарда болатын потенциалды қауіпті бағалау кезінде қандай әдіс қолданылады?

а) Аралас

в) зерттеу бағалау әдісі

с) қауіпті индекс тәсілі

д) ұқсастарын қолдану тәсілі

4. Дау индексі қай формула бойынша табылады?

а) C*Y

в)F*M

с)f1*f2

д)CF*MY

5. Дау индексінің мәні 97-127 аралығында болса, қандай қауіптілік деңгейі орын алады?

а) кіші

в) орташа

с) аралық

д) қауіпті

6. Адам қызметінің саласында әр түрлі әсер ететін материалдық және физикалық шығын әкелуін зерттейтін синтетикалық пән бұл- ?

а) мемлекетті басқару

в)қаржыны басқару

с)тәуекелділікті басқару

д) шығынды басқару

7. Жеке оқиғалар тәуекел менеджмент көзқарасынан қарастырғанда екі маңызды қасиеттерге ие болады. Ол қандай қасиеттер?

а) ықтималдаылық, зияндылық

в) тәуекелділік, кездейсоқтық

с)обьективті ,субьективті

д) ішкі, сыртқы

8. Тәуекелділік туғызытын факторларды неше топқа бөледі?

а) бес

в) екі

с)төрт

д) үш

9. Тәуекелділік туғызатын факторларды компанияның осы фактордың қызметіне тигізетін әсері бойынша қалай бөледі?

а) ықтималдылық, зияндылық

в) ішкі, сыртқы

с) обьективті ,субьективті

д) тәуекелділік, кездейсоқтық

10. Валюта бағамының өзгеруі, құлдырау деңгейі, салық салу мөлшерлемесі өзгеруі, климаттық жағдайдың өзгеруі. Бұл-

а) микрофактор

в) макрофактор

с) ішкі

д) сыртқы

11. Қауіп қатер жағынан қолайсыз жағдай тудыратын тәуекелділік түрлері:

а) техногендік, табиғи, аралас

в) кәсіпкерлік іс әрекет, аралас тәуекелділік

с) табиғи, қаржылық

д) аралас, қаржылық

12. Адам шаруашылық қызметінен туындайтын, яғни қоршаған ортаның ластануы, авариялардың болуы т.с.с Бұл қауіп қатер жағынан қолайсыз жағдай тудыратын тәуекелділіктің қай түрі:

а) аралас

в) табиғи

с) техногендік

қаржылық

13. Қаржылық тәуекелділік дегеніміз не ?

а) Математикалық белгісі, статистикалық көрсеткіштердің жеткілікті, сонымен болатын оқиғаның жиілігін есептеу мүмкіндігін білдіреді

в) келісім жүргізу поцессінде сауда серіктестіктерінің өзара қарым қатынасынан және қаржыны басқару облысында пайда болатын тәуекелділікті жатқызуға болады

с) тауар операцияларының жүргізілуі кезінде туындайтын шығындар немесе пайданы, табысты толық мөлшерде алмау

д) адам шаруашылық қызметінен туындайтын, яғни қоршаған ортаның ластануы, авариялардың болуы т.с.с

14. Қаржылық тәуекелділіктің құрылым:

а) валюталық, пайыздық, портфелдік

в) операциялық, экономикалық

с) жүйелік, жүйелік емес

д) әлеуметтік

15. Қаржылық пайыздық тәуекелділік қалай бөлінеді?

а) жүйелік, жүйелік емес

в) операциялық, экономикалық, трансляциялық

с) позициялық, портфелдік, экономикалық

д) валюталық, пайыздық, портфелдік

Вариант – 4

1. Тәуекелділікті басқарудың негізгі сатыларын ата:

а) тәуекелділікті талдау, шешім қабылдау, тәуекелділікке әсер ету, қорытындысын бақылау

в) тәуекелділікті басқару, қорытындысын бағалау

с) тәуекелділікті таңдау тәуекелділікті басқару,, тәекелділікке әсер ету, қорытындысын бақылау

д) тәуекелділікті басқару, шешім қабылдау

2. Тәуеклділікті таңдау неден тұрады, Оны:

а) төмендету мен сақтау

в) сақтау мен беру

с) анықтау және бағалау

д) анықтау және сақтау

3. Тәуекелділікке әсер ету процессі неше негізгі әдістен тұрады:

а) төмендету, сақтау, беру

в) анықтау, бағалау

с) төмендету, беру

д) дұрыс жауап жоқ

4. Тәуекелділіктің шамаларын сапалық және сандық тәсілдермен анықтау, бұл-

а) тәуекелділікті жоспарлау

в) тәуекелділікті бағалау

с) тәуекелділікті басқару

д) тәуекелділікті төмендету

5. Сандық бағалау әдістерінің баста құралдары:

а) дисперсия, стандарттық ауытқу

в) стандарттық ауытқу, вариация коэффиценті

с) дисперсия, стандарттық ауытқу, вариация коэффиценті

д) дисперсия, вариация коэффиценті

6. Орта өлшемді төлеу мерзімі қандай формуламен есептеледі:

а) R=Ri*Pi

в) G=D

с) R=P(Dtr-D)

д) R=P*D

7. Жоба ықтималдығын бағалауға әсер ететін факторлар:

а) ақпараттық, өндірістік- техникалық

в) заңдылық, кадрлық

с) ақпараттық, өндірістік- техникалық, заңдылық, кадрлық

д) ақпараттық, кадрлық

8. Қауіптің бөліктік көрсеткіші қандай формула бойынша есептеледі:

а) M=Vi*Ni

в)F=f1*f2

с) RY= CF*MY

д) K= Ti* Ci

9. Бірнеше әдістердің немесе элементтерінің біріктірілуі бұл-

а) дельфи әдәсә

в) эксперименттік бағалау әдісі

с) аралас тәсіл

д) сызықтық әдісі

10. Ішкі факторлар бұл-

а) бұл компания сыртында пайда болатын факторлар

в) бұл компания процессінде пайда болатын факторлар

с) бұл компания ішінде пайда болатын факторлар

д) табиғи әсер етуден пайда болатын факторлар

11. Аралас тәуекелділікке не жатады.

а) жер сілкінісі, су басу, дауыл, вулкан атқылауы

в) табиғи және адам қызметініе болатын оқиғалар

с) қоршаған ортаның ластануы, аварияның болуы

д) жер сілкінісі, аварияның болуы

12. Сыртқы факторлар бұл-

а) бұл компания сыртында болатын факторлар

в) валюта бағамының өзгеруі, климаттың өзгеруінен болатын факторлар

с) қауіп қатер жағынан қолайсыз жағдай тудыратын техногендік факторлар

д) валюта бағамының өзгеруі,

13. Тәуекелділікте «зиян»термині нені білдіреді.

а) жағдайдың нақты қай уақытта болатыны белгісіз

в) бұл обьект қасиеттерінің нашарлауы немесе жойылуы

с) бұл оның математикалық белгісі

д) обьект қасиеттерінің жоғпрлауы

14. Тәуекелділіктің шараларын сандық және сапалық тәсілдермен анықтау деп нені айтамыз?

а) тәуекелділікті басқару

в) тәуекелділікті бағалау

с) тәуекелділікті азайту

д) тәуекелділікті талдау

15. Тәуекелділік түрін анықтайтын және оның деңгейіне әсер ететін факторларды анықтайтын қарапайым тәсіл қандай?

а) сапалық бағалау

в) сандық бағалау

с) техникалық жаңартуларды бағалау

д) аралас тәсіл

Вариант-5.

1. Бірнеше әдістердің немесе элементтердің біріктірілуі бұл-

а) дельфи әдісі

в) эксперименттік бағалау әдісі

с) аралас тәсіл

д) Дау индексі

2. Қауіптің бөліктік көрсеткіші қандай формула бойынша есептеледі

а) M=Vi*Ni

в)F=f1*f2

с) RY= CF8MY

д) MY=CY

3. Жоба ықтималдылығын бағалуға әсер ететін факторлар:

а) ақпараттық, өндірістік техникалық

в) заңдылық, кадрлық

с) ақпараттық, заңдылық, кадрлық

д) ақпараттық, өндірістік техникалық, заңдылық, кадрлық

4. Орта өлшемді төлеу мерзімі қандай формуламен есептеледі:

а) R= Ri*Pi

в) G= D

с) R= P(Dtr-D

д) P= f1*f2

5. Сандық бағалау әдістерінің басты құралдары:

а) дисперсия,стандарттық ауытқу

в) стандарттық ауытқу

с) вариация коэффиценті, дисперсия

д) дисперсия, стандарттық ауытқу, вариация коэффиценті

6. Тәуекелділік шамаларын сапалық және сандық тәсілдермен анықтау: Бұл-

а) тәуекелділікті жоспарлау

в) тәуекелділікті бағалау

с) тәуекелділікті басқару

д) тәуекелділікті есептеу

7. Тәуекелділікке тікелей әсер процессі неше негізгі әдістен тұрады:

а) төмендету, сақтау, беру

в) анықтау, бағалау

с) сақтау

д) дұрыс жауап жоқ

8. Тәуекелділікті талдау неден тұрады. Оны:

а) төмендету, сақтау

в) сақтау, беру

с) анықтау, бағалау

д) сақтау, бағалау

9. Тәуекелділікті басқарудың негізгі сатыларын ата:

а) тәуекелділікті талдау, әсер ету тәсілдерін таңдау, шешім қабылдау, тәуекелділікке әсер ету қорытындысын бақылау

в) тәуекелділікті таңдау, тәуекелділікке әсер ету қорытындысын бағалау

с) тәуекелділікті талдау, шешім қабылдау, тәуекелділікке әсер ету қорытындысын бақылау

д) шешеім қабылдау, қорытындысын бағалау

10. Қаржылық пайыздық тәуекелділік қалай бөлінеді:

а) жүйелік, жүйелік емес

в) операциялық, трансакциялық

с) экономикалық, портфелдік

д) позициялық, портфелдік, экономикалық

11. Қаржылық тәуекелділік құрылымы:

а) валюталық, пайыздық, портфелдік

в) операциялық, экономикалық

с) жүйелік, жүйелік емес

д) пайыздық, портфелдік

12. Қаржылық тәуекелділік дегеніміз не:

а) материалдық белгісі, статистикалық көрсеткіштерінің жеткілікті,сонымен болатын оқиғаның, жиілігін есептеу мүмкіндігін білдіреді

в) Келісім жүргізу процессінде сауда серіктестіктерінің өзара қарым қатынасын және қаржыны басқару облысында пайда болатын тәуекелділікті жатқызуға болады

с) Тауар операцияларының жүргізілуі кезінде туындайтын шығындар немесе пайданы табысты толық мөлшерде алмау

д) А және В жауаптары дұрыс

13. Адам шаруашылық қызметінен туындайтын тәуекелділік, яғни қоршаған ортаның ластануы, авариялардың болуы т.б. Бұл ққауіп қатер жағынан қолайсыз жағдай тудыратын тәуекелділіктің қай түрі:

а) аралас

в) табиғи

с) техногендік

д) жүйеліе

14. Қауіп қатер жағынан қолайсыз жағдай тудыратын тәуекелділік түрлері:

а) техногендік, табиғи, аралас

в) кәсіпкерлік іс әрекет, аралас тәуекелділік

с) табиғи, қаржылық

д) аралас, табиғи, қаржылық

15. Валюта бағамының өзгеруі, құлдырау деңгейі, салық салу мөлшерлемесі өзгеруі, климаттық жағдайдың өзгеруі. Бұл-

а) микрофактор

в) макрофактор

с) ішкі фактор

д) сыртқы фактор

6- Вариант

1. Тәуекелділік туғызатын факторды компанияның осы фактордың қызметіне тигізетін әсері бойынша қалай бөлінеді:

а) ықтималдық, зияндық

в) ішкі, сыртқы

с) обьективті, субьективті

д) обьективті, зияндық

2. Тәуекелділік туғызатын факторларды неше топқа бөлуге болады:

а) бес

в) екі

с) төрт

д) алты

3. Жеке оқиғалар тәуекел менеджмент көз қарасынан қарастырғанда екі маңызды қасиеттерге ие болады:

а) ықтималдық, зияндық

в) тәуекелдік, кездейсоқтық

с) обьективті, субьективті

д) ықтималдық, кездейсоқтық

4. Тәуекелдік менеджмент жеке ғылым ретінде қай кезде қалыптасты:

а) 19 ғ. Аяғы

в) 19 ғ. Басы

с) 20 ғ. 1 жартысы

д) 20 ғ. 2 жартысы

5. Адам қызметі саласында әр түрлі әсер ететін материалдық және физикалық шығын әкелуін зерттейтін синтетикалық пән бұл-

а) менеджментті негіздері

в) фираманы басқару

с) тәуекелділікті басқару

д) мемлекетті басқару

6. Кәсіпорынның экономикалық қызметін талдау кезінде қандай екі жағдайға бөлуге болады:

а) фирманың төлем қабілеттілігі

в) фирманың қаржылық тұрақтылығы

с) фирманың лигвидтілік коэффиценті

д) А және В жауаптары дұрыс

7. Таза айналым капиталы қалай есептеледі:

а) ТАК= АА-АМ

в) ТАК=АМ-АА

с) ТАК =АА+АМ

д) ТАК =АМ+АЛ

8. Диверсификациялаудың түрлері

а) концентрациялық

в) жалға беру

с) горизанталды

д) А және С жауаптары дұрыс

9. Қаржылық тәуелсіздік коэффиценті:

а) К= Аа/Қк*100%

в) К =Мк/Бн*100%

с) К=Аа/Мк*100%

д) К= Қк/ Мк

10. Диверсификация әдісі қандай тәуекелділікті төмендетеді:

а) өндірістік, коммерциялық

в) горизанталдық

с) инвестициялық

д) А және С жауаптары жоқ

11. Альтернативті мақсаттар қатарына мыналар жатады:

а) салынған қаржыдан пайыз алу

в) қаржыны инфляциядан сақтау

с) сатып алынған акциялардың курстық құны өсу есебінен қаржының есебін қамту

д) берілген жуаптың барлығы дұрыс

12. Факторинг ұғымы нені білдіреді:

а) борышта өндіріп алу құқығын қата сақтау

в) Жабдықтаушы кәсіпорын

с)Қызмет көртсету кезінде болатын тәуекелділіктен құтылуға болады

д) Дұрыс жауап жоқ

13. Келісім шарт кепілге алу әдісі кезінде неше жақ болады:

а) келісім беруші, принципал

в) несие беруші

с) кепіл беруші,принципал,несие беруші

д) делдал

14. Тәуекелділік мөлшері 0,4-0,6 ға дейін болса, тәуекелділік деңгейінің аталуы қалай болады:

а) төменгі тәуекелділік

в) жоғары тәуекелділік

с) максималды тәуекелділік

д) минималды тәуекелділік

15. Дау индексінің мәні 97-127 дейін болса, онда қауіптілік деңгейі:

а) кіші

в) орташа

с) аралық

д) өте қаіпті болады.