- •Гісторыя беларусі (у кантэксце сусветных цывілізацый)
- •Мэты і задачы дысцыпліны.
- •Размеркаванне вучэбнага часу па тэмах і відах курса
- •Тэмы лекцый, іх змест
- •Тэматыка кантрольных работ
- •Тэматыка і планы кантрольных работ тэма 1. Першабытнае грамадства на тэрыторыі Беларусі (100 – 35 тыс. Г. Да н.Э. – V ст. Н.Э.)
- •Тэма 2. Сацыяльна-эканамічнае і палітычнае развіццё Полацкага княства /iх – першая палова хiii ст./
- •Тэма 3. Утварэнне вкл.
- •Тэма 4. Развіццё і ўмацаванне феадальнай гаспадаркі на Беларусі ў хiii – першай палове хvi ст.
- •Тэма 5. Грошы і грашова-крэдытныя адносіны на тэрыторыі Беларусі ў хiii – хvi ст.
- •Тэма 6. Культура Беларусі хiv – хv вв.
- •Тэма 7. Вкл ў палітычнай сістэме Рэчы Паспалітый. /2-я палова хvi – 1-я палова хvii стст/.
- •Тэма 8. Культура Беларусі ў хvi – хviii стст.
- •Тэма 9. Сацыяльна-эканамічна становішча Беларусі ў другой палове хvii – першай палове хviii стст.
- •Тэма 10. Падзелы Рэчы Паспалітай. Далучэнне беларускіх зямель да Расійскай Імперыі /хviii ст./.
- •Тэма 11. Сацыяльна-эканамічнае развиццё Беларусі ў першай палове хiх ст. Крызіс феадальна-прыгоннага ладу.
- •Тэма 13. Прамысловае развіццё Беларусі ў канцы хiх – пачатку хх стст.
- •Тэма 18. Грамадска-палітычнае жыццё Беларусі ў 20-30 гг.
- •Тэма 20. Калектываізацыя сельскай гаспадаркі і яе вынікі.
- •Тэма 21. Заходняя Беларусь пад уладай Польшчы /1921 – 1939/.
- •Тэма 22. Беларусь у гады Вялікай Айчыннай вайны /1941 – 1945 гг./
- •Тэма 23. Аднаўленне і развіццё народнай гаспадаркі Беларусі ў пасляваенны перыяд /1945 – 1950/.
- •Тэма 24. Стан народнай гаспадаркі Беларусі ў перыяд спроб эканамічных рэформаў /50 – 80 гг./.
- •Прыкладныя пытанні да экзаменаў.
- •Літаратура
- •1. Прадмет, задачы і функцыі гістарычнай навукі. Крыніцы вывучэння гісторыі Беларусі.
- •2. Асноўныя канцэпцыі гістарычнага працэсу. Цывілізацыя і фармацыя.
- •3. Цывілізацыі старажытнай гісторыі.
- •Пытанні для самакантролю.
- •2. Старажытнаруская дзяржава ў іх-хііі стст. Полацкае княства.
- •Пытанні да самакантролю.
- •3. Барацьба ўсходніх славян з крыжакамі і мангола-татарамі.
- •1. Сацыяльна-эканамічныя і палітычныя перадумовы утварэння вкл.
- •Пытанні для самакантролю
- •2. Дынастычная барацьба ў 70-90-х гадах хiVст. Крэўская ўнія і яе вынікі. Грунвальдская бітва і яе значэнне.
- •Пытанні для самакантролю.
- •3. Знешняя палітыка вкл у хiv - хvIст. Лівонская вайна. Утварэнне Рэчы Паспалітай.
- •Пытанні для самакантролю.
- •1. Каталіцкая царква і яе роля ў сацыяльна-палітычным і духоўным жыцці традыцыйнай цывілізацыі.
- •2. Цывілізацыйнае развіццё краін Заходняй Еўропы ў XIII-XV стст.
- •3. Еўрапейскі Рэнесанс, яго змест і сутнасць.
- •4. Еўрапейская Рэфармацыя.
- •Пытанні для самакантролю.
- •5. Рэнесанс у Беларусі і яго асаблівасці.
- •6. Рэфармацыя ў Беларусі.
- •Пытанні для самакантролю
- •7. Фарміраванне беларускай народнасці ў другой палове XIII- першай палове XVII стст.
- •8. Этнічная свядомасць насельніцтва Беларусі ў другой палове XIII - першай палове XVII ст. Этымалогія “Белай Русі”.
- •Пытанні для самакантролю.
- •1.. Эканамічныя і палітычныя перамены ў Еўропе XVI-XVII стст. “Новы час”, станаўленне капіталізму.
- •Пытанні для самакантролю.
- •2. Статут 1588 г. Дзяржаўна-прававое становішча вкл у складзе Рэчы Паспалітай.
- •Пытанні для самакантроля.
- •3. Знешняя палітыка Рэчы Паспалітай у пачатку XVII ст. Узаемаадносіны з Расіяй.
- •4. Казацка-сялянская вайна 1648-1651 гг.
- •5. Трынаццацігадовая вайна і яе вынікі (1654-1667 гг).
- •6. Палітычны крызіс Рэчы Паспалітай і яго наступствы.
- •7. Падзелы Рэчы Паспалітай і ўключэнне зямель ў склад Расіі.
- •Пытанні для самакантролю.
- •8. Пачатак прамысловага перавароту ў Заходняй Еўропе.
- •Пытанні для самакантролю.
- •9. Еўрапейская Асвета і яе ідэі.
- •Пытанні для самакантроля.
- •1. Эканамічнае і палітычнае развіццё Расіі ў канцы XVIII – першай палове XIX ст. (асаблівасці цывілізацыйнага развіцця).
- •Пытанні для самакантролю.
- •2. Сацыяльна-эканамічная палітыка самадзяржаўя ў Беларусі ў канцы XVIII – першай палове XIX ст.
- •Пытанне для самакантролю.
- •3. Вайна 1812 г. І Беларусь.
- •Пытані для самакантролю
- •4. Грамадска–палітычнае жыццё ў Беларусі ў першай палове хіх ст.
- •Пытанні для самакантролю.
- •1 Палітычная мадэрнізацыя краін Заходней Еўропы. Асноўныя напрамкі мадэрнізацыі і яе змест.
- •Пытанні для самакантролю.
- •2. Аграрная рэформа 1861 г. У Беларусі.
- •3. Земская, гарадская, судовая і іншыя рэформы 60-70 г.Г. Хіх ст.
- •Пытанні для самакантролю.
- •4. Сельская гаспадарка Беларусі ў парэформенны перыяд (60-90-я гг. XIX ст.).
- •Пытанне для самакантролю.
- •5. Прамысловасць Беларусі ў парэформенны перыяд (60-90-я гг. XIX ст.).
- •6. Паўстанне 1863-64 гг. У Беларусі.
- •Пытанні для самакантролю.
- •Лекция 10. Палітычнае і сацыяльна-эканамічнае развіццё беларусі ў пачатку хХст. (1900-1913гг.)
- •1. Прычыны і вынікі буржуазна-дэмакратычнай рэвалюцыі
- •1905-1907Гг.
- •2. Сацыяльна-эканамічнае развіццё Беларусі ў 1900-1913гг.
- •1. Першая сусветная вайна і Беларусь.
- •2. Прычыны Лютаўскай буржуазна-дэмакратычнай рэвалюцыі. Асаблівасці рэвалюцыі на Беларусі.
- •3. Альтэрнатывы грамадска-палітычнага развіцця ад лютага да кастрычніка 1917 г.
- •Лекцыя 12. Кастрычніцкая рэвалюцыя на беларусі. Нацыянальна – дзяржаўнае будаўніцтва (1917-1920гг.)
- •1. Кастрычніцкія падзеі на Беларусі. Устанаўленне Савецкай улады.
- •2. Утварэнне бсср
- •3. Сацыяльна-эканамічныя пераўтварэнні.
- •/ 1921 – 1939 Гг./
- •5. Заходняя Беларусь пад уладай Польшчы (1921-1939гг.)
- •Лекцыя 15. Беларусь у перыяд другой сусветнай вайны (1939 -1945гг.)
- •1.Перадваенны сусветны крызіс і пачатак другой сусветнай вайны.
- •2.Напад Германіі на ссср. Антыфашысцкая барацьба на тэрыторыі Беларусі.
- •3. Антіфашысцкая барацьба на тэрыторіі Беларусі.
- •4.Вызваленне Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў.
- •2.Сацыяльна – эканамічнае развіццё Беларусі
- •4.Развіццё адукацыі, навукі, культуры
- •5.Беларусь на міжнароднай арэне.
Тэма 10. Падзелы Рэчы Паспалітай. Далучэнне беларускіх зямель да Расійскай Імперыі /хviii ст./.
План.
Вытокі палітычнага крызісу Рэчы Паспалітай, яе падзелы.
Далучэнне беларускіх зямель да Расіі. Унутраная палітыка расійскага храда на Беларусі.
Літаратура:
Белоруссия в эпоху феодализма. Сб. док. и мат. М., 1961.
Гісторыя Беларускай ССР. Мн., 1972.
Гісторыя Беларусі. Мн., 1998 г.
Документы и материалы по истории Белоруссии /1772 – 1903/ Мн., 1903.
Нарысы гісторыі Беларусі. Мн., 1994.
Эканамічная гісторыя Беларусі. Мн., 1999.
Тэма 11. Сацыяльна-эканамічнае развиццё Беларусі ў першай палове хiх ст. Крызіс феадальна-прыгоннага ладу.
План.
Развиццё памешчыцкай і сялянскай гаспадаркі.
Рэформы ў першай палове ХiХ ст., іх вынікі.
Крызіс феадальна-прыгонніцкага ладу і фарміраванне капіталістычных адносін у сельскай гаспадарцы.
Літаратура:
Беларусь: энцыкл. даведн. Мн., 1995.
Гісторыя Беларусі. Мн., 1998 г.
Лютый А.М. Социально-экономическое развитие городов в Белоруссии в конце ХVIII – первой половине ХIХ вв. Мн., 1987.
Улащик Н.Н. Предпосылки крестьянской реформы 1861 г. в Литве и Западной Белоруссии. М., 1965.
Эканамічная гісторыя Беларусі. Мн., 1999.
ТЭМА 12. Аграрныя рэформы на Беларусі /2-я палова ХIХ – пачатак ХХ стст./ Агульнае и адметнае.
План.
Эканамічныя і сацыяльныя прадумовы правядзення рэформаў.
Асноўныя палажэнні рэформы 1861 г. (прававы статус сялянства, зямельныя надзелы, выкупная аперацыя).
Сутнасць сталыпінскай аграрнай рэформы, яе змест і вынікі.
Літаратура:
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя. Мн., 1971 г.
Бейлькин Х. Беларусь конца ХIХ века: выход из кризиса /Человек и экономика. 1993, № 3/.
Литвак Б.Г. Переворот 1861 г. в России: почему не реализовалась реформаторская альтернатива. М., 1991.
Панютич В.П. Земельные арендные отношения в Беларуси во второй половине ХIХ – начале ХХ столетия /Бел. Гіст. Часопіс. 1993. № 4/.
Рыбас С., Тараканова Л. Реформатор. Жизнь и смерть Петра Сталыпина. М., 1991.
Панютич В.П. Социально-экономическое развитие белорусской деревни в 1861 – 1900 гг. Мн., 1990.
Эканамічная гісторыя Беларусі. Мн., 1999.
Тэма 13. Прамысловае развіццё Беларусі ў канцы хiх – пачатку хх стст.
План.
Пераход капіталізму да імперыялістычнай стадыі развіцця.
Асаблівасці развіцця прамысловасці Беларусі ў перыяд імперыялізму.
Эканоміка беларускіх зямель напярэдадні першай сусветнай вайны.
Літаратура:
Болбас М.Ф. Промышленность Белоруссии. 1869-1900. Мн., 1978.
Белоруссия в эпоху капитализма. Сб. док. и мат. Мн., 1990.
Изметьев Т.Ф. Россия в системе европейского рынка, конец ХIХ – начало ХХ в. Мн., 1991.
Ленин В.И. Империализм как высшая стадия капитализма. ПСС, т. 27.
Прамысловасць дарэвалюцыйнай Беларусі. Мн., 1988.
Экономика Белоруссии в эпоху империализма /1900 – 1917 гг./. Мн., 1963.
Эканамічная гісторыя Беларусі. Мн., 1999.
ТЭМА 14. Беларусь у гады першай сусветнай вайны. Лютаўская буржуазна-дэмакратычная рэвалюцыя на Беларусі.
План.
Прычыны і пачатак першай сусветнай вайны.
Стан прамысловасці і сельскай гаспадаркі ў гады першай сусветнай вайны.
Лютаўская буржуазна-дэмакратычная рэвалюцыя. Перамога рэвалюцыі на Беларусі.
Літаратура:
История первой мировой войны: 1914 – 1918. М., 1975.
Игнатенко И.М. Февральская буржуазно-демократическая революция в Белоруссии. Мн., 1986.
Нарысы гісторыі Беларусі. Мн., 1994.
Шыбека З.В., Шыбека С.Ф. Мінск: старонкі жыцця дарэвалюцыйнага горада. Мн., 1994.
Эканамічная гісторыя Беларусі. Мн., 1999.
ТЭМА 15. Устанаўленне Савецкай улады на Беларусі. Абвяшчэнне БНР.
План
Альтэрнатывы грамадска-палітычнага развіцця на Беларусі ад лютага да кастрычніка 1917 г. Уздым беларускага нацыянальнага руху.
Кастрычніцкая рэвалюцыя на Беларусі: напрамкі палітычных і сацыяльна-эканамічных пераўтварэнняў.
Размежаванне палітычных сіл на Беларусі пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі. Абвяшчэнне БНР.
Літаратура:
Луцкевіч А. За дваццаць пяць гадоў /1903 – 1928/. Успаміны аб працы першых беларускіх палітычных аргвнізацый: Беларуская Рэвалюцыйная Грамада, Беларуская Сацыялістычная Грамада. Мн., 1991.
Нарысы гісторыі Беларусі. Мн., 1994.
Первый Всебелорусский съезд в Минске. 15-20 декабря 1917 г. /Нёман. 1993. № 1/.
Платонов Р., Сташкевич Н. Тернистый путь к свободе: К вопросу о становлении белорусской национальной государственности /Нёман 1992. № 10, 11./
Эканамічная гісторыя Беларусі. Мн., 1999.
ТЭМА 16. Гаспадарка Беларусі ў перыяд ваеннай інтэрвенцыі і грамадзянскай вайны /1918 – 1920 гг./
План.
Стан гаспадаркі Беларусі ў гады грамадзянскай вайны і ваеннай інтэрвенцыі
Палітыка “ваеннага камунізму” і яе вынікі ў Беларусі.
Літаратура:
Берхин И.Б. Что такое “военный коммунизм”? М., 1991.
Гісторыя Беларусі. Мн., 1998 г.
Карр Э. История Советской России. М., 1990.
Нарысы гісторыі Беларусі. Мн., 1995.
Эканамічная гісторыя Беларусі. Мн., 1999.
ТЭМА 17. Новая эканамічная палітыка, яе сутнасць і вынікі ажыццяўлення на Беларусі /1921 – 1927/.
План.
пачатак мірнага будаўніцтва. Пераход да НЭПу.
Асноўныя мерапрыемствы і вынікі НЭПу.
Прычыны згортвання НЭПу.
Літаратура:
Актуальныя пытанні гісторыі БССР. Савецкі перыяд. Мн., 1991.
Гісторыя Беларусі. Мн., 1998.
Горинов М.М. НЭП: пути развития. М., 1990.
Развитие экономики белоруссии в 1921 – 1927 гг. Мн., 1973.
Экономика Советской Белоруссии. 1917 – 1967. Мн., 1967.
Эканамічная гісторыя Беларусі. Мн., 1999.