ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

ВЕТЕРИНАРИЯ ФАКУЛЬТЕТІ

Ветеринариялық-санитариялық сараптау және гигиена кафедрасы

VG 3210 - «ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ ГИГИЕНА»

ПӘНІНІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

(ПОӘК)

Мамандығы: 5В120200 - Ветеринариялық санитария

Оқу формасы: күндізгі бөлім

АЛМАТЫ 2013

Авторлар: мал дәрігерлігі ғылымдарының докторы, профессор Мырзабеков Ж.Б.,

мал дәрігерлігі ғылымдарының кандидаты, доцент Тоқаева М.О.

мал дәрігерлігі ғылымдарының кандидаты, аға оқытушы Барахов Б.Б.

ғылым магистрі, ассистент Бүркетбаева А.Н.

Пәннің оқу-әдістемелік кешені «5В120200-Ветеринариялық санитария» мамандығының ҚР МЖМБС негізінде «Ветеринариялық гигиена» пәнінің типтік оқу бағдарламасына сай дайындалған.

Пәннің оқу-әдістемелік кешені «Ветеринариялық-санитариялық сараптау және гигиена» кафедрасының отырысында қаралды.

№ хаттама, « » тамыз 2013 ж.

Кафедра меңгерушісі ________________ Н.Б. Сарсембаева

Пәннің оқу-әдістемелік кешені «Ветеринария» факультеті оқу-әдістемелік комиссиясының отырысында мақұлданды.

№ хаттама, « » тамыз 2013 ж.

ОӘК төрағасы, доцент ___________________Нұрғазы Б.Ө.

Мазмұны

№	Құжат түрлері
1	Пәннің типтік бағдарламасы
2	Пәннің жұмыс оқу бағдарламасы
3	Пәнді оқытудың студентке арналған бағдарламасы (Sуllabus)
4	Пән бойынша тапсырмаларды орындау мен өткізудің графигі
5	Пәннің оқу-әдістемелік қамтамассыздану картасы
6	Пән бойынша аудиториялық сабақтарды өткізудің күнтізбелік-тақырыптық жоспары
7	Дәрістік кешен (дәріс тезистері, иллюстрациялық және таратқыш материалдар, ұсынылған әдебиеттер тізімі)
8	Пәнді оқып игерудің әдістемелік нұсқаулары
9	Типтік есептер, лабораториялық және есептік – графикалық жұмыстарды орындау, курстық жоба (жұмыс) бойынша әдістемелік нұсқаулар мен ұсыныстар
10	Студенттің өзіндік жұмыстарына арналған материалдар
11	Оқу, өндірістік және дипломалды тәжірибелерді өту бойынша әдістемелік нұсқаулар, есеп беру құжаттарының формалары
12	Студенттердің білім деңгейін бақылау мен бағалауға арналған материалдар
13	Білім беруді мультимедиамен және бағдарламамен қамтамасыздандыру
14	Пәннен сабақ беруге арналған аудиториялар, кабинеттер және лабораториялар
15	Пәннің студентке арналған оқу-әдістемелік кешені

«Ветеринариялық гигиена» пәнінің жұмыс оқу бағдарламасы №289 11.05.2005 жылы бекітілген Типтік оқу бағдарламасы негізінде құрастырылған.

Құрастырушылар:

ветеринария ғылымдарының докторы, профессор Мырзабеков Ж.Б.

ветеринария ғылымдарының кандидаты, доцент Тоқаева М.О.

ветеринария ғылымдарының кандидаты, ассистент Барахов Б.Б.

«Ветеринариялық гигиена» пәнінің жұмыс оқу бағдарламасы «Ветеринариялық-санитариялық сараптау және гигиена» кафедрасының отырысында талқыланды.

№ хаттама, « » тамыз 2013 ж.

Кафедра меңгерушісі, профессор ____________________ Сарсембаева Н.Б.

Пәннің жұмыс оқу бағдарламасы «Ветеринария» факультетінің оқу-әдістемелік комиссиясының отырысында мақұлданды.

№ хаттама, « » тамыз 2013 ж.

ОӘК төрайымы,доцент____________________ Нұрғазы Б.Ө.

Мазмұны:

	Түсіндірме хат	4
	Кіріспе	4
	Негізгі бөлім	4
	Жалпы зоогигиена	4
1	Сыртқы орта және жануарлар денсаулығы	4
2	Ауа гигиенасы	4
3	Топыраққа қойылатын санитариялық-гигиеналық талаптар және оны санитариялық тұрғыдан қорғау	5
4	Су және малды суару гигиенасы	5
5	Мал азығына қойылатын санитариялық-гигиеналық талаптар және малды азықтандыру гигиенасы	5
6	Мал қораларына және мал шаруашылық кәсіпорындарына қойылатын санитариялық-гигиеналық негізгі талаптар	5
7	Мал шаруашылығы кәсіпорындарында жүргізілетін жалпы ветеринариялық-санитариялық шаралар	6
8	Малды күтіп-бағу гигиенасы және малды тасымалдауға қойылатын санитариялық-гигиеналық талаптар	6
	Жеке зоогигиена	6
9	Ірі қара мал гигиенасы	7
10	Шошқалар гигиенасы	7
11	Қойлар гигиенасы	7
12	Жылқылар және түйелер гигиенасы	7
13	Ауылшаруашылық құстар гигиенасы	7
14	Қояндар мен терісі бағалы аңдар гигиенасы	8
15	Тауарлы балықтар және бал араларының гигиенасы	8
	Зертханалық сабақтардың тақырыптары	8
	Тәжірибелік сабақтардың тақырыптары	8
	Өзіндік жұмыстардың тақырыптары	9
	Әдебиеттер	10

Түсіндірме хат

Зоогигиена (жануарлар гигиенасы немесе зоогигиена) мал саулығын сақтау, тиімді жүйелер арқылы бағу, өсіру, азықтандыру және дұрыс ұстау арқасында мал төзімділігін жоғарылатып, одан барынша мол, сапалы өнім алу жолын, малдың тұқым қуалағыш қабілеттілігін арттыру үрдісін зерттейтін ғылымы саласы. Ветеринариялық гигиенаның ең басты нысандары – мал денсаулығы және мал тұратын табиғи орта.

Зоогигиена ветеринарлық профилактикалық шаралардың негізгі құрамы болып табылады, осының негізінде бұл профилактикалық шаралар малды күтіп-бағуда және оны пайдалануда ең қолайлы жағдай жасау керек, осы жұмысты жүргізу салдарынан мал организмінің ауруға қарсы табиғи төзімділігі артуы тиіс жәнеөнімділігі жоғарылауы керек.

Кіріспе

«Зоогигиена ветеринариялық санитария негіздерімен» пәні, оның міндеті және орны. Қазақстан республикасында ауыл шаруашылық малының өсуі, дамуы мен олардан алынатын өнімді жоғарылатуда ветеринариялық гигиенаның мақсаты және атқаратын ролі.

Зоогигиена - бұл дені сау жас төл алу малдың денсаулығын сақтау және технологиялық жобалау норамаларын (ТЖН) сақтай отырып малдан жоғары өнім алуды көздейтін профилактикалық ветеринария негізі (нормалар, гигиеналық талаптар, малдың биологиялық ерекшелігін ескеру ережесі). Ветеринариялық гигиена басқа технологиялық, құрлыс-инженерлік, экономикалық және т.б. пәндермен байланысты. Пәннәң ғылыми-зерттеу әдістерін пайдалануәсіресе экоорта факторлардың мал денсаулығыны және төзімділігіне әсер ету бағыттарын белгілеу, ол малға қолайлы жағдай туғызу және пайдалану технологиясын жақсартудың кепілі.

Ветеринариялық санитария – ол ең басты гигиеналық нормалармен талаптарды және ережелерді зерттеп, өңдеп іске асыруға бағытталаған практикалық шаралардың жиынтығы.

Негізгі бөлім