Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
бух.есеп негиздери.doc
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
1.65 Mб
Скачать

9.4 Қаржылық есеп берудің халықаралық стандарттары

Қаржылық есеп берудің халықаралық стандарттары – жоғарғы кәсіби халықаралық ұйымдармен дайындалған және ұсынбалы сипаттағы бухгалтерлік есеп ережелері, әдістері, ұғымдары мен процедуралары жиыны. Халықаралық тәжірибесінде әртүрлі елдерде есепті зерттеусен, салыстырумен және жіктеумен, беру унификациясы бойынша дайындалымдар және ұсыныстар мен айналысатын көптеген ұйымдар бар. Олардың ішінен атап көрсетуге болатындары:

  • Халықаралық бухгалтерлік стандарттар комитеті;

  • Біріккен Ұлттар Ұйымы;

  • Экономикалық және әлеуметтік кеңесі;

  • Есеп пен есеп берудің халықаралық стандарттары бойынша эксперттердің үкіметаралық жұмыс тобы (БҰҰ);

  • Экономикалық ынтымақтастық және даму бойынша ұйым;

  • Европалық Одақ (ЕО).

Есеп стандарттары үрдісіне ықпал етуші кәсіби бухгалтерлердің аймақтық ұйымдарына мыналар жатады:

  • Кәсіби бухгалтерлердің Европалық федерациясы;

  • Америкааралық бухгалтерлік ассоциясы;

  • АСЕАН елі мүшелері бухгалтерлердің федерациясы;

  • Азия және Тынық мұхит аймақтары бухгалтерлердің конфедерациясы;

  • Бухгалтерлік есеп бойынша Африкалық кеңес;

Америкалық ұйымдар:

  • Бағалы қағаздар және биржа бойынша комиссия;

  • Қаржылық есеп стандарттары бойынша кеңес.

Қазіргі кезде халықаралық бухгалтерлік есеп стандарттары ҚР-да да қолданылады. Олардың тізімі төменде берілген:

Стандарт

нөмірі

Стандарт атауы

Енгізіл-ген

жылы

ХБЕС 1

Қаржылық есептілікті ұсыну

2004

ХБЕС 2

Қорлар

2004

ХБЕС 7

Ашық қаражаттардың қозғалысы туралы есеп

2003

ХБЕС 8

Есеп саясаты, есеп айырысуды бағалаудағы өзгерістер мен қателер

2004

ХБЕС 10

Есеп беретін мерзімнен кейінгі жағдайлар

2004

ХБЕС 11

Құрылыстық келісім-шарттар

2003

ХБЕС 12

Пайдаға әсер ететін салықтар

2003

ХБЕС 14

Сегментті есептілік

2003

ХБЕС 16

Негізгі құралдар

2004

ХБЕС 17

Жал

2004

ХБЕС 18

Түсім

2003

ХБЕС 19

Қызметкерлерге сыйақылар

2003

ХБЕС 20

Мемлекеттік субсидияларының есебі мен үкіметтік көмек туралы ақпараттарды ашу

2003

ХБЕС 21

Валюталық бағамдар өзгерістерінің әсері

2004

ХБЕС 23

Қарыздар бойынша шығындар

2003

ХБЕС 24

Байланысушы тараптар туралы ақпараттарды ашу

2004

ХБЕС 26

Зейнетақылық қамтамасыз ету бағдарламалары бойынша есеп және есеп беру

2003

ХБЕС 27

Жеке және жинақ қаржылық есептемелік

2004

ХБЕС 28

Қауымдастырылған ұйымдарға инвестициялар

2004

ХБЕС 29

Гиперинфляция жағдайындағы қаржылық есептемелік

2003

ХБЕС 30

Банктер мен ұқсас қаржылық институттардың қаржылық есептемеліктерінің ақпараттарын ашу

2003

ХБЕС 31

Бірлескен қызметтерге қатысу

2004

ХБЕС 32

Қаржылық инструменттер – ақпараттарды ашу және ұсыну

2004

ХБЕС 33

Акцияға пайда

2004

ХБЕС 34

Аралық қаржылық есептілік

2003

ХБЕС 36

Активтердің құнсыздануы

2004

ХБЕС 37

Бағалау міндеттемелері, шартты міндеттемелер және шартты активтер

2003

ХБЕС 38

Материалдық емес активтер

2004

ХБЕС 39

Қаржылық инструменттер – мойындау және бағалау

2004

ХБЕС 40

Инвестициялық жылжымайтын мүлік

2004

ХБЕС 41

Ауыл шаруашылығы

2003