- •4. Курстың қысқаша сипаттамасы
- •5. Бағалау саясаты Баға қоюдын критерилері (мысалы)
- •Білімді бағалаудың балдық-рейтингтік жүйесі
- •Пән бойынша студенттің білімін балмен бағалау көрсеткіші
- •6. Курстың саясаты
- •7. Академиялық тәртіп және этика саясаты
- •Пәннің жұмыс бағдарламасының мазмұны
- •Дәрістердің күнтізбелік-тақырыптық жоспары
- •8. Лекциондық комплекс (лекциялар тезистары, көрнекі және үлестірмелі материал, негізгі әдебиеттер тізімі )
- •1 Тақырып Бухгалтерлік есеп, оның маңызы мен мәні
- •1.1 Бухгалтерлік есеп туралы түсінік, оның міндеті мен мақсаты
- •Есеп түрлері. Бухгалтерлік есептің ерекшелігі
- •Бухгалтерлік есеп принциптері
- •Бухгалтерлік есеп ақпаратын пайдаланушылары
- •Бухгалтерлік есеп жұмысын жүргізуде қолданылатын өлшем түрлері
- •2 Тақырып Бухгалтерлік есептің әдістері мен пәні
- •2.1 Бухгалтерлік есеп объектілері. Өндірістік процестердің сипаттамасы
- •2.2 Кәсіпорынның шаруашылық құралдарының түрлері мен орналасуы бойынша жіктелуі мен сипаттамасы
- •2.3 Кәсіпорынның шаруашылық құралдарының қалыптасу көздерінің жіктелуі мен сипаттамасы
- •2.4 Бухгалтерлік есептің әдістері, олардың сипаттамасы
- •3 Тақырып. Бухгалтерлік баланс және есеп беру
- •3.1 Бухгалтерлік баланс, оның мазмұны мен құрылымы .
- •3.2 Баланс түрлері, олардың сипаттамасы
- •3.3 Баланс баптарына әсер ететін шаруашылық операциялардың түрлері. Баланс өзгерістері
- •4 Тақырып. Бухгалтерліқ есеп шоты және екі жақты жазу
- •4.1 Бухгалтерлік есепшот туралы түсінік, оның мазмұны мен құрылымы
- •4.2 Активті және пассивті шоттар, олардың құрылымы
- •4.3 Бухгалтерлік есепшоттары мен бухгалтерлік баланс арасындағы байланыс.
- •4.4 Жинақтау (синтетикалық) және талдау (аналитикалық) есепшоттары
- •4.5 Бухгалтерлік есептегі айналым тізімдемелері
- •5 Тақырып Бухгалтерлік есепшоттар жоспары мен жіктелуі
- •5.1 Шоттардың жіктелуінің мағынасы
- •5.2 Бухгалтерлік есепшоттарының мақсаты және құрылымы бойынша жіктелуі
- •5.4 Бухгалтерлік есепшоттарының баланспен байланысы бойынша жіктелуі
- •Баланстық
- •Баланстан тыс
- •5.5 Бухгалтерлік есепшоттарының жұмыс жоспары туралы түсінік, оның құрамы
- •5.6 Шоттардың жұмыс жоспарының бөлімдерінің сипаттамасы
- •6 Тақырып Құжаттау және түгендеу
- •6.1 Бухгалтерлік құжаттар және олардың атқаратын қызметі
- •6.2 Бухгалтерлік құжаттардың жіктелуі
- •6.3 Құжаттарды тексеру және бухгалтерлік өңдеу
- •6.4 Құжат айналымы
- •6.5 Құжаттарда жіберілген қателерді түзету әдістері
- •6.6 Түгендеу, оның мәні. Түгендеу түрлері
- •7 Тақырып: Бағалау және калькуляция. Шаруашылық процестердің есебі
- •7.1 Бағалау және калькуляция
- •7.2 Шаруашылық процестердің есебі
- •8 Тақырып Есеп регистрі мен бухгалтерлік есеп нысандары
- •8.1 Бухгалтерлік есеп регистрлері, олардың жіктелуі
- •8.2 Бухгалтерлік есеп нысандары, олардың сипаттамасы
- •9.1 Қазақстан Республикасында бухгалтерлік есептің ұйымдастырылуы, оның құқықтық және әдістемелік тұрғыда қамтамасыз етілуі
- •9.2 «Бухгалтерлік есепке алу және қаржылық есеп беру туралы» Қазақстан Республикасының Заңы
- •9.3 Қазақстандық бухгалтерлік есеп стандарттары
- •9.4 Қаржылық есеп берудің халықаралық стандарттары
- •Бас бухгалтердің құқықтары мен міндеттері
- •Тәжірибелік сабақтардың күнтізбелік-тақырыптық жоспары
- •Тәжірибелік сабақ №1
- •Тәжірибелік сабақ №2
- •1) Тренинг сұрақтары
- •2) Тәжірибелік жұмыс
- •Жұмыстың орындалу әдістемесі:
- •Тәжірибелік сабақ №3
- •1) Қайталау сұрақтары
- •2) Тәжірибелік жұмыс
- •Жұмыстың орындалу әдістемесі:
- •Тәжірибелік сабақ №4
- •1) Қайталау сұрақтары
- •2) Тәжірибелік жұмыс
- •Жұмыстың орындалу әдістемесі:
- •Тәжірибелік сабақ №5
- •1) Оқушыларды екі топқа бөліп, Ривин әдістемесі бойынша өткен тақырыптар бойынша бір біріне сұрақ қою
- •2) Тәжірибелік жұмыс
- •Жұмыстың орындалу әдістемесі:
- •Тәжірибелік сабақ №6
- •Жұмыстың орындалу әдістемесі:
- •Жұмыстың орындалу әдістемесі:
- •Тәжірибелік сабақ №7
- •1) Қайталау сұрақтары:
- •2) Тәжірибелік жұмыс
- •Тәжірибелік сабақ №8
- •Жұмыстың орындалу әдістемесі:
- •Тәжірибелік сабақ №9
- •1) Қайталау сұрақтары:
- •2) Тәжірибелік жұмыс
- •Тәжірибелік сабақ №10
- •Жұмыстың орындалу әдістемесі:
- •Тәжірибелік сабақ №11
- •1) Қайталау сұрақтары:
- •2) Тәжірибелік жұмыс
- •Жұмыстың орындалу әдістемесі:
- •Тәжірибелік сабақ №12
- •1) Қайталау сұрақтары:
- •2) Тәжірибелік жұмыс
- •Жұмыстың орындалу әдістемесі:
- •Тәжірибелік сабақ №13
- •1) Тренинг сұрақтары:
- •2) Тәжірибелік жұмыс
- •Тәжірибелік сабақ №14
- •1) Тренинг сұрақтары:
- •2) Тәжірибелік жұмыс
- •Жұмыстың орындалу әдістемесі:
- •Тәжірибелік сабақ №15
- •1) Тренинг сұрақтары:
- •2) Тәжірибелік жұмыс
- •Ооөж күнтізбелік - тақырыптық жоспары
- •Жұмыстың орындалу әдістемесі:
- •1) Топтық презентация
- •2) Тренинг есептері:
- •Жұмыстың орындалу әдістемесі:
- •1) Топтық презентация
- •2) Тәжірибелік жұмыс
- •Жұмыстың орындалу әдістемесі:
- •Жұмыстың орындалу әдістемесі:
- •1) Топтық презентация
- •2) Тренинг есептері
- •Жұмыстың орындалу әдістемесі:
- •Жұмыстың орындалу әдістемесі:
- •1) Топтық презентация
- •2) Тәжірибелік жұмыс
- •Жұмыстың орындалу әдістемесі:
- •1) Тренинг сұрақтары:
- •2) Тапсырма
- •Жұмыстың орындалу әдістемесі:
- •1) Топтық презентация
- •2) Тәжірибелік жұмыс
- •Жұмыстың орындалу әдістемесі:
- •1) Топтық презентация
- •2) Тапсырма
- •Жұмыстың орындалу әдістемесі:
- •1) Тренинг сұрақтары:
- •2) Тәжірибелік жұмыс
- •Жұмыстың орындалу әдістемесі:
- •Жұмыстың орындалу әдістемесі:
- •2) Топтық презентация
- •1) Тренинг сұрақтары:
- •2) Топтық презентация
- •Оөж бойынша әдістемелік нұсқаулықтар
- •Глоссарий
- •1. Межелік бақылауға арналған сұрақтар мен тапсырмалар:
- •Бірінші межелік бақылау
- •Екінші межелік бақылау
- •2. Бақылау жұмысы і Вариант
- •2009 Жылдың 01 қыркүйектегі шоттар бойынша қалдықтар:
- •2009 Жылдың қыркүйек айындағы орындалған шаруашылық операциялар:
- •2009 Жылдың 01 тамыздағы шоттар бойынша қалдықтар:
- •2009 Жылдың тамыз айының шаруашылық операциялары:
- •3. Емтихан сұрақтары
- •4. Тест сұрақтары
- •Тақырып: «Бухгалтерлік есепшоттар жоспары мен жіктелуі»
- •Тақырып: «Бухгалтерлік есепшоттар жоспары мен жіктелуі»
- •Тақырып Құжаттау және түгендеу
- •Тақырып «Есеп регистрі мен бухгалтерлік есеп нысандары»
7 Тақырып: Бағалау және калькуляция. Шаруашылық процестердің есебі
Дәріс мақсаты: бағалау, калькуляциялау, шаруашылық процестердің есебін жүргізу тәртібімен таныстыру
Негізгі сөздер: бағалау, калькуляциялау, жабдықтау, өндіру, өткізу процестері
Дәрістің негізгі сұрақтары мен қысқаша мазмұны:
7.1 Бағалау және калькуляция
7.2 Шаруашылық процестердің есебі
7.1 Бағалау және калькуляция
Жалпы бухгалтерлік есеп жүйесінде барлық объектілер тек қана ақшалай өлшемде көрсетіледі.
Бағалау - ол бухгалтерлік есеп объектілерінің , яғни мүліктер, міндеттемелер және шаруашылық операциялардың ақшалай көрінісі. Ол бухгалтерлік есеп беруде шығындарды есептеу арқылы жүзеге асырылады.
Бағалау жолдары :
Ұйымның сатып алған мүліктерін оларды сатып алуға жұмсалған шығындардың қосындысы бойынша бағалау
Басқа заңды немесе жеке тұлғалардан тегін алынған мүліктерін сол мүліктерді кіріске алған уақыттағы нарықтық құны бойынша бағалау
Ұйымның өз күшімен өндіріп кіріске алған мүліктерін сол өнімді өндіруге кеткен шығындардың құны бойынша бағалау.
Өндіріліп шығарылатын өнімнің құны сол өнімді өндіруге кеткен нақты шығындардан тұрады. Ал бұл шығындардың құрамы өндіріс процесінде пайдаланылатын материалдар, негізгі құралдардың амортизациясы, энергия, еңбек ресурстары және басқа да өнімді өндіруге кететін шығындардан құралады. Ұйымдағы дайын өнімдер бухгалтерлік есепшоттарында және баланста нақты өзіндік немесе нормативтік құнымен есептеледі.
Белгілі бір орындалған жұмыстар бойынша жұмсалған шығындарды топтастыру тәсілін және қандайда бір объектінің өзіндік құнын анықтау тәсілін калькуляциялау деп атаймыз.
Кәсіпорынның белгілі бір материалдық объектіні жасап шығаруға жұмсаған ақша қаражаттарының көлемі - өзіндік құн деп аталады, ал оның көлемін есептеу мүмкіндігі өзіндік құнның калькуляциясы болып табылады.
Калькуляциялау, яғни өнімнің нақты өзіндік құнын анықтау мәліметтері кәсіпорынды басқаруға кеңінен қолданылады.
Калькуляция - бухгалтерлік есеп әдісінің бір элементі бола отырып, басқа элементтермен тығыз байланыста болады. Бірінші кезекте бухгалтерлік есептің шоттарымен, себебі объект есебінің өзіндік құнын (әр түрлі шығындардың сомасы) анықтау үшін алдын ала шоттарда көрсетеді.
Калькуляция — бухгалтерлік есептің бағалау әдісінің негізі болып табылады. Өйткені калькуляция көмегімен алынған мәліметтер кәсіпорындағы объектілерді бухгалтерлік есепте ақшалай өлшеммен есептеуде, яғни бағасын анықтауда негізгі дәлел болатын элемент ретінде қолданылады
7.2 Шаруашылық процестердің есебі
Өндірістік процестері, яғни жабдықтау (дайындау), өндіру, өткізу бухгалтерлік есептің объектілері болып, бухгалтерлік есептің пәнін құрайды.
Өндірістік процестеріне тоқтайтын болсақ, мұнда:
жабдықтау (дайындау) – кәсіпорын алған шикізаттар, материалдар, сонымен қатар жабдықтаушылармен, басқа қызмет көрсетуші ұйымдармен арада туындаған қарым-қатынастар бухгалтерлік есептің объектілері болып саналады;
өндіру процесінде сатуға арналған өндіріс өнімдері, сол өнімдерді өткізу мен байланысты шығындар (буып-түю, орау, іріктеу, тасымалдау); сатылған тауарлар, орындалған жұмыстар мен көрсетілген қызмет үшін алынған ақша түсімдерінің есебі жүргізіледі.
өткізу процесінде кәсіпорынның сатып алушылармен, яғни заңды және жеке тұлғалармен арада туындаған қарым-қатынастар бухгалтерлік есептің объектілері болып саналады;