- •Найстаражытнейшае насельніцтва на тэрыторыі Беларусі. Матэрыяльная і духоўная культура першабытнага грамадства
- •Пачатак рассялення славян на тэрыторыі Беларусі і славянізацыя балтаў. Усходне-славянская супольнасць
- •Сацыяльна-эканамічнае развіццё беларускіх зямель ў перыяд Ранняга Сярэднявечча. Феадальнае землеўладанне і гаспадарка.
- •Станаўленне ранне-феадальных дзяржаўных утварэнняў усходніх славян на тэрыторыі Беларусі. Кіеўская Русь
- •Полацкае, тураўскае княствы ў 9-13 ст. Іх узаемаадносіны з Кіевам і Ноўгарадам
- •Сацыяльна-эканамічныя і палітычныя перадумовы фарміравання вкл. Роля усходнеславянскіх зямель у працэсе дзяржаўнага будаўніцтва ў вкл
- •Цэнтралізатарская палітыка і умацаванне ўлады вялікіх князёў літоўскіх. Уніі з Польшчай
- •Сацыяльна-эканамічнае развіцце беларускіх зямель у складзе вкл
- •Знешняя палітыка вкл. Барадзьба з крыжацкай агрэсіяй, набегамі ардынцаў і суперніцтва з Маскоўскай дзяржавай
- •Эвалюцыя цэнтральнай улады вкл: ад адзінаўладдзя да саслоўна-прадстаўнічай манархіі
- •Духоўнае жыццё балтаў і усходніх славян у эпоху Ранняга Сярэднявечча.
- •Прыняцце хрысціянства і распаўсюджванне пісьменнасці.
- •Развіццё духоўнай культуры беларускіх зямель і яго асаблівасці. Ідэі еўрапейскага рэнесансуі выдатныя дзеячы беларускана адраджэння.
- •Люблінская унія і утванрэнне рп. Статут вкл 1588 г.
- •Эвалюцыя дзяржаўнага і сацыяльна-палітычнага ладу на беларускіх землях пасля ўтварэння рп
- •Вынікі аграрнай рэформы 1557 г. Эканамічнае і юрыдычнае становішча сялян.
- •Развіццё гарадоў: рамяство, мануфактурная вычтворчасць і гандаль Беларусі ў складзе рп.
- •Рэфармацыя і контррэфармацыя
- •Брэсцкая царкоўнеа-рэлігійная унія. Фарміраванне і дзейнасць уніяцкай царквы на Беларусі.
- •Культура Беларусі ў складзе Рэчы Паспалітай.
- •Беларусь у войнах (17-18 ст.)
- •Палітычны крызіс Рэчы Паспалітай і яе падзелы
- •Асноўныя напрамкі палітыкі самадзяржаўя на Беларусі пасля яе далучэння да Расійскай імперыі
- •Беларусь у вайне 1812 г.
- •Грамадска-палітычнае жыццё ў першай палове 19 ст.
- •Паўстанне 1830-31 гг. І яго наступствы для Беларусі
- •Развіццё сельскай гаспадаркі, прамысловасці і гандлю. Рэформа п. Кісялёва. Крызіс феадельна-прыгонніцкай сістэмы
- •Скасаванне прыгоннага права. Шляхі развіцця капіталістычных адносін
- •Буржуазныя рэформы 60-70-х і асаблівасці іх правядзення ў Беларусі
- •Прамысловы пераварот на Беларусі і яго асаблівасці. Фарміраванне пралетарыяту і буржуазіі. Узнікненне індустрыяльнага грамадства
- •Паўстанне 1863-64 гг.
- •Ідэялогія лібералізму, народніцкі і сацыял-дэмакратычна рух.
- •Афармленне агульнарасійскіх і нацыянальных партый у канцы 19 – пачатку 20 ст.
- •Рэвалюцыя 1905-7 гг. Пачатак парламентарызму.
- •Аграрная рэформа Сталыпіна і яе уплый на гаспадарку Беларусі.
- •Беларусь ва ўмовах Першай сусветнай вайны
- •Лютаўская рэвалюцыя і ўсталяванне новага ладу на Беларусі
- •Дзейнасць органаў Часовага урада
- •Беларускі нацыянальны рух вясной-восенню 1917
- •Фарміраванне нац самасвядомасці бел народа. Этнічная і канфесіянальная структура грамадства. Утварэнне беларускай нацыі.
- •Станаўленне беларусазнаўства ў 19 ст. Фарміраванне беларускай літаратуранай мовы і нацыянальнай літаратуры
- •Эвалюцыя сістэмы асветы і адукацыі ў 19 ст.
- •Выяўленчае мастацва, архітэктуры і тэатральнае мастацтва Беларусі у 19- пачатку 20 ст.
- •Абвастрэнне сацыяльна-эканамічнага, палітычнага крызісу ў Расіі і расстаноўка палітычных сіл восненню 1917. Перамога кастрычніцкай рэвалюцыі ў Петраградзе.
- •Устанаўленне савецкай улады на Беларусі
- •Скліканне Усебеларускага з’езда і яго разгон бальшавікамі (снежань 1917 г.)
- •Барадзьба савецкай улады супраць Першага Польскага корпусу і гераманскага наступлення ў студзені – лютым 1918 г. Брэсцкі мір
- •Строба фарміравання беларускай дзяржаўнасці на нацыяльна-дэмакратычнай аснове. Абвяшчэнне бнр.
- •Фарміраванне беларускай дзяржаўнасці на рэвалюцыйна-класавай аснове. Утварэнне бсср.
- •Утварэнне ссср. Месца бсср у складзе ссср.
- •Устанаўленне аднапартыйнасці ў бсср. Канстытуцыйнае афармленне савецкай палітычнай сістэмы і кіруючай ролі камуністычнай партыі.
- •Палітычныя рэпрэсіі 1930-х гг.
- •Грамадска-палітычная сітуацыя ў бсср у першае пасляваеннае дзесяцігоддзе (50-я).Асаблівасці працэсудэмакратызацыі грамадска-палітычнага жыцця у другой палове 50-х
- •Грамадска-палітычнае жыццё бсср у 70-я гг. У першай палове 80-х
- •Спроба мадэрнізацыі савецкай сістэмы ў перыяд палітыкі перабудовы
- •Спробы будаўніцтва савецкага грамадства на прынцыпах палітыкі “ваеннага камунізму”
- •Асаблівасці ажыццяўлення новай эканамічнай палітыкі (нэПа) у бсср
- •Стварэнне матэрыяльна-тэхнічнай базы індустрыяльна-аграрнага грамадства ў 1920-30 гг. Індустрыялізацыя
- •Калектывізацыя сялянскіх гаспадарак
- •Сацыяльна-эканамічнае развіццё бсср у складзе адзінага народна-гаспадарчага комплекса ссср (1950-60 гг.)
- •Прычыны паступовага запавольвання тэмпаў эканамічнага росту і ўзнікненне цяжкасцей у сацыяльнай сферы ў 1970-80 гг.
- •Палітыка беларусізацыі. Развіццё беларускай культуры ў 1920 гг.
- •Дасягненні і супярэчнасці развіцця культуры, адукацыі і навукі ў 1930-я гг.
- •Асноўныя дасягненні адукацыі навукі і мастацкай культуры ў 1950-80 гг.
- •Адносіны савецкай улады да рэлігіі і царквы
- •Савецка-польская вайна. Аднаўленне бсср. Рыжская мірная дамова 1921 г.
- •Становішча заходняй Беларусі ў складзе Польшчы
- •Версальска- Вашынгтонская сістэма. Абвастрэнне супярэснасцей паміж еўрапейскімі дзяржавамі ў канцы 30-х гг. 20 ст. Мюнхенская дамова.
- •Правал палітыкі калектыўнай бяспекі. Савецка-германская дамова аб ненападзе 23 жніўня 1939 г.
- •Пачатак другой сусвутнай вайны. Вызваленне чырвонай арміяй чырвонай арміяй заходняй беларусі. Уз’яднаннне беларускага народа у складзе бсСр
- •Удзел бсср у заснаванні і дзейнасці аан. Бсср на міжнароднай арэне ў перыяд канфрантацыі дзвюх сістэм (40-80гг)
- •Распад ссср. Заканадаўча-прававое афармленне рб. Прыняцце канстытуцыі і ўвядзенне прэзідэнцкай формыіравання.
- •Шляхі і асаблівасці фарміравання прававой дзяржавы і грамадзянскай супольнасці у бр. Складанне шматпартыйнасці і вынікі рэспубліканскіх рэферэндумаў.
- •Усталяванне новых суадносін сіл на сусветнай арэне пасля паспаду ссср. Міжнароднае прызнанне суверэннай рб.
- •Месца рб у інтэграцыйных працэсах на постсаевцкай і еўрапейскай прасторы ва ўмовах лакалізацыі. Працэс утварэння саюза Беларусі і Расіі.
- •Месца гісторыі ў сістэме навук. Гістарычная перыядызацыя
- •Гістарыяграфія і крыніцы гісторыі
Станаўленне ранне-феадальных дзяржаўных утварэнняў усходніх славян на тэрыторыі Беларусі. Кіеўская Русь
Стварэнне старажытнай рускай дзяржаўнасці было падрыхтавана зсім ходам сацыяльна-гістарычнага развіцця ўсходнеславянскіх зямель 6-9 ст.
Прычыны:
• Эканамічныя
o Аддзяленне земляробства ад жывелагадоўлі
o Выдзяленне раместваў
• Сацыяльныя
o Расслаенне грамадства на бедных і багатых
o Выдзяленне родавай знаці
• Палітычныя
o Узнікненне супярэчнасцей паміж рознымі сацыяльнымі групамі
o Абарона іэрыторыі ад знешняга ворага
o Захопніцкія войны
Характэрнымі рысамі раннефеадальнай дзяржавы былі:
• Размяшчэнне насельніцтва па тэрытарыяльнаму прызнаку, а не на аснове кроўных сувязей
• Наяўнасць дзяржаўнай улады (князь, дружына, суд)
• Абкладанне падатскамі падначаленнае населніцтва (даніна, палюддзе)
Кіеўская Русь – раннефеадальная дзяржава ўсходніх славян. Дзейнасць варагаў (Рурыка, якага запрасіліправіць у Ноўгарад, і Яго сваяка Алега – у Кіеў) паскорылі працэс узнікнення дзяржаўнасці, але, па нарманская тэорыі ,варагі і ёсць заснавальнікі старажытнарускай дзяржавы.
Найбольш вядомыя князі Кіеўскай Русі:
• Алег
• Ігар
• Вольга
• Святаслаў
• Уладзімір
Кіеўская Русь – манархія ўсходніх славян на чале з Князем Кіеўскім. Улада князя была спадчыннай.
Дзяржава існавала з 9 да пачатку 12 ст, аб’ядноўваючыпрактычна ўсе усходнеславянскія саюзы, але яна не была адзіным цэнтрам кіравання, а фарміравалася як федэрацыя княстваў з адноснай самастойнасцю (у драўлян, крывічоў, радзімічаў меліся мясцовыя дынастыі), але моцная ваенная арганізацыя дазваляла яе абараняць і рабіць захопніцкія паходы.
Полацкае, тураўскае княствы ў 9-13 ст. Іх узаемаадносіны з Кіевам і Ноўгарадам
На мяжы 8-9 ст. у басейне ракі Палата ўзнікае аб’яднанне крывічоў, якое потым ператварылася у Полацкае княства. Полацк упершыню ўпамінаецца пад 862 г.
(гісторыя Рагвалода, Рагнеды і Уладзіміра)
Князі: Уладзімір – Ізяслаў (1000-1001) – Усяслаў (1001-1003) – Брачыслаў (1003 – 1044)…
У 1015 г. (смерць Уладзіміра) Брачыслаў пачынае весці незалежную ад Кіева палітыку. Ідзе на Ноўгарад, але з цягам часу заключае з ім саюз (у той час у Ноўгарадзе правіў яго дзядзька – Яраслаў).
1044-1101 – Усяслаў Чарадзей, таксама праводзіць самастойную палітыку. Збудаваў Святую Сафію. 1066 г. – захапіў Ноўгарад, пасля чаго на яго пайшлі трое сыноў Яраслава і адбылася бітва на Нямізе (1067) – Менск быў разбураны. Вярнуць трон Усяславу ўдалося толькі ў 1071 г. У далейшым ён тройчы абараняў Полацк ад Кіева і не праяўляў больш варожасці ў адносінах да яго.
У 1101 г. Полаччына была падзелена паміж шасцю сынамі Усяслава.
У Полацку ўлада князя абмяжоўвалася Вечам (народным сходам), якое вырашала пытанні заканадаўчага характару, назначала на пасады ўраднікаў, аб’яўляла вайну і заключала мір, магло запрасіць князя з яго дружынай на службу. Князь прысягаў выконваць ускладзеныя на яго абавязкі, абараняць дзяжраву, яе інтарэсы і жыхароў. У выпадку парушэння прысягі Веча магло запрасіць на службу новага князя.
Полацкі князі (шэсць сыноў) спрабавалі праводзіць самастойную палітыку, але вайна паміж імі нікому не прынесла перамогі. Толькі ў канцы 12 ст. вызначыліся тэндэнцыі да кансалідацыі полацкай зямлі (гэтаму спрыяла знешняя небяспека), але як раз тады Полацкая зямля знікае са старонак летапісаў і складаецца з Полацкага, Менскага, Друцкага, Заслаўскага, Віцебскага, Лагойскага, Герцыкскага і Кукенойскага княстваў.
Тураўскае княства – дрыгавіцкая дзяржава. На поўначы прымыкае да Полацкай зямлі. Дзяржаўны цэнтр – Тураў (980). У ім дзейнічала Веча, пасаднік, князь і тысячнікі (кіраўнікі апалчэння). У канцы 9- 11 ст. Тураў знаходзіццца ў цесным кантакце з Кіевам, аднак у сярэдзіне 12 ст. выходзіць з-пад яго падпарадкавання. Да пачатку 13 ст. княтсва страчвае сваю былую палітычную сілу. Усё большы ўплыў набывае Пінск.