- •1. Прадмет, мэта і задачы тэхналогіі рэдакцыйна-выдавецкай справы як вучэбнай дысцыпліны, яе сувязь з іншымі вучэбнымі дысцыплінамі.
- •2. Асноўныя віды існаваных інтэрнэт-праектаў: мэта, задачы, структура.
- •1. Класіфікацыя псіхалагічных тыпаў рэдактараў і аўтараў. Асноўныя правілы работы рэдактара з аўтарам.
- •2. Выдавецкая дзейнасць у Рэспубліцы Беларусь на сучасным этапе і формы дзяржаўнай падтрымкі кнігавыдання.
- •1. Спецыфіка працы беларускіх выдавецтваў з замежнымі партнёрамі.
- •2. Канцэпцыя выдання і яе асноўныя складнікі.
- •1.Рэдагаванне як творчы працэс. Віды рэдагавання. Даведнікі, неабходныя для якаснай працы рэдактара на сучасным этапе.
- •Сутнасць арганізацыйнага этапу ў выдавецкай справе. Месца і роля маркетынгу.
- •2. Агульныя правілы пабудовы апісанняў і метадычныя прыёмы рэдагавання такіх тэкстаў.
- •1. Формы і метады выяўлення чытацкіх запатрабаванняў для фарміравання выдавецкай праграмы. Фактары, якія ўплываюць на чытацкія запатрабаванні і попыт.
- •2.Агульныя правілы пабудовы разважанняў і метадычныя прыёмы рэдагавання такіх тэкстаў. Тыповыя недахопы ў пабудове разважанняў.
- •1. Работа рэдактара па фарміраванні попыту на кнігу і кніжны рэпертуар.
- •2. Традыцыйныя методыкі аналізу тэксту. Віды рэдактарскага чытання.
- •1.Прыкніжная анатацыя. Яе роля, змест, аб’ём, спецыфіка рэдагавання. Тыповыя недахопы прыкніжных анатацый.
- •2. Заканадаўчая база выдавецкай справы Беларусі.
- •1. Змест і патрабаванні сучасных стандартаў у выдавецкай справе.
- •1. Для оформления выходных сведений:
- •2. Для оформления обложек и переплётов:
- •2. Прыёмы выяўлення лагічных сувязей у тэксце.
- •1. Тэматычнае планаванне ў сучасных умовах. Варыянты планаў.
- •2. Выданні на электронных носьбітах: тыпалогія, структура, прызначэнне.
- •1. Аўтарскі арыгінал: тэрмін, паняцце, віды, склад. Работа рэдактара падчас прыёму аўтарскага арыгінала.
- •2. Асноўныя гігіенічныя патрабаванні да кніжных выданняў.
- •1. Змест (аглаўленне) выдання. Асноўныя патрабаванні да яго.
- •2. Тыпалогія выданняў.
- •1. Методыка працы рэдактара над апаратам выдання.
- •2. Складнікі актуальнасці выдання. Узаемасувязь актуальнасці і попыту.
- •1. Рэдактарскі аналіз: мэта, задачы, структура, агульная схема, умовы эфектыўнасці і якасці.
- •2. Знешняя і ўнутраная структура кнігі.
- •Рэдактарскае заключэнне: мэта, заданне, структура тэксту
- •Тэкст і яго прыкметы. Класіфікація тэкстаў
- •Рэцэнзаванне аўтарскага арыгінала: задачы, сутнасць, патрабаванні. Методыка рэцэнзавання і афармлення рэцэнзіі
- •Рэкламна-прапагандысцкая дзейнасць рэдактара
- •Віды каментарыяў і заўваг. Асноўныя патрабаванні да іх афармлення
- •Ацэнка і рэдагаванне ілюстрацыйнага матэрыялу
- •1. Спецыфіка работы рэдактара над падрыхтоўкай перавыдання.
- •2. Важнейшыя міжнародныя кніжныя выставы-кірмашы.
- •1. Асноўныя ўнутрырэдакцыйныя працэсы.
- •2. Заканадаўства аб рэкламе.
- •Арыгінал-макет выдання.
- •2. Стандартызацыя ў выдавецкай справе.
- •1. Фармат выдання.
- •2. Дакументацыя, якая суправаджае выдавецкія тэкставыя арыгіналы.
- •1. Вызначэнне тыражу выдання.
- •2. Мастацкае канструяванне кнігі.
- •1. Міжнародная стандартная кніжная нумарацыя.
- •2. Апарат кнігі. Віды (элементы) апарата, іх функцыі.
- •1. Дзяржаўныя органы і арганізацыі ў сферы кнігадрукавання.
- •2. Прадмова і ўводзіны. Падабенства і адрозненне.
- •1. Асноўныя віды выданняў. Аб’ём выдання.
- •2. Указальнікі і калантытулы: прызначэнне, асаблівасці рэдагавання
- •1. Заканадаўства аб абавязковым бясплатным экзэмпляры. Дзяржаўныя арганізацыі і органы, якім рассылаецца абэ.
- •2. Выдавецкая прадукцыя рэлігійнага прызначэння.
- •1. Выдавецкая прадукцыя, якая змяшчае экстрэмісцкія матэрыялы.
- •2. Задачы рэдактара на стадыі тэхнічнага рэдагавання тэксту.
- •1. Выдавецкая прадукцыя, якая змяшчае элементы эротыкі, гвалтавання, жорсткасці.
- •2. Духоўна-асветніцкія выданні і спецыфіка іх рэдактарскай падрыхтоўкі.
- •1. Выкарыстанне інфармацыйных і камунікатыўных тэхналогій у выдавецкай справе.
- •2. Выдавецкая дамова.
- •2.Тэхналогія як элемент развіцця грамадства.
- •1.Рэдактарскі аналіз рэкламных тэкстаў.
- •2.Аналіз і ацэнка рэнтабельнасці і эфектыўнасці выдавецкага праекта.
1. Фармат выдання.
Малафарматнае выданне — «выданне, фармат якога больш за 100×100 мм, але не перабольшвае фармату 60×90/32 (107×140 мм)» (п. 3.2.7.1 ГОСТ 7.60–2003).
Кішэннае выданне — «малафарматнае выданне, прыгоднае для пераноскі ў кішэні, зручнае для чытання ў дарозе» (п. 3.2.7.2 ГОСТ 7.60–2003). Даецца ў тым жа радзе, хоць па вызначэнні з’яўляецца разнавіднасцю малафарматнага.
Мініяцюрнае выданне — «выданне, фармат якога не перабольшвае 100×100 мм» (п.3.2.7.3 ГОСТ 7.60–2003). Разнавіднасцю з’яўляецца кніжка-малютка фарматам не больш 50×60 мм.
Партатыўнае выданне — «выданне невялікага фармату, спорна набранае, якое змяшчае вялікі аб’ём інфармацыі і прызначана для выкарыстання ў розных умовах практычнай дзейнасці» (п. 3.2.7.4 ГОСТ 7.60–2003). Як правіла, у такім выглядзе выдаюцца размоўнікі і школьныя слоўнікі, прыкладныя даведнікі, літаратурна-мастацкія выданні ў вокладцы.
Фаліянт — «выданне, фармат якога складае 1/2 долю папяровага аркуша» (п. 3.2.7.5 ГОСТ 7.60–2003). Гэта значыць, што стандартны папяровы ліст дзеліцца напалову па доўгім баку: напрыклад, пры аркушы фармату 60×90 фармат фаліянта складзе 45×60. Дадзеная класіфікацыя не з’яўляецца вычарпальнай, бо ў ёй улічаны толькі выданні, якія маюць стандартны (не па ГОСТ 5773–90) фармат. Да выданняў нестандартнага фармату прад’яўляюцца асаблівыя патрабаванні па афармленні і падрыхтоўцы тэксту.
2. Дакументацыя, якая суправаджае выдавецкія тэкставыя арыгіналы.
При сдаче на полиграфическое предприятие ко всем видам издательских текстовых оригиналов должна быть приложена следующая документация:
-
издательская спецификация;
-
сопроводительное письмо или бланк-заказ в лимитное предприятие;
-
предварительный график прохождения издания или график,
-
заранее согласованный между издательством и полиграфическим предприятием.
Издательская спецификация должна быть подписана в набор или печать заместителем директора издательства по производству, заведующим производственным отделом, технологом, техническим и художественным редакторами или другими ответственными лицами. Материал должен быть сдан комплектно. Если какие-то части издания заказаны на другом предприятии, то оригинал сдают в производство с предъявлением графика на изготовление этих частей.
В сопроводительном письме необходимо указать подробный перечень сдаваемых текстовых частей издательских оригиналов и частей, которые будут сданы позже (или заказаны на другом предприятии). Сопроводительное письмо должно иметь подпись заведующего производственным отделом или лица, на то уполномоченного.
Графики должны быть составлены с учетом «Типового положения по составлению сквозных графиков прохождения изданий на стадии издательско-полиграфическое предприятие» и «Временных типовых графиков движения в производстве изданий (альбомов и открыток)».
Білет 22
1. Вызначэнне тыражу выдання.
Тира́ж — количество экземпляров печатного издания одного названия.
Тираж периодических изданий (газет, журналов) определяется издательством по числу подписчиков (включая также розничную продажу); тираж книг, брошюр и т. п. устанавливается издательством после изучения читательского спроса. Обычно различают малые тиражи (до 15 тысяч экземпляров), средние (до 100 тысяч экземпляров) и массовые (свыше 100 тысяч экземпляров). Массовые тиражи в связи с большим объёмом полиграфических работ обычно печатают по частям, называемым заводами.
Виды тиражей:
-
Годовой — сумма тиражей изданий, вышедших в свет в рассматриваемом году в издательстве, стране, а также сумма тиражей всех выпусков периодического издания за год.
-
Дополнительный, или допечатка тиража — изготовление вскоре после сдачи основного тиража в книготорговую сеть в пределах того же календарного года заранее не планировавшегося, в отличие от завода, дополнительного тиража в связи с неудовлетворённым спросом. Термин имел большое значение в годы, когда требовалось отличать при выплате авторского вознаграждения за произведение, которое не имело нормы тиража, допечатку от повторного издания. Тогда допечаткой тиража считался дополнительный тираж, изготовленный в пределах года выпуска основного тиража, а дополнительный тираж, изготовленный в следующем году, даже при отсутствии каких-либо изменений, — повторным изданием. Теперь, при выплате авторского вознаграждения в виде процентной доли от дохода издательства, время допечатки тиража значения не имеет. При фиксированной сумме авторского вознаграждения, когда по закону требуется установить максимальный тираж, допечатка тиража сверх него уже будет считаться повторным изданием, требующим нового авторского договора и нового авторского вознаграждения. Для статистики печати тираж книги, изготовленный в следующем после основного тиража году, считается повторным изданием. В выпускных данных сведения о тираже сопровождают словами в круглых скобках: (допечатка тиража) или (доп. тираж).
-
Общий — сумма тиражей изданий, выпущенных издательством (или несколькими) за определённый период (общее число экземпляров в тиражах всех этих изданий).
-
Пробный — первоначальный тираж издания, выпущенный с целью определить спрос на него и в случае успеха изготовить дополнительный тираж, чтобы удовлетворить выявившийся спрос, либо при неудаче ограничиться затратами только на пробный тираж.
-
Разовый — тираж одного выпуска, номера, тома периодического издания.
-
Средний — частное от деления суммы тиражей всех рассматриваемых изданий на их число.