ang.-rus.-kaz. fiz. slov._yahina

darken v [´da:kәn] - затемнять,

темнеть - қараңғылау / қарайту / күңгірттеу, қараю

dashed a [dæ∫t] - штриховой, прерывистый - штрихті,

үзілмелі

data n [´deitә] - (исходные) данные, показатели - (бастапқы)

мәліметтер, көрсеткіштер; ~ for study - материал для исследования - зерттейтін материал

date n [deit] - дата, срок -

күнтізбелік күн, мерзім

date v [deit] - датировать, ставить число - даталау, күнін қою

datum (pl data) n [´deitәm] -

данная величина, исходный факт, уровень - берілген шама, негізгі факт, деңгей

day n [dei] - день, сутки - күн, тәулі; solar ~ - солнечные сутки

- аспандағы күн тәулігі; sidereal ~ - звездные сутки - жұлдыз тәулігі

deactivation n [di ækti´vei∫әn] -

расформирование, дезактивизация - тарату,

дезактивациялау

dead a [ded] - обесточенный, разомкнутый, лишенный напряжения - тоқтан ажыратылған, ажыратылған, кернеуден ажыратылған

deal (dealt, dealt) v [di:l] -

иметь дело; рассматриваться;

касаться - қатысы болу; қаралу;

байланысты болу

decay n [di´kei] - спад;

затухание, потухание (экрана);

распад - басылу; өшу, (экран) сөнуі; ыдырау; beta ~ - бета-

люминесценция өшуі

decide v [di´said] - решать -

шешім қабылдау

decision n [di´siʒәn] - решение

- шешім

decline v [di´klain] -

уменьшать(ся); отклонять(ся) -

азайту (азаю); ауытқу (ауып кету)

declination n [ dekli´nei∫әn] -

отклонение; спад, снижение -

ауу; төмендеу, түсу

decompose v [ di:kәm´pouz] -

разлагать - ыдырату

decrease n [´di:kri:s] -

уменьшение, убывание - азаю,

кему

decrease v [di:´kri:s] -

уменьшать(ся) - азайту (азаю) deduce v [di´dju:s] - выводить

(формулу); проследить; установить - (формуланы)

шығару; бақылау; анықтау

deduction n [di´dʌk∫әn] -

вывод, дедукция - қорытынды,

дедукция

deep a [di:p] - глубокий -

терең

define v [di´fain] - определять,

31

формулировать определение; задавать (величину) - анықтау,

анықтаманы тұжырымдау; (шаманы) белгілеу

definite a [´definit] -

определенный, дефинитивный -

белгілі, анықтамалы

definition n [ defi´nei∫әn] -

определение (понятия); четкость, отчетливость, резкость - (ұғым)

анықтамасы; анықтылық, айқындылық

deflect v [di´flekt] -

отклоняться от прямого направления; преломляться -

түзу жолдан ауу; сыну deflection n [di´flek∫әn] -

отклонение - ауу, ауытқу

deformation n [ di:fɔ:´mei∫әn] -

искривление, деформация -

бұрмалану, деформация degenerate v [di´dʒenәreit] -

вырождаться - азғындау

degree n [di´gri:] - градус;

степень; порядок - градус;

дәреже; рет

demagnetize v [´di:´mægnitaiz]

-размагничивать -

магнитсіздендіру

denote v [di´nout] - обозначать

-белгілеу

dense a [dens] - плотный -

тығыз

density n [´densiti] -

плотность, густота; удельный вес; объемная плотность -

тығыздық, қоюлық; меншікті

салмақ; көлемдік тығыздық; charge ~ - объемная плотность -

көлемдік тығыздық; current ~ -

плотность тока - тоқ тығыздығы; flux ~ - индукция

(электрическая или магнитная); смещение (электрическое) -

(электрлік немесе магниттік) индукция; (электрлік) ығысу; inertial energy ~ - плотность внутренней энергии - ішкі энергияның тығыздығы; momentum ~ - плотность импульса - импульс тығыздығы; substance ~ - плотность вещества

- зат тығыздығы; surface (charge) ~ - поверхностная плотность (заряда) - (зарядтың)

беттік тығыздығы

depart v [di´pa:t] -

отклоняться, отделяться - ауу,

бөліну

department n [di´pa:tmәnt] -

отдел; управление - бөлімше;

басқарма

departure n [di´pa:t∫ә] -

отклонение; вылет (электронов) -

ауытқу; (электрондардың) ұшып шығуы

depend (on, upon) v [di´pend] -

зависеть (от чего-л.) - тәуелді болу

dependence n [di´pendәns] -

зависимость; надежность -

тәуелділік; сенімділік

deposit n [di´pɔzit] - осадок,

отложение - тұңба, шөгінді

plotting ~ - прибор для нанесения кривых – қисық сызықтарды салатын аспап; sensing ~ - датчик,

чувствительный элемент -

датчик, сезгіш элемент

devise v [di´vaiz] - изобретать, придумывать; разрабатывать -

ойлап шығару, ойлап табу; дайындау

devote v [di´vout] - посвящать

- арнау

dew n [dju:] - роса;

отпотевание - шық; булану

dew-point n [´dju:´pɔint] -

точка росы; температура таяния (конденсации) - шық нүктесі;

еру (конденсациялау) температурасы

diamond n [´daiәmәnd] -

алмаз; ромб - алмас / гауһар тас; ромб

айырмашылық; айырым; өзгешелік; angular ~ - разность углов, угловой сдвиг -

бұрыштардың айырымы, бұрыштық ығысу; backward ~ -

разность при интерполировании назад - кері интерполяциялаудағы айырым

different a [´difәrәnt] -

различный; разный; несходный;

иной, другой - бірдей емес; әр

түрлі; ұқсамаған; басқа, өзгеше differentiate v [difә´ren∫ieit] -

отличать; различать; разграничивать, дифференцировать - айыра тану; айырып тану; ажырату,

трудный; тяжелый - қиын; ауыр difficulty n [´difikәlti] -

трудность - қиындық

diffract v [di´frækt] -

преломлять, отклонять (лучи), фрагировать - сындыру, (сәулелерді) бүгү, дифракциялау

diffuse v [di´fju:z] -

распространять; рассеивать; диффузировать - тарату;

шашырау; диффузиялау diffusion n [di´fju:ʒәn] -

диффузия; рассеивание, распространение - диффузия;

шашырау, таралу; thermal ~ -

термодиффузия - жылу диффузиясы

dilute a [dai´lju:t] -

разбавленный, слабый (о

растворе) - сұйылтылған, су қосылған (ерітінді)

dilute v [dai´lju:t] - разбавлять,

разводить - сұйылту, су қосу dimension n [di´men∫әn] -

размер; измерение; величина, размерность - өлшем; өлшеу;

шама, өлшемділік

dioxide n [dai´ɔksaid] -

двуокись - қос тотық

34

высушивать - құрғату

dry a [drai] - сухой - құрғақ dual a [´dju:әl] - двойной - қос due a [dju:] - должный;

надлежащий, правильный -

тиісті; лайықты, дұрыс; ~ to phr prep - благодаря, вследствие;

из-за - арқасында, салдарынан; сол себепті

ear n [iә] - ухо - құлақ

early adv [´ә:li] - рано;

своевременно - ерте;

уақытында

earth n [ә:θ] - земля, земной шар, заземление - жер, жер шары, жерге қосу

earth v [ә:θ] - заземлять -

жерге қосу

easily adv [´i:zili] - легко,

свободно; без труда - оңай,

еркін; қиналмай

easy a [´i:zi] - легкий,

нетрудный - жеңіл, оңай

echo n [´ekou] - эхо-сигнал,

ложный сигнал - жаңғырық сигнал, жалған сигнал

edge n [edʒ] - кромка; край;

ребро; срез - жиек; шет; қыр; тілік

edgeless a [´edʒlis] -

бескрайний – шексіз

effect n [i´fekt] - действие, влияние, эффект - әрекет, әсер,

эффект; irreversible ~ -

длительность, продолжительность - ұзақтық

dust n [dʌst] - пыль; порошок

- шаң-тозаң; ұнтақ

dye v [dai] - красить, окрашивать - бояу

dynamics n [dai´næmiks] -

динамика - динамика

E

қайтымсыз әрекет

efficiency n [i´fi∫әnsi] -

коэффициент полезного действия, отдача; эффективность

-пайдалы әсер коэффициенті, бергіштік; тиімділік; luminous ~

-cветоотдача - жарық

бергіштігі

efficient a [i´fi∫әnt] -

продуктивный; эффективный -

өнімді; тиімді

effort n [´efәt] - усилие; попытка; работа - күш салу;

әрекет; жұмыс

eigenstate n [´aigәn steit] -

собственное состояние - өздік күй

eigenvalue n [´aigәn vælju:] -

собственное значение - өздік мән eject v [i´dʒekt] - извергать, выбрасывать, выпускать - атып

шығару, лақтыру, босату ejection n [i´dʒek∫әn] - выброс;

эжекция; испускание - атылып

empty v [´empti] - выпускать (воду, газ), опорожнять - (су, газ)

шығару, босату

enable v [i´neibl] - давать возможность, облегчать -

мүмкіндік беру, оңайлату encircle v [in´sә:kl] - окружать

– қоршау

enclose v [in´klouz] -

огораживать, обрамлять; заключать в кожух - көмкеру;

қапқа салу

encounter v [in´kauntә] -

сталкиваться, встречаться (неожиданно) - соғысу, (күтпеген жерде) кездесу / жолығу

end n [end] - конец; край -

соңы; шет

end v [end] - заканчивать(ся);

завершать - аяқтау (аяқталу) energy n [´enәdʒi] - энергия,

сила - қуат, күш; average kinetic ~ - средняя кинетическая энергия

- орташа кинетикалық қуат; elastic ~ - энергия упругого деформированного тела -

серпімді деформацияланған дененің энергиясы; electron ~ -

энергия движения электронов -

электрондар қозғалысының энергиясы; excitation ~ - энергия возбуждения (атома) - (атом)

қозуының энергиясы; free ~ -

свободная энергия - еркін энергия; heat ~ - тепловая энергия - жылу энегиясы;

internal ~ - внутренняя энергия -

ішкі энергия; random ~ - энергия беспорядочного движения -

ретсіз қозғалыстың энергиясы; specific ~ - удельная энергия, энергия единицы объема -

меншікті энергия, көлемдік бірлігінің энергиясы; total ~ -

полная энергия, полный запас энергии - толық энергия, толық энергия қоры

engine n [´endʒin] - двигатель,

машина - қозғалтқыш, машин; steam ~ - паровая машина - бу машинасы

engineer n [endʒi´niә] -

инженер; техник; монтер; механик, (Амер.) машинист -

инженер; техник; монтаждаушы; механик, (Амер.) машина жүгізуші

engineering n [endʒi´niәriŋ] -

техника; конструирование -

техника; құрастыру; power ~ -

энергетика – энергетика

enlarge v [in´la:dʒ] -

увеличивать - көбейту, улкейту, тарату, жаю

ensure v [in´∫uә] -

обеспечивать, гарантировать -

қамсыздандыру, кепіл беру

enter v [´entә] - входить; вступать; поступать - кіру;

қатарға қосылу; түсу

enthalpy n [en´θælpi] -

энтальпия; тепловая функция -

энтальпия, жылулық функция;