- •050718 «Электр энергетикасы»
- •1.6 Айырықша деректемелер
- •1.9 Негізгі әдебиеттер тізімі
- •1.10 Қосымша әдебиеттер тізімі
- •1.11 Студенттер білімін бағалау критерийлері
- •1.12 Саясат және процедуралар
- •1.13 Пәнің оқу-әдістемелік қамтамасыздандыруы
- •3 Дәрістер конспектісі
- •1 Тақырып. Электр энергияның тауар секілді ерекшеліктері және өндірілуімен байланысты мәселелері (2 сағат).
- •2 Тақырып. Отын-энергетикалық кешендері, олардың функционалды ерекшеліктері (2 сағат).
- •5 Тақырып. Электр энергетикалық жүйелері электр энергиясын өндіру, қайта өндіру беру, тарату және тұтыну үшін арналған өзара байланысты элементтер жиынтығы (2 сағат).
- •6 Тақырып. Электр энергетикалық жүейлерінің негізгі элементтерінің құрылымды орындалуы және негізгі жұмыс принциптері (2 сағат).
- •7 Тақырып. Электр энергияны берумен байланысты мәселелер (2 сағат).
- •8 Тақырып. Энергожүйелері режимдерімен басқару (2 сағат).
- •9 Тақырып. Электр энергияны беру мәселесі, қоршаған ортаға әсері (2 сағат).
- •10 Тақырып. Қазақстан Республикасы және шет елдерінде желінің және электроэнергетикалық жүйлердің дамуының болашағы мен күй-жағдайы (2 сағат).
- •11 Тақырып. Тұтынушылардың электрмен жабдықтау сапасын анықтайтын көрсеткіштер – тербелістер, ауытқулар және кернеудің симметриясыздығы, электрмен жабдықтау сенімділігі (2 сағат).
- •13 Тақырып. Салалар бойынша электрмен жабдықтау (2 сағат).
- •14 Тақырып. Релелік қорғаныстың тағайындалуы және оның энергожүйедегі орны. Релелік қорғанысқа қойылатын негізгі талаптар және қасиеттері. (2 сағат).
- •15 Тақырып. Шығарылмайтын энергетикалық қорларды пайдалану – жел, сүн сәулеленуі, көл энергиясы (2 сағат).
- •4 Тәжірибелік (семинарлық) сабақтарды орындау үшін әдістемелік нұсқаулар
- •5 Сөж үшін бақылау тапсырмалары
- •1.Конденсаторлы кондырғыларды таңдау
- •1.1 Электр жүктемелерінің есептемесі
- •1.1.1 Электр энергиясының шығынын анықтаймыз Wг, мВт
- •1.2 Қарымталау қондырғыларының есептемесі
- •2Тиімді кернеу шамасын анықтау
- •3Күш трансформаторларын таңдау
- •4 Өткізгіштер қимасын таңдау
- •4.2 Кабель желісі өткізгіштерінің қимасын таңдау
- •5Қысқа тұйықталу тоқтарының есептемесі
- •5.1 Сурет – қт нүктелерін есептеу үшін орын алмастыру сүлбесі.
- •6 Жабдықтарды тандау және оларды қысқа түйықталу тоқтары бойынша тексеру
- •6.1 Ажыратқыштар
- •6.2 Бөлгіштер
- •6.3 Қысқа тұйықтағыштар
- •6 Зертханалық жұмыстарды орындау үшін әдістемелік нұсқау
- •1 Сурет - Қуатты өлшеудегі принциалды сүлбе:
- •2 Есептегіштің техникалық сипаттамалары мен топтасуы.
- •2 Суреті – Реактив энергиясы есетегішінің сүлбесі:
- •Бақылау сұрақтары
- •1 КВ дейінгі кернеулі цех тораптарындағы қорғанысты зерттеу (2 сағат).
- •Электр энергия сапасының парамтерлері.
- •5 Оқытушымен студенттердің өзіндік жұмысының тақырыптық жоспары
- •6.1 Емтихан билеттері (суалнама)
1.Конденсаторлы кондырғыларды таңдау
1.1 Электр жүктемелерінің есептемесі
1.1.1 Электр энергиясының шығынын анықтаймыз Wг, мВт
кВт, (1.1)
мұндағы - БТҚ суммалы номиналды қуаты;
- кәсіпорын жұмысының жылдық сағаттар саны,
;
- актив қуатын пайдалану коэффициенті, .
БТҚ суммалы номиналды қуаты тең
, кВт, (1.2)
мұндағы PН1 – групповая номинальная мощность для ГПП;
PН2 – групповая номинальная мощность приемников 380В.
Определяем коэффициент спроса Кс
(1.3)
мұндағы Км – максимум коэффициенті
(1.4)
1.1.2 БТҚ және ТҚ үшін жеке есептеме жүргізіледі.
БТҚ үшін есептеме
Актив жүктемесінің есептегіш максимумы:
,кВт (1.5)
мұндағы -максимумдардың сәйкестік коэффициенті.
Реактив жүктемесінің есептегіш максимумы:
,кВар (1.6)
мұндағы -белгілі сай анықталады
Толық жүктеменің есептегіш максимумы:
(1.7)
Орташа қуат:
(1.8)
ТҚ үшін есептеме
Актив жүктемесінің есептегіш максимумы:
, (1.9)
Реактив жүктемесінің есептегіш максимумы:
(1.10)
Толық жүктемесінің есептегіш максимумы: (1.11)
Орташа қуат:
(1.12)
1.2 Қарымталау қондырғыларының есептемесі
1.2.1 Реактив қуатының пайда болу қорытындысында болған шығындарды төмендету үшін БТҚ жинақталған шиналарында қарымталау қондырығыларын пайдаланамыз. Ол БТҚ шиналарындағы бастапқы мәндерден қажетті (cosφ=0,98) мәндерге дейін қуат коэффициентінің өзгеруімен, актив-индуктив қабылдағыштарының жұмысы кезінде пайда болған реактив қуатын қарымталайды.
(1.13)
мұндағы - актив қуаты бойынша қабылдағыштардың тиелу
коэффициенті;
белгілі сай анықталады.
Пайдаланған әр екі конденсаторлы қондырғының қуаты:
(1.14)
2Тиімді кернеу шамасын анықтау
2.1 Никогосов С.Н. формуласы бойынша стандартты емес кернеуді анықтаймыз U, кВ
, (2.1)
мұндағы - әуе желісінің ұзындығы, км;
- берілетін қуат, МВА.
Стандартты қатарлардан сыртқы электрмен жабдықтаудың жуықтатылған мәнін таңдаймыз.
3Күш трансформаторларын таңдау
3.1 ЭҚЕ талаптарына сай зерттелетін сүлбе үшін БТҚ үшін екі трансформатор және ТҚ үшін екі трансформаторы пайдалану керек.
3.2 БТҚ үшін әр трансформаторының бастапқы қуаты
(3.1)
(3.2)
3.1 кесте – Трансформаторлардың техникалық сипаттамалары
Трансформатор типі |
, кВА |
Кернеулер сәйкестігі, кВ |
Шығындар, кВт |
|
| ||
ЖК |
ТК |
|
| ||||
|
|
|
|
|
|
|
|
3.3 ТҚ үшін әр трансформаторыдң номиналды қуаты
(3.3)
(3.4)
3.2 кесте - Трансформаторлардың техникалық сипаттамалары
Трансформатор типі |
, кВА |
Кернеулер сәйкестігі, кВ |
Шығындар, кВт |
|
| ||
ЖК |
ТК |
|
| ||||
|
|
|
|
|
|
|
|