3. Қр стандарттау бойынша нормативтік құжаттардың негізгі категориялары.

ҚР-ның стандарттау жөнiндегi нормативтiк құжаттары

     1. Қазақстан Республикасының аумағында қолданылатын стандарттау жөнiндегi нормативтiк құжаттарға мыналар жатады:

     1) халықаралық стандарттар;

     2) өңiрлiк стандарттар және техникалық-экономикалық ақпарат жiктеуiштерi, стандарттау жөнiндегi ережелер мен ұсынымдар;

     3) ҚР-ның мемлекеттiк стандарттары мен техникалық-экономикалық ақпарат жiктеуiштерi;

     4) ұйымдар стандарттары;

     5) ҚР-ның стандарттау жөнiндегi ұсынымдары;

     6) шет мемлекеттердiң ұлттық стандарттары, ұйымдар стандарттары, техникалық-экономикалық ақпарат жiктеуiштерi, стандарттау жөнiндегi ережелерi, нормалары мен ұсынымдары.

     2. Осы баптың 1-тармағының 1)-3) тармақшаларында аталған стандарттау жөнiндегi нормативтiк құжаттардың ресми басылымдарын таратуды тек қана уәкiлеттi орган немесе ол уәкiлеттiк берген ведомстволық қарасты кәсiпорын жүзеге асырады.      

 

   Стандарттау бойынша  нормативтік құжаттар.

ҚР-ның Мемлекеттік стандарттау жүйесінде қолданылатын стандарттау бойынша нормативтік құжаттарға төмендегілер кіреді:

ҚР-ның мемлекеттік стандарттары – ҚР СТ;

ҚР мемлекеттік техникалық-экономикалық ақпараттардың жіктегіштері – ҚР ТЭА МК (ГК ТЭИ РК);

мемлекетаралық стандарттар– ГОСТ;

мемлекетаралық жіктегіштер ТЭСИ;

техникалық-экономикалық жіктегіштер және аймақтық стандарттар, стандарттау бойынша ережелер және ұсынымдар;

халықаралық стандарттар;

стандарттау бойынша ережелер мен ұсынымдар;

ұлттық стандарттар, ұйымдар стандарттары, техникалық-экономикалық  ақпараттардың жіктегіштері, нормалар, шетел мемлекеттерінің стандарттау бойынша ережелері және ұсынымдары;

техникалық шарттар – ТШ;

ұйымдар стандарттары.

Стандарттау бойынша жұмыстарды ұйымдастыру және үндестіру (координаттау) мәселелерін шешу үшін уәкілетті мекеме және оның ұйымдары даярлайды және мүдделі ұйымдармен талқылағаннан кейін стандарттау бойынша сәйкес ұсынымдар және басқа да құжаттарды әзірлейді.

Бүкіл дүниежүзілік сауда ұйымы (ДСҰ) саудадағы техникалық кедергілер бойынша келісімге сәйкес Заңнамалық актілер немесе Үкімет шешімдері, қолданыстағы заңдарға сәйкес мемлекеттік басқару мекемелерімен белгіленген нормалар және ережелер: мемлекетаралық және мемлекеттік стандарттар ішінара белгіленген міндетті талаптар (құрылыс, санитарлық және ветеринарлық нормалар мен ережелер, фармакопеялық  нормалар, өрт қауіпсіздігі және төтенше жағдайлар нормалары мен ережелері, таулы қадағалау, атом, экология және радиация қауіпсіздігі, жол қауіпсіздігі және көліктің барлық түрлерінің қауіпсіздігі, және т.б.) техникалық регламентке жатады.

Стандарттау бойынша нормативтік құжаттар:

- ҚР-ның мемлекеттік стандарттары ҚР СТ 1.2 - 2008 және ҚР СТ 1.5 – 2008 сәйкес;

- мемлекеттік жіктегіштер ТЭИ  ҚР СТ5.0 - 95, СТ РК 5.1 – 95 сәйкес;

- мемлекетаралық стандарттар және жіктегіштер –ГОСТ 1.0 және ГОСТ 1.5 бойынша;

- ережелер және ұсынымдар ҚР СТ 1.12-2000 бойынша;

- техникалық шарттар  – ҚР СТ 1.3-2000 бойынша;

- ұйымдардың стандарттары – ҚР СТ 1. 2 –2008 сәйкес даярланады және бекітіледі (қабылданады).

Стандарт - нормативтік құжат,ол белгілі бір саланы оптималды дәрежеде ретке келтіруге бағытталған, уәкілетті ұйыммен бекітілген келісім бойынша дайындалған нормативтік құжат. Стандарт ғылыми зерттеудің нәтижесі және техникалық жетістіктерге, тәжірбиеге негізделуі тиіс. Стандарттаудан басқа стандарттау ережелері, стандарттау бойынша нұсқаулықтар да нормативтік құжатқа кіреді. Қазақстан Республикасының заңына сәйкес міндетті сертификаттауға жататын өнімнің нормативтік құжатына көп көңіл бөлінеді. Стандарттау құжаттары  нұсқаушылық түрде беріледі, олардың орындалуы ерікті. Нарықтық экономиканың қағидаларының бірінде көрсетілгендей - барынша шектеулерді азайтып, еркін таңдау мүмкіндігі.

Қазақстан Республикасының стандарттау жөніндегі нормативтiк құжаттары  1. Қазақстан Республикасының аумағында қолданылатын стандарттау жөніндегі нормативтiк құжаттарға:  1) халықаралық стандарттар;  2) өңiрлiк стандарттар және техникалық-экономикалық ақпарат жiктеуiштерi, стандарттау жөніндегі ережелер мен ұсынымдар;  3) Қазақстан Республикасының мемлекеттік стандарттары мен техникалық-экономикалық ақпарат жiктеуiштерi;  4) ұйымдар стандарттары;  5) Қазақстан Республикасының стандарттау жөніндегі ұсынымдары;  6) шет мемлекеттердiң ұлттық стандарттары, ұйымдар стандарттары, техникалық-экономикалық ақпарат жiктеуiштерi, стандарттау жөніндегі ережелерi, нормалары мен ұсынымдары жатады.