3. Өлшеу және бақылау құралдарын жобалау принциптері.

Метрологиялық қамтамасыз етуді маңызды функцияларының бірі -өлшеу құралдарын (ӨҚ) тиімді пайдалануды қамтамасыз ету.

Өлшеу құралдарының техникалық құжаттамаларына метрологиялық сараптама жүргізудің негізгі мақсаттары:

- талап етілген өлшеу дәлдігінің бірыңғайлығын қамтамасыз ету;

- өлшеу құралдарының нормаланатын метрологиялық сипаттамаларының өлшеу техникасының заманауи деңгейлеріне сәйкестігін бағалау;

- өлшеу құралдарын жобалау, жасау және пайдалануға кететін мерзімді азайту және шығындарды кеміту;

- жаңадан жасалып жатқан өлшеу құралдарының метрологиялық қамтамасыз етілуін тексеру, салыстырып тексеру құралдарын жасау мен өлшеу құралдарын салыстырып тексеру (аттестаттау) нормативтік техникалық құжаттарын бірдей құруға талап қою.

Өлшеу және бақылау құралдарын жобалау принциптері.

• өлшеу құралдары және өлшеу жүргізу әдістемелеріне қойылатын талаптардың толықтығы мен дұрыстығын тағайындау;

• өлшеу құралдарын және заттар мен материалдар стандарт үлгілерін, соның ішінде көбінесе стандартталған, унификатталған, автоматтандырылған өлшеу құралдарын қолдануды таңдау дұрыстығын бағалау;

• бақылау процестерін өлшеу құралдарымен қамтамасыз ету немесе өлшеу құралдарын жасау, өндіріске қою стандарттарын енгізу бойынша негізгі іс-шаралар тапсырмаларының жоспар жобасында болуын белгілеу, қажетті өлшеу құралдарын импортпен алу және мемлекеттік сынау жүргізу;

• берілген дәлдік бойынша бақылау операцияларының қолданылатын өлшеу құралдарының аз еңбек көлемі мен құнын қамтамасыз етуді бағалау, өлшеу құралдары мен технологиялық жабдықтардың еңбек өнімділігінің сәйкестігі;

БИЛЕТ №11

1. Техникалық реттеудің негізгі мақсаттары мен принциптері.

Осы Заң Қазақстан Республикасында өнiмнiң, көрсетiлетiн қызметтiң, процестердiң қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге бағытталған мемлекеттiк техникалық реттеу жүйесiнiң құқықтық негiздерiн белгiлейдi. Бұл заң 2004 жылғы 9 қарашада құрылған.

1. Техникалық реттеудің негізгі мақсаттары:

1) міндетті регламенттеу саласында:

өнімнің, процестердің адам өмірі мен денсаулығы және қоршаған орта, оның ішінде жануарлар мен өсімдіктер дүниесі үшін қауіпсіздігін қамтамасыз ету;

ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету;

өнімнің, көрсетілетін қызметтің қауіпсіздігіне және сапасына қатысты тұтынушыларды жаңылыстыратын іс-әрекеттердің алдын алу;

саудадағы техникалық кедергілерді жою;

2) стандарттау саласында:

отандық өнімнің бәсекеге-қабілеттілігін арттыру;

табиғи және энергетикалық ресурстарды үнемдеу болып табылады.

2. Техникалық реттеу:

1) мемлекеттiк техникалық реттеу жүйесiнiң бiрлiгi мен тұтастығы;

2) бiрыңғай терминологияны, өнiмге, көрсетiлетiн қызметке, процестерге қойылатын талаптарды белгiлеу ережелерiн қолдану;

3) техникалық реттеу мақсаттарының орындылығы мен қолжетiмдi болуы, техникалық реттеу процестерiне қатысу үшiн тең мүмкiндiктердi, мемлекет пен мүдделi тараптар мүдделерінің теңгерімiн қамтамасыз ету;

4) отандық және импортталатын өнiмге, көрсетiлетiн қызметке және олардың белгiленген талаптарға сәйкестiгiн растау рәсiмдерiне қойылатын талаптардың бiрдей болуы;

5) техникалық регламенттер мен стандарттарды әзiрлеу кезiнде ғылым мен техника жетiстiктерiн, халықаралық және өңiрлiк ұйымдардың стандарттарын басым пайдалану;

6) техникалық регламенттер талаптарының мемлекет экономикасының дамуы, оның материалдық-техникалық базасы деңгейiне және ғылыми-техникалық даму деңгейiне сәйкестігі;

7) мемлекеттiк құпияларды және заңмен қорғалатын өзге де құпияны құрайтын мәлiметтердi қоспағанда, техникалық регламенттердің, стандарттардың және олар туралы, оларды әзiрлеу, бекiту, жариялау тәртiбi туралы ақпараттың қолжетiмдiлiгi;

8) стандарттарды қолдану мақсатында оларды ерiктi түрде таңдау;

9) сәйкестiктi растаудың бiрыңғай жүйесi мен ережелерi;

10) бiр органның аккредиттеу және сәйкестiктi растау жөнiндегi өкiлеттiктердi қоса атқаруын болдырмау;

11) бiр мемлекеттiк органда мемлекеттiк бақылау мен қадағалау және сәйкестiктi растау функцияларының үйлеспеушiлiгi;

12) сәйкестiктi растау жөнiндегi органдардың дайындаушылардан (орындаушылардан), сатушылардан және сатып алушылардан тәуелсiздiгi;

13) сәйкестiктi растау жөнiндегi жұмыстарда бәсекелестiктiң шектелуiн болдырмау принциптерiне негiзделедi.