Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Билеты 9в кл..doc
Скачиваний:
17
Добавлен:
22.08.2019
Размер:
140.8 Кб
Скачать

1.Спорт, яраткан спорт төрләрегез турында сөйләгез.

2. Укыгыз, тәрҗемә итегез. Сорау җөмләләр төзегез.

Изге Болгар җире.

Соңгы елларда борынгы бабаларыбыз яшәгән изге Болгар җиренә сәяхәт кылу матур традициягә әйләнде. Болгар дәүләтенең төп җирләре хәзерге Татарстан территориясендә булган.

Болгар шәһәре - Болгар дәүләтенең башкаласы булган. Болгар шәһәре урта гасырларда Европа һәм Шәрык илләрендә дан тоткан. Ул 903-908нче елларда төзелгән. Болгар Кама һәм Идел кушылган җиргә салынган.

10-11нче гасырларда Болгарда терлекчелек, игенчелек, мех һәм тире эшкәртү алга китә. Болгар - сәудә үзәге була. Болгар Рус кнәзлекләре, Урта Азия, Гарәбстан, Әрмәнстан, Кытай, Византия һәм башка илләр белән сәүдә иткән.

Ювелир сәнгате, архитектура, таш һәм кирпеч йорт-сарайлар төзү, керамика эшләү алга китә. Европада беренче буларак чуен кою үзләштерелә.

15нче гасырның II яртысында Алтын Урдадагы сәяси кризис, канлы сугышлар Болгар җирен нык какшаталар. 1431нче елда Болгар тәмам җимерелә.

______________

___________

Болгар бабаларыбыз - предки Шәрык - Восток Чуен кою - сталеварство Үзләштерелә - осваивается

Сәяхәт кылу - путешествие Җимерелә - разрушилась

Канлы сугышлар - кровавые бои

3. а) Посовётуй другу, чтоб он не опаздывал на урок.

б) Мама заболела. Предложи ей лекарство и чай с медом.

в) Сообщи другу, что вы завтра идете на экскурсию.

г) Как. ты скажешь о том, что ты сегодня поздно придешь

Билет №8

1. Татарстан Республикасы турында сөйләгез.

2. Текстны укыгыз, тәрҗемә итегез.

Дельфиннар

Дельфиннар океаннарда, диңгезләрдә яшиләр. Алар безнең, Кара диңгездә дә бар. Дельфиннарның озынлыгы 3 метр, авырлыгы - 300-350 килограмм була. Алар суда 50 км/сәг тизлек белән йөзәләр. Су төбенә 150-200 м тирәнлеккә төшәләр. Дельфиннар су астында да, һавада да яхщы күрәләр.

Дельфиннар төрле авазлар чыгарып сөйләшәләр, махсус приборлар белән бу сөйләшүне пленкага яздыралар. Аларның сүз байлыгы шактый зур. Дельфиннар сөйләшкән чагында бер-берсен бүлдермиләр. Берсе сөйләгәнне икенчесе тыңлый, ул туктагач кына сүз башлый.

Дельфиннар азыкны бергә эзлиләр. Азыкны тапкач, бер төркем ашый, икенче төркем балык көтүен таркатмый тора. Болары ашап туйгач, рольләрен алышалар.

Дельфиннар "Кызыл китапка" кертелгән, безгә аларны аулау катгый тыела.

Бүлдерми - не прерывает Тыела - запрещается

Катгый - категорически Таркатмый - не рассеивая

3.Как ты скажешь, что

1. 1) Около вашего дома растут высокие деревья.

2) На столе лежат тетради, книги.

3) Под столом сидит пушистая кошка.

2. Позвони Другу и пригласи на дискотеку и узнай, разрешает ли мама ему идти на дискотеку.

3. Посоветуй сестре помочь маме, так как сегодня придут гости.

Билет №9