Масъала доир ба мавзeъ

Масъалаи 1.

Иrтисодиёт бо чунин баробари[о тавсиф карда мешавад:

1. C = с + mpc(Y - T) – функсияи истеъмолот, ки дар ин xо Т = Та - tY;

C = 300 + 0,8(1 – t)Y;

2. I = I – d R – функсияи инвеститсия[о;

I = 200 – 1500R;

3. Xn = Xn – mpmY – n R – функсияи содироти соф;

Xn = 100 – 0,04Y – 500R;

4. M/P = kY – hR - функсияи талабот ба пул[о;

Md = (0,5Y – 2000R) P.

Дар шараоите, ки

G = 200;

t = 0,2 (мизони андозбандb);

MS = 550 (пешни[оди минималии пул[о);

P = 1 (сат[и муайян шудаи нарх[о).

Шарти масъала:

Cат[и мувозинатии мизони фоиз ва даромадро [исоб кунед;

{Афти да[ум . Мавзeъ: Рушди иrтисодb

Дарси 1.Мо[ият ва маrсад[ои рушди иrтисодb.

Таърихи инкишофи мамлакат[о дар хоxагии xа[онb нишон меди[ад, ки ягон мамлакат бе таъмини рушди иrтисодb наметавонад оrибат[ои бe[рон[ои иrтисодиро бартараф намояд. Рушди иrтисодb чун асоси баланд намудани некуа[воли ахолb баромад мекунад. Та[лили омил[ои он бошад, имконият меди[ад, ки фаркияти байни сат[и тараrrиёти иrтисодии мамлакат[о дарк карда шавад.

Рушди иrтисодb – ин тамоюли дуру дарози афзоиши МУД мебошад. Дар маънидодкунb калма[ои зерин мебошанд:

 Тамоюл афзоиши [арсолаи МУД-и аслb [атмb намебошад, яъне рушди иrтисодb тан[о равиши [аракати иrтисодиётро нишон меди[ад «тренд»;

 Дарозмe[лат рушди иrтисодb xараёние мебошад, ки давраи дуру дарозро ифода мекунад, бинобар [амин дар маф[уми он, сухан оиди афзоиши МУД-и имконпазир

меравад, яъне афзоиши инмоният[ои истехсолии иrтисодиёт;

 Афзоиши МУД-и аслb – рушди иrтисодb афзоиши МУД-и номиналиро дар бар намегирад, зеро афзоиши он [ангоми баландшавии нарх[о низ имконпазир буда, дар [олати паст шудани сат[и исте[солот низ афзоиши он ба назар расиданаш мумкин аст.

Ба таври графикb рушди иктисодb бо воситаи каxхаттаи МУД-и аслb ва каxхаттаи имконият[ои исте[солb ифода ёфтанаш мумкин аст:

 Ба воситаи каxхаттаи МУД-и аслb (расми 1,а), хатти тренд тамоюли дарозмуддати афзоиши [аxми аслии бароришро инъикос мекунад;

 Бо воситаи каxхаттаи имконият[ои исте[солb (КИИ) (расми 1,б), ки ма[дудияти захира[оро дар иrтисодиёт дар мe[лати муайян ифода мекунад. Намуд[ои асосии мол[ои дар иrтисодиёт исте[сол шаванда ин мол[ои инвеститсионb ва мол[ои истеъмолb мебошанд. {ар як нуrтаи каxхаттаи имконият[ои исте[солb ба таносуби муайяни шумораи мол[ои истеъмолb ва инвеститсионb мувофиr аст, ки он[оро бо шумораи захира[ои мавxуд будаи иrтисодиёт исте[сол кардан мумкин аст. Масалан, дар нуrтаи А дар КИИ1 бо воситаи захира[ои ба ин каxхатта мувофиr буда, мол[ои истеъмолиро дар [аxми С1 ва мол[ои инвеститсиониро дар [аxми I1 исте[сол кардан мумкин аст. Дар ин КИИ, таъмини афзоиши исте[соли мол[ои истеъмолиро то С2 (гузариш аз нуrтаи А ба нуrтаи В) тан[о дар [олати кам намудани исте[соли мол[ои инвеститсионb то I2 имконпазир аст, ки оиди мавxудияти хароxоти мутаrобила ша[одат меди[ад. Агар иrтисодиёт ба каxхаттаи нави имконият[ои исте[солb гузарад КИИ2 (аз нуrтаи А ба нуrтаи D) , дар ин [олат исте[соли мол[ои истеъмолиро (то С3), ва инвеститсиониро (то I3) таъмин намудан мумкин аст, то [атто бе хароxоти мутаrобила. Гузариш аз нуrтаи дар КИИ1, ба нуrтаи КИИ2 рушди иrтисодиро ифода мекунад;

 Бо воситаи модели «маxмeаи талабот – маxмeаи пешни[од» (модели AD - AS ) (расми 1,в.). Азбаски, рушди иrтисодb бо худ афзоиши МУД-и имконпазирро, яъне МУД-и аслиро дар давраи дуру дароз ифода мекунад, ба таври графикb онро бо [аракати каxхаттаи маxмeаи пешни[оди дарозмуддат LRAS ба тарафи рост ва афзоиши [аxми исте[солот аз Y1* то Y2 *1 ифода кардан мумкин аст.

Баланд намудани некуа[волии а[олb [амчун маrсади асосии рушди иrтисодb бо чунин хусусият[о тавсиф карда мешавад:

- афзуншавии даромад[ои а[олb;

- зиёдшавии [аxми истехсолот;

- бе[таршавии таrсимоти даромади миллb байни табаrа[ои гуногуни а[олb;

- баландшавии сифати ма[сулоти исте[сол мешуда ва зиёдшавии номгeи он[о.

Яке аз хусусият[ои рушди иrтисодb ин таъмини бехатарии иrтисодиёти миллb, мeътадилии вазъи макроиrтисодb ва мутобиrшавb ба [олат[ои гуногун мебошад.

Rобилияти мутобиrшавии иrтисодиёт ба [олат[ои гуногун бо хароxо[ои камтарин – яке аз хусусият[ои тараrrиёти самараноки xамъият ба шумор меравад. Бинобар [амин [ар як мамлакат кeшиши мекунад, ки рушди иrтисодии самаранокро таъмин намояд. Зери маф[уми рушди иктисодии самаранок бе[таршавии [амаи чаб[а[ои самаранокии истехсолот фа[мида мешавад, аз он xумла бе[тар шавии сифати ма[сулоти исте[сол мешуда, раrобатнокии он, исте[соли ма[сулот[ои нав, xорb намудани техника ва технологияи нав ва uайра[о.

Бо маф[уми рушди иrтисодии самаранок, фа[миши сифати рушди иrтисодb зич алоrаманд аст. Шакли идеалии рушди иrтисодb дар шароити муосир ин рушди мувозинатb мебошад. Зери маф[уми рушди иrтисодии мувозинатb, чунин тараrrиёти иrтисодиёт фа[мида мешавад, ки дар он [аxми маxмeаи талабот ва маxмeаи пешни[од бо мувозинатb афзоиш меёбанд. Аз ин xо маълум мегардад, ки [ангоми рушди мувозинатb, маxмeаи талабот ва маxмeаи пешни[од бо суръат[ои якхела афзоиш меёбанд. Ин [олат имконият меди[ад, ки дар иктисодиёт сат[и доимии нарх[о ниго[ дошта шавад.

Дар адабиёти иrтисодии муосир, зери маф[уми рушди иrтисодb, чунин тараrrиёбии иrтисодиёт дар назар дошта шудааст, ки дар он суръати афзоиши даромади милии аслb аз суръати афзоиши а[олb баланд аст.