Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
белорусский.docx
Скачиваний:
105
Добавлен:
02.12.2018
Размер:
44.16 Кб
Скачать

26.Пераход слоу иншых часцин мовы у займенники.Ужыванне займенникау у роли иншых часцин.

Некаторыя словы инших часцин мовы, страчваючы сваё асноунае значэнне могут пераходиць у займенники.Яна набываюць яго значэнне и выконваюць у сказе яго ролю.Найбольш часта у роли займеника ужываецца личэбник адин(адна,адно,адны),парадкавы други(другая, другое, другия).У роли азначальнага займеника увесь(уся, усё) ужываецца прыметник цэлы(цэлая, цэлае). Пераход иншых часцин мовы у займенники называецца пранаминализацыяй.Больш часта сами займеники пераходяць у розныя часцины мовы.У таким выпадку яны страчваюць сваё асноунае значэнне другой часцины мовы и выконвае яе ролю у сказе.

Азначальныя займеники усё(усе,усяки,кожны,иншы,сам) ужытыя без назоуника,набываюць прадметнае значэнне и субстантывируюцца(яна усё умела и усё ведала).

Прыналежныя займенники наш(свой,твой,мой) таксама моуць набываць значэнне прадметнасци,пераходиць у разрад назоуникау и выконваць у сказе их синтаксичную ролю(той кину працу и пайшоу да хаты).

Займенник пераходиць у частицы.Напрыклад зваротны займенник сабе можа ужывацца у якасци узмацняльнай часцицы и падкрэсливаць незалежнасць асобы, нават абыякавасци да таго,пра што аворыца(Яна…ишла сабе павольна,пазираючы на тое,што рабилася на вулицы).

Указальны займенник гэта таксама можа набываць значэнне часцицы и выклнваць её ролю у сказе(ци не вецер гэты звонки?)

У якасци узмацняльнай часцина мовы можа выступаць слова усё(а народ усё крэпки, малады).

Займенник яки(якая,якое,якия,кольки) часта страчваюць сваё значэнне и ужываюцца у роли кличнай часцины(якая цёплая ноч!).

Словы штосьци(штось,нешта) могуць выступаць як часцицы, але з аценкам прыслоунага значэння(нешта я зусим здауся). Займенник што(у Н.скл) можа пераходиць у прыслоуе пры выражэнни пытання(што ты пушча шумишь так трывожна?).

27. Личэбник як часцина мовы(лексичнае значэнне, марфалагичныя прыметы, синтаксичная роля).Разрады паводле значэння.

Личэбник-гэта часцина мовы, абазначаючая адцягненыя лики,колькасць аднародных прадметау або паказвае на парадкавы нумар прадметау пры их личэнни(тры,чатыры студэнты).У спалучэнни з назоуникам, што абазначае прадметы, чкия можна личыць,личэбники паказваюць на их колькасць або парадак гэтых прадмета(две бярозы).Личэбник мае уласцивыя ёй марфалагичныя прыметы и синтаксичныя асабливасци.Большасць личэбникау не моюць катэгорыю роду,лику,скланяюцца(за исключэннем девяноста,поутары).

Ад личэбникау трэба адрозниваць назоуники з ликавым значэннем тыпу тройка,сотня,десятак.Хоць яны и выражаюць назву колькасци, аднак яны не уваходяць у систэму личэння.Яны маюць родавае значэнне(тая пяцёрка, той десятак);могуць змяняцца па ликах, могуць спалучацца з личэбниками(адна сямёрка), могуць мець пры сябе азначэнне(першы десятак).

Бываюць: парадкавыя(пяты,дваццаты) и колькасныя(пяць,десяць), а таксама уласна-колькасныя(восем,трыста) и дробавыя(адна пятая).