32.Утварэнне беларускай нацыянальнай дзяржаўнасці.

Пасля вызвалення Беларусі ад нямецкіх акупантаў і аднаўлення савецкай улады зноў паўстала пытанне аб утварэнні беларускай нацыянальнай дзяржаўнасці. Існавала некалькі пазіцый:1. Пазіцыя кіраўніцтва Паўночна-Заходняга абкома РКП(б). Яны лічылі, што Беларусь павінна быць тэрытарыяльнай адміністрацыйна-гаспадарчай адзінкай РСФСР.2. Іншую пазіцыю па пытанні аб нацыянальным лёсе Беларусі адстойваў Беларускі нацыянальны камісарыят (Белнацком), якія лічылі неабходным стварэнне Беларускай Савецкай Сацыялістычнай Была прынята рэзалюцыя аб утварэнні беларускага савецкага ўрада.Пленум ЦК РКП(б) прыняў пастанову аб утварэнні Беларускай Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі (БССР).31 снежня 1918 г. ЦБ КП(б)Б абмеркавала пытанне аб складзе Часовага рэвалюцыйнага рабоча-сялянскага ўрада БССР.1 студзеня 1919 г. Часовы ўрад Беларусі абнародаваў маніфест у сувязі з утварэннем БССР. 1-ы усебеларускi з'езд Саветау, якi павiнен быу зацвердзiць утварэнне Лiтоуска-Беларускай ССР,адбыуся у Мiнску 2-3 лютага 1919 годаНа iм прысутнiчау старшыня ВЦВК Я.М.Свярдлоу. Па прапанове Свярдлова з'езд прыняу рашэнне аб аб'яднаннi БССР з Лiтоускай ССР. З'езд прыняу канстытуцыю БССР, аналагiчную канстытуцыi РСФСР 1918 года. Па канстытуцыi, вышэйшым органам улады у БССР абвяшчауся Усебеларускi з'езд Саветау,а у перыяд памiж з'ездамi - ЦВК выбраны з'ездам.Функцыi урада ускладалiся на Вялiкi прэзiдыум, якi фармiравауся ЦВК.Узначалiу Вялiкi Прэзыдыум - Мяснiкоу.Аб'яднанне Лiтвы i Беларусi у адзiную дзяржаву ЛiтБел адбылося 27 лютага 1919 года. Старшыней новай дзяржавы са сталiцай у Вiльнi стау Цыхоускi,а СНК узначалiу Мiцкявiчус-Кансукас. ЛiтБел праiснавау да наступлення палякау у 1919 годзе.

25. 1)Нац-освоб. Движение. 2)Фарміраванне бел. Нацыі.

1)Это общественное движение за освобождение Бел народа из-под крепостного давления, за нац возрождение беларусов за их свободное развитие на основе своей государственности. Первые проявления нац. движения относят к 1794г.Два этапа(1794-1863, 1863-1912). На первом этапе целью борьбы бел этноса было возрождение РП(1772) и возрождение конституции 1791г. Основными методами были разные формы культурной работы, деятельность тайных товариществ и восстания. На Бел действовали товарищества 2 типов: нац-освоб (филоматы, филореты) и декабр типа(тов военных друзей). Значительное влияние оказало восстание 1830-1831. После подавления восстания царизм организовал ряд мероприятий по русификации бел земель:

1 1831- приказ о разборе шляхты

2 1832 – закрытие Вилен универа

3 1839 – ликвидация униатской церкви

4 1840 – введение русского законодательства(вместо статута 1589)

5 1840 – новое название Северо-Зап край

Восстание 1863г в Польше Литве и Беларуси было шляхетским(75%). Крестьяне(18-20%).

Главная цель – возрождение бел и польской государственности. Во время восстания Калиновский впервые сформировал идею лит-бел гос-ва республики. В восстании участвовало около 80тыс ответственность понесли 20тыс. В процессе подавления восстания был реализован план тотальной русификации северо-зап края

Бел интеллигенция уничтожена или выслана, русские учителя, закрыт Гори-Горицкий землед институт и установлены ограничения на учебу бел в рос универах, бурж реформа 60гг проводилась на бел с опозданием и непоследовательно.

2) Фарміраванне бел. нацыі. Дэмакратычны і нацыянальна-вызваленчы рух на Б. у другой палове 19 = пачатку 20 стст.

Пасля падаўлення паўстання 1863–1864 гг. на Беларусi адбыўся рэзкi спад сялянскiх выступленняў i на працягу наступных 40 год сялянскi рух нiколi не дасягаў таго ўзроўню.Арганiзаваны рэвалюцыйны рух на Беларусi пачаў адраджацца толькi ў сярэдзiне 70-х гг.З самага пачатку ў народнiцтве iснавалi дзве плынi – рэвалюцыйная i рэфарматарская. Прадстаўнiкi першай асноўным сродкам дасягнення сваiх мэт лiчылi сялянскую рэвалюцыю. Памяркоўныя народнiкi хацелi перайсцi да сацыялiзму шляхам паступовага рэфармавання iснуючага ладу Расii.Народнiцкi рух на Беларусi быў iдэйна i арганiзацыйна звязаны з агульнарасiйскiм.Тым не меньш, выступленняў рабочых на Беларусi было ня шмат. Толькi ў 90-я гады назiраецца ўздым барацьбы. Паступова рабочы рух набывае ўсе большую арганiзаванасць i ў канцы ХIХ ст. вылучаецца ў самастойную плынь.У дугой палове 80-х – пачатку 90-х гг. у некаторых гарадах Беларусi былi арганiзаваны гурткi, у якiх вывучалiся працы К. Маркса, Ф. Энгельса i iх паслядоўнiкаў.Аднак ужо з сярэдзіны 90-х гадоў у сацыял-дэмакратычным руху Расіі адбываюцца значныя змены. Пачынаецца пераход ад вузкай гуртковай прапаганды марксізму да масавай эканамічнай і палітычнай агітацыі.

27. 1)Реформа Киселева. 2)Отмена крепостного права.

1) Пер пол19в выделялась процессом разложения феод-креп системы. Этот кризис проявился в сокращении прироста сельского населения, снижением прибыльности помещичьей и гос деревни, обезземеливанием и обеднением крестьянства, ростам конфликтов между крестьянами и помещиками. Все это вынудило царское правительство принять меры к выходу из кризиса. Инициатором реформы выступил Киселев – министр гос собственности, он осуществил реформу управления гос крестьянами. Целью являлось повышение гос доходов. В гос деревнях были ликвидированы фольварки и панщина, земельные наделы увеличились, была введена денежная рента. Перевод на чинш содействовал сближению крестьян с рынком, развитию домашних промыслов. Таким образом кризис феод-креп отношений в гос деревнях был временно преодолен, но решить эти проблемы помещичьей деревне не удалось.

Экономический потенциал городов был слабым. Промышленность в пер пол19в находилась на стадии ремесленного производства. Таким образом стране был необходим капитализм – первее всего – отмена креп права.

2) Дзве галоўныя прычыны абумовiлi адмену прыгоннага права ў Расii: iснаванне прыгоннiцтва стрымлiвала эканамiчнае развiцце дзяржавы; узрастанне антыпрыгоннiцкага руху, перш за ўсе сярод сялянства, пагражала моцным сацыяльным выбухам. Стала вiдавочна, што прыгоннiцкая сiстэма гаспадаркi значна праiграе капiталiстычнай. Ва ўрадавых колах у рэшце рэшт зразумелi, што час адмены прыгоннага права наспеў. Рэформу вырашана было пачаць з заходнiх губерняў.19 лютага 1861 г. Аляксандр II зацвердзiў заканадаўчыя акты, якiя тычылiся адмены прыгоннага права i звярнўся да народа з “Манiфестам”. У адпаведнасцi з “Манiфестам” селянiн адразу атрымлiваў асабiстую свабоду i шэраг грамадзянскiх правоў.Для непасрэднага правядзення рэформы на месцах стваралiся спецыяльныя органы – павятовыя мiравыя з’езды i губернскiя па сялянскiх справах установы.Калi да рэформы ў селянiна зямлi было звыш вышэйшай нормы, то памешчык меў права адрэзаць лiшак на сваю карысць. Свой палявы надзел зямлi сяляне павiнны былi выкупiць ва ўласнасць. У вынiку сяляне станавiлiся даўжнiкамi дзяржавы i на працягу 49 гадоў павiнны былi выплочваць выкупныя плацяжы разам з працэнтамi за пазыку. Паўстанняе 1863–1864гг. прымусiла ўрад унеслi iстотныя змены ў ажыццяўленне сялянскай рэформы на Беларусi. Тут уводзiўся абавязковы выкуп сялянскiх надзелаў; спынялася часоваабавязанае становiшча сялян, яны станавiлiся ўласнiкамi; выкупныя плацяжы знiжалiся; былi створаны павятовыя паверачныя камiсii для праверкi i выпраўлення ўстаўных грамат; у адпаведнасцi з законам 1867 г. дзяржаўныя сяляне на Беларусi пераводзiлiся з аброку на выкуп i станавiлiся ўладальнiкамi сваiх надзелаў.