36. 1)Станауленне сiстэм рэгулюемай эканомiкi у свеце. Прыкметы камандна-адмiнiстрацыйнай сiстэмы (кас. 2)Индустриализация.

1) у 30-я гг. склалiся тры розныя мадэлi дзяржаунага рэгулявання

эканамiчных працэсауV, якiя адпавядалi палiтычнай накiраванасцi дзяржау

таталiтарная гаспадарча-эканамiчная сiстэма, пры якой фашыстыi нацыянал-сацыялiсты захавалi прыватную уласнасць на сродкi вытворчасцi рынкавыя механiзмы функцыянавання эканомiкi, але пад жорсткiм

наглядам дзяржавы. Сусветна-эканамiчны крызiс 1929-1933 гг. стау тупiком,

у якi зайшла iндустрыяльная цывiлiзацыя, а Гiтлер адрадзiу сацыяльна­палiтычную структуру даiндустрыяльных цывiлiзацый;

лiберальна-рэфармiсцкая мадэль, у адпаведнасцi з якой у дэмакратычных краiиах былi сфармуляваны iдэi пашырэння рэгулюючай ролi дзяржавы у эканомiцы у мэтах рэалiзацыi правоу i свабод чалавека. У гэтай канцэпцыi цэнтральнае месца займаюць праграмы сацыяльнай дапамогi немаёмасным, беспрацоуным, iнвалiдам, праграмы пенсiй i дапамогi па старасцi, абгрунтавана дзяржаунае умяшальнiцтва пры вырашэннi спрэчных пытанняу памiж прадпрымальнiкамi i рабочымi, садзеянне сiстэмам адукацыi, аховы здароуя, жыллёвага будаунiцтва. Вялiкае значэнне надавалася дзяржа51най рэгуляцыi эканамiчнага працэса, асаблiва дзейнасцi буйных карпарацый i трэстаУ. Практыка гаспадарчага i сацыяльнага развiцця капiталiзма 30-х i пасляваенных дзесяцiгоддзяу пацвердзiлi слушнасць Кейнса адносна шырокiх магчымаСЦЯ51 дзяржавы у вырашэннi сацыяльна­эканамiчных праблем грамадства;

каманДна-аДмiнiстрацыйнай сiстэма (КАС), у працэсе стварэння якой бальшавiкi пайшлi на шляху поунай нацыяналiзацыi сродкау вытворчасцi у гады правядзення палiтыкi "ваеннага камунiзму" у 1918-1920 гг., часткова адступiлi ад гэтых прынцыпау у гады НЭПа (1921-1927 гг.) i канчаткова перайшлi да утварэння планавай дзяржаунай эканомiкi у час правядзення iндустрыялiзацыi i прымусавай калектывiзацыi у 30-я гг.

У другой палове 1930-х гг. пашырала;6я сiстэма сацыяльнай абароны насельнiцтва. Асаблiва хуткiя тэмпы podTa назiралiся у аутамабiльнай, авiяцыйнай, XIMlЧНай i радыёТЭХНiЧН~Й прамысловасцi. . Развiвалiся мiжнародныя гандлёвыя сувязi, раслi аб~j~МЫ экспартакапiтала, укаранялiся новыя тэхнiчныя вынаходнiцтвы. 'У;сё гэта прывяло да памяншэння беспрацоуя, вырашэння жыллёвай i/харчовай праблем, росту заработнай платы. Паляпшалiся умовы працы, iпто знiзiла сацыяльную напружанасць. Але наступны сусветны эканамiчньiкрызiс 1937-1938 гг. абвастрыу адносiны памiж вядучымi KpaiHaMi свет i падштурхнуу ix да пачатку Другой

сусветнай ваЙны.

2) Лічыцца, што аднаўлене народнай гаспадаркі да пачатку 1926 г. у асноўным завяршылася. Аднак дасягнуты даваенны ўзровень вытворчасці не мог задаволіць патрэбы дзяржавы.Вельмі востра стаяла ў рэспубліцы праблема інжынерна-тэхнічных кадраў, кваліфікаваных рабочых.Гэта перашкаджала развіццю народнай гаспадаркі рэспублікі.Сацыялістычная індустрыялізацыя – гэта палітыка, якая мела галоўнай мэтай стварэнне матэрыяльна-тэхнічнай базы сацыялізму, пераўтварэнне СССР у эканамічна незалежную дзяржаву з магутным эканоміка-вытворчым, навукова-тэхнічным і абаронным патэнцыялам.Па сваёй прыродзе індустрыялізацыя ў СССР не магла абмежавацца ні маштабамі асобных галін, ні тэрыторыяй асобных рэспублік ці раёнаў.На Беларусі меліся і свае асаблівасці, і свае цяжкасці.Правядзенне індустрыялізацыі патрабавала вялікіх сродкаў. На дапамогу ці крэдыты іншых дзяржаў разлічваць не даводзілася.У прамысловасць накіроўвалася частка сродкаў, атрыманых ад сельскай гаспадаркі.Частка сродкау была выдзелена машы-набудаванню, энергетыцы, прамысловасцi будматэрыялау. Заводы у Мiнску "Энер-гiя", "Камунар", iмя Кiрава паклалi пачатак беларускаму станкабудаванню, а БелДРЭС (недалёка ад Оршы) - уздыму энергетыкi рэспублiкi.Важныя змены адбываліся ў структуры капітальнага будаўніцтва.Вынікі, дасягнутыя прамысловасцю БССР у першыя гады індустрыялізацыі, стварылі неабходныя перадумовы для далейшага развіцця прамысловых галін.Аднак Беларуская ССР уласнымі сродкамі не магла забяспечыць неабходнае фінансаванне капітальнага будаўніцтва.Тым не менш індустрыялізацыя ішла хутка, прамысловасць рэспублікі развівалася дастаткова высокімі тэмпамі.Рабочы клас Беларусі разгарнуў спаборніцтва за авалоданне новай тэхнікай, уздым тэхнічнай пісьменнасці.Нягледзячы на працоўны ўздым і высокія тэмпы індустрыялізацыі, заданні другой і першых гадоў трэцяй пяцігодак таксама не былі выкананы.У агульным комплексе эканамічнага развіцця Беларусі важная роля належала развіццю і рэканструкцыі транспарту.Адбыліся некаторыя станоўчыя змены і ў матэрыяльным становішчы насельніцтва.Узровень жыцця людзей хаця і павышаўся, але ўсё яшчэ заставаўся нізкім, як у іншых рэспубліках СССР.