39. Асноуныя тэнДэнцыi iндустрыяльнага развiцця бсср ва умовах разгортвання наву:кова-тэхнiчнай рэвалюцыi

(1970-я - перш. палова 1980-х гг.).

Першы этап сучаснай навукова-тэхнiчнай рэвалюцыi у свеце ахапiу

1950-60-я гг. асноуныя вынiкi гэтага апераджалънае развiццё

_ aytam-абiЛЬН3Fа транспЩJТУ; - грамадзянска:и авiяцыi, атамнай энергетыкi, нафтахiмii, вытворчасцi сiнтэтычных матэрыялау, электронна-вылiчальнай тэхН1Кl.

Значная увага удзялялася навукова-тэхнiчнаму прагрэсу i у СССР.

Савецкая навука развiвала прыкладныя HaBYKi, атрымала важкiя вынiкi у галiне пауправаднiкоу, ЭВМ. Сведкамi гэтага сталi першыя запускi штучных спадарожнiкау Зямлi, будаунiцтва першых у свеце АЭС, атамнага ледакола i г. д. Але НТП не развiвауся ушыркi, сiстэма кiравання эканомiкай блакiравала яго iнтэграцыю з вытворчасцю.

у 70 :першую палову 80-х гг. планы IX, Х, XI пяцiгодак ставiлi мэту узняць узровень жыцця шляхам пераводу эканомiкi на iнтэнсiуны шлях

.

развщцця, больш рацыянальнага выарыстання вытворчага патэнцыялу. Але

захаванне старых прыярытэтау i экстэнсiунасцi шляхоу (БАМ, засваенне Заходняй Сiбiры), адмiнiстратыуна-камандных метадау i прывiлегiй партыйна-дзяржауных чыноунiкау прывялi да застою у развiццi эканомiкi СССР.

Хаця быу дасягнуты безумоуны рост дабрабыту i рэальных даходау насельнiцтва, адначасова хутка рос дэфiцыт таварау першай неабходнасцi. Мелiся i поспехi - капiталаукладаннi у гаспадарку БССР за 1970-1985 гг. дасягнулi звыш 68 млрД рублёу, былi уведзены у строй звыш 170 прамысловых прадпрыемствау:

• Магiлёускi камбiнат шауковых TKaHiH (1973)

Баранавiцкi завод аутамабiльных лiнiй (1974)

Пiнскi завод кузнечна-прэсавых аутаматычных лiнiй,

Лунiнецкi завод электрарухавiкоу (1975),

Завод лiцейнага абсталявання у Пiнску.

У 1971 г. упершыню у СССР пачался серыйная вытворчасць самазвальнага аутапоезда для падземных работ, аснашчанага нейтралiзатарам выхлапных газ ау .

Расла вытворчасць прыборабудавання, электроннай i радыётэхнiчнай прамысловасцi, вытворчасць сродкау сувязi. За гэты ж перыяд прадукцыя павялiчылася больш чым у 3 разы, валавы грамадскi прадукт - амаль у 2,5 разы (паказчыкi былi адны з самых высокiх у СССР!). Далей развiвауся чыгуначны, аутамабiльны, рачны i паветраны транспарт, стау развiвацца самы эканамiчны вiд транспатрата - трубаправодны (газапровад Таржок ­Iвацэвiчы, нафтапровад).

Эканамiчны рост у 70-я гг. быу вызваны за кошт рэзкага павялiчэння, у 10 разоу i больш, сусветных цэнау на нафту. У 1980-я гг. цяжкая прамысловаць рэспублiкi ва умовах "халоднай вайны" пераутваралася у галiну. вытворчасцi па абслугоуванню ваенна-прамысловага комплексу (ВПК). Даволi стабiльнай заставалася фiнанавая сiстэма - даходная частка бюджэту перавышала расходную.

41. Становишча Беларуси у складзе з Польскай Дзяржавай.

У выніку савецка-польскай вайны 1919–1920 гг., паводле Рыжскага мірнага дагавора ад 18 сакавіка 1921 г., вялікая частка тэрыторыі Беларусі з насельніцтвам перайшло ва ўладанне польскай дзяржавы.Заходняя Беларусь і яе насельніцтва апынуліся ў вельмі цяжкім становішчы.На заводах і фабрыках працоўны дзень працягваўся 10–11 гадзін. У сярэднім на аднаго працуючага прыходзілася два беспрацоўныя. Людзі згаджаліся на любую работу і любую аплату.Вельмі цяжка жылося ў вёсцы.Аграрныя пераўтварэнні вялі да ўзрастання дыферэнцыяцыі сялян, колькасць бедных жыхароў вёскі пачала няўхільна павялічвацца.Сяляне павінны былі пастаянна выконваць павіннасці.У пошуках заробкаў, даведзеныя голадам і ўціскам да адчаю, сяляне шукалі выйсця ў эміграцыі.Вядучую ролю ў паланізацыі беларускага насельніцтва адыгрывала каталіцкая царква.У Заходняй Беларусі панаваў жорсткі палітычны рэжым і паліцэйскі тэрор.Такім чынам, сацыяльнае, нацыянальнае і палітычнае становішча працоўных мас на тэрыторыі Заходняй Беларусі штурхала іх на актыўныя антыўрадавыя дзеянні.У пачатку і сярэдзіне 20-х гадоў сацыяльная і нацыянальная барацьба характарызавалася не толькі эканамічнымі забастоўкамі і антыўрадавымі дэманстрацыямі, але і праявамі ўзброеных выступленняў у форме партызанскага руху.Ва ўзмацненні сацыяльнага і нацыянальна-вызваленчага руху значную ролю адыгралі партыі і арганізацыі камуністычнага і нацыянальна-дэмакратычнага напрамку.Выдаваліся газеты, якія па прычыне праследавання ўладамі часта закрываліся.У студзені 1927 г. улады пачалі ліквідацыю гурткоў і камітэтаў БСРГ. Па ўсім краі прайшлі масавыя арышты яе актывістаў.Польскія ўлады чынілі розныя перашкоды для стварэння сеткі гурткоў на месцах, а таксама ажыццяўлялі жорсткі ўціск на перыядычныя выданні.Важную ролю ў грамадска-палітычным жыцці Заходняй Беларусі адыграла культурна-асветная арганізацыя – Таварыства беларускай школы (ТБШ).За перыяд свайго існавання (да 1937 г.) ТБШ заваявала вялікую любоў насельніцтва Заходняй Беларусі. Заслуга ТБШ была не толькі ў асветніцкай ролі, але і ў тым, што яна падрыхтавала і выхавала ў вельмі цяжкіх умовах нацыянальнага прыгнёту значную колькасць беларускай творчай інтэлігенцыі.У канцы 20 – пачатку 30-х гадоў адбыліся значныя палітычныя і эканамічныя змены на тэрыторыі Заходняй Беларусі. Уз’яднанне Зах Бел з БССРу 20-я – 30-я гг. Першыя пераутварэнні.Эканамічны крызіс 1929–1933 гг. надзвычай абвастрыў міждзяржаўныя і ўнутрыкласавыя супярэчнасці ў большасці краін свету.Пасля заключэння ў студзені 1934 г. германска-польскага дагавора ў краіне хутчэй пайшла фашызацыя грамадскага жыцця. У красавіку 1935 г. былі прыняты новая канстытуцыя Польшчы і новы выбарчы закон. Рашаючую ролю ў перабудове ўсяго рэвалюцыйнага руху адыграў VII кангрэс Камінтэрна (1935), які распрацаваў тактыку барацьбы супраць фашызму і вайны.Працэс рэалізацыі задачы па стварэнні адзінага фронту барацьбы ўсіх дэмакратычных сіл супраць фашысцкага наступу праходзіў вельмі цяжка і з пераменным поспехам.Польская сацыялістычная партыя (ППС), створаная ў 1892 г., стаяла на антысавецкіх і антыкамуністычных пазіцыях.Значны ўплыў на працоўных гарадоў і мястэчак Заходняй Беларусі мелі яўрэйскія дэмакратычныя арганізацыі.Асобнае месца займалі беларускія нацыянальныя партыі.Ва ўмовах нарастання барацьбы працоўных і значных поспехаў па стварэнні адзінага народнага фронту ў Польшчы, Заходняй Беларусі і Заходняй Украіне Кампартыя Польшчы і яе састаўныя часткі – КПЗБ і КПЗУ – у сакавіку 1938 г. былі распушчаны і перасталі існаваць.Нягледзячы на такі ўдар па сацыяльным і нацыянальна-вызваленчым руху ў Польшчы, барацьба працоўных, хоць і не так інтэнсіўна, як раней, усё ж працягвалася аж да 17 верасня 1939 г.У 1921–1939 гг. заходнебеларускія землі з’яўляліся прыдаткам Польшчы. Беларускі народ не мірыўся з прыгнечаным становішчам і змагаўся за сацыяльную і нацыянальную незалежнасць, за ўз’яднанне з БССР. У 1939 г. здзейснілася мара беларускага народа. Заходняя Беларусь уз’ядналася з БССР.