- •1. Сұраныс пен ұсыныстың икемділіг теориясы, оның тәжірибелік маңызы
- •2. Фискалды саясат, оны іске асырудың мәселелері.
- •3. Валюталық курс оны реттеу тәсілдері. Валюталық жүйе
- •16-Билет
- •1. Тауар: мәні, қасиеттері, формалары
- •2. Бюджет тапшылығы мен мемлекеттің қарызының мәселелері, оларды шешу жолдары.
- •3. Банк дегеніміз не?
- •17-Билет
- •1. Ақша: мәні, пайда болу тарихы, түрлері, қызметтері
- •2. Қаржы саясаты және оның экономиканы реттеудегі рөлі.
- •3. Ақша-несие саясатын кім жүзеге асырады?
- •18-Билет
- •Экономикалық шығындар Бухгалтерлік шығындар
- •2. Салық туралы теориялар және экономикалық саясаттағы орны мен рөлі.
- •19- Билет
- •2.Монетарлық саясат және оны іске асыру мәслелері
- •Қоғамдық өндірістің құрылымы
- •21-Билет
- •2. Дағдарыс және оның түрлері
- •3. Өндіріс және өндіріс процесі дегеніміз не?
- •22-Билет
- •1. Өндірістік кооператив кәсіпкерліктің ұжымдық құқықтық нысаны ретінде
- •2. Мемлекеттің әлеуметтік саясаты, оны қазіргі кезеңде Қазақстанда іске асыру мәселелері
- •3. Өндіргіш күштер және өндірістік қатынастар
- •23-Билет
- •2. Меншік обьектілері мен субьектілері
- •3.Өндіріс және ұдайы өндіріс
- •24-Билет
- •2.Несие капиталының халықаралық нарығы және валюта жүйесі
- •3. Меншік қатынастары және олардың экономикадағы орны
- •25-Билет
- •2. Меншік объектілері мен субъектілері
- •3. Меншіктің экономикалық және құқықтық мазмұны.
- •26-Билет
- •1. Олигополистік нарық.
- •3. Нарықтық тепе-теңдік. Икемділік түсінігі
- •2. Дүниежүзілік экономикалық байланыстардағы Қазақстанның орны.
- •3. Фирманың өндіріс шығындары мен табыстары
- •Бухгалтерлік шығындар
- •Экономикалық шығындар
- •2. Циклдық ауытқудың мәні, түрлері, себептері
- •3. Шығындардың мәні, түрлері
- •Бухгалтерлік шығындар
- •Экономикалық шығындар
- •1. Қазақстан Республикасындағы мемлекеттің антимонополиялық қызметінің басты міндеті:
- •2. Жұө және оны есептеу тәсілдері. Дефлятор
- •3 Табыс және пайда, түрлері
- •2.Салық түрлері, Лаффер қисығы
- •3. Жер рентасының түрлері және жердің бағасы
3. Шығындардың мәні, түрлері
Шығындар - нарықта құн формасынан алынған ресурстар шығындары. Яғни өнім өндіріп өткізілетін өндірістік ресурстарды пайдаланудың ақшалай көрінісі. Өндіріс шығындары ұдайы өндірістің нәтижесі болып табылады. Бұл кәсіпорынның өндірісте тұтынатын құрал-жабдықтары мен жалақы төлемдерінің шығындарын көрсетеді.
Өндіріс шығындарының классификациясы
Шығындарды есепке алу тәсілдері бойынша:
Айқын шығындар - шикізат, материалдарға, жолдамалы еңбеккерлердің жалақысына және т.б. кеткен ақшалай шығындар.
Айқынсыз шығындар - кәсіпорын иесінің өз меншігіндегі сатып алынбайтын өндіріс факторларларынпайдаланғандағы шығындар.
Бухгалтерлік шығындар
Экономикалық шығындар
Өндірілген өнім көлемінің өзгеруіне байланысты:
Тұрақты шығындар (ҒС) – бұл шығындар өндірілген өнім көлемінің өзгеруінен тәуелсіз өзгермейтін шығындар.
Өзгермелі шығындар (ҮС) – олар өндірілген өнім көлем өзгерген сайын өзгеріп отырады.
Тұрақты шығындар – (FC) белгілі уақыт аралығында өндіріс пен өткізу көлемінің өзгеруіне байланысты емес шығындарды атаймыз. Тұрақты шығындардың графикалық бейнесін бөлігіне паралельді түзу сызық көрсетеді.
Тұрақты шығындарға: облигациялық заем, міндетті төлемдер, ренталық төлемдер; ғимараттар мен жабдықтардың амортизациялық төлемдерінің бөлшегі; сақтандыру жарналары, жұмысшылардың еңбек ақысы т.б. Олар старттық (бастапқы) және қалдық шығындар болып бөлінеді. Старттық шығындарға - өндіріс пен өткізудің қайта басталуымен байланысты жұмсалатын тұрақты шығындардың бір бөлшегі жатады. Бұл шығындарды координата осінде көруге болады.Қалдық шығындар дегеніміз - өндіріс пен өткізу белгілі бір уақытта толық тоқтағанына қарамастан жұмсалатын кәсіпорындардың тұрақты шығындардың бір бөлігін жатқызуға болады.Ол шығындарды кәсіпкер өндіріс көлемін өзгерте отырып болжай алады. Өзгермелі шығындар 3 түрге бөлінеді:
Пропорционалды өзгермелі шығындар - егер көлемі мен шығындарының өзгерісіне пара-пар келсе қалыптасады.
Дегерессивтік өзгермелі шығындар – шығындардың салыстырмалы өсуі өндіріс көлемінің салыстырмалы көбеюінен аз болған жағдайда қалыптасады.
Прогрессивтік өзгермелі шығындар - өзгермелі шығындардың өсуі өндіріс көлемінен артық болған жағдайда орындалады.
Кәсіпорынның жалпы шығыны (ТС) деп тұрақты және өзгермелі шығындарының қосындысынан тұрады.
ҒС+VС =ТС
ТС-жалпы шығындар
Өнімнің жаңа бірлігімен бірге, жалпы шығындар өзгермелі шығындардың сомасындай шамаға өсіп отырады. Кәсіпкер үшін өнімнің бір бөлігін өндіруге жұмсалған шығындардың маңызы зор. Ол орташа шығындар деп аталады.
БИЛЕТ-29
1.Монополияға қарсы заңдар және оларды Қазақстанда қолданудың мәселелері
2. ЖҰӨ және оны есептеу тәсілдері. Дефлятор
3.Табыс және пайда, түрлері
1. Қазақстан Республикасындағы мемлекеттің антимонополиялық қызметінің басты міндеті:
- табиғи монополия субъектінің қызметін реттеу;
- монополиялық биліктің күшейіп, еркінсуіне жол бермеу, ескерту жасау;
- мемлекеттік кәсіпорындар мен органдардың ақылы қызмет көрсету ретін бақылау;
- сәйкес құқықтық, нормативтерді әзірлеу.