1240_leumettanu
.docx
|
Әлеуметтану - |
Әлеуметтік топтар арасындағы өзара байланыс, өзараықпалдастық, өзараәрекеттің жалпы заңдылықтары туралы ғылым |
Саяси құбылыстардың пайда болуы мен дамуы, заңдылықтары, формалары мен жолдары туралы қоғамдық ғылым |
Адам психологиясы туралы ғылым |
Табиғат, қоғам және ойлаудың жалпы даму заңдары туралы ғылым |
|
Макроәлеуметтанудың пәнi: |
Қоғамды тұтастық ретінде қарастыру |
Тұлғааралық қатынастар |
Тұлғаның құрылымы |
Әлеуметтiк айырбас теориясы |
|
Микроәлеуметтанудың пәнi: |
Шағын топтардағы әлеуметтiк құбылыстар мен процестер |
Тұлғааралық қатынастар |
Тұлғаның құрылымы |
Әлеуметтiк айырбас теориясы |
|
«Социология» терминiн ғылымға енгізген: |
О.Конт |
Аристотель |
Н.Макиавелли |
К.Маркс |
|
Әлеуметтанудың пәнi: |
Қоғамдағы әлеуметтiк құбылыстар мен процестер |
Саяси қатынастар |
Қоғамдық сананың формалары |
Табиғат пен қоғам |
|
Әлеуметтанудың алғашқы арнайы еңбегi : |
О.Конттың «Позитивтiк философия курсы» |
К.Маркстiң «Капиталы» |
Аристотельдiң «Саясаты» |
Н.Макиавеллидiң «Тақсыры» (Государь) |
|
Әлеуметтануда биологиялық (органикалық) бағыттың негiзiн қалаушы |
Г. Спенсер |
О.Конт |
Э.Дюркгейм |
К.Маркс |
|
«Үш кезең» заңын ұсынған әлеуметтанушы |
О.Конт |
Г. Спенсер |
Э.Дюркгейм |
Ш.Монтескье |
|
Әлеуметтанудағы позитивизмнің негізін қалаушы әлеуметтанушы |
О.Конт |
Э.Дюркгейм |
П.Сорокин |
М.Вебер |
|
О.Конт бойынша, әлеуметтану нені зерттейді |
Әлеуметтiк статиканы және әлеуметтiк динамиканы |
Әлеуметтiк жүйенi құратын математикалық функцияларды (механикалық теория) |
Қоғамның қозғаушысы-тiршiлiк үшiн күрестi (биологиялық теория) |
Қоғамды психологиялық қатынастар тұрғысынан зерттеу (психологиялық теория) |
|
Индустриялық қоғамның негізгі белгісі: |
Өндірістік саланың дамуы, дайын өнім экспортының өсуі |
Тау-кен өндірісінің өсуі |
Ауылшаруашылықтың интенсификациясы |
Әлеуметтік-экономикалық өсу |
|
«Өзін-өзі өлтіру: социологиялық этюд» еңбегінің авторы |
Э.Дюркгейм |
М.Вебер |
О.Конт |
Г.Спенсер |
|
“Әлеуметтiк дарвинизм” деп аталатын әлеуметтанудағы бағытты негiздеген |
Г. Спенсер |
Э. Дюркгейм |
П. Сорокин |
Ж.Ж. Руссо |
|
«Дисфункция» ұғымын енгізген: |
Роберт Мертон |
Толкотт Парсонс |
ЗигмундФрейд |
Дж.Мид |
|
Зиґмунд Фрейді ілімі: |
Психоталдау |
Психологиялық мектеп |
Эмпириялық |
Символдық-интеракция |
|
«Бейсаналық» ұғымын пайдаланған |
Фрейд |
Тард |
Лебон |
Сорокин |
|
Символдық интеракция (өзараықпал) теориясының авторы |
Дж.Г.Мид |
О.Конт |
А.К.Гастев |
Дж.Ладберг |
|
Қоғамның ең iрi әлеуметтiк ұйымы болып саналады |
Мемлекет |
Бейресми топ |
Бюрократия |
Тап |
|
Әлеуметтiк статика және әлеуметтiк динамика туралы iлiмдi қалыптастырған |
О.Конт |
К.Маркс |
М.Вебер |
Э.Дюркгейм |
|
«Бюрократия», «идеалды (мінсіз) тип» тұжырымдамасының авторы |
М.Вебер |
Э. Дюркгейм |
К.Маркс |
О.Конт |
|
О.Конт бойынша, қоғамды құрушы бiрлiк |
Отбасы |
Ұлт |
Жеке адам |
Мемлекет |
|
«Айқын және латентті (жасырын) функциялар» ұғымын енгізген |
Роберт Мертон |
Пьер Бурдье |
Эмиль Дюркгейм |
Огюст Конт |
|
Маркс іліміне сәйкес қоғамдық-экономикалық формациялар саны |
Бес |
Үш |
Алты |
Төрт |
|
«Айнадағы мен» теориясының авторы |
Ч.Кули |
Дж. Локк |
Дж.Г. Мид |
В. Парето |
|
Қоғам дамуындағы теологиялық, метафизикалық және позитивтік үш кезеңді көрсетті |
О.Конт |
Г. Спенсер |
Э.Дюркгейм |
Ш.Монтескье |
|
Меншік пен беделден басқа М.Вебер ұсынған әлеуметтік стратификацияның критерийі |
Билік |
Ұлт |
Жас |
Мамандық |
|
Әлеуметтануға «аномия» ұғымын енгізген ғалым |
Э.Дюркгейм |
К.Маркс |
П.Сорокин |
О.Конт |
|
Ашық қоғамға жатпайды |
Касталық |
Таптық |
Демократиялық |
Зайырлы |
|
Э.Дюркгейм бойынша өзін-өзі өлтіру типтері |
Аномиялық, альтруистік, эгоистік |
Феминистік, альтруистік, маргиналдық |
Саяси, экономикалық, эгоистік |
Кәсіби, феминистік, діни |
|
Қоғамда қалыптасып, реттеліп отыратын ережелердің жиынтығы |
Әлеуметтік нормалар |
Әлеуметтік байланыстар |
Әлеуметтік өзара ықпалдасу |
Субординация |
|
Мидтің пікірінше, адамның тұлғаға айналу процесінің алғашқы сатысы |
Имитация |
Ойын сатысы |
«ұжымдық ойын» |
Жеке ойын |
|
Қоғамның ішкі құрамы, оның элементтерінің жиынтығы мен олардың арасындағы саналуан байланыстар- |
Әлеуметтік құрылым |
Әлеуметтік қауым |
Әлеуметтік қатынастар |
Әлеуметтік жүйе |
|
Әлеуметтануда жаңа институттардың пайда болу, даму процесі |
Институттану |
Стратификация |
Әлеуметтендіру |
Өмірлік цикл |
|
Дін институтының элементтері |
Мешіт, шіркеу |
Қоғамдық мекемелер |
Үй |
Фабрика, офис |
|
Отбасының қоғамдағы ең басты функциясы |
Репродуктивтілік (ұдайы өндіріс) |
Әлеуметтендіру |
Танымдық |
Психологиялық |
|
Т. Парсонс қай бағыттың негізін салған |
Құрылымдық функциялық |
Символдық интеракциялық |
Әлеуметтік эволюциялық |
Әлеуметтік детерминизм |
|
Діни әлеуметтік институттардың символы |
Ай, крест |
Бала, әке, шеше |
Мектеп |
Сауда |
|
Нуклеарлы отбасы дегеніміз |
Бір немесе екі ұрпақтан ғана тұратын шағын отбасы |
Ата-анасынан балаларының бөлек тұруы |
Балалардың ержеткеннен кейін бөлек тұруы |
Көптеген отбасының бірге тұруы |
|
Моногамия дегеніміз – |
Бір некеден тұрады |
Үш некеден тұрады |
Неке аралық қарым қатынас |
Екі некеден тұрады |
|
Полигамия дегеніміз |
Көп некеден тұрады |
Некенің бұзылуы |
Неке аралық қарым қатынас |
Бір некеден тұрады |
|
Полигиния дегеніміз |
Бір еркектің көп әйелмен некелесуі |
Бір некенің болуы |
Бір әйелдің көп еркекпен некелесуі |
Тек өз тобының адамымен некелесу |
|
Полиандрия дегеніміз |
Бір әйелдің көп еркекпен некелесуі |
Кеңейтілген отбасы |
Нуклеарлы отбасы |
Тек өз тобының адамымен некелесу |
|
Экзогамия дегеніміз |
Басқа (сыртқы) топтың адамымен некелесу |
Көп некелі отбасы |
Туыстық неке |
Тек өз тобының адамымен некелесу |
|
Эндогамия дегеніміз – |
Тек өз (ішкі) тобының адамымен некелесу |
Туысымен некеге тұруға болмайды |
Азаматтық неке |
Отбасы құруға болмайды |
|
Патрилокальды отбасы дегеніміз - |
Жаңа үйленгендер күйеуінің ата-анасының үйінде тұруы |
Жаңа үйленгендер қыздың ата-анасының үйінде тұруы |
Ата-анасының бөлек тұруы |
Қай жақ жағдайын жасаса солармен бірге тұру |
|
Матрилокальды отбасы дегеніміз - |
Жаңа үйленгендер әйелінің ата-анасының үйінде тұруы |
Жаңа үйленгендер күйеуінің ата-анасының үйінде тұруы |
Ата-анасының бөлек тұруы |
Қай жақ жағдайын жасаса солармен бірге тұру |
|
Неолокальды отбасы дегеніміз - |
Ата-анасынан бөлек тұруы |
Жаңа үйленгендер қыздың ата-анасының үйінде тұруы |
Жаңа үйленгендер баланың ата-анасының үйінде тұруы |
Қай жақ жағдайын жасаса солармен бірге тұру |
|
Патриархаттық отбасы дегеніміз - |
Отбасында ер азаматтың билік жүргізуі |
Отбасында әйелдің билік жүргізуі |
Автономды отбасы |
Серіктестік отбасы |
|
Матриархаттық отбасы дегеніміз - |
Отбасында әйелдің билік жүргізуі |
Отбасында еркектің билік жүргізуі |
Автономды отбасы |
Серіктестік отбасы |
|
Эгалитарлы отбасы дегеніміз - |
Ері мен әйелінің тең билікке ие болу |
Отбасында әйелдің билік жүргізуі |
Автономды отбасы |
Серіктестік отбасы |
|
Қоғамның этникалық құрылымын зерттейтін ғылым |
Этноәлеуметтану |
Отбасы әлеуметтануы |
Экономикалық әлеуметтану |
Басқару әлеуметтануы |
|
Метаэтнос дегеніміз- |
Ұлттың ең үлкен топ бірлігі |
Ұлттардың арақатынасы |
Ұлттардың орын алмастыруы |
Халықтың территориядан бөлініп шығуы |
|
Этногенез ұғымын ғылымға енгізген ғалым |
Л.Н.Гумилев |
К.Маркс |
Ф.Теннис |
В.Боботов |
|
Миграция дегеніміз - |
Қоныс аудару |
Объективті және субъективті қайта бөліну |
Этникалық бөліну |
Территориалды бөліну |
|
Полиэтникалық терминінің мәні |
Көп ұлтты |
Этникалық азшылық |
Жартылай этникалық топтар |
Этнодемографиялық топтар |
|
Әлеуметтанулық зерттеу бағдарламасын жасау неден басталады |
Өзекті мәселені анықтаудан |
Құжаттарды талдаудан |
Сұрау жүргізуден |
Болжам құраудан |
|
Ұзақ мерзім бойы, бірақ үзіліспен жүргізілетін зерттеу түрі: |
Лонгитюдті |
Пәнаралық |
Зондажды |
Салыстырмалы |
|
Әлеуметтану ғылымында сұрауға алынған адам |
Респондент |
Интервьюер |
Корреспондент |
Индивид |
|
Шағын топтардағы тұлғааралық қатынастардың ерекшелігін зерттеуге арналған Дж.Морено негізін қалаған зерттеу әдісі |
Социометрия |
Социодрама |
Контент-анализ |
Социография |
|
Әлеуметтануда интервьюер дегеніміз |
Сұхбат жүргізуші |
Сұрауға алынатын адам |
Зерттеуді ұйымдастырушы |
Экспертиза жасаушы |
|
Алынған жауаптардың шынайлығын тексеруші сұрақ |
Бақылау сұрағы |
Дихотомиялық сұрақ |
Ашық сұрақ |
Балама сұрақ |
|
Сұрақтың жауап нұсқасы көрсетілмесе, ол |
Ашық сұрақ |
Жабық сұрақ |
Сұрақ шкала |
Бақылау сұрақ |
|
Социологиялық зерттеуде ақпарат көзі болып табылатын адам |
Респондент |
Әлеуметтік институт |
Мемлекет |
Саяси институттар |
|
Әлеуметтанулық зерттеу бағдарламасы мына бөлімдерден тұрады |
Әдіснамалық (методологиялық) және әдістемелік |
Теориялық және практикалық |
Теориялық және эмпириялық |
Негізгі және қосымша |
|
Бұрын соңды зерттелмеген мәселені зерделеу үшін және зерттеу құралдарын апробациялау мақсатында жүргізілетін зерттеу түрі: |
Пилотажды |
Лонгитюдтік |
Панелді |
Салыстырмалы |
|
Қайтадан іріктеуді қажет етпейтін, яғни объектісі өзгермейтін қайталанбалы зерттеудің түрі |
Панелді |
Монографиялық |
Салыстырмалы |
Трендтік |
|
Социометрия әдісінің негізін қалаған |
Дж. Морено |
Богардус |
Терстоун |
П. Лазерсфельд |
|
Фокус-топтар әдісін ең алғаш рет қолданған ғалым: |
Р.Мертон |
Г.Ласуэлл |
О.Конт |
Э.Дюркгейм |
|
Әлеуметтанудағы іріктеу әдісі қолданылмайтын зерттеулер |
Халық санағы және референдум |
Маркетингтік және саясаттанушылық зерттеулер |
Референдум және электоралды сауалнамалар |
Нарық және әлеуметтік зерттеулер |
|
Табиғи жағдайда бақылау |
Далалық |
Лабораториялық |
Эпизодтық |
Енгізілген |
|
Анкеталау дегенiмiз |
Зерттеу барысында анкета толтыру арқылы мәлімет жинау |
Әлеуметтануылық зерттеу барысында құжаттарды талдау |
Зерттеуге қатысатын респонденттер санын анықтау |
Зерттеу барысында респондентпен интервьюердің әңгімелесу арқылы сұрау жүргізу |
|
Қоғаммен қалыпты арақатынас ұстауға тырысатын шіркеу (мешіт) мен секта аралығындағы діни құрылым |
Деноминация |
Шіркеу |
Культ |
Секта |
|
«Секуляризация» дегеніміз |
Діннің қоғамға ықпалының бәсеңдеуі |
Адамдардың бір діннен екіншісіне өтуі |
Діни ритуалдарды қатаң ұстану |
Дінге ғылыми сипат беру |
|
Басқалардың өмір сүру үлгісіне, мінез-құлқына, сезіміне, салтына, көзқарасына деген шыдамдылық |
Толеранттылық |
Конформизм |
Эмпатия |
Адаптация |
|
Әлемдік діндерді атаңыз |
Буддизм, христиан, ислам |
Ислам, христиан, индуизм |
Иудаизм, ислам, христиан |
Ислам, католицизм, протестантизм |
|
Дінді саяси мақсатта құрал ретінде пайдалануды көздейтін шектен тыс көзқарас пен әрекет |
Экстремизм |
Аутизм |
Фрейдизм |
Либерализм |
|
Тұлға ұғымының анықтамасы: |
Жеке адамның дамуының нәтижесі, әлеуметтік сапалардың толығымен көрінуі |
Адамзаттың басқа материалдық жүйелерден ерекшелігін бейнелейтін ұғым |
Адамзаттың жеке, нақты өкілі |
Жеке адамның мемлекетке толығымен тәуелділігін бейнелейтін ұғым |
|
Жеке адамның рөлдік теориясының негізгі өкілдерінің бірі: |
Дж.Мид |
Г.Тард |
Г.Спенсер |
В.Парето |
|
З.Фрейд “Ол” (Ид) элементінің сипаттамасы |
Бейсаналық |
Сана |
Жоғарғы сана |
Сананың болуы |
|
Дюркгейм бойынша суицидтің мына түрінде жеке адам мен қоғам арасындағы әлеуметтік байланыстардың үзілуі, индивидуализмнің (жекешеліктің) күшеюі орын алады |
Эгоистік |
Альтруистік |
Фобиялық |
Бейсаналық |
|
Вебердің көзқарасы бойынша, тұлғаның аффективті іс-әрекеті |
Эмоцияға негізделінетін іс-әрекет |
Белгілі бір құндылықтарды басшылыққа алатын іс-әрекет |
Табысқа жетуді көздейтін іс-әрекет |
Дәстүрдің негізінде жасалынатын іс-әрекет |
|
Статусына байланысты жеке адамның берілген әлеуметтік топта, қоғамда алатын нақты орны, позициясы |
Әлеуметтік мәртебе |
Әлеуметтік иерархия |
Әлеуметтік жік |
Әлеуметтік рөлі |
|
Тұлғаның делинквентті мінез-құлқы |
Қылмыстық іс әрекет |
Пассивті мінез-құлық |
Белсенді мінез-құлық |
Эмоциялық мінез-құлық |
|
Адамның тұлғаға айналу процесі |
Әлеуметтену |
Әлеуметтік мәртебе |
Теңдестіру |
Еліктеу |
|
Индивид ұғымының мәні |
Адамзаттың нақты өкілі |
Адамдық сапалардың толығымен көрінуі |
Адамның өзін өзі дамытуы. |
Жеке адамның жан-жақты, кемелденіп дамуы |
|
Тұлғаның психоталдау концепциясының өкілі: |
З.Фрейд |
Э.Дюркгейм |
У.Огборн |
Дж.Мид |
|
Ірі меншік иелері – қаржы және өнеркәсіп магнаттары, жоғары билік элиталары – мемлекет президенттері, премьер-министрлер, министрлер жатқызылатын тап |
Жоғарғы |
Орта |
Төменгі орта |
Төменгі тап |
|
Ғалымдар, жазушылар, суретшілер, діни қызметкерлер, оқытушылар, дәрігерлер, заңгерлер, орта және шағын кәсіп иелері, маманданған жұмысшылар, т.б. жатқызылатын тап |
Орта |
Жоғарғы |
Люмпендер |
Төменгі тап |
|
Билік, табыс, дәреже және білім – |
Қазіргі қоғамдағы әлеуметтік стратификацияның критерийлері |
Мобилдіктің түрлері |
Әлеуметтік ұйымның түрлері |
Өмірлік мүмкіндіктер |
|
“Страта” ұғымы әлеуметтануға қай ғылымнан келді |
Геологиядан |
Биологиядан |
Географиядан |
Физикадан |
|
Ашық стратификациялық жүйеге жатады |
Таптық |
Касталық |
Сословиелік |
Құлиеленушілік |
|
Жартылай ашық стратификациялық жүйеге жатады |
Сословиелік |
Касталық |
Таптық |
Құлиеленушілік |
|
Бір әлеуметтік стратадан екіншісіне ауысу әлеуметтануда аталады |
Вертикалды мобилдік |
Горизантальды мобилдік |
Топтық мобилдік |
Ұрпақішілік мобилдік |
|
Әлеуметтік статустың өзгеру процесі |
Әлеуметтік мобилдік |
Мансап |
Дәреже |
Мәртебе |
|
П. Сорокиннің ғылымға енгізген түсінігі |
Әлеуметтік мобилдік |
Габитус |
Мақсатты саналы іс-әрекет |
Орта деңгей теориясы |
|
Қызметтен босатылу мобилдіктің қай түріне жатады |
Төмендеу |
Жоғарылау |
Көлденең |
Топтық |
|
Дәстүрлі үнді қоғамында болған: |
Касталық жүйе |
Сословиялық иерархия |
Демократия |
Рулық жүйе |
|
Биліктің анық белгіленген иерархиясы, қалыптастырылған ережелер |
Бюрократия |
Ұйымдастыру |
Мамандану |
Агрегат |
|
Басқару саласындағы негізгі рөлдер |
Басқарушы және атқарушы рөлдері |
Қызметші және жұмысшы |
Дос және таныс рөлдері |
Жігіт және қыз рөлдері |
|
Адам қажеттілігінің негізгі бес деңгейі көрсетілген теория |
А.Маслоудың теориясы |
Алынған қажеттілік теориясы |
Екі факторлы үлгі |
Күту теориясы |
|
«Х», «У» теорияларын ұсынған: |
Д.Мак-Грегор |
Ф.Тейлор |
Э.Мэйо |
А.Файоль |
|
Қажеттіліктер пирамидасын жасаған кім |
А. Маслоу |
А. Файоль |
Ф. Тэйлор |
Р. Акофф |
|
Бюрократия дегеніміз |
Қатаң иерархияға негізделген ресми лауазымдар жүйесі |
Әлеуметтік нормалар мен ережелер жиынтығы |
жағымсыз әлеуметтік құбылыстарды тудыруға қабілетті басқару түрі |
әлеуметтік тәртіпке қол жеткізуге қажеттілік |
|
Мәдениет әлеуметтануының зерттеу объектiсi - |
Қоғам мен адамның мәдени саладағы арақатынасы |
Әлеуметтiк құрылым |
Адамдардың қатынасы |
Адамның шығу тегi |
|
“Культура” деген термин ежелде мынадай мағына берген: |
Жердi өңдеу |
Жанды жетiлдiру |
Тәрбиелеу |
Бiлiм беру |
|
Технофобия деген - |
Техника мен технологиядан қорқу |
Техниканы қарсы қоюшылық |
Мәдени жетiстiктiң көрсеткiші |
Жаңа технологияны меңгеру |
|
Қоғамдағы ресми мәдениетті мойындамау |
Контрмәдениет |
Бұқаралық мәдениет |
Элитарлық мәдениет |
Ұлттық мәдениет |
|
Эмо, гот- |
Жастар субмәдениетi |
Ресми бiрлестiктер |
Андеграунд |
Адамдардың әлеуметтiк мәртебесiне қарай бiрiгуi |
|
Контрмәдениет дегеніміз |
Ресми мәдениетке қайшы мәдениет |
Ерте кезеңде пайда болған мәдениеттің түрі |
Субмәдениет түрі |
Әрекет етуші мәдниетке қайшы келмейтін мәдениет |
|
Саяси әлеуметтену деген |
Индивидтiң саясат субъектiсi ретiнде қалыптасуы |
Адамдар қызметiнiң реттелуi |
Туысқандық қатынастың нақтылануы |
Адамдар тәртiбiнiң реттелуi |
|
Модернизация ұғымы нені білдіреді |
Жетілдірілген, қазіргі талаптарға сай |
Жетілдіруге тиым салынған |
Жетілдірудің жоқтығы |
Философиялық бағыт |
|
Бұқаралық мәдениет |
Діни және таптық ерекшеліктеріне тәуелсіз көптеген адамдар тобына арналған мәдениет формасы |
Басқаның өмiр салтына, тәртiбiне, негізделген мәдениет |
Субмәдениет түрі |
Ресми мәдениетке қайшы мәдениет |
|
Этноцентризм- |
Басқа мәдениетті тек өз мәдениеті тұрғысынан бағалау |
Белгілі бір этностың территориядан бөліну тенденциясы |
Бiртұтас әлеуметтiк мәдени қауымдастық |
Тарихи – мәдени дамудың ең жоғарғы деңгейi |
|
Мәдени релятивизм- |
Басқа мәдениетті сол мәдениеттің құндылықтары тұрғысынан бағалау |
Мәдени адамгершілік қасиеттердің әлсіреуі немесе жоғалуы |
Индивидтің мәдени деңгейінің өсуі |
Адамның мәдени әрекеттеріне негізделген қөзқарас |
|
Қоғамда қалыптасқан нормаларға сәйкес келмейтін мінез-құлықты белгілейтін ұғым |
Девиантты |
Аксиологиялық |
Психологиялық |
Биологиялық |
|
«Аномия» термині француз тілінен аударғанда (Э. Дюркгейм) |
Ауытқыған әрекет |
Моральды әрекет |
Рөлдік әрекет |
Қабылданған ережелерге сай әрекет |
|
Жыныс бойынша иерархиялық бөліну стратификацияның қай түріне жатады |
Гендерлік |
Латентті |
Фаллистік |
Формальді |
|
Кез–келген стратификация жүйелерінің негізі |
теңсіздік |
теңдік |
ресми |
Ресми емес |
|
Әлеуметтануда страта категориясына синоним ұғым ретінде қолданылады |
Қабат |
Бөлік |
Жағдай |
Сублимация |
|
Консенсус дегеніміз |
Көзқарас мүдделердің бірдей болып, келісімге келуі |
Мәдениеттердің сіңісіп кетуі |
Жаңа нәрсені ойлап табу |
Дүние |
|
Мобилділіктің екі түрін атаңыз |
Көлденең және тігінен |
Сапалы және сандық |
Тез және жылдам |
Күрделі және жеңіл |
|
Диаспора ұғымы |
Халықтың бір бөлігінің басқа мемлекетте шоғырланып өмір сүруі |
Тарихи отанындағы халықтың бір бөлігі |
Қаланың тұрғындары |
Ауыл тұрғындары |
|
Э.Дюркгейм бойынша діннің негізгі қызметін атаңыз |
Біріктіруші |
Өтемпаздық |
Бөлуші |
Шиеленістіруші |
|
Туа берілетін мәртебеге мысал бола алады |
нәсіл |
білім |
Мансабы |
Тұрмыстық жағдайы |
|
Қол жеткізген мәртебе |
Білімі, мансабы |
Ұлты |
Жынысы |
Нәсілі |
|
Референтті топ |
Индивид үшін үлгі болатын топ |
Индивид қабылдамайтын топ |
Индивидке қарсы топ |
Қысқа мерзімді топ |
|
Пауперизация |
Халықтың жаппай кедейленуі |
Индивидтің мәдениетті бойына сіңіру процесі |
Индивидтің еңбектен жатсынуы |
Әлеуметтік нормалардан ауытқу |
|
Инкультурация |
Индивидтің мәдениетті бойына сіңіру процесі |
Халықтың жаппай кедейленуі |
Әлеуметтік нормалардан ауытқу |
Индивидтің еңбектен жатсынуы |
|
Экономикалық адамның сипаты |
Ақпараттандырылған, рационалды, эгоист |
Қоғам мүддесін бірінші орынға қоятын адам |
Ақкөңіл, эмоционалды |
Тәуелсіз, иррационалды |
|
Д.Белл бойынша қоғамның даму сатылары: |
Индустриалдыққа дейін, индустриалдық, постиндустриалдық |
Индутриалдық, аграрлық, постиндустриалдық |
Таптық, аграрлық, феодалдық |
Феодалдық, таптық, капиталистік |
|
Қоғамның әлеуметтік құрылымын зерттейтін екі ірі теория : |
Әлеуметтік стратификация және мобильділік |
Символдық интеракция және мобильділік |
Натурализм және әлеуметтік стратификация |
Әлеуметтік дарвинизм және күштілердің жеңуі |
|
Мына анықтаманың авторы : “Отбасы – бұл адамдардың бастапқы бірігу формасы, ал одан кең ұйымдар пайда болады” |
О.Конт |
Э.Дюркгейм |
Г.Спенсер |
М.Вебер |
|
Қалалардың, қала тұрғындарының өсуiнiң әлеуметтiк процесi , олардың қоғам дамуындағы ролiнiң артуы : |
урбанизация |
централизация |
миграция |
дифференциация |
|
Панасыздар мен қаңғыбастар, мәдени деңгейде азғындап кеткен адамдар мына топқа жатады: |
андертапқа |
Төменгі топқа |
Төменгі төмен топқа |
Орта топқа |
|
Маркстiк теория бойынша әлеуметтiк құрылымның өзегi: |
таптар |
қоғамдық жiктер |
әлеуметтiк жiктер |
әлеуметтiк топтар |
|
Бiр ер адамның бiр әйел адаммен некесi бұл- |
моногамия |
полиандрия |
полигамия |
полигиния |
|
Көлденең мобильділіктің мысалы: |
Қызметкердің жұмыс орнын (мекемесін) ауыстыруы |
Индивидтің статусын өзгертуі |
Қызметкердің қызметте өсі |
Шет мемлекетке көшіп кету |
|
Жасанды жолмен жасалған бақылаудың түрі: |
эксперимент |
қатыса отырып бақылау |
сырттай бақылау |
тура бақылау |
|
Әлеуметтiк статус дегенiмiз- |
әлеуметтiк жүйедегi индивидтiң нақты орны, позициясы |
қоғамдық қаулылар |
Тәртiптiң типiн бейнелеу |
Жеке әрекеттер жиынтығы |
|
Әлеуметтiк стратификация дегенiмiз-бұл: |
әлеуметтiк теңсiздiктiң формаларын анықтайтын ұғым |
Индивидтiң бiр қауымдастықтан екiншiсiне өту процесi |
әйелдердiң жағдайын сипаттайтын ұғым |
Жiктелу мен кедейлену процесi |
|
Әлеуметтiк жүйенiң шеңберiнде адамдардың тәртiбi былай анықталады: |
Статус және әлеуметтiк рольдер |
ұлтқа жатушылық |
Жеке сапалар |
Материалдылық жеткiлiктiлiк |
|
Әйел мен ер адам арасындағы қатынастарды (бір-біріне деген міндет, жауапкершілік) заңды түрде реттеп, санкциялап отыратын әлеуметтік институт |
отбасы |
заң |
әлеуметтендіру |
саясат |
|
Тобырдың белгілерін атаңыз |
Иланушылық, анонимділік, кенеттілік, мығымдылық |
Эмоционалдылық, мығымдылық, девианттылық, ретсіздік |
Анонимділік, ретсіздік, тұрақсыздық, иірмелілік |
Тәртіпсіздік, ретсіздік, конфморділік, деликвенттілік |
|
Әлеуметтiк мобильдiлiк дегенiмiз- |
Жеке адамның немесе топтың әлеуметтiк мәртебесiнiң өзгеруi |
Теңсiздiк формасы |
Адамның тұлғаға айналу процесi |
қала халқының өсуi |
|
Г. Спенсер әлеуметтік институттардың қандай түрлерін белгіледі? |
Туыстық, экономикалық және реттеуші институттары |
Отбасы, нарық, білім институттары |
Мәдениет, ақпарат және әскери институттары |
Білім беруші, қорғаушы және әлеуметтендіруші институттары |
|
Белгілі бір статусқа сәйкес келетін рөлдердің жиынтығы: |
Рөлдік жүйе |
әлеуметтік страт-я |
Рөлдік сәйкестік |
әлеуметтік жиынтық |
|
П.А. Сорокин мына тұжырымдамалардың авторы болып саналады: |
әлеуметтiк стратификация мен мобилдiлiк |
Тарихи материализм |
Диалектикалық материализм |
қоғамның мәдени-тарихи типтiк теориясы |
|
Қоғам дегенiмiз - |
қоғам – өз қажеттiлiктерiн қанағаттандыру мақсатында адамдардың тарихи формаларымен бiрiккен, өзара байланыстары мен өзара әрекеттерi туындайтын адамдар жиынтығын айтады |
қоғам – бiр аймақты мекендеген, бiр тiлде сөйлейтiн адамдардың үлкен тобы |
қоғам – бiр елде өмiр сүретiн адамдардың жиынтығы |
қоғам – жалпы ортақ мүддемен бiрiккен адамдар жиынтығы |
|
Рөлдік күту дегеніміз : |
Белгілі бір әлеуметтік рөл шеңберінен күтілетін іс-әрекет |
Белгілі бір әлеуметтік рөл шеңберінде жасалатын нақты іс әрекет |
Статустың құрамдас элементі |
Статустар жиынтығы |
|
Әлеуметтiк өзара әрекет пен қатынастың алғашқы агентi : |
тұлға |
қоғам |
мемлекет |
ру |
|
Дiн әлеуметтануының зерттеу объектісі: |
әлеуметтiк жүйедегi жалпы дiндi,оның iшкi құрылымдарын, ондағы болып жатқан процестер |
Дiндi тудырған қоғамды‹ қатынастар |
Адамдардың мiнез-құлқы мен дiни санасы |
Құдайдың ырқы |
|
Хиппи, панктер, рокерлер бұл: |
Жастар субмәдениетi |
Ресми бiрлестiктер |
Андеграунд |
Адамдардың әлеуметтiк мәртебесiне қарай бiрiгуi |
|
Дж. Г. Мидтің пікірінше баланың қоршаған орта әрекеттерінің имитациясы қандай тәсілі болып табылады? |
Ойын |
Тәрбие |
Перцепция |
Көркем өнер |
|
Әлеуметтануда құрылымдық функционализм бағытының өкілдері |
Т. Парсонс, Р. Мертон |
М. Вебер, Э. Дюркгейм |
Ч. Миллс, Р. Парк |
Г. Спенсер, Э. Геллнер |
|
Француз әлеуметтануының өкiлi: |
Э.Дюркгейм |
М.Вебер |
В.Парето |
Г.Моска |
|
Барлық әлеуметтік институттардың басты қызметі болып табылады: |
Қоғамдық қажеттіліктерді қанағаттандыру |
Қоғамның бүтіндігін сақтау |
Халықтың санын өсіру |
Территорияны кеңейту |
|
Батыс әлеуметтанушыларының айтуы бойынша, қоғамның тұрақтылығын қамтамасыз ететiн таптар: |
орта |
жоғары |
барлық қабаттар |
Төменгi |
|
Тұлғаның өз күшiмен пайда болатын мәртебе : |
қол жеткен |
генералды |
тағайындалған |
қосымша берiлген |
|
Этнос бұл: |
әлеуметтiк қауымдастық |
әлеуметтiк ұйым |
әлеуметтiк ұжым |
әлеуметтiк институт |
|
Ұлт ұғымының анықтамасы: |
Территорияның тұтастығымен, тiлiмен, экономикалық өмiрiмен, салт-дәстүрiмен, ортақ психологиялық қасиеттерiмен байланысқан адамдар жиынтығы |
Ортақ тiл ұлттың басты белгiсi болып табылады |
Бiр территорияда тұратын адамдардың жиынтығы |
Кәсiби мүдделерiмен және дағдыларымен бiрiккен адамдар |
|
Рухани мәселелерді шешу мына әлеуметтік институтқа тән : |
дін |
саяси |
экономикалық |
білім |
|
"Постиндустриалды қоғам" теориясының авторы: |
Д.Белл |
Э.Фромм |
А.Тоинби |
О.Шпенглер |
|
Қоғамның репродуктивті функциясын жүзеге асыратын институты : |
Отбасы институты |
Жекеменшiк институты |
Билiк институты |
Адвокатура институты |
|
Сауалнамадағы ашық сұрақтар дегенiмiз : |
жауабын өзiң жазатын сұрақ |
өзiң толықтыруға болмайтын сұрақ |
сұраққа бiрнеше нұсқаның болуы |
бiрнеше жауаптың болуы |
|
Қай елде касталық жүйе болған: |
Үндiстан |
Греция |
Қытай |
Жапония |
|
«Адам.Өркениет.Қоғам» еңбегiнiң авторы: |
П.А.Сорокин |
Н.Смелзер |
В.И.Ленин |
Г.Спенсер |
|
Нуклеарлық отбасы бұл- |
Екi ұрпақтан (ата-аналарымен балаларынан) тұратын отбасы |
Ата-аналарынан және жаңа пайда болған (үш ұрпақ) отбасынан құралған отбасы |
әр түрлi ұрпаққа жататын, әр түрлi жерде тұратын туысқандар қауымдастығы |
Баласыз отбасы |
|
П.А.Сорокин бойынша әлеуметтiк стратификацияның үш типi : |
Экономикалық, саяси, кәсiби |
әлеуметтiк, саяси, мәдени |
Коммерция лық, саяси, кәсiби |
Мәдени, кәсiптiк, экономикалқ‹ |
|
Ескі нормалар мен құндылықтардың орнына жаңа нормалар мен құндылықтарды қабылдау процесі : |
Қайта әлеуметтену |
Бейімделу |
Интеграция |
әлеуметтендіру |
|
“Капитал” еңбегiнiң авторы: |
К. Маркс |
И. Кант |
В. И. Ленин |
Ф. Энгельс |
|
П.Сорокин бойынша стратификация формаларының саны: |
үш |
төрт |
бес |
алты |
|
Қоғамның революциялық жолмен дамуын жақтаған ғалым: |
К. Маркс |
М. Вебер |
П. Сорокин |
А. Бебель |
|
К. Маркс пiкiрi бойынша, қоғам базисi: |
Экономика |
Мемлекет |
Отбасы |
Саясат |
|
Индустриалдыққа дейінгі қоғамда салтанат құрған әлеуметтік институт |
Отбасы |
Білім |
Мәдениет |
Экономикалық институттар |
|
Индустриалды қоғамда салтанат құрған әлеуметтік институт |
Экономика |
Білім |
Мәдениет |
Әдебиет |
|
Респонденттерді таңдау әдісі |
Іріктеу |
Кодтау |
Статикалық талдау |
Логикалық талдау |
|
Бiр формацияны басқа формациядан ажырататын ерекшелiк (К. Маркс бойынша): |
өндiрiс тәсiлi |
әлеуметтiк құрылым |
саяси құрылым |
рухани даму |
|
Бірнеше әйелге үйлену – бұл: |
полигиния |
жұптық неке |
моногамия |
топтық неке |
|
Жоғары интеллектуалдылық, ерекше қабілеттер мен дарындылық, жоғары ынталық келесідей қасиеттер ретінде бағаланады: |
Мәдени мақұлданатын ауытқулар |
Делинквенттік ауытқулар |
Қылмыстық ауытқулар |
Психикалық ауытқулар |
|
Әлеуметтік шиеленістің шырқау шегіне жетуі: |
кульминация |
модернизация |
эскалация |
Шешімін табу кезеңі |
|
Бір адамдағы барлық статустардың жиынтығы бұл: |
Статустар жиынтығы |
Әлеуметтік құрылым |
Әлеуметтік статус |
Құқық |
|
Тұлғаның қалыптасу процесі, сана мен мінез-құлықтың әлеуметтік маңызды сипаттамаларын бойға сіңіру: |
Әлеуметтендіру |
Қайта әлеуметтену |
Бейімделу |
Интеграция |
|
Әлеуметтануда әлеуметендірудің қандай екі түрі бөлініп қарастырылады? |
Алғашқы және екінші реттік |
Ашық және жабық |
Отбасылық және өндірістік |
Индивидуалды және топтық |
|
Отбасы және достар тобы қай әлеуметтік топтың мысалы болады? |
Бірінші реттік тобының |
Екінші реттік тобының |
Қауымдастықтың |
Қызығушылықтар тобының |
|
Бұл қоғамды басқаша «ақпараттық қоғам» деп атайды |
постиндустриалды |
дәстүрлі |
индустриалды |
индустриалдыққа дейінгі |
|
Эксперттік сұрау бұл: |
Белгілі бір әрекет ету саласында білікті маман болып табылатын адамдардың респондент ретінде көрініс табуы |
Эксперттер құрастырған анкеталар қолданылатын сұраулар |
Эксперттер анкетерлер ретінде көрініс табатын сұрау түрі |
Тек қана эксперттер ұйымдастыратын сұраулар |
|
Институционализация – бұл |
әлеуметтік нормалардың бекітілу процесі |
әлеуметтік стратификация |
әлеуметтік нормаларды қабылдау процесі |
ауытқушылық мінез-құлық |
|
Әлеуметтiк жүйе дегенiмiз- |
әртүрлi қоғамдық сфералар жүйесi |
қарапайым қоғамдық жүйелер |
қоғамның әлеуметтiк құрылымы |
ұйымдастырушы жүйелер |
|
Э. Дюркгейм ынтымақтастықтың қандай түрлерін белгіледі? |
Механикалық және органикалық |
Әлеуметтік және мәдени |
Өндірістік және кәсіби |
Топтық және қоғамдық |
|
Дәстүрлі қоғам сипатына не жатпайды : |
мобилділік |
оқшаулану |
авторитаризм |
тоталитаризм |
|
Ашық қоғамға жатпайды: |
касталық |
таптық |
демократиялық |
зайырлы |
|
Әлеуметтік институт дегеніміз- |
Қоғамдағы адамдардың қажеттіліктерін қанағаттандыратын мекемелер |
Адамдарға ақыл-кеңес беретін мекемелер |
Адамдарға тиісті дәрежеде білім беретін мекемелер |
Екі қарама-қарсы жақты бітімге келтіретін мекемелер |
|
Құндылықтар дегеніміз- |
Барлық адамдар жетуге тырысатын жалпымен қабылданған сенімдер |
Барлық адамдардың тілектеріне қайшы келетін сенімдер |
Индивидтердің мінез-құлқын реттейтін ұғым |
Индивидтердің іс-әрекеттерін реттейтін ұғым |
|
Дәстүрлі қоғамда статус қалай анықталады |
Мұрагерлік арқылы |
Қол жеткізу арқылы |
Еңбек ету арқылы |
Билік арқылы |
|
Анкетаның сапасын тексеру мақсатында жүргізілетін зерттеу |
пилотажды |
панелді |
Фокус топты зерттеу |
қайталама |
|
Кинотеатрдағы көрермендер мен аэропорттағы жолаушылар әлеуметтік жиынтықтың қай түріне жатады? |
агрегаттарға |
Партияға |
тобырға |
Қызығушылықтар тобына |
|
«Протестанттық этика және капитализм рухы» еңбегiнiң авторы: |
М.Вебер |
Г.Зиммель |
О. Конт |
Т.Парсонс |
|
Экономикалық стратификация мынадай критерилермен түсiндiрiледi: |
Табыс мөлшерi, өмiрде қол жеткiзген деңгейi және жеке меншiктерiнiң масштабымен |
Еңбек өзгешелiгi,бiлiктiлiгi және еңбек нарығындағы позициясымен |
Билiк,бедел және оның әсер етуiмен |
әрбiр адам бiр уақытта әлеуметтiк сатыдан орын алуымен |
|
Әлеуметтануда Чикаголық мектебінің өкілдері |
Р. Парк, Э. Берджесс |
Г. Зиммель, М. Вебер |
П.Сорокин, Т. Парсонс |
Г. Спенсер, У. Домхофф |
|
«Әлеуметтік шиеленіс» терминін алғаш рет ғылымға енгізген |
Г.Зиммель |
В. Парето |
Джон Локк |
Т.Гоббс |
|
Рөлдік мінез- құлық дегеніміз не: |
Белгілі бір әлеуметтік рөл шеңберінде жасалатын нақты іс әрекет |
Белгілі бір әлеуметтік роль шеңберінен күтілетін іс-әрекет |
Статустың құрамдас элементі |
Статустар жиынтығы |
|
М.Вебер саяси социологияға қандай терминді енгізді |
легитимдік |
болжау |
технократия |
басшылық |
|
"Гемайншафт" және "гезельшафт" ұғымына кім сүйенген |
Ф.Теннис |
К.Маркс |
М.Вебер |
Э.Дюркгейм |
|
Белгілі бір топтың ішінде ғана некеге тұруды реттейтін талаптардың жүйесі |
эндогамия |
экзогамия |
эгалитаризм |
матриархат |