15-БИЛЕТ

1.Сұраныс пенұсыныстыңикемділігтеориясы, оныңтәжірибелікмаңызы.

2.Фискалдысаясат, оны іскеасырудыңмәселелері.

3.Валюталық курс оны реттеутәсілдері. Валюталықжүйе

1. Сұраныс пен ұсыныстың икемділіг теориясы, оның тәжірибелік маңызы

Баға механизмі және бәсеке арқылы сұраныс пен ұсыныс өзара байланыста болады. Бұл байланыс нарықта тепе-теңдік жағдайы орнауына мүмкіншілік әкеледі. Нарықтағы тепе-теңдік жағдайы сұраныс пен ұсыныстың теңдігінде орнайды. Бұл жағдайда теңдік баға мен теңдік көлем қалыптасады.

Тепе-теңдік баға – бұл сұраныс пен ұсынысты теңдестіретін, сұраныс пен ұсыныс қисығының қиылысуы арқылы пайда болған баға.

Егерде нарықтық баға – Р₁ теңдік бағадан - Р_е төмен болса, нарықта тауардың тапшылық жағдайы орнайды яғни сұраныс көлемі ұсыныс көлемінен артады. Егерде нарықтық баға Р₂ теңдік бағадан жоғары болса, онда артықшылық орнайды, яғни ұсыныс көлемі сұраныс көлемінен артады.

7.5. графигі. Нарықтағы тепе-теңдік.
Р S Р2 Е PЕ Р1D QЕ Q	Мұнда: Е – сұраныспенұсынысқисығыныңқиылысқантепе-теңдікнүктесі; Ре-теңдікбаға; Qе- теңдіккөлем.

Икемділік - бұл белгілі бір фактордың 1% өзгеруінежауапретіндесұраныспенұсыныстыңқаншапроценткеөзгергенінанықтайтынкөрсеткіш. Олкөрсеткішпроценттікөзгеруқатынастарыменанықталады.

Сұраныстыңбағалықикемділігі – тауарбағасының 1% өзгеруісолтауарғадегенсұраныстыңқаншапроценткеөзгеретінінкөрсетеді, яғнибұлкөрсеткішсұраныскөлемініңосытауарбағасыныңөзгеруінесезімталдығынанықтауүшінқолданылады.∆ Q%

ЕP^D = ─────

∆ Р%;

∆ Q%

ЕP^D = ─────

∆ Р%;

∆ Q%

ЕP^D = ─────

∆ Р%;

∆ Q%

ЕP^D = ─────

∆ Р%;

∆ Q%

ЕP^D = ─────

∆ Р%;

∆ Q%

ЕP^D = ─────

∆ Р%;

∆ Q%

ЕP^D = ─────

∆ Р%;

∆ Q%

ЕP^D = ─────

∆ Р%;

7.6 графигі. Икемді сұраныс.	7.7. графигі. Икемсіз сұраныс.
Р Р1 Р2 D	Р Р1 Р2

Сұраныстың табыстық икемділігі – бұл көрсеткіш тұтынушы табысының 1% өзгеруі осы тауарға деген сұраныстың қанша процентке өзгеретінен көрсетеді. Бұл коэффициент тауардың сапалылығын анықтайды.

Бірін - бірі алмастыратын және толықтыратын тауарлардың болғандығынан, бір тауардың бағасының өзгеруі екінші тауардың сұраныс көлемінің өзгеруіне әсер етеді. Бұл байланысты анықтау үшін сұраныстың қиылысқан икемділігі деген көрсеткіш қолданылады.

Ұсыныстың икемділігі – бұл бағаның 1% -ке өзгеруі ұсыныс көлемінің қанша %-ке өзгеретінін анықтайтын көрсеткіш.

2. Фискалды саясат, оны іске асырудың мәселелері.

Мемлекеттің дағдарысқа қарсы қолданылатын құралдары

Мультипликаторлардың іс-әрекеттерінің жоғарыда баяндалған мүмкіндіктерін ескере отырып, экономикалық циклдың сипатына қарай дискредициялық фискалдық саясаттың нұсқалары тұжырымдалады. Құлдырау кезінде мыналарды қарастыратын ынталандырушы фискалдық саясат жүргізіледі:

1) мемлекет шығыстарының көбеюі; 2) салықтардың төмендеуі; 3) мемлекеттің шығыстары артуының үлкен нәтижесін ескере отырып фискалдық саясаттың бұл бағыттарының үйлесуі.

Артық сұраныммен және инфляциямен шарттасылған тежеушілік фискалдық саясат кері бағыттарды қамтиды:

• 1) мемлекет шығыстарының азаюы;

• 2) салықтардың көбеюі;

• 3) бұл бағыттардың үйлесуі.