- •Ежелгі Қазақстан
- •Ертедегі Қазақстан (б.Э.Д. VII — б.Э. VII)
- •Орта ғасырдағы Қазақстан (VII — XVIII ғ.Ғ.)
- •Түрік қағанаты (551–603 жж.)
- •Батыс Түрік қағанаты (603–704 жж.)
- •Түргеш қағанаты (704–756 жж.)
- •Қарлұқ қағанаты (756–940 жж.)
- •Арабтардың жаулап алу жорықтары
- •Оғыз мемлекеті (IX-XI ғғ. Басы)
- •Кимек қағанаты (IX-XI ғғ. Басы)
- •Қыпшақ хандығы (XI ғ. — 1219 ж.)
- •Қарахан мемлекеті (942–1210 жж.)
- •Найман және керейт ұлыстары
- •Қарақытай мемлекеті (1128–1213 жж.)
- •Ортағасырдағы Қазақстандағы шаруашылық (VI-XII ғғ.)
- •VI-XII ғасырлардағы қалалар
- •VI-XII ғғ. Қазақстанның рухани мәдениеті. Ежелгі түрік алфавиті мен жазуы
- •Орта ғасырлардағы халықтардың діни түсініктері.
- •Қазақстан жеріндегі Ұлы Жібек жолы
- •XIII – XVI ғғ. Моңғол империясының құрылуы. Қазақстан моңғол шапқыншылығы кезеңінде.
- •Шыңғысханның Орта Азия және Қазақстанға шапқыншылығы
- •Ұлыстардың құрылуы
- •Алтын Орда
- •Ақ Орда мемлекеті (XIII-XV ғғ.)
- •Моғолстан мемлекеті (xiVғ. Ортасы-XVI ғ. Басы)
- •Ноғай Ордасы (XIV аяғы – XVI ғғ.)
- •Әбілхайыр хандығы (1428–1468 жж.)
- •Батыс-Сібір хандығы (XIII-XV ғғ.)
- •Қазақ халқы қалыптасуының аяқталуы
- •Қазақ хандығының құрылуы және оның нығаюы (XV-XVII ғғ.)
- •Қасым хан тұсындағы Қазақ хандығы (1512–1521 жж.)
- •Хақназар хан тұсындағы Қазақ хандығы (1538–1580 жж.)
- •Жоңғар мемлекетінің құрылуы және оның қазақ жеріне шапқыншылығы
- •Қазақ халқының қалыптасуы
- •Қазақ жүздері
- •XVI-XVII ғасырлардағы Қазақ хандығының әлеуметтік- экономикалық және мәдени дамуы
- •Саяси-әкімшілік құрылысы
- •Шаруашылықтың дамуы.
- •XVI-XVIII ғасырлардағы Қазақ хандығының мәдениеті
- •Кіші жүздің Ресей империясының құрамына енуі
- •Абылай хан және оның ішкі және сыртқы саясаты
- •Қазақ хандығының жойылуы. Сырым Датұлы басқарған Кіші жүз қазақтарының көтерілісі (1783–1797 жж.)
- •Көтерілістің жеңілу себептері
- •XIX ғ. Қазақстандағы экономикалық қатынастар
- •1867–1868 Жж.
- •1886–1891 Жж. Әкімшілік реформалар.
- •XIX ғ. Бірінші жартысындағы Қазақстан мәдениеті
- •XIX ғ. Екінші жартысындағы Қазақстан мәдениеті
- •1905–1907 Жылдардағы орыс революциясына Қазақстан
- •XX ғасыр басындағы Қазақстан мәдениеті
- •Революция және Азамат соғысы (1917 — 1920 ж.Ж.)
- •1917 Жылғы Қазан төңкерісі және Қазақстанда Кеңес өкіметінің орнауы
- •Петроградтағы Қазан төңкерісі
- •«Алаш» партиясының бағдарламасы:
- •Кеңестер билігі Сырдарияда
- •Кеңестер билігі Торғай облысында
- •Кеңестер билігі Солтүстік және Шығыс Қазақстанда
- •Кеңестер билігі Батыс Қазақстанда
- •Кеңестер билігі Жетісуда
- •Социалистік экономика және мәдениет
- •Қазақстанда кеңестік мемлекеттік аппарат құру және экономика саласындағы алғашқы өзгерістер
- •Қазақстан азамат соғысы жылдарында (1918–1920 жж.)
- •Азамат соғысының басталуы
- •«Әскери коммунизм» саясаты (1918–1921 жж.)
- •Қазақ революциялық комитетінің құрылуы (1919–1920 жж.)
- •Қазақ кеңес автономиялық республикасының құрылуы
- •Қазақстанда жаңа экономикалық саясатқа (жэс) көшу және оның барысы
- •1921–1922 Жылдардағы ашаршылық
- •Жер-су реформасы
- •Республиканың қоғамдық-саяси өміріндегі өзгерістер (1921–1928 жж.)
- •Қазақстан елді индустрияландыру кезеңінде (1928–1932 жж.)
- •Индустрияландырудың ерекшеліктері.
- •Индустрияландырудағы жұмысшылар еңбегі.
- •Коллективтендіру және көпшілікті жазалау (1930 — 1940 ж.Ж.)
- •Қазақстандағы ұжымдастыру саясаты (1925–1933 жж.)
- •Ауыл шаруашылғын күштеп ұжымдастыру
- •Тәркілеу. Бай мен кулактарды жою.
- •1931–1933 Жылдардағы аштық. Тұрар Рысқұловтың Сталинге жазған хаты.
- •Ұжымдастыру саясатына қарсы шаруалар толқуы
- •30-Жылдардағы қоғамдық саяси өмір
- •Алаш қозғалысының қайраткерлеріне қарсы репрессия. 1920 ж. Басы мен 1930 ж. Аяғындағы сот процесі.
- •1937–1938Жж. Жаппай саяси қуғын-сүргін. Тоталитарлық жүйенің нығаюы.
- •Қазақ кср-інің құрылуы
- •Тиімді жағы:
- •Тиімсіз жағы:
- •Соғыс алдындағы жылдар
- •XXғ. 20–30 жылдардағы Қазақстанның мәдени құрылысы.
- •Халыққа білім беру ісі
- •Кәсіптік білім беру ісінің дамуы
- •Ғылымның дамуы
- •Қазақ Кеңес өнерінің дамуы
- •Әдебиеттің дамуы
- •Ұлы Отан соғысының басталуы (1941–1945 жж.)
- •Мақсаты:
- •Республика экономикасын майдан мүддесіне бағындыру (1941–1945 жж.)
- •Қазақстандықтардың майданға аттануы және олардың қаһарман ерліктері (1941–1945 жж.)
- •Мәскеу шайқасының тарихи маңызы
- •Ленинград шайқасының тарихи маңызы
- •Сталинград шайқасының тарихи маңызы
- •Қазақстан жеріндегі жекеленген халықтардың қоныс аударуы. Қоныс аударған халықтың жағдайы (1941–1945 жж.)
- •Қазақстан – майдан арсеналы (1941–14–945 жж.)
- •Көмір өнеркәсібі
- •Мұнай өнеркәсібі
- •Соғыс жылдарындағы ірі құрылыстар
- •Темір жол
- •Село еңбеккерлерінің ерлігі
- •Қазақстан халқының материалдық жағдайы
- •Бүкілхалықтық майдан мен тылға көмек
- •Ұлы Отан соғысы жылдарындағы Қазақстан мәдениеті (1941–1945 жж.) Ғылым мен мәдениет
- •Соғыстан кейінгі Қазақстан (1946 — 1980 ж.Ж.)
- •1950–1960 Жылдардағы аграрлық сектор экономикасындағы реформа
- •1950–1960 Жылдардағы Қазақстан халқының әлеуметтік жағдайы
- •Егеменді Қазақстан (1986-...)
Қарақытай мемлекеті (1128–1213 жж.)
Моңғол тілді кидан тайпалары б. з. IV ғасырында Қытайдың солтүстік жағында Маньчжурия мен Уссури аймағын мекендеген.
X ғ. Басында Солтүстік Маньчжурия мен Моңғолияда Киданның Ляо мемлекеті (907–1125) құрылды. Кидандықтар Сұн (960–1279) империясы жерінің бір бөлігін және Селенгі мен Орхондағы Ұйғыр қағанатының жерлерін басып алып мекен етті. Көрші тайпалардың соғыстарына және ішкі талас-тартыстарға байланысты Ляо империясы әлсірей берді. 1125 жылы ол тұңғыс-маньчжур тайпаларының соққысынан бас көтере алмайтындай жеңіліске ұшырады. Осыдан кейін Кидан тайпалары Елюй Дашының басшылығымен батысқа қарай көшіп, олардың саяси ықпалы Жетісу жеріне, Сырдарияның оң жағалауына және басқа аймақтарға тарады. Жергілікті жерлердегі түркі тайпалары кидандарды қарақытайлар деп атады.
1128 жылы Қарахан әулетінен шыққан Баласағұнның билеушісі Арыслан өздеріне қысым жасап, тыныштық бермеген қаңлылар мен қарлұқтарға қарсы күреске қарақытайларды көмекке шақырады. Қарақытайлар көсемі Елюй Даши Баласағұнды басып алып, Жетісуда өз мемлекетін орнатады. Олар қарлұқтарды бағындырып, Шығыс Түркістанды қосып алды. 1137 жылы қарақытайлар Ходжент қаласы жанында Мәуеренахрдың билеушісі Махмудхан әскерін талқандады.
Қарақытайлар Орта Азияға қарай жылжып, Салжұқ сұлтаны Санжарға соққы беріп, 1141 жылы Самарқанд қаласын басып алды. Осыдан кейін Елюй Дашы өзін ең жоғарғы лауазымды атақ гурхан (ұлыхан) деп жариялады. XII ғасырдың 30–40 жылдарында қазіргі Оңтүстік Қазақстанның, Бұқара мен Самарқандты қоса алғанда, Мәуеренахр аймағының жері қарақытай иелігіне кірді. Карахандар әулетін қарақытайлар өз боданына (вассал) айналдырды.
Қарақытайлар Жетісу және Орта Азия жерлерін басып алған кезде, ондағы қалалар мен отырықшы қоныстарды қиратпады. Өйткені олар бұл жерлердегі қалалармен және егіншілік аймақтармен сауда жүргізуге мүдделі болды. Қарақытай мемлекеттік бірлестігінің қалыптасуымен қатар басқарудың патриархаттық-феодалдық принциптері нығая түсті. Мұнда жоғары билікті мұраға қалдыру жүйесінің өзіндік ерекшелігі болды. Мәселен, гурхан өлген жағдайда оның мұрагері болып әйелдері тағайындалу орын алды. Мұның өзі жергілікті мұсылман халқының түсінбеушілігі мен наразылығын туғызды. Қарақытай билеушілері өзі орналасқан қалаларда хан сарайларын, будда ғибадатханаларын салдырды. Қалаларда қолөнер мен сауда дамыды. Көшпелі мал шаруашылығымен шұғылданған аймақтарда егіншілік етек алды. Қарақытай мемлекетінде тұратын түркі халықтарының көпшілігі ислам дінін қабылдады, сонымен бірге онда будда дініне сенушілер де, христиандық несториан дінін ұстанушылар да кездесті.
Елюй Дашы 1143 жылы қайтыс болды. Баласы Иле жас болғандықтан хандықты Елюй Дашының әйелі Табұян басқарды. Жеті жылдан соң Дашидың ұлы Иле әкесінің тағына отырып, 1150–1164 жж. гурхан болды. Ол қайтыс болған соң, қарындасы Бұсұған таққа отырып, 1164–1177 жж. билік жүргізді. Оның хандығының соңғы кезінде Бұсұған өлтірілді. Оның орнына Иленің баласы Жилугу гурхан болды. Жилугу өзінің билігін 1213 жылға дейін жүргізді.
Қарақытай шонжарларының басқаруы халықты үлкен ауыртпалыққа ұшыратты, олардың қысым жасауы, салықтар жинау кезіндегі шамадан тыс талаптары бұқараның наразылығын туғызды. Нәтижесінде Қарақытай мемлекеті әлсіреп, Орта Азияда басып алған жерлерінен айырыла бастады. 1198 жылы Ауған аймағынан шыққан гурид билеушілері қарақытайларға күйрете соққы берді. 1210 жылы Хорезмшахы Мұхаммед Тараз қаласының жанында қарақытайларға күйрете соққы берді. Бұл жағдайды Жетісу жеріне көшіп келген наймандар пайдаланды. 1213 жылы қарақытайлардың Жетісудағы иеліктері наймандардың қолбасшысы Күшліктің қолына көшті. Сөйтіп, Қарақытай мемлекеті ыдырап тарады.