- •1. Мәтінге қажетті сөздермен, сөз тіркестерімен танысыңыздар.
- •2. Сәйкестікті көрсетіңіздер.
- •3. Мына сөздердің синонимдерін көрсетіңіздер.
- •4. Мәтінді оқыңыздар.
- •5. Мәтін бойынша 5 сұрақ қойыңыздар.
- •11. Өлеңді жаттап алыңыздар. Үш бақытым
- •12. Қарамен жазылған сөздердің синонимдерін табыңыздар.
- •13. Асты сызылған сөздердің антонимдерін табыңыздар.
- •14. Екі бағандағы сөздерді мағынасына қарай жұптастырыңыз.
- •15. Мәтінді қазақ тіліне аударыңыздар.
- •1. 1997 Жыл 11 шілдедегі қр Тіл туралы заңының баптарына талдау жасау.
- •2. Төмендегі мақал – мәтелдерді жаттау
- •7. Мына сөздердің омоним екенін дәлелдеп , мысалдар жазыңыздар
- •8. Мәтінді оқып, орыс тіліне аударыңыздар.
- •10.Сөйлемдер мәтін мазмұнына сәйкес келсе «шын», келмесе «жалған» деп жауап беріңіздер.
- •11. Шашылған сөздерден сөйлем құрастырыңыздар.
- •12. Көп нүктенің орнына қажетті сөздерді қойыңыздар.
- •2. Мәтін бойынша 5 сұрақ құрыңыздар.
- •3.«Қазақстанның өнер қайраткерлері» тақырыбында хабарлама дайындаңыздар.
- •6. Мәтінді оқып, орыс тіліне аударыңыздар.
- •7. Мына сұрақтарға жауап беріңіздер.
- •12. Мәтінді қазақ тіліне аударып, ат қойыңыздар.
- •10. Екі бағандағы сөздерді мағынасына қарай жұптастырыңыздар.
- •11.Мәтінді қазақ тіліне аударыңыздар.
- •12. Мына мақал-мәтелдердің мағынасын түсіндіріңіздер.
- •Жастардың кәсіптік, рухани және дене тәрбиесі дамуына жағдай жасау
- •2. « Қазақстанның дамуына менің қосар үлесім» 1-2 беттік эссе жазыңыздар.
- •2. Мәтінді оқыңыздар.
- •3. Мәтін бойынша 7 сұрақ қойыңыздар.
- •8. Сөйлемдерді оқыңыз, егер ол мәтін мазмұнына сәйкес келсе «шын», келмесе «жалған» деп жауап беріңіздер.
- •10. Мына сұрақтарға жауап беріңіздер.
- •12. Мына сұрақтарға жауап беріңіздер.
- •13. Төмендегі сөз тіркестерімен сөйлемдер құрастырыңыздар.
- •14. Мәтінді қазақ тіліне аударыңыздар.
- •1. «Аяулы Отаным - Қазақстан» тақырыбына 1-2 беттік эссе жазыңыздар.
- •2. Мәтінді оқып, мазмұнын айтыңыздар.
- •2. Сәйкестікті көрсетіңіздер.
- •3. Мәтінді оқыңыздар.
- •4. Мына сұрақтарға жауап беріңіздер.
- •5. Мәтіннен сапалық сын есімдерді бір қатарға, қатыстық сын есімдерді бір қатарға теріп жазыңдар.
- •8.Сөйлемдерді оқыңыз, ол мәтінің мазмұнына сәйкес келсе «шын», келмесе «жалған» деп белгілеңіздер.
- •9. Мына мақалдардың сыңарларын анықтаңыздар.
- •10. Ұлағатты сөздер туралы өз ойларыңызды айтыңыздар.
- •11. Мақалдарды оқып, мағынасын түсіндіріңіздер.
- •12. Мәтінді оқыңыздар.
- •13. « Баланың ата - ана алдындағы парызы » дегенге өз пікірлеріңізді айтыңыздар
- •1. Мәтінді оқып, өз ойларыңызбен толықтырыңыздар.
- •2. Мәтіннен сапалық сын есімдерді бір қатарға, қатыстық сын есімдерді бір қатарға теріп жазыңдар.
- •3. Досыңыздың жақсы қасиеттерін, сырт келбеті, мінез-құлқы туралы жазып келіңіздер.
- •3. Мәтінді оқыңыздар.
- •4. Мәтін бойынша 5 сұрақ қойыңыздар.
- •10.Мына мақалдардың сыңарларын анықтаңыздар, сан есімнің мағыналық түрін ажыратыңыздар.
- •12. Сөйлемдерді қазақ тіліне аударыңыздар.
- •13. Мәтінді оқып, өз ойларыңызбен толықтырыңыздар.
- •14. Досыңыздың бос уақытын қалай өткізетінін сұрап, сұхбат құрастырыңыздар.
- •15. Мына сандардан жинақтау сан есімдерін жасаңыздар.
- •16. «Менің бос уақытым» тақырыбында шағын әңгіме жазыңыздар.
- •3. Сөздікте берілген сөздермен сөз тіркестерін пайдалана отырып, сөйлемдер құраңыз.
- •4. Мәтінді оқыңыздар.
- •5. Мына сұрақтарға жауап беріңіздер.
- •6. Мәтіннен белгісіздік есімдіктерді теріп жазыңыздар.
- •7. Мәтінді оқып, орыс тіліне аударыңыздар.
- •8. Төмендегі есімдіктермен сөйлемдер құрастырыңыздар.
- •4.Мәтіннен үстеулерді теріп жазып, мағыналарын ажыратыңыздар.
- •5.Сұхбаттасыңыздар.
- •7. Төмендегі үстеулерді мағынасына қарай ажыратып, сөйлемдер құрыңыздар.
- •8. Үстеулердің мағыналық түрлеріне байланысты берілген сөйлемдердегі аяқталмай қалған ойды тиянақтаңыздар.
- •9. Мәтінді оқыңыздар.
- •10. Мәтіннен үстеулерді теріп жазып, мағыналарын ажыратыңыздар
- •1.Мәтінді оқыңыздар.
- •2.«Мен және қоршаған орта» тақырыбына 1-2 беттік эссе жазыңыздар.
- •5.Мәтін бойынша сұрақтар құрастырыңыздар.
- •6.Мәтіннен етістерді теріп жазып, мағыналық түріне қарай ажыратыңыздар.
- •7.Көп нүктенің орнына қажетті сөздерді қойып оқыңыздар.
- •8.Мына сөйлемдерді орыс тіліне аударыңыздар.
- •9.Негізгі мәтіннен етістіктерді көшіріп жазып, үш шақта түрлендіріңіздер және етіс категорияларын ажыратыңыздар.
- •10.Төмендегі етістіктерге ырықсыз етіс жұрнақтарын жалғап, сөйлемдер құрастырыңыздар.
- •11.Мәтінді оқып, мазмұндаңыздар.
- •1.Төмендегі берілген түсіндірме атауларды қазақ тіліне аударыңыздар.
- •2.Төмендегі етістіктерге ортақ етістің жұрнақтарын жалғап, сөйлемдер құраңыздар.
- •5. Мәтін бойынша 5-7 сұрақ қойыңыздар.
- •6. Мәтіннен есімшелерді, көсемшелерді теріп жазыңыздар.
- •7 . Мәтін бойынша түсінік айтыңыздар.
- •Н.Ә. Назарбаев
- •8.Сұрақтарға жауап беріңіздер.
- •2.Төмендегі көсемшелермен сөйлемдер құраңыздар.
- •3 .Сәкен Сейфуллиннің өлеңін жаттаңыздар. Тау ішінде
- •13. Мәтінді қазақ тіліне аударңыздар.
- •14. Негізгі мәтін бойынша 4 сұрақ жазыңыздар.
- •5.Мәтін бойынша сұрақтарға жауап беріңіздер.
- •12.Мәтіндегі етістіктерді көшіріп жазып, қай шақта тұрғанын айтыңыздар.
- •4.Мәтін бойынша сұрақтар қойыңыздар.
- •5.Мәтіннен септеулік шылауларды теріп жазыңыздар.
- •6.Шашылған сөздерден сөйлемдер құраңыздар.
- •7.Сөйлемдерді оқып, орыс тіліне аударыңыздар.
- •8.Бос жерлерге қажетті сөздерді қойып, сөйлемдерді оқыңыздар.
- •9.Септеулік шылаулар тіркескен сөз тіркестермен сөйлемдер құрастырыңыздар.
- •10. «Ғылым» сөзімен тіркесетін 5 сөз тіркесін жазып, олармен сөйлем құрастырыңыздар.
- •11.Демеулік шылауларды қатыстырып 6 сөйлем құраңыздар.
- •12.Мына сөйлемдерді орыс тіліне аударыңыздар.
- •13.Көп нүктенің орнына қажетті шылауларды қойып, оқыңыздар.
- •14.Мәтінді оқып, мазмұндаңыздар.
- •15.Сөйлемдерді қазақ тіліне аударыңыздар.
- •Тест тапсырмалары
- •Мазмұны
1. Мәтінге қажетті сөздермен, сөз тіркестерімен танысыңыздар.
Мемлекеттік тіл, түркі тілдері, түркі тілдес халықтар, қазақ тілінің тарихы, көне дәуір, саяси , ғылыми, көркем әдебиет, баспасөз, мекендейді, байтақ, халық, өлке, халықтар өкілі.
2. Сәйкестікті көрсетіңіздер.
мемлекеттік |
древний |
егемендік |
особенность |
тәуелсіздік |
алфавит |
ғылыми |
история |
әдеби |
эпоха |
дәуір |
литературный |
тарих |
научный |
әліпби |
суверенитет |
ерекшелік |
государственный |
көне |
независимость |
3. Мына сөздердің синонимдерін көрсетіңіздер.
Ел |
|
жуық |
|
өлке |
|
даму |
|
дәуір |
|
айрықша |
|
4. Мәтінді оқыңыздар.
Қазақ тілі – қазақ халқының ана тілі. Ол халық тарихымен бірге жасап, ұрпақтан ұрпаққа қатынас құралы ретінде қызмет етіп келеді.
Қазақ тілі - әрі бай, әрі көркем тіл.
Қазақ тілі – Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі. Қазақ тілі – Қазақстанда ғана емес, шетелдерде тұратын қазақтардың ана тілі.
Қазақ жазуы 1929 жылдан 1940 жылға дейін латын графикасын қолданған. 1940 жылдан бастап қазіргі уақытқа дейін орыс графикасын қолдануда.
1989 жылы қазақ тілі мемлекеттік тіл мәртебесін алды. 1993 жылы қабылданған Конституцияда қазақ тілі мемлекеттік тіл болып бекітілді. 1996 жылы 4 қарашада Қазақстан Республикасы Президентінің жарлығымен «Қазақстан Республикасының тіл саясаты тұжырымдамасы» мақұлданды. 1997 жылы 11 шілдеде «Қазақстан Республикасындағы тілдер туралы» Заң жарияланды. Осы Заң Қазақстан Республикасында тілдердің қолданылуының құқықтық негіздерін, мемлекеттің оларды оқып-үйрену мен дамыту үшін жағдай жасау жөніндегі міндеттерін белгілейді.
Заң 6 тарау, 27 баптан тұрады.
I тарауда жалпы ережелер туралы айтылады. Осы заңның 4-ші бабында: «Мемлекеттік тіл - мемлекеттің бүкіл аумағында қоғамдық қатынастардың барлық саласында қолданылатын мемлекеттік басқару, заң шығару, Сот ісін жүргізу және іс қағаздарын жүргізу тілі. Қазақстан халқын топтастырудың аса маңызды факторы болып табылатын мемлекеттік тілді меңгеру - Қазақстан Республикасының әрбір азаматының парызы» деп көрсетілген.
5. Мәтін бойынша 5 сұрақ қойыңыздар.
6. Берілген сөздерден сөйлемдер құраңыздар.
1.Тілін, бастаған, болып, кейбір, өз, ұмыта, елдерде, мемлекеттік, отарлаушы, тілі, елдің, бекітілген.
2. Үндістанда, тұрмыстық, қалып, деңгейінде, хинди, қойған, тек, тілі.
3. Мароккада, француз, дәрежеде, бірдей, араб, қолданылады, тілі, тілімен.
4. Тілі, - тіл, қазақ, өркендеген, қазіргі, өсіп.
5. Уақыты, жаңалықтар, мен, өзгерістер, қазіргі, үлкен, уақыт -.
7. Мына сөздердің антонимдерін табыңыздар.
Сыпайы |
|
жақсы |
|
сауатты |
|
ыңғайлы |
|
кіру |
|
тұру |
|
бұзу |
|
жабық |
|
8. Сөйлемдер мәтін мазмұнына сәйкес келсе «шын», сәйкес келмесе «жалған» деп белгілеңіздер.
1. Қазақ тілі 1989 жылы мемлекеттік тіл мәртебесін алды.
2. Жыл сайын қыркүйек айында тілдер мерекесін тойламаймыз.
3. Қазақ тілі семит тілдері тобына жатады.
4. Қазақстан Республикасының «Тілдер туралы» Заңында 6 тарау, 27 бап бар.
5. Қазір іс қағаздары мемлекеттік тілде жүргізіледі.
9. Тіл туралы нақыл сөздерді жаттап алыңыздар.
Кімде-кім қазіргі уақытта ана тілін, өзінің әдебиетін сыйламаса, бағаламаса, оны сауатты, мәдениетті адам деп санауға болмайды
М. Әуезов.
Сөзі жоғалған жұрттың өзі де жоғалады.
Өз ұлтына басқа жұртты қосамын дегендер, әуелі сол жұрттың тілін аздыруға тырысады.
А. Байтұрсынов
Тіл - аса қадірлеп ұстайтын байлығымыз.
Ғ. Мүсірепов
Қазақстанның болашағы – қазақ тілінде.
Н. Назарбаев
10. Бос орындарға қажетті сөздерді қойыңыздар.
Жоғары оқу орындары - мамандар дайындауда ғана емес, әрбір мамандық бойынша түлектерге мемлекеттік тілді де терең меңгертіп шығаратын мекеме. 1999 жылғы 8 қаңтарда «Тілдер туралы» Заңдардың сақталуына бақылау жасаудың тәртібі туралы _______бекіту туралы қаулы қабылданды. Мемлекеттік тілде ресми __________ әзірлеу мәселесінде ілгерілеушілік бар.
Қажетті сөздер : білікті, құжаттар, ережені.