Әдебиеттер:

Негізгі:

Вуколов В.Н. История и теория международного туризма.-Алматы, 2002.­221 с.

Ердавлетов С.Р. История туризма. Развитие и научное изучения. - Алматы, 2003. - 215 с.

Вавилова Е.В. Основы международного туризма: Учебное пособие. – М.Гардерики, 2005-160 с.

Воронкова Л.П. История туризма и госеприимства: Учебное пособие. – М.: ФАИР – ПРЕСС, 2004-304 с.

Накатков Ю.С. История туризма Казахстана. - Алматы, 2001. - 196 с.

Шаповал Г.Ф. История туризма. - Минск, 1999. - 303 с.

В.А. Квартальнов, «Теория и практика туризма», М., «Финансы и статистика», 2003

Гуляев В.Г. «Организация туристской деятельности», М.: Нолидж, 2006

Қосымша:

«Казахстан - 2030» Н.А.Назарбаев послание президента страны народу Казахстана Алматы

С.Р. Ердавлетов, «Основы географии туризма», Алма-Ата, 1992 г.

Квартальнов В.А. Ввдение в специальность, Москва 2002 – 119 с.

Квартальнов В.А. Туризм, Москва 2002 – 277 с.

Программа развития туризма в РК на 2003-2005 гг.

Интернет көздері

8-Дәріс тақырыбы: Көне заманғы және біздің уақытымызға дейінгі Қазақстандағы туризмнің пайда болуы және даму тарихы

Дәріс мақсаты: Көне заманғы және біздің уақытымызға дейінгі туризмнің даму тарихын ашу. Қазақстандағы туризмнің пайда болуы және даму тарихы

Тақырып бойынша негізгі түсініктер: Көне заманғы туризм. Қазақстандағы туризмнің пайда болуы. Біздің уақытымызға дейінгі туризмнің дамуы.

Дәріс жоспары:

1.Ерте замандағы және біздің уақытымызға дейінгі Қазақстандағы туризмнің пайда болу және даму тарихы.

2.Қазақстанның территориясы бойынша ең бірінші ұйымдастыру саяхаттары.

Дәріс тезистері

Қазақстанда туризмнің және ұйымдастыру саяхаттардың тарихы әсіресе дүниежүзілік кезеңіне жатқызуға болады. Бірақ осы кезеңдерде әр түрлі ерешеліктері болды. Олар Қазақстанда мекен еткен болатын. Басқа әлем аудандарға қарағанда ең бірінші алғашқы адамдар аңшылықтан басталып, одан кейін жинап алған құралдардан еңбек істеріне кірістірген. Қазақстан ғалымдарының пікірі бойынша ең алғашқы көне адам біздің республика мыздың территориясында жарты млн жыл бұрын пайда болды. Бұған негізгі дәлелдеме – адамдардың еңбек құралдары болды. Сонымен қатар көне Қазақстанның өнім шаруашылығы бірте-бірте б.з.б. ІІІ мыңжылдыққа дейін жетті.

1.Көне заманның тарихында Қазақстанның территориясы бойынша ең бірінші ұйымдастыру саяхаттары және де туристік объектісімен тығыз байланыста болған – Ұлы Жібек Жолы,ол б.з.б. ІІІ мыңжылдығына жатады. Б.з.б. біздің зерттеушілер өзінің жұмыстарында Қытай және Қытай келуі туралы мәлімет қалдырған.Б.з.б.ІІІ мыңжылдықта бұл мәселе «Географиялық басқаруда»өзінің жұмысында Клавдий Птолемей қарастыр ған. Соның нәтижесінде Қытайдың жолын «Ұлы Жібек Жолы» деп атаған. Айтылған жол римдік шекаралық қала–Генрополь арқылы Ефратты, Месопотамияны кесіп, Тигр өзеніне шығып, одан кейін Эктобольдағы Мидияға жетіп, Каспий теңізінің оң жағасынан өтті. Содан кейін ол Қытай астанасына бағытталады. Бұл негізгі классикалық-антикалық Ұлы Жібек Жолының сипаттамасы бізге белгілі

Қазақстанды өлкетанулық оқу ХІХ-ХХ ғ басталды .Қазақстанда Орыс Географиялық Қоғамының (ОГҚ) бөлімдері мен бөлімшелері, Ғылымдар академиясының, Орыс археологиялық қоғамының шығыс бөлімі, Ресейдің этнографиялық мұражайлар,жаратылыстану,антропология және этнография сүюшілерінің қоғамы т.б. ғылыми мекемелер жұмысын Жетісуда 1886ж А.Н.Красновтың және 1891-1892ж Н.Ф.Катановтың экспедициялары ұйымдастырылған. Қазақ ауылдарында Г.Н.Потанин мен С.Г.Рыбаков жұмыс істеді.Сол кезде, зерттеу жұмыстарын ОГҚ-ң Орынборлық және Батыс Сібірлік бөлімдері жүргізіп жатты. Олар қазақ этногафиясы бойынша еңбектер жазып, жергілікті өлкетанушылармен байланыс орнатты. ХІХғ аяғы–ХХғ басында құнды өлкетанулық материалдарды Торғай, Ақмола және Семей облыстарын зерттеген санақшылар мен көшпелі ұйымдардың экспедициялары жинады.Экспедицияларды танымал орыс санақшысы және этнограф, кейін қазақтардың мәдениеті, тарихы және тұрмысына арнап еңбектер жазған Ф.А.Щербин басқарды. Қазақстандағы алғаш ресми туристік ұйым Верный қаласында ХХғ басында құрылып, 1927жылға дейін өмір сүрген Орыс тау қоғамының бөлімі болды. Алғашқы ресми тіркелген туристік жорық Алматы қаласынан 17 мұғалім қатысқан, Верный қаласынан Іле Алатауы мен Ыстық көліге дейін жүзеге асырылды. Ал бұл жорықты ұйымдастырғандар 1929ж Г.И.Белоглазов, Ф.Л.Савин, В.М.Зимин. Тау туризмінің көшбасшылары Г.И.Белоглазов, Ф.Л.Савин, В.М.Зимин. Іле Алатауы бойынша тағы бірнеше жорық ұйымдастырды. 1930ж Ф.Л.Савин: Алматы – Медеу – Көк Жайлау – Үлкен Алматы көліне барды. 1931жылдың қаңтарында В.М.Зимин Алматы – Ұзынағаш – Қордай асуы бағытымен туристердің алғаш қысқы шаңғы жорығын өткізді. 1930ж, баспада Кіші-Алматы шыңына (4376м т.д.) ОПТЭ жұмыскерлері алматылық Г.Белоглазов, В.Горбунов және мәскеулік И.Мысловскийдің шыққандары туралы хабарлама пайда болды.

Қазақстандағы балалар туризмнің дамуы мен белсенді туризмнің ұйымдастырылған түрлерінің кең дамуына әкелді. Осылай, 1918ж желтоқсанында күйзеліс, аштық, жалғасып жатқан азаматтық соғысқа қарамастан, Н.К.Крупскаяның ұсынысымен, РСФСР-ң халық комиссарияты мектептік экскурсиялардың орталық бюросын құрды. Қазақстан Республикада алғаш рет 1924ж Семей қаласында Семей губерниясының өлкетанушы-мұғлімдерінің өлкетанулық конференциясы өтті. Алматының Некрасов атындағы 2-сатылық №10 мектебіндегі «Жетісуді зерттеу үйірмесінің»(КИД) құрамында 1925 ж 60 қатысушы болды.1950ж Қазақстан дағы ең үздік өлкетанулық үйірмелер туристік саяхаттарға аттанып отырды Бірінші станция Қостанай облысында 1951жылдың ақпанда ұйымдастырылды.1945 жылдың күзінде Алматыда Қазақ денешынықтыру Институты ашылды. 1 қаңтарда мұнда В.М.Зимин басқарған туризм-альпинизм кафедрасы ашылып,бір-ақ жыл өмір сүрді Бірінші станция Қостанай облысында 1951ж ақпанда ұйымдастырылды. Қазастанда туризм бойынша бірінші спорт шебері-1958ж туризм бойынша«СССР спорт шебері» атаған Виктор Матвеевич Зимин, ал 1962 ж.Ю.С.Накатков иемденді. Қазастанда туризм бойынша бірінші спорт шебері 1957ж Валерий Георгиевич Хамулло болды. 1958ж туризм бойынша «СССР спорт шебері» атаған 1953ж жазында «Горельник» турбазасында тау туризмі инструкторларын даярлау бойынша бүкілодақтық ВЦСПС жиыны өтті. 1971ж Қазақ дене шынықтыру Институты тау туризмі инструктор. Келесі 1991ж сол команда СССР чемпионатында Орталық Тянь-Шань бойынша 6-шы қиындық категориялы маршрутын Қазақстанның ең биік нүктесі Хан Тәңірі (7010м) шығып,ал1959ж «Алма-Атинская» турбазасы ашылды, ал 1968ж Алматы облысының Талғар ауданындағы «Горный садовод» кентінің маңайында «Алма-тау» турбазасы ашылды. «Медеу» биік таулы мұз айдыны салынысымен , оның қатарына «Медеу» және «Алатау» туристік қонақүйлері де кірді.