7.Фотосинтез процесінде қандай газ бөлінеді жіне ол қайдан алынады

Фотосинтез дегегіміз-хлорофилл арқылы игерілген жарық энергиясы жәрдемімен анорганикалық заттардан органикалақ заттар синтезделінетін тотығу тотықсыздану реакциясы.Жер бетінде-құрлықта,мұхиттар мен теңіздерде тіршілік ететін өс-де күн энергиясын пайдаланып,көмір қышқыл газын тотықтандыруы,яғни фотосинтез нәтижесінде жылына 175млрд тонна СО2 органикалық затқа айналады.6СО2+6Н2О—(жарық)--- С6Н12О6+6О2(фотосинтез формуласы).Ф.процесі 18ғ-да ашылды.Ф.термині ғылымға 1877ж енді.Оны алғаш рет өс-дің көмірқышқыл газының ассимиляциялану баламалау үшін Пфеффер қолданды.

8.Шөлге төзімді өсімдіктердің физиологиялық ерекшеліктері

Шөл ұзаққа созылған н/е қысқа мерзімді жауын шашынсыз,ауа температурасы мен ылғал тапшылығы жоғарылап,өс-тер шамадан тыс сусызданып,қызуы нәтижесінде залалданып,өнімділігі төмендеп,кейде түгел қурап өліп қалатын кезең деп сипатталады.Шөл өс-ге екі жақты әсер етеді-1.өс-к денесінің температурасын жоғарлатады.2.сусыздандырады.Сонымен шолге төзімді өс-тің қызуға,сусыздануға төтептілігі болып есептеледі.Осыған сәйкес ыстыққа төзімділік ж/е шөлге төзімділік деген екі ұғым п.б.Шөлді аймақта өсетін өс-тер әр түрлі физ-қ өзгерістерге ұшырайды.Мыс.тамырлары терең өсе бастайды,жапырақтары тікенектеледі,ұсақталады ж/е сырты түкті болып келеді.Бұл суды аз буландырады.Сабағы қалындайды,өзектері жіңішкереді.

9.Өсімдіктердегі фотопериодизм

Фотопериодизм – өсімдіктер мен жануарлардың жарықтың түсу ұзақтығына байланысты әрекеттері. Ағзалардағы маусымдық өзгерістер көбінесе жарықтың түсу ұзақтығына байланысты реттеледі. Жарықтың түсу ұзақтығының өзгеруі температура өзгеруімен бірге жүреді. Бірақ жарық температура сияқты кездейсоқ өзгере бермейді. Фотопериодизм құстардың қоныс аударуы, жапырақтардың түсуі сияқты маусымдық өзгерістердің негізі. Қоңыржай белдеулерде тіршілік ететін жануарларға күзгі күннің қысқаруы көбею жағдайына әсер етіп, тоқтатады. Ал көктемгі күннің ұзаруы жануарлардың көбеюіне жағдай жасайды. Күндізгі жарықтың ұзақ уақыт түсуі үй құстарының көбірек жұмыртқа салуына да әсер етеді.

10. Өсімдіктердің өсуінің реттелуі

Өсу өс-ң тіршілік әрекетінің ең айқын көрінісі.Ол өс-гі зат алмасу процестерінің жиынтығына байланысты.Өсу процестері төмендегі көрсеткіштермен бейнеленеді-1.Өс-тің ж/е оның жеке мүшелерінің өлшемдерінің ұлғаюы.2.Мүше сандарының көбеюі.3.клетка санының көб-і.4.клетка көлемінің ұлғаюы.5.Протоплазма мөлшерінің көб-і.6.Өс-ң құрғақ салмағының артуы.7.Клетканың жаңа құрылымдарының п.б.Осы көрсеткіштердің біреуі өз алдында өс-ң өсуін сипаттай алмайды.Өс-ң жеке мүшелерінің ж/е ұлпалапының өсуі біркелкі болмайды.Орган-ң қарқынды өсу ж/е жаңфдан қалыптасу процестері әдетте өсу төбешегінде н/е мүшелердің ұштарында жүзеге асады.Өсімдіктің өсуі 3 кезеңге бөлінеді-А)ұрықтық,Б)созылып өсу,В)жіктелу.Өсудің эмбриондық кезеңінде клеткалардың барлығы цитоплазмаға толған,вакуольсіз күйде болады,келесі кезеңде вакуоль қалыптасып,клетка қабығы созылып ұлғаяды.Эмбриондық клеткалар сабақтың,тамырдың өсу төбешегін қалыптастырады.Сабақтың өсу төбешегі сырт жағынан жапырақшалармен,буршікшелермен қоршалады.Тамырдың өсу тобешелігі тамыр қынабымен қоршалады.Эмбриндық кезеңде цтоплазма ж/е ядро ұлғаяды.Клетканың созылып өсу кезеңінде оның көлемі ұлғайып,вакуольдер толық қалыптасады.