АМИНОКИСЛОТЫ И БЕЛКИ
Классификация аминокислот
Аминокислоты
CH3 CH COOH
NH2
àì è í î ï ðî ï è î í î âàÿ ( àëàí è í )
Аминокислоты
H2N CH2 CH2 CH2 COOH
ам и н о м аслян ая
(ÃÀÌ Ê)
Аминокислоты
H2N CH2 CH2 COOH
àì è í î ï ðî ï è î í î âàÿ ( аланин)
Аминокислоты
H2N CH2 CH2 CH2 CH2 COOH
ам и н о валери ан о ваяая
Методы получения
1. Аммонолиз галогензамещенных кислот
CH |
|
CH |
|
COOH + |
2NH |
|
CH |
|
CH |
|
COOH + 2NH4Br |
||
|
|
|
|
|
|||||||||
3 |
|
|
|
|
|
3 |
3 |
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
Br |
|
|
|
|
NH2 |
||||||
2. Метод Габриэля
|
|
O |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
O |
|
|
|
|
||
|
|
NK + |
R |
|
|
|
CH |
|
COOC2H5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
N |
|
CH |
|
COOC2H5 |
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
- KCl |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
O |
|
|
|
|
Cl |
|
|
|
|
|
|
|
O |
R |
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
1) NaOH |
|
|
|
|
|
COOH |
|
|
|
|
|
COOH + |
C2H5OH |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ H N |
|
CH |
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
2) H2O, H+ |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
COOH |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
R |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
3. Метод Штреккера-Зелинского
|
|
C O |
NaCN + NH Cl |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
H2O, HCl |
|
|
|
|
|
|
|||
R |
|
4 |
|
R |
|
CH |
|
C |
|
|
N |
|
|
R |
|
CH |
|
COOH |
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
- NH4Cl |
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
-NaCl, -H O |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
H |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
NH2 |
|||||||
|
|
|
|
|
NH |
|
|
|
||||||||||||||
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
альдегид |
|
|
|
ам ин о н итрил |
|
|
ам ин о кисло та |
|||||||||||||||
4. Восстановительное аминирование оксокислот
R |
|
C |
|
COOH + NH3 + H2 |
Ni |
R |
|
CH |
|
COOH |
+ H2O |
|||
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
NH2 |
|
|||
|
|
O |
|
|
|
|
||||||||
5. Алкилирование N-фталимидмалонового эфира
O |
O |
|
|
||||||
NK + BrCH(COOC2H5)2 |
|
|
|
|
N |
|
|
1) C2H5ONa |
|
|
|
|
|
|
CH(COOC H ) |
|
|||
|
|
|
|
|
|
||||
|
- KBr |
|
|
2 |
5 2 |
|
|||
|
|
|
|
|
|
2) RX |
|||
O |
O |
|
|
||||||
O |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
N |
|
C(COOC2H5)2 |
H2O, H+, t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
COOH |
|
|
|
R |
|
CH |
|
COOH + 2C H OH + CO + |
|
|
|
||||||
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
2 |
5 |
2 |
|
|
COOH |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
O |
|
R |
|
|
NH2 |
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
6. Присоединение аммиака к непредельным кислотам |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
t |
|
|
|
|||||
R |
|
CH |
|
CH |
|
COOH |
+ NH3 |
R |
|
CH |
|
CH |
|
COOH |
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|||||||||||||||
NH2 H
7. Метод Родионова
|
|
|
|
O |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
R |
|
C |
+ CH2(COOH)2 |
|
|
R |
|
CH |
|
|
C(COOH) |
|
|
|||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
H |
|
|
|
|
|
- H2O |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
NH3 |
|
|
|
|
|
|
t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
COOH + CO2 |
||||||
|
|
|
|
R |
|
CH |
|
CH(COOH)2 |
|
|
|
R |
|
|
CH |
|
|
CH |
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
NH2 |
|
|
|
|
|
|
NH |
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
8. Гидролиз лактамов
|
|
NOH H+ |
|
O |
H2O,H+ |
||
|
|
|
|
|
NH |
|
H2N(CH2)5COOH |
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
||||
оксим циклогексанона |
капролактам |
-аминокапроновая кислота |
|||||
Химические свойства
Кислотно-основные свойства
H N |
|
CH |
|
COOH |
|
|
|
H3N |
|
CH |
|
COO |
||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|||||||||||||
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
R |
|
|
|
|
|
R |
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
áèï î ëÿðí û é èî í |
|||||
H3N CH COOH |
- H + |
H3N CH COO |
- H + |
H2N CH COO |
|
+ H + |
+ H + |
||||
R |
R |
R |
|||
pKa1 |
pKa2 |
||||
катио н |
áèï î ëÿðí û é èî í |
àí èî í |
|||
|
|
||||
pH<<7 |
|
|
|
pH>7 |
pI = ½ (pKa1 + pKa2) - изоэлектрическая точка
2.Реакции по аминогруппе
a)Дезаминирование
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
N |
|
+ |
H O |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
R |
CH COOH + HNO2 |
|
R |
CH COOH + |
||||||||||||
|
2 |
|
|
2 |
||||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
NH2 |
|
|
|
|
OH |
|
|
|
|
||||
б) Алкилирование и арилирование
H2N CH COOH R
- |
(CH ) N CH COO- |
||||||
1) CH3I, OH |
|||||||
|
|
+ |
|
|
|
|
|
|
|
3 3 |
|
|
|
|
|
2) H2O, H+ |
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
||
|
|
R |
|||||
|
|
|
|
||||
O N |
F + H2N |
CH COOH |
O2N |
NH |
CH COOH |
2 |
|
|
- HF |
|
|
|
NO |
R |
NO2 |
R |
|
|
|
||||
|
2 |
|
|
|
|
2,4-динитрофторбензол |
|
ДНФ-производное |
|||
|
(ДНФБ) |
|
аминокислоты |
|
|