
- •Номенклатура и изомерия
- •Геометрическая изомерия
- •Методы получения
- •3) Дегидрогалогенирование галогеналканов
- •5) Расщепление четвертичных аммониевых оснований по Гофману
- •6) Стереоселективное восстановление алкинов
- •7) Реакция Виттига
- •Физические свойства и строение
- •Физические характеристики связей углерод-углерод
- •Химические свойства
- •1) Реакции электрофильного присоединения (AdE)
- ••Галогенирование
- •Стереохимия реакции
- •Сопряженное присоединение
- ••Гидрогалогенирование
- •Ряд активности алкенов в реакциях гидрогалогенирования:
- •Присоединение протонных кислот к несимметричным алкенам протекает
- •Присоединение против правила Марковникова
- •Механизм:
- •Побочные реакции
- •Перегруппировки карбокатионов
- •Механизм
- •2) Гидроборирование
- •Гидроборирование несимметричных алкенов протекает региоселективно против правила Марковникова
- •• Получение спиртов
- ••Получение алканов
- •Региоспецифичные гидроборирующие реагенты
- •3) Гидрирование
- ••Гомогенное каталитическое гидрирование
- •Механизм гомогенного каталитического гидрирования

Механизм:
CH3 CH CH2 + H3PO4
CH3 CH CH3 + H2O
CH3 CH CH3 + H2PO4- O
HH
CH3 CH CH3 + H2PO4-
CH3 CH CH3
O
HH
CH3 CH CH3 + H3PO4 OH

Побочные реакции
• Полимеризация
CH2 CHCH3
CH CH |
+ |
CH |
CH |
CH CH CH2 |
CH |
3 |
|
2 |
3 |
|
|
CH |
|
|
CH |
CH |
CH3 |
3 |
|
|
3 |
3 |
|
CH CH |
CH CH |
CH2 CH |
è ò.ä. |
3 |
2 |
|
|
CH |
CH |
CH3 |
|
3 |
3 |
|
|
• Образование простых эфиров
|
|
|
|
|
|
H PO - |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
4 |
CH3 CH + |
HO |
CH |
CH3 |
CH3 CH |
O |
CH CH3 |
|
CH |
|
CH3 |
CH3 |
H |
CH3 |
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
CH3 |
CH |
O |
CH CH3 |
+ H3PO4 |
|
|
|
|
CH3 |
|
CH3 |
|
|
|
|

Перегруппировки карбокатионов
CH3
CH3 C CH CH2 + CH3
3,3-дим етилбутен -1
CH3
CH3 C CH CH2 + H+ CH3
H2O |
H2SO4 |
CH3 |
|
|
|||||
|
CH |
|
C |
|
CH |
|
CH |
||
|
|
|
|
||||||
|
3 |
|
|
|
|
3 |
OH CH3 2,3-дим етилбутан о л-2
CH3
CH3 C CH CH3
CH3
вто ричн ы й карбо катио н
H2O
CH3
CH3 C CH CH3
CH3OH
í î ðì àëüí û é ï ðî äóêò
CH3 CH3 C CH CH3
CH3 третичн ы й
карбо катио н
H2O
CH3
CH3 C CH CH3
OH CH3
п ро дукт п ерегруп п иро вки

• |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
Гидрокси- и алкоксимеркурирование |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
R |
|
|
CH |
|
|
CH2 + Hg(AcO)2 |
+ H2O |
|
|
R |
|
CH |
|
|
CH2 + AcOH |
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ac = CH3CO |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
OH |
|
HgOAc |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
Демеркурирование |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
NaBH4 |
R |
|
CH |
|
CH |
+ Hg |
+ |
|
AcOH |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
R CH |
|
CH |
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
HgOAc |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
OH |
|
|
|
OH |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH3 |
1) Hg(AcO)2 + H2O |
|
CH3 |
|
|
|
|
||||||
CH3 |
C |
|
CH |
|
CH2 |
|
CH3 |
C |
|
CH |
|
CH3 |
|||
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
2) NaBH4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH3 |
CH3 |
OH |
||||||||||||
|
|
|
3,3-дим етилбутан о л-2 (97%)

Механизм
Hg(OAc)2 |
HgOAc |
+ AcO- |
|
|
||
R |
CH |
CH2 |
+ HgOAc |
R |
CH CH2 |
|
|
|
|
|
|
HgOAc |
|
R |
CH |
CH2 |
+ H2O |
R CH CH2 |
R CH CH2 + H+ |
|
|
HgOAc |
|
OH2 |
HgOAc |
OH HgOAc |
Алкоксимеркурирование
R |
|
CH |
|
CH2 + Hg(AcO)2 + R/OH |
|
|
|
R |
|
CH |
|
CH2 |
NaBH4 |
R |
|
CH |
|
CH3 |
|||
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
-AcOH |
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
OR/ |
HgOAc |
|
OR/ |
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ï ðî ñòî é ýô èð

2) Гидроборирование
6CH2 |
|
CH2 + B2H6 |
ÒÃÔ |
2(CH3CH2)3B |
|
|
|||
|
|
|||
|
|
|||
|
||||
äèáî ðàí |
|
триэтилбо ран |
B2H6 |
+ |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
2 BH3 |
|
O |
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
O |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH2 |
|
CH2 |
|
|
CH2CH3 |
|
CH2 |
|
CH2 |
+ BH3 |
|
|
|
|
|
|
CH3CH2 |
|
BH2 |
|
CH3CH2 |
|
BH |
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
этилбо ран |
|
|
диэтилбо ран |
||||||||
CH2 |
|
CH2 |
|
|
|
|
CH2CH3 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
CH3CH2 |
|
|
B |
|
|
CH2CH3 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
триэтилбо ран

Гидроборирование несимметричных алкенов протекает региоселективно против правила Марковникова
3R CH CH2 + BH3 (R CH2 CH2)3B
Механизм:
|
|
|
|
|
H |
|
|
|
R |
|
CH |
|
|
CH2 |
|
|
R |
|
CH |
|
|
CH2 |
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
R |
|
CH |
|
CH2 + H |
|
B |
|
|
|
|
|
|
|
|
H |
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
H |
|
|
|
|
|
H |
|
|
B |
|
|
|
|
|
|
|
BH2 |
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
H |
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
H |
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
п ерехо дн о е со сто ян ие
Гидроборирование протекает стереоспецифично как син- присоединение: водород и бор присоединяются с одной стороны связи С=С

• Получение спиртов
[NaOH]
(RCH2CH2)3B + 3H2O2 3RCH2CH2OH + H3BO3
CH CH CH CH CH=CH |
1) B2H6 |
CH3CH2CH2CH2CH2CH2OH |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
3 2 2 2 |
2 |
2) H2O2[NaOH] |
|
|
|
гексан о л-1 (94%) |
|
|
|
||||||||||||||||||||||
гексен -1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
CH |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH3 |
|
|
|
|
|
CH3 |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
H |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
H |
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
H + BH3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
H |
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
BH2 |
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
1-м етилцикло гексен |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
H |
|
BH2 |
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
H2O2, OH- |
|
|
|
|
CH3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
H |
|
|
|
ñèí -ï ðèñî åäèí åí èå ï ðî òèâ |
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
H |
|
|
|
|
п равила М арко вн ико ва |
|
||||||||||||||
ñî õðàí åí èå |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
OH |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
ко н ф игурации |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
ò ðàí ñ-2-м етилцикло гексан о л |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|

•Получение алканов
(RCH2CH2)3B + 3CH3COOH 3RCH2CH3 + (CH3COO)3B
R |
|
|
CH |
|
|
|
CH |
|
1) B2H6 |
RCH2CH2D |
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
2) CH3COOD |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
Cl |
|
|
|
|
|
|
|
Cl |
|
|
Cl |
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
B2H6 |
CH COOH |
|
|
Cl |
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
H Cl |
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
H |
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ñî õðàí åí èå |
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ñèí -Ad |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
Cl |
|
|
|
BH2 |
|
|
|
H |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ко н ф игурации |
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
öèñ-1,2-дихло р- |
|||||||||
1,2-дихло р- |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
цикло п ен тан |
|||||||||||
цикло п ен тен |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
• Получение галогеналканов |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
R |
|
|
CH |
|
|
|
CH |
|
|
1) B2H6 |
|
|
|
RCH2CH2Br |
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
2) Br2, CH3ONa |
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|

Региоспецифичные гидроборирующие реагенты
2 |
H3C |
CH3 |
ÒÃÔ |
|
|
CH3 |
CH3 |
|
CH3 |
CH3 |
||||||||
C |
|
C |
+ BH3 |
|
CH3 |
|
CH |
|
CH |
|
BH |
|
CH |
|
CH |
|
CH3 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
H3C |
H |
|
дисиам илбо ран (Sia)2BH |
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
CH CH CH CH CH=CH |
1) (Sia)2BH |
CH3CH2CH2CH2CH2CH2OH |
|
|
|||
3 2 2 2 |
2 |
2) H2O2[NaOH] |
гексан о л-1 (99%) |
гексен -1 |
|
|
|
(Sia)2BH
(Sia)2B