- •Практический курс латинского языка
- •Предисловие
- •Методические указания для студентов
- •Вводное занятие
- •Особенности произношения
- •Долгота и краткость слогов
- •Ударение
- •Занятие 1 Глагол. Infinitivus praesentis activi. Praesens indicativi activi. Imperativus глаголов всех четырёх спряжений. Глагольное сказуемое
- •Занятие 2 Существительные 1-го склонения. Praesens indicativi глагола esse. Предлоги. Именное сказуемое. Несогласованное определение.
- •Занятие 3 Личные и возвратное местоимения. Предлоги в качестве прибавок. Прямое дополнение
- •Занятие 4 Существительные 2-го склонения. Прилагательные 1–2-го склонений. Притяжательные местоимения. Три основные функции латинского аблатива
- •Занятие 5 Местоименные прилагательные. Указательные местоимения. Особенности 2-го склонения. Dativus possessivus
- •Занятие 6 Praesens indicativi passivi и infinitivus praesentis passivi всех четырех спряжений. Обращение действительной конструкции в страдательную. Ablativis auctoris. Nominativus duplex
- •Занятие 7
- •Занятие 8 Четыре главные формы и три основы глагола. Perfectum indicativi activi. Supinum I. 3-е склонение (смешанный тип). Accusativus duplex
- •Занятие 9
- •Занятие 10 Особенности 3-го склонения. Исключения из правил о роде
- •Занятие 11 Прилагательные 3-го склонения в положительной степени.
- •Занятие 12
- •Занятие 13
- •Занятие 14 Все формы латинского инфинитива. Оборот Accusativus cum infinitivo
- •Занятие 15 Степени сравнения прилагательных. Ablativus comparationis.
- •Занятие 16 Супплетивные степени сравнения прилагательных. Ablativus mensurae
- •Занятие 17 Наречия самостоятельные и производные. Степени сравнения наречий
- •Занятие 18 Систематический обзор местоимений. Система указательных местоимений. Местоимения относительные и вопросительные. Неопределенные, отрицательные и соотносительные местоимения
- •Занятие 19 Числительные. Accusativus temporis
- •Занятие 20
- •Придаточные предложения причины с союзами quod и quia
- •Занятие 21 Futurum II (exactum). Система времен индикатива
- •Занятие 22
- •Занятие 23
- •Занятие 24
- •Занятие 25
- •Verba deponentia и semideponentia. Глаголы III спряжения на -io
- •Занятие 26
- •Занятие 27
- •Занятие 28
- •Занятие 29
- •Занятие 30
- •Занятие 31
- •Занятие 32
- •Тексты для контрольных и самостоятельных работ
- •Избранные места из произведений латинских авторов
- •Краткий грамматический справочник Склонение существительных и прилагательных
- •Склонение существительных
- •Сводная таблица падежных окончаний
- •Прилагательные 1 и 2 склонения
- •Прилагательные з склонения
- •Cпряжение глаголов
- •IiIб спряжение
- •IV спряжение
- •I спряжение
- •II спряжение
- •IiIa спряжение
- •IiIб спряжение
- •IV спряжение
- •Спряжение неправилъных глаголов
- •Склонение некоторых местоимений
- •Личные и возвратное местоимения
- •Притяжательные местоимения
- •Указательные местоимения
- •Относительные местоимения
- •Вопросительные местоимения
- •Неопределенные местоимения
- •Числительные
- •Предлоги
Занятие 12
4-е склонение. Imperfectum indicativi activi et passivi.
Ablativus limitationis
Упражнения
1. Manus manum lavat. 2. Motus terrae est ab occasu ad ortum. 3. Imago animi vultus est. 4. Da mihi manum tuam! 5. In signis exercitus Romani haec litterae erant. SPQR (= senatus populusque Romanus). 6. Nonnulla loca terrae ob gelu asperum incolas non habent. 7. Describebatur in tribus populus Romanus, in centurias exercitus. 8. Caesar in bello, quod in Britannia gessit, ad omnes casus subsidia comparabat. 9. Et parvae domus et ingentia aedificia Romae erant. 10. Rex Agesilaus altero pede claudus fuit.
Раскройте скобки, указав правильное согласование:
fructibus (amarus, а, um); casu (felix, icis).
Проспрягайте в imperfectum ind. act. et pass. следующие глаголы: alligo, 1; punio, 4; duco, duxi, ductum, 3; misceo, miscui, mixtum, 2.
Домашнее задание
De servis Romanorum
Misera et laborum plena erat servorum vita in civitate Romana, nam neque ius ullum iis erat, neque leges dominos eorum ab iniuria et maleficio prohibebant. Itaque domini servos instrumenta vocalia nominabant, in eos vitae necisque potestatem habebant et omnia exempla cruciatusque (всякого рода пытки) edebant. Crudelitate dominorum adducti, haud raro servi se libertatemque suam vindicare temptaverunt et seditiones concitaverunt. Tum fortiter pugnantes exercitus Romanos saepe pepulerunt et res (дела) suas suo arbitrio ordinaverunt, sed postremo victi sunt.
Nihilominus divites et nobiles Romani, motu servorum territi, eos hostium loco habebant. Notum est illud: "Quot servi, totidem hostes". Multi et clari et belli periti duces servorum nomina sua immortalitati commen-daverunt, in his praecipue Spartacus; eum etiam nunc magnis laudibus celebramus.
Занятие 13
5-е склонение. Futurum I activi et passivi.
Ablativus temporis. Ablativus causae
Упражнения
1. Stellas caeli nunquam numerabimus. 2. Patria civi vero semper cara erit. 3. Aspera et dura vita tua erit, amice, nisi semper laborabis. 4. Bonis exemplis plura efficientur, quam plurimis verbis. 5. Spes bona confirmat animos datque vires. 6. Unus dies gradus est vitae. 7. Par erit fortuna labori. 8. Est difficilis cura rerum alienarum. 9. Leonidas periit bello Persarum. 10. Caesar magna ex parte Aeduorum precibus adductus bellum Helvetiorum suscepit. 11. Prima luce.
Определите следующие глагольные формы: erant, amaberis, decedimus, fuisse, audiebantur, ornabitur, erimus, mittebant, fuerunt, audiverunt.
Составьте и просклоняйте словосочетание:
dies, ei, m и mirabilis, e; fides, ei f и verus, а, um
Домашнее задание
De perfidia punita
Olim bellum erat inter Romam et Falerios, oppidum Romae proximum, et Romani ante Falerios castra habebant. Pueri Faliscorum autem etiam in bello extra oppidum se exercebant. Aliquando Faliscus quidam cum pueris nonnul-lis in castra Romana intrat et Romanis dicit: "Frustra oppidum nostrum oppugnabitis: armis id expugnare non poteritis13, sed dolo incolas superabitis. Videtis pueros istos; eos mando vobis ac ita Romanis victoriam paro". Sed Romani ei respondent: "Contra viros semper armis pugnabamus, non dolo insidiisque. Pueros domum remittemus, te autem merito puniemus".