- •Висьттэз ловья цветтэз (Гора му, 1963)
- •Медодзза пантасьöм (Иньва, 1964)
- •Семьялöн судьба
- •Асъя югытлö паныт
- •Сьыланкыв (Иньва, 1968)
- •Прошинаын тулыс (Пармаын асыв, 1974)
- •Почкаэз оссьöны (Почкаэз оссьöны, 1970)
- •Аканнез (Почкаэз оссьöны, 1970)
- •Тöдiсь (Иньва, 1976)
- •Сюромка гусялiсö
- •Олöм лун
- •Норма понда (1991)
- •Тупöссез
- •«Прикашайтчис»
- •Повессез гажа грива бур юöр
- •Пос дорын
- •Павжун коста
- •Шаньгаэз
- •Гажа грива
- •Вöрын асыв
- •Шоччисьтöн
- •Пиня жугалiс
- •Прошинаын тулыс (1987)
- •Адззисьлытöдз, марина!
- •Ыджыт ваэз коста
- •Романнэз туйвежжез (часть первöй)
- •Глава I
- •Глава II
- •Глава III
- •Глава IV
- •Глава V
- •Глава VI
- •Глава VII
- •Глава VIII
- •Глава IX
- •Ыбшар (Роман куим частьын)
- •Первöй часть
- •Глава I
- •Глава II
- •Глава III
- •Глава IV
- •Глава V
- •Глава VI
- •Глава VII
- •Глава VIII
- •Мöдiк часть
- •Глава I
- •Глава II
- •Глава III
- •Глава IV
- •Глава V
- •Глава VI
- •Глава VII
- •Глава VIII
- •Глава IX
- •Глава X
- •Глава XI
- •Глава XII
- •Глава XIII
- •Глава XIV
- •Глава XV
- •Глава XVI
- •Глава XVII
- •Куимöт часть
- •Глава I
- •Глава II
- •Глава III
- •Глава IV
- •Глава V
- •Глава VI
- •Глава VII
- •Глава VIII
- •Глава IX
- •Глава X
- •Глава XI
- •Орсöтаннэз горадзуль Сизим картинаа драма
- •Медодзза картина
- •Мöдiк картина
- •Куимöт картина
- •Нёльöт картина
- •Витöт картина
- •Кватьöт картина
- •Сизимöт картина
- •Орöмыс оз йитсьы
- •«Курорт»
- •Репетиция
- •Мöдiк картина
- •Рецепт, или колö вöрöтчыны
- •Первöй картина
- •Мöдiк картина
- •Куимöт картина
- •Перестройка жö
- •Миритчöм Öтiк акта трагедия
- •Кывбуррез мамöлö
- •* Ме тэнö эг пантавлы *
- •Ме любитöмсянь тэ он мун
- •* Кыдз бытьтö тэнат *
- •* Ась увгис тöв *
- •* Кытшöм жö тэныт *
- •* Некин оз тöд *
- •* Сибöтчас ар *
- •* Ме кывза *
- •Челядьлö вашиль
- •Кык кока, а оз оськав
- •Уджыс веськöтö
- •Руч да кöч
- •Бичирок
- •Быдыс ас местын
- •Бабывкöт тöвйöм
- •Вовалöн сьöдкай
- •Колана гаг
- •Вот и чож!
- •Лолалан шор
- •Ме оланiсь Гижисьлöн автобиографияись тор
- •Природалöн явленнёэз лолалан шор
- •Ловья лым
- •Öшалан вöр
- •Диво-ключ
- •Лым да цвет
- •Пелькытша кран
- •Гожум шöрнас
- •Енöж картинаэз
- •Столббез орсöны
- •Тулыслöн следдэз
- •Öмидзрöма говк
- •Шер бöрсянь
- •Пресмыкающöйез весöтчись
- •Лягушкалöн тöвйöм
- •Повтöм дзöдзыв
- •«Смертькöт» пантасьöм
- •Насекомöйез кöдзыв туйез
- •Кöдзыввез
- •Сэтöрлöн кöр
- •Гагпыжьян
- •Сюра бабыв
- •Вынсö не одзöстны
- •Кайез сьöдкай
- •Гоголь-шоголь
- •Чавканнэз
- •Чöсмасиссез
- •Кытшöм миян бадьöг
- •Менам ыбшар
- •Хищник-кай
- •Сöстöм чочком бока
- •Сера гора кай
- •Тöвся купайтчöм
- •Зверрез тшакьялiсь ур
- •Вöрмöссэз
- •Сiдзкö, ловья
- •Вельмöм кöч
- •Пöрись кань
- •Сьöдпель
- •Пияна ош
- •Ягöдалiсь мöссэз
- •Вареннё кöр
- •Тшаккез мыртшаккез
- •Ольтшаккез
- •Горттшак
- •Чöскыт тшак
- •Тшак-пушка
- •Кыдзтшак (битшак)
- •Туруннэз гöнагаг
- •Медчöскыт ягöд
- •Пуэз да кустарниккез кытiсь лоис ирга?
- •Виль ягöд
- •Гöрд льöмпу
- •Монгольскöй гöсь
- •Маньчжурскöй орех
- •Зöртусьпу
- •Лымьягöд
- •Туригум
- •Льöмпу да таг
- •Мыррез городын
- •Медбасöк клён
- •Статьяэз кык поступок йылiсь (Иньва, 1964)
- •«Шапка пожум» повесть йылiсь (Иньва, 1966)
- •Питю öньö да м. Лихачёв йылiсь (а. Зубов, м. Лихачёв. Бöрйöм произведеннёэз. Кудымкар, 1989) составительсянь
- •Андрей никифорович зубов (питю öньö)
- •Михаил павлович лихачёв
- •Öшмöссэз:
Ловья лым
Сибöтчис тулыс. Сылiс лым. Кушмисö ыббез. Сöстöм русö асывсянь рытöдз тыртiс шоррезлöн горöн боргöм, сьöдкайезлöн сьылöм да сьöдракаэзлöн карзöм. Сiя кадö и усис меным тöдвылам кöктоин. Охота лоис сёйны сыись керöм пирöггез. Быдöнныс, кинлö усьлiс кöть öтпырись сёйны кöктоиновöй пирöггез, натьтö, тöдöны, кытшöм нiя чöскытöсь, кöраöсь да бурöсь.
Дак вот... Кресення лунö босьтi ме сьöрам доз, асывсянь петi туйö.
Погоддяыс сулалiс кымöракодь, но зэрнытö эз думайт. Руалiс шоныт тöлок. Матiсь вöр бердсянь паныт вайöтiс шоналöм лыс дукöн, кöда сорлассис кушамöм ыббез весьтын аскодьöм уль му дуккöт.
Чожа мый ме кежи ыджыт туй вылiсь, пондi оськавны межа пöлöн. Кок увтын негорöн кышöтiс мöймуся кельдöтöм да косьмöм ни öнöдз турун. Басöк рöма бабыввез, дзик рöма цветтэз, быркайтiсö кадiсь кадö ме син одзын. Öнöдз нiя ештöмась саймыны ни. А вылын, ыб весьтын, енöжас öшалiс ыбшаррезлöн сöстöм да гора питиртöм.
Межа пöлöнняс кыссис паськыт ыб. Но сiя вöлi гöрöм эшö арсянь. Вежöртана, что кошшыны гöрöм му вывсис нем. Кöктоиныс сэтчö оз пет.
Иньдöтчи одзлань. Векнитик туёк, кöда кыссис чуклясьöмöн томыник кöзъя вöрöт, чожа мый петкöтiс менö мöдiк сэтшöм жö паськыт ыб вылö. Но и эстöн видзчисьöм сiя жö. Сiдз павжун вотöдз ме и вуджлалi ыб вывсянь ыб вылö: оськалi этöн каднас не öтiк километр ылына туйколас. Ыббес эта коста пантасьлiсö быдкодьöсь: гырисьöсь и поснитöсь, гажаöсь и гажтöмöсь. Кынымакö ны коласiсь вöлiсö нельки гöртöмöсь. Сэтшöм ыб кузя ме и ветлöтi быднёж, и доль, и поперег. Дышöтчытöг мышкыраси быд оськöв вылын, видзöтчи. Но мымда бы эг кошшись — быдöс весь. Кöктоинсö сiдз некысь и эг пантав. А быдöс сысянь, что медбöрья годдэзö ыббес вылö вель уна пондiсö петкöтны быдкодь удобреннёэз. А кöктоин, кыдз неколана турун, сымдасö оз радейт. Вот сiя и öшис миян муэз вылiсь.
Жаль меным лоис весись öштöм кадсö, но да мый эд керан. Керны нем. Надейтчыны одзлань тожö нем вылö. Сiдз простöй дознам и иньдöтчи ме бöр гортö.
Бертi веськытжык туй кузя. А öтiклаын, ыббес коласын, менчим туйöс поперегалiс паськыт да джуджыт кырас. Вöлi сiя важся ни. Вились кырöтöм местаыс некытöн эз тöдчы. Эз тыдав и тулысся ваэзöн нöбöтöм му. Не вевдöрсяняс, кырасыс пöлöн, не кырас пыдöсас, некытшöм вöр эз быдмы. Тöдчис, что гожуммезнас сiйö нельки ытшкывлöмась. Кыссис кырасыс лунвывлань. Этасянь и лымыс сэтчин тожö эз ни вöв. Осьта быд ладорсянь лунтырся шондiлö, сiя бытшöма вöлi сайöвтöм кöдзыт ойтöвсянь. Сiйöн öнöдз кырас пыдöсыс пондöм ни вевттисьны югыт-зелёнöй рöма лудöн, кöда, топ зу, тшöка мыччисьöм кельдöтöм турун коласöт. Этасянь быдсöн кырасыс мыччассис шонытöн да гажаöн.
Вель уна подöн ветлöтöмсянь сэк кежö ме тöдчöмöн мыдзыштi ни. Сэтчö жö и тэрмасьнытö одзлань вöлi некытчö. Кисим простöй дозöс ме сувтöтi кырас дорас. Ачым лэдзчиси сыкöт ордчöн.
Пукавны шоччисьöм могись кырас дорас вöлi долыт да бур: нельки вöрöтчыны охота эз вöв. Шоччисьтöнням ме дзир жагвыв нёджжаси öтмöдöрö. И эстöн меным син вылам усис мыйкö сэтшöм, не дивуйтчыны кöдалö некыдз эз позь. Öтiклаын, кырас пыдöсас, ылiсянь мыйкö бель видзис син одзын, топ кокнитик лым, нето пуж. И тыдалiс сiя тасянь не тшöтш му бердас, а дзик öшалiс лажмытика лэбтiсьöм турун весьтас. Меддивуйтаныс жö вöлi сыын, что эта öшалан торыс мыччассис ловьяöн. Кадiсь кадö сiя топ вöрöтчышалiс аслас местаын, ылiсянь вериктiс син одзын. Эта вöрöтчöм коста сылöн бель видзöмыс то кусышалiс недырик кежö, то вились югмывлiс бöр, то мыччасьлiс лöзвевьяöн, то вились чочкомöн. Вот загадка.
Мыйкö дырна ме видзöтi быдöс вылö вевдöрсяняс. Но мый сэтчин вöлi сэтшöмыс, ылiсянь сiдз и эг вежöрт. Сэк ме сувтi да жагвыв лэдзчи кырас пыдöсас, иньдöтчи сылань. Оськöв, мöдiк, куимöт сё матöжык сибöтчи бель видзан места дынö. Ачым эта коста сы бердiсь и син эг орöт. А кыным матынжык — сылöн кöвьясьöмыс тыдалiс сё бытшöмжыка да бытшöмжыка.
Но вот сибöтчи зэв. И сэк вöлись лоис быдöс вежöртана. Вöлöм эта не лым и не пуж, кыдз меным мыччассис вылiсянь видзöтiкö, а лымдорчача цветтэз. Лымыс эстiсь ештöм сывны кынымкö лунöн одзжык. И вот... Мед не сёрмыны да не сетны местасö кинлöкö мöдiклö, лымдорчачаэс сэтчö и лэбтiсьöмась. Цветтэс ештöмась оссьыны сымда, что быдöнныс öтлаын ылiсянь и былись вачкисисö кокнит лым нето пуж вылö. А вöрöтчисö нiя рамыник тöлоксянь, кöда кадiсь кадö руалыштлiс лунвыв ладорсянь кырас пыдöсöттяс. Этасянь меным и мыччассис сiдз, бытьтö лымыс ловья.
Панталöм картинасянь ме тöдчöмöн гажмыштi. Öнi меным эз ни думайтсьы, что эта ылына туйколассö тали весь. Аслам дивуйтчöм коста нетшкöвтi сьöрам кынымкö цвет, жагвыв нiйö пуктi простöй дозам. Сiйöн сорöн и петi кырас мöдöрас да кокнита иньдöтчи гортö.