19. Беларусь у другой палове 50-х – першай палове 80-х гг. Хх ст.

Індустрыяльнае развіцце БССР абумоўлена НТР (якаснае пераўтварэнне прадукцыйных сіл). 50 – 60-е гг. пабудаваны завод аўтаматычных ліній, 1-ы ў СССР завод ЭВМ, Полацкі нафтапераапрацоўчы камбінат, Асвоены выпуск акучвальнага трактара “Беларусь”, лесавозных аўтамабіляў “МАЗ”, 1957г. спроба рэфармавання кіраўніцтва эканомікай. Уведзены саветы народнай гаспадаркі (саўнаргасы), якія кіраваліпрам. і с/г па тэрытарыяльнай прыкмеце. Але да ср. 60-х пагоршыліся эканам. паказчыкі развіцця прамысловасці – рэформа 1965г.(аўт. Касыгін): уключ. у дзеянне таварна-грашовых механізмаў, не паслабляючы камадна-адміністрацыйных метадаў кіраўніцтва. Пабудаваны новыя прадпрыемствы: Беларускі шынны камбінат, нафтапераапрацоўчы завод у Мазыры і інш. Адна з асаблівасцей развіцця прам. – пераважны і хуткі рост развіцця цяжкай прам., легкая прам. – другарадная галіна. У сувязі з развіццем прам. будаваліся новыя гарады: Слігорс, Наваполацк, Светлагорск. Развіцце с/г за кошт павышэння дзярж. закуп. цэн, прыцягненне да калгаснай вытворчасці прам. прадпрыемстваў, навук. устаноў, умацаванне мат.-тэх. базы. Аднак узровень аказаўся ніжэйшым за намечаны: палітыка Хрушчова (“кукурузная эпапея”, меліярацыя (з-за парушэнняў узніклі пыльныя буры), 1982г. “Харчовая праграма СССР”. Прыкметы наспявання крызісу: 1. Нізкі тэхнічны узровень станкоў, машын; 2. Адмін.-кам метады;3. Перавага экстенсіўнага шляху; 4. Расходванне сродкаў на ВПК; 5. Экалагічныя праблемы. Матэрыяльнае становішча працоўных: 1. Больш высокія мін узроўні зарплаты; 2. Павысілася зарплата калгаснікаў, з 1956г. наз. пенсіі; 3. Жыллевае будаўніцтва. 50-60-е гг. – дэсталінізацыя грамадства (1956г. ХХ с’езд КПСС, пытанне аб кульце асобы), спынены рэпрэсіі, пачалася рэабілітацыя. З 1956г першы сакратар ЦК КПБ – Мазураў. Перыяд – “хрушчоўскай адлігі”, “палітычнага валюнтарызму”. 1961г. праграма КПСС, накіраваная на будаўніцтва камунізму ў СССР (да пач 80-х). 70-80-е гг. – наспяванне застойных з’яў у грам-паліт жыцці. У краіне паварот да кансерватызму. Кіруючая роля кам партыі замацавана Канстытуцыяй 1978г. (“Канстытуцыя развітага сацыялізму”). 1965 – 1980 першы сакратар ЦК КПБ Машэраў. Рост эканомікі – павышэнне жыццевага ўзроўню – станоўныя адносіны да партыі.

20. Беларусь у д.П. 80-х гг хх ст – пач ххі ст.

Крызісныя з’явы ў эканом праявіліся ў падзенні тэмпаў росту вытворчасці і пагаршэнні яе асноўных эканамічных паказчыкаў --- неабходнасць карэнных пераўтварэнняў. Дваццаты пяцігадовы план развіцця БССР на 1986 – 1990гг.: забяспечыць прырост вытворцасці за кошт інтэнсіўных шляхоў развіцця. 1987 г неабходнасць перахода да дэмакратычнай сістэмы кіравання. Перавод галін народнай гаспадаркі на самафінсаванне (прадпрыемства само зарабляе грошы і не мае патрэбы ў дзярж фінансаванні) і гаспадарчы разлік (даходы кампенсуюць выдаткі на вытворчасць прадукцыі). Галоўнае дасягненне – пераарыентацыя на выпуск тавараў першай неабходнасці. Стан с/г пагоршыўся і для забяспячэння насельніцтва прадуктамі ўводзілася сістэма талонаў. 1991г. – закон “Аб сялянскай (фермерскай) гаспадарцы”, але іх было створана мала, 1993 закон “Аб праве уласнасці на зямлю” (прыватная, калектыўная і дзярж. уласнасць).26 крас 1986 Чарнобыльская аварыя: з гаспад абарота выведзена 20% зямлі. 1989 доўгатерміновая Дзярж праграма ліквідацыі вынікаў аварыі.Д. п. 80-х гг. пач распрацоўка мер, неабходных для правядзення рыначнай эканамічнай рэформы: праграма паступовага, неабмежаванага часам пераходу да рынка. Аднак праграму рэалізаваць неудалося. Крызісны стан эканомікі паглыбіўся: інфляцыя; распр прыватызацыя. Д.п. 90-х гг. вызначана сацыяльна арыентаваная рыначная эканоміка: спалучэнне рыначнай канкурэнцыі, сістэмы абароны інтарэсаў насельніцтва, рыначнай самарэгуляцыі дзярж кіравання. З распадам СССР бел прадпрыемствы страцілі крыніцы сыравіны і рынкі сбыту. Дагавор аб стварэнні эканам саюза краін, якія уваходзяць у СНД, 1995г. дагавор з Рас “Аб мытным саюзе”.1985г. курс на паскарэнне сац-эканам развіцця і дэмакр грамадства = паліт перабудовы. 1988 закон “Аб народным абмеркаванні важных пыт дзярж жыцця БССР”. 1989г. свабодныя і альтернатыўныя выбары нар дэпутатаў. Кірункі дэмакратызацыі грамадства: курс на перабудову грамадства, паліт галоснасці, альтернатыўныя выбары, парлам апазіцыя.

270790 Принятие Декларации о государственном суве¬ренитете БССР190991 Утверждение нового названия нашей страны — Республика Беларусь — и ее государственных символов81291ссср150394принятие конституции94лукашенко президент020496 Подписание Договора о создании Сообщества Республики Беларусь и Российской Федерации241196 Принятие на республиканском референдуме новой редакции Конституции Республики Бела¬русь с изменениями и дополнениями. Перенос

Дня Независимости Республики Беларусь (Дня Республики) с 27 на 3 июля20497союзрб и рф2006лукашенко президент