2. Абрадава - святочныя стравы беларусаў.

Кожны народ мае сваю гістарычна вызначаную кухню, якая характарызуецца пэўным наборам прадуктаў страў, спосабам іх прыгатавання ужывання, этнічным сімволіка - абрадавым функцыям .

Па сваіх характарыстіках ежу можна падзяліць на раслінную нераслінную, посную і скаромную. Да поснай адносіліся ўсе стравы расліннага паходжання, а таксама рыба рыбныя прадукты. У пасныя дні з рацыёна харчавання выключаліся тлустыя мясныя прадукты, смятана, малако.

Пасты заканчваліся святочнымі днямі. Найбольш багатым быў стол на Вялікдзень, Радаўніцу, Сёмуху, Спас, Дзяды, Новы год.

Асартымент абрадава-святочных стра , як мы знаходз м на стале беларускага насельн цтва, бы давол шырок м разнастайным прыкметна вар'ірава ў залежнасці ад прыродных умоў народнага календара з зона года.Шырока вядомым абрадава-святочным стравамі ў беларусаў былі мучныя вырабы ў выглядзе вадкіх па вадкіх страў. З рознай мукі (грэцкай, пшанічнай,радзей жытняй, ячнай) з дабаўкай яек гатавалі клёцкі (галушкі, галкі), якія варылі падсоленай вадзе. Апрача звычайных гатавалі клёцкі "з вушкамі", у якія загортвалі кавалачкі сырога сала. У дамах беларускай шляхты у клёцкі дабаўлялі сыр, мак, цыбулю. З канца ХІХ ст. клёцкі ўсё частей гатавалі з дранай бульбы. Клёцкі падавалі звычайна ў выглядзе ваткай малочнай стравы або падсмажвалі на сале з дабаўленем смятаны. Яны ўжываліся як абрадавая страва (у пам нальныя дні).

Не менш распаўсюджанай мучной стравай была зацірка. Пасля прыгатаваня зацірку запраўлял маслам, салам або залівалі малаком.

Блізкая тэхналогія адзначалася прыгатаванні макаронаў. У сялянскім асяроддзі гэта страва лічылася прысмакам, ёй любілі ласавацца дзеці.

Шырока вядомай абрадава-святочнай стравай беларусаў быў кулеш.

Яго рабілі з грэцкай ці пшанічнай мукі. Фактычна гэта была самастойная посная страва, якую называлі брускамі.

З аўсянай мукі або вотруб'яў рабілі кісель. З жытняй мукі гатавалі саладуху кулагу. З'яўляючыся вегетарыянскай стравай, саладуха была галоўнай стравай у перыяд Каляднага Вялікага пастоў. Яе звычайна елі з адваранай бульбай.

З крупяных вырабаў найбольш распаўсюджаным былі кашы з грэцкіх, ячных пшанічных круп. Кашу з пшанічных круп гатавалі ў дні нараджэння, на пахаванне, памінальныя дні. Ячную кашу гатавал на Каляды.

Да канца ХІХ ст. прыкметна пашыраўся асартымент бульбяных страў. Як правіла, па вялікіх святах (Вялікдзень, Сёмуха, Ражство інш.) яны выключаліся з рацыёну харчаваня.

Гародніну ўжывалі свежай, нарыхтовалі пра запас. Сечаную капусту квасілі ў бочках.

Малако, малочныя прадукты абрадава-святочнай харчавані беларусаў шырока выкарыстоўваўся як натуральным выглядзе так і ў якасц састаўных кампанентаў (смятана, тварог, клінковы сыр).

Мяса, мясныя прадукты ужываліся ў ежу частей за ўсё ў складзе іншых страў. Абрадава-святочная мясная страва - верашчака (прыжаніна, мачанка). У беларускіх сялян быў больш распаўсюджаны халадзец з свіных ног. У посныя дні мясныя прадукты на сялянскім стале заманяла рыба.

Немалаважнае значэнне у харчавані беларусаў мелі напіткі. Адным з найбольш распаўсюджаных старажытных напіткаў быў хлебны квас.

Ранняй вясной нарыхтоўвалі бярозавы, кляновы сок . Сок, напіткі атрымлівалі таксама з лясных ягад, яблык ,груш , рабіны.

Пчаляры выраблялі мядовы квас - медушу . На святы практыкавалі выраб піва.

Білет № 21