Baza monetarna

To zasób pieniądza, ilość banknotów i bilonu znajdująca się w obiegu poza bankowym i będąca w posiadaniu systemu bankowego.

Pojęcie płynności dotyczy szybkości i pewności, z jaką dana pozycja artykułów może być z powrotem zamieniona na pieniądz w dowolnym momencie.

Z tego punktu widzenia składnikową artykułów o najwyższej płynności jest sam pieniądz.

Rezewy – to ilość złota pozwalająca dokonać natychmiastowych wypłat na żądanie.

Stopa rezerw – jest to stosunek rezerw do wkładu

System #^#$^ - jest to ogół porozumień na mocy, których, wzajemne zobowiązania i należności banków rozlicza się przez zestawienie wszystkich transakcji prowadzonych w danym okresie i dokonywanie spłaty tylko zobowiązań netto powstałych w rozliczeniach między bankowych.

Pośrednik finansowy to instytucja, która stanowi ogniwo ułatwiające kontakty pomiędzy kredytodawcą i kredytobiorcą. Przede wszystkim są to banki komercyjne, którym państwo udzieliło licencji na działalność polegającą na udzielaniu kredytu, przyjmowaniu depozytów.

Banki nie są jedynymi pośrednikami finansowymi, instytucje ubezpieczeniowe, fundusze emerytalne, towarzystwa budowlane także przyjmują pieniądze i wykorzystują je do udzielania pożyczek.

Do powszechnych funkcji banku należy:

- przyjmowanie zwrotnych wkładów pieniężnych w zamian za odsetki

- świadczenie usług finansowych związanych z obiegiem pieniądza

- udzielanie kredytów

Rodzaje banków:

- bank centralny

- banki handlowe

- banki inwestycyjne i hipotetyczne – udzielające kredytów długoterminowych

- banki kredytujące handel zagraniczny

- towarzystwa ubezpieczeniowe

System bankowy oparty jest na dwustopniowej strukturze. Jej pierwszy poziom stanowi bank centralny zwany też bankiem banków. Drugi poziom to sieć banków komercyjnych które są w większości własnością prywatną konkurują ze sobą.

Bank centralny

Pełni on funkcję:

- posiada monopol na emisję pieniądza gotówkowego

- pełni funkcję banku banków tzn. zaopatruje banki komercyjne w pieniądz gotówkowy

- reguluje rezerwy tych banków i udziela im pożyczek

- pełni funkcję banku państwa tzn. prowadzi rozliczenia z rządem, obsługuje budżet państwa, pokrywa zobowiązania zagraniczne państwa, utrzymuje rezerwę państwową

- stabilizuje rynki finansowe

- współuczestniczy w realizacji polityki pieniężnej państwa, kontroluje i reguluje podaż pieniężną i kredyty w gospodarce

Instrumenty banku centralnego:

- stopa rezerw obowiązkowa jest to minimalna relacja rezerw gotówkowych do wkładu jaki muszą otrzymywać banki komercyjne na mocy decyzji banku centralnego. Jeżeli stosowany jest wymóg rezerw obowiązkowych to banki komercyjne nie mogą otrzymywać ich mniej

- stopa redyskontowa to stopa procentowa pobierana przez bank centralny od pożyczek udzielanych bankom komercyjnym. Stopa dyskontowa to stopa procentowa wg której banki komercyjne skupują weksle handlowe od swoich klientów przed terminem ich płatności.

Weksel – jest to pisemne zobowiązanie wystawcy weksla do bezwarunkowej zapłaty w wyznaczonym terminie sumy pieniędzy osobie wymienionej w tym dokumencie

- operacja otwartego rynku występuje wtedy gdy bank centralny zmienia wielkość bazy monetarnej, kupuje lub sprzedaje papiery wartościowe na otwartym rynku