2) Па іх сувязі з мастацкімі асаблівасцямі літаратурнага тэксту:

ілюстрацыі дзеяння – такія ілюстрацыі паказваюць найбольш вострыя сітуацыі. Выразныя жэсты, рухі, ракурсы фігур. У ілюстрацыях дзеяння толькі прыблізна характарыстыка;

ілюстрацыя-партрэт – галоўная яе задача – даць характарыстыку героя твора, рухі жэсты тут недарэчныя, але мастак у партрэце збірае усе рысы персанажа, якія пісменнік рассыпаў па усім творы. Ілюстрацыі дапаўняюць уяўленні аб героі;

ілюстрацыі прадметна-пазнавальныя – яны перадаюць прадметы пбыту, пабудовы, пейзажаў, з’явы прыроды і іншае. Іх роля паказаць чытачу незнаемае.

Абстановачныя ілюстрацыі перадаюць дэталі абстаноўкі, дэталі касцюмаў, характэрныя для пэўнай гістарычнай эпохі і месца;

псіхалагічныя ілюстрацыі найбольш часта ужывальныя у кнізе, яны перадаюць характар героя, яго учынкі, тлумачыць адносіны героя з іншымі дзеячымі асобамі.

ілюстрацыі настрою або стану размяшчаюцца часцей на вокладках, франтыспісах, застаўках. Але бываюць і унутры тэксту. Іх уздзеянне на чытача непасрэдна эмацыянальнае.

Асобны від ілюстрацый закліканы перадаць думкі аўтара алегарычна. Гэта у асноўным малюнкі да казак, эпасу, баек і іншых твораў.

Ілюстрацыі могуць быць рознага характару: фотаздымкі, малюнкі, рэпрадукцыі вядомых твораў мастацтва.

Для ілюстравання мастацкіх твораў часцей за усё выкарыстоўваюцца малюнкі спецыяльна зробленыя мастаком для канкрэтнага твора, або малюнкі аўтара да твора. Рэпрадукцыі у якасці ілюстратыўнага матэрыялу выкарыстоўваць немэтазгодна.

3) ПА ТЭХНІЦЫ ВЫКАНАННЯ І ПАЛІГРАФІЧНЫМ УЗНАЎЛЕННІ.

Іл.юстраванне класічнай і сучаснай мастацкай літаратуры замежных твораў.

Задачы ілюстравання класічнай мастацкай літаратуры:

1) дапамагчы чытачу арыентавацца у адпаведнай эпосе;

2) дапаўняць сюжэт асобнымі гістраычнымі і побытавымі дэталямі невылучанымі аўтарам. Ёсць меркаванне, што найбольш адпаведнымі ілюстрацыямі да твораў класікаў з’яуляюцца тыя, якія узніклі у той жа час, калі жыу пісменнік. Таму адна з крытыкуемых сёння тэндэнцый – перадрукоўваць старыя ілюстрацыі. Больш прадуктыўным і адпаведным часам з’яўляецца падыход, калі даюцца новыя ілюстрацыі, актульныя сёння, паколькі новы час спараджае новую трактоўку.

Ікалі ілюструюцца творы, якія з’явіліся у нашыя дні, у якіх распавядаецца пра дзень сённяшні. У гэтым выпадку ідэальны варыянт, калі мастак і аўтар – суаўтары. Асаблівай увагі патрабуе праца рэдактара над замежнай класікай. Рэдактар пры гэтым павінен мець добрае ўяўленне аб культуры замежнай краіны, нацыянальных традыцыях, побыце.

ЛК

Часопис “Роднае слова”. Гисторыя выдання. Некаторыя асабливасци рэдактарских падыходаў.

Штомесячны навуковы і метадычны часопіс. Яго заснавальнікі: міністэрства адукацыі РБ, аб’яднанне Саюз пісменнікаў Беларусі. У 1988 – 1991 гг. часопіс выдаваўся пад нзвай “Беларуская мова і літаратура ў школе”. Сёння мы маем “Беларуская мова і літаратура”.

Часопіс уключаны ў пералік выданняў вышэйшай атэстацыйнай камісіі РБ для друкавання вынікаў дысертацыйных даследаванняў па філалагічных навуках, мастацтвазнаўстве, культуралогіі, педагагічных навуках. Змест часопіса складаюць раздзелы Літаратура і час; Мовы рысы непаўторныя; Методыка і вопыт; Калі закончыўся ўрок; Нацыянальная і сусветная культура. Пры гэтым назвы гэтых раздзелаў былі рухомыя, мяняліся. Некалі існаваў раздзел “На ростанях”, акрамя ткго ёсць нерэгулярныя невялічкія раздзелы: Паэтычная старонка, Літаратурны ветразь, Календар памятных дат і юбілейных дзён, Песню бярыце з сабою, Крыжаванка.

Часопіс “Маладосць” – штомесячны літаратурна-мастацкі і грамадска-палітычны ілюстраваны часопіс. Выдаецца з 1953 года. Часопіс задумваўся як выданне для маладых, у адрозненне ад “Полымя” (выдання для сталых аўтараў). Змест часопіса складаюць наступныя раздзелы: паэзія, проза, пераклады, крытыка, дыялог, эпісталярый, куфэрак парадоксаў, гісторыі і постаці, этнасфера, латаратурны задыяк, былое, папытай ў кнігарні, краязнаўчы даведнік. Аутары: Багдановіч, Чыгрын. Раздзел крытыка.

Узнікае кангламерат: два часопіса пад адной вокладкай (+Бярозка).

“Нёман” – штомесячны літаратурна-мастацкі і грамадска-палітычны часопіс. Выданне даўняе, на рускай мове з 1945 года. Задумваўся як пляцоўка перакладу твораў беларускіх аўтараў на рускую мову

Плагият – у старажытным рыме: чалавек, яки крадзе рабоў ці дзяцей. Плагіят – прысваенне плёну чужой творчасці: апублікаванне твора пад сваім іменем без указання крыніцы і унясенні творчых зменаў.

У Новай гісторыі да плагіяту звярнуліся ў 17 стст. Да гэтага такой праблемы не існавала. Трактат,у чкім даказвалася права красці уласнасць.

ЛК

Этапы працы над индивидуальная энцыклапедыяй:

1) стварэнне слоўніка: тэматычныя блокі вызначыць (разбіўка па жанрах, акружэнне, асобы). Каля пазіцыі у слоўніку павінна быць крыніца інфармацыі, дзе тое імя ці назва сустракаецца. У рэдактара павінна быць інструкція для аўтара, у якой фіксуецца прыкладны аб’ём матэрыялу, характар яго афармлення.Складзен спіс аўтараў з указаннем іх спецыяліацыі, як вучоных. Яны – патэнцыйныя эксперты. Ідэальны варыянт, калі пэўныя тэмы курыруе спецыяльны рэдактар.Ілюстратыўны матэрыял на адказнасці рэдектара. Трэба, каб быў спіс ілюстрацый. Адны іл. – дакументаў, фотаўдымкаў. Спіс рэпрадукцый карцін (партрэты і інш), спіс ілюстрацый да твораў.

ЛК

07.12.12