12  D 2 j

W= —————— (1)

m² (n³-n)

Мұндағы, W-конкордация коэффициентi

m-зерттелушiлер саны: n-рангiлеушi объектiлер саны

m (n+1)

d_j=S_j – ————— (2)

2

Мұндағы, S_j-әрбiр j-шi объектiнiң сандар қосындысы

Конкордация коэффициентiнiң мәндiлiгi критерийi бойынша мына формулламен анықталады.

W (m² (nⁱ-n)) W m² n³ -W m² n

X² = ——————— = —————————, (3)

m х n (n+1) mn²+m² n

Бiз зертеу жұмысының болжамын дәлелдеу үшiн жоғарыдағы конкордация немесе көптiк рангiлер коэффициентiн пайдаланамыз. Зерттеу болжамын калыптастырамыз.

Н₀ - қыздар тобындағы жарнама өнімдерін қабылдау мен түстiк қалау көрсеткiштерi арасында мәндi байланыс жок.

Н₁ - қыздар тобындағы жарнама өнімдерін қабылдау мен түстiк қалау көрсеткiштерi арасында мәндi байланыс бар.

Зерттеу болжамын дәлелдеу мақсатында қыздар тобындағы жарнама өнімдерін қабылдау мен түстiк қалау көрсеткiштерi арасында мәлiметтердi кестеге орналастырамыз. Кестеде түстер рангiлер қосындысының өсу ретi бойынша орналасқан

Кесте 10 - Қыздар тобының мәлiметтiк көрсеткiштерi

Таңдаулар
Сыртқы бейнесі		Түсi		Безендiрiлуi		Ақпараттың болуы		Пайдалылығы
Түстер		Түстер		Түстер		Түстер		Түстер	
Қара	0	қара	0	кұлгiн	11	кұлгiн	0	қара	0
қоңыр	1	қоңыр	2	қоңыр	12	қоңыр	1	кұлгiн	2
Сұр	1	сұр	2	ак	13	қызыл	1	сұр	4
жасыл	2	кұлгiн	2	сары	14	қара	3	қоңыр	5
кұлгiн	3	қызыл	2	сұр	15	ак	3	жасыл	5
Сары	4	ак	3	қара	16	сұр	4	сары	5
қызыл	7	жасыл	4	қызыл	17	сары	4	ак	8
Көк	10	көк	5	жасыл	17	жасыл	7	көк	11
Ақ	10	сары	8	көк	23	көк	8	қызыл	13
W=0.17		W=0.22		W=0.26		W=0.31		W=0.37

Конкордация коэффициентiнiң мәндiлiгiн формула аркылы Х² критерийiнiң мәндерiн аныктадық.

Мұнда,

1. Сыртқы бейнесі үшiн W=0.17 болғанда Х²=21.76:

2. Түсi үшiн W=0.22 болғанда Х²=28.14:

3. Безендiрiлуi W=0.26 болғанда Х²=33.28:

4. Ақпараттың болуы W=0.31 болғанда Х²=39.68:

5. Пайдалылығы W=0.31 болғанда Х²=47.36:

Х²критерийiнiң шеткi мәндерiн табамыз /шеткi мәндер таблицасы бойынша.

15.5076, (p0.005

Х²_крит={

20.0906, (p0.001

Жоғарыда аталған касиеттердiң көрсеткiштiк мәндерi Х²_эмпХ²_крит, яғни Н₀ болжамы шеттетiлiп, Н₁ қабылданады.

Жауап: жарнама өнімдерін қабылдау мен түстiк қалау көрсеткiштерi арасында байланыс бар және ол мәндiлiк зонасында орналаскан.

Ендi осы жолмен жiгiттер тобынан алынған мәлiметтерге болжам жасалып, дәлелденедi. Алдымен зерттеу болжамын қалыптастырамыз.

Н₀- жiгiттер тобындағы жарнама өнімдерін қабылдау мен түстiк қалау көрсеткiштерi арасында мәндi байланыс жоқ.

Н₁- жiгiттер тобындағы жарнама өнімдерін қабылдау мен түстiк қалау көрсеткiштерi арасында мәндi байланыс бар.

Кесте 11 - Жiгiттер тобының мәлiметтiк көрсеткiштерi.

Таңдаулар
Сыртқы бейнесі		Түсi		Безендiрiлуi		Ақпараттың болуы		Пайдалылығы
Түстер		Түстер		Түстер		Түстер		Түстер	
кұлгiн	5	кұлгiн	10	Сұр	6	сұр	1	кұлгiн	10
Сұр	5	қара	0	Кұлгiн	8	кұлгiн	2	сұр	2
жасыл	5	сұр	1	Қоңыр	9	көк	4	ақ	2
Сары	5	жасыл	1	Сары	11	қоңыр	5	қара	3
қоңыр	6	қоңыр	3	Қара	15	жасыл	5	жасыл	3
Қара	11	қызыл	5	Жасыл	15	қызыл	5	сары	3
қызыл	12	сары	7	Ақ	16	ақ	6	қоңыр	4
Ак	16	көк	10	Қызыл	17	қара	7	көк	6
Көк	18	ақ	17	Көк	18	сары	8	қызыл	10
W=0.20		W=0.25		W=0.33		W=0.24		W=0.16

Конкордация коэффициентiнiң мәндiлiгiн формула аркылы Х² критерийiнiң мәндерiн аныктадық.

Мұнда,

1. Сыртқы бейнесі W=0.20 болғанда Х²=2507:

2. Түсi үшiн W=0.25 болғанда Х²=32:

3. Безендiрiлуi W=0.33 болғанда Х²=42.24:

4. Ақпараттың болуы W=0.24 болғанда Х²=30.72:

5. Пайдалылығы W=0.16 болғанда Х²=20.48:

Х²критерийiнiң шеткi мәндерiн табамыз /шеткi мәндер таблицасы бойынша.

15.5076 (p0.005

Х²_крит={

20.0906 (p0.001

Жоғарыда аталған қасиеттердiң көрсеткiштiк мәндерi Х²_эмпХ²_крит, яғни Н₀ болжамы шеттетiлiп, Н₁ қабылданады.

Жауап: Жiгiттер тобындағы жарнама өнімдерін қабылдау мен түстiк қалау көрсеткiштерi арасында мәндi байланыс бар және ол мәндiлiк зонасында орналасқан.

Зерттеу мәлiметтерiн сандық статистикалық талдаудан бiз қыздар мен жiгiттер топтарында да жарнама өнімдерін қабылдау мен түстiк қалау көрсеткiштерi арасында мәндi байланыс бар екенiн аныктадық.