Ондық (10) жүйедегi санды басқа q- жүйесiне ауыстыру тәртiбi: 10 q.

1. Берiлген санды q-ға бөлу; (бөлу амалы бағанамен орындалады, ондық бөлшекке айналдырылмайды).

2. Шыққан нәтиженiң бүтiнi q-ға бөлiнетiн болса, нәтиженi тағы да q-ға бөле беру; 2-п. қайталай беру.

3. Бүтiндi және қалдықтарды оңнан солға қарай тiзiп жазу.

Q-жүйесiндегi санды ондық (10) жүйеге ауыстыру тәртiбi: q 10

1. Берiлген санның разрядтарын оңнан солға қарай 0-ден бастап нөмiрлеу;

2. Санның цифрларын q-дың разрядқа сәйкес нөмiрiндей дәрежесiне көбейтiп, көбейтiндiлердiң қосындысын табу;

3. Шыққан нәтиже 10 жүйедегi сан болады.

2. Алгебра логикасы

Логика – (“ logos”_грек сөзi – сөз, ой, ақыл-ой) ойлаудың заңдылықтары мен формасы туралы ғылымдардың жиыны.

Математикалық логиканың негiзi – логика алгебрасы. Оның негiзiн қалаушы Джордж Буль.

Негiзгi логикалық байланыстар:

1. Керiсiнше (емес, not): Сөйлесу тiлiнде оған “жоқ”’, “емес” деген сөздер сәйкес келедi. А-ға керi тұжырымдама деп белгiленедi.

Мысал: егер А тұжырымдамасы ”күн-суық” болса,

А-ға керi, яғни =‘’Күн суық емес’’ болады.

“Керi“ логикалық операциясына мынадай ақиқаттық таблица сәйкес келедi.

А
1	0
0	1

2. Коньюнкция (and): Сөйлеу тiлiнде оған ’’және’’ деген сөз сәйкес келедi.

Жазылу түрi: F=AB; F=AxB; F=A&B, АВ.

Коньюнкция логикалық көбейту деп те аталады. Коньюнкциямен байланысқан тұжырымдамалардың барлығы бiрдей ақиқат болса ғана, күрделi тұжырымдаманың да нәтижесi ақиқат болады.

’’Және’’ логикалық операциясының ақиқаттық кестесi.

А	В	АB
1	1	1
0	1	0
1	0	0
0	0	0

3. Дизьюнкция (or) Сөйлеу тiлiнде оған ’’немесе’’ деген сөз сәйкес келедi.

Жазылу түрi: F=AB; F=A+B.

Дизьюнкция логикалық қосу деп те аталады. Дизьюнкциямен байланысқан тұжырымдалардың кем дегенде бiреуi ақиқат болса, күрделi тұжырымдаманың да нәтижесi ақиқат болады.

’’Немесе’’ логикалық операциясының ақиқаттық кестесi.

А	В	АB
1	1	1
0	1	1
1	0	1
0	0	0

Кез келген күрделi тұжырымдаманың ақиқаттығы ақиқаттық таблицасы арқылы анықталады.

Ондай таблицада берiлген тұжырымдардың барлық мүмкiн мәндерi және оған сәйкес нәтижелердiң мәндерi көрсетiледi.

Эем - нiң логикалық негiздерi.

ЭЕМ-де логикалық функцияларды логикалық элементтер жүзеге асырады. Электр сигналдары логикалық элементтер арқылы өткенде түрленедi.

Негiзгi логикалық элементтер: ЕМЕС (инвертор), ЖӘНЕ, НЕМЕСЕ.