Вопрос №7 Гисторыя узникнення развицця беларускай мовы.

Беларуская мова пачала складвацца у 12 – 14 ст. Яе асновай стала агульнаусходнеславянская мова з яе дыялектычными асабливасцями. У ВКЛ дзяржаунай мовай была беларуская. На гэтай мове вялась дыпламатычная пераписка. У сувязи з акаталичваннем беларусау у 1569 г. Развиццё беларускай литаратурнай мовы спынилася надоуга, Але беларуская мова жыла у вуснай народнай творчпсци. У канцы 18 ст. у вынику 3-х падзелау РП Беларусь адыходзиць да Расийскай имперыи, таму беларуская мова не мела спрыяльных умоу для свайго развицця: не вывучалася у школах, друкаваць на ёй забаранялася. У 20-я гг. 20 ст. пачалося адраджэнне беларускай культуры: пачалося вывучэнне беларускай мовы у школах, Яна пачала ужывацца у ВНУ, на ёй гаварыу урад. Но гэта доуга не прадлилася. У 30-я гг. у час сталинскага тэрору были знишчаны шматликия грамадския и культурныя дзеячы, прадстауники беларускай асветы, паэты, письменники. У 1990 г. Беларуская мова становицца дзяржаунай на тэррыторыи РБ. Пасля рэферэндума 1995 г. На тэррыторыи РБ зъяуляюцца 2-е дзяржауныя мовы: русская и беларуская.

Вопрос №8 фанетыка и яе адзинки.

Фанетыка – гэта раздзел мовазнауства у яким вывучаецца гукавы склад мовы, класификацыя гукау, их утварэнне, змяненне, чаргаванне, а таксама склад и нациск.

Адзинками фанетыки зъяуляюцца гуки, склады, нациск и фанетычнае слова.

Склад – гэта гук, ци спалучэнне гукау, якия вымауляюцца адним штуршком паветра.

Гук – гэта минимальная, найдрабнейшая, непадзельная, нязначымая адзинка маулення.

Нациск – гэта вымауленне пры дапамозе гукавых сродкау.

Фанетычнае слова – гэта группа складоу, абъяднаных адним нацискам и аадаленых ад другой мовы складоу непрацяглай паузай

Вопрос №9 Алфавит. Литара. Гуки и литары, их суаднесенасць.

Алфавит – гэта сукупнасць литар, размешчаных у пэунай паслядоунасци.

Литара – гэта графичнае абазначэнне гука на письме. Гукау у бел. Мове 45 ци54 з яких зычных 39 ци 48. Литар у алфавици 32 ци 34.

Вопрос №10 Гуки беларускай мовы и их класификацыя.

Гукау у беларускай мове 45, ци 54, з яких зычных 39, ци 48.

Гуки бываюць: 1) галосныя (а, о, у, и, ы, э). Умовы, пры яких литары (е, ё, ю, я) абазначаюць 2-а гуки: а) на пачатку слова, б) пасля галосных, в) пасля апострафа, г) пасля раздзяляльнага мяккага знака, д) пасля (у) нескладовага; 2) зычныя – органы маулення: а) санорныя (ч, ш, (в, р, л, н, м, у кароткае, й)), б) шумныя: а) звонкия (ж-ш, з-с, д-т, дз-ц, г-к, б-п, дж-ч, --ц, --к, --ф), б) глухия (г, ш), в) свисцячыя (з-с, дз-ц), г) шыпячыя (ж-ш, дж-ч).

Класификацыя: 1) удзел губ, 2) месца утварэння галосных, 3) спосаб утварэння.

Вопрос №11 Фанетычныя асабливасци беларускай мовы.

1) литара а (з нацискных о, э) пасля цвёрдых зычных ва усих уласнабеларуских словах не пад нацискам, 2) литара я на месцы е, ё пасля мякких зычных у першым складзе перад нацискам, 3) падоужаныя зычныя, 4) литара у кароткая пасля галосных, 5) цца у зваротных дзеясловах, 6) спалучэнни зн, сн, сл, нц, рн, рц на месцы спрадвечных здн, стн, стл, лнц, рдн, рдц.