- •Вопрос №1 Мовы мира и их классификация.
- •Вопрос №2 Мова, её функции и уласцивасци.
- •Вопрос №3 Мауленне, яго функцыи и тыпы.
- •Вопрос №4 Вусная и письмовая формы мовы.
- •Вопрос №5 Формы белорусской национальной мовы: литаратурная и дыялектная.
- •Вопрос №6 Систэмы норм беларускай литаратурнай мовы.
- •Вопрос №7 Гисторыя узникнення развицця беларускай мовы.
- •Вопрос №8 фанетыка и яе адзинки.
- •Вопрос №10 Гуки беларускай мовы и их класификацыя.
- •Вопрос №11 Фанетычныя асабливасци беларускай мовы.
- •Вопрос №12 Фанетычныя працэсы беларускай мовы.
- •Вопрос №13 Правапис о, э, а.
- •Вопрос №14 Правапис е, ё, я.
- •Вопрос №15 Правапис спалучэнняу галосных у иншамоуных словах.
- •Вопрос №16 Правапис д-дз, т-ц.
- •Вопрос №18 Правапис спалучэння зычных на стыку кораня и суффикса.
- •Вопрос №19 Правилы написання литар на стыку прыстауки и кораня.
- •Вопрос №20 Правапис прыстауных зычных и галосных.
- •Вопрос №21 Правапис змякчальнага мяккага знака.
- •Вопрос №22 Правапис раздзяляльнага мяккага знака и пастаноука апострафа.
- •Вопрос №24 Спосабы утварэння новых слоу.
- •Вопрос №25 Паняцце часцины мовы. Роля часцины мовы у сказе, их месца.
- •Вопрос №26 Самастойныя часцины мовы и их агульная характарыстыка.
- •Вопрос №28 Правапис суфиксау назоуникау.
- •Вопрос №29 Правапис складаных назоуникау (разам, праз злучок).
- •Вопрос №30 Правапис складаных прыметникау (разам, праз злучок).
- •Вопрос №31 Правапис складаных прыслоуяу (разам, праз злучок).
- •Вопрос №32 Личэбник: асабливасци ужывання, правапис, скланенне.
- •Вопрос №33 Дзеяслоу. Асабливасци спражэння дзеясловау.
- •Вопрос №34 правапис суфиксау дзеясловау.
- •Вопрос №35 Дзеепрыметник, Яго утварэнне и ужыванне.
- •Вопрос №36 Дзеепрыслоуе, яго утварэнне и ужыванне.
- •Вопрос №37 Словазлучэнне. Виды сувязи слоу у словазлучэнни.
- •Вопрос №39 Сказ. Тыпы сказау па мэце выказвання, паводле будовы.
- •Вопрос № 40 Просты сказ
- •Вопрос №41
- •Вопрос 42
- •Вопрос 43
- •Вопрос№ 45
- •Вопрос №53
- •Вопрос№54
- •Вопрос №55
Вопрос №1 Мовы мира и их классификация.
У нашы днi, паводке звестак вучоных, вядома каля 5000 розных (жывых i мёртвых) моу, (па iншых звестках — 3000, ад 2,5 да 5000), з якiх на 180 мовах размауляюць амаль тры з паловай мiльярды жыхароу зямлИ, а 4000 моу абслугоуваюць нязначную частку насельнiкау зямлi, iншы раз мовай карыстаюцца сотнi i нават дзесяткi людзей.
Мовы свету: 1) роднасныя (индаевропейская, мовная семья – разговаривает каждый второй) – Группы: а) германская – кельтская, б) балтийская – индийская, в) славянская – романская – выделяют в 3 тысячелетии до н.э. – была прославянской – распалась в 4 тысячелетии до н.э. Она разделились на: а) усходнеславянскую ( белорусская, украинская, русская) – размауляла звыш 180 млн человек, б) заходнеславянская ( польская, чешская и 2 лужецкие мовы) – талабская и кашубская мовы, в) пауднёваславянская.
2) нероднастные: (болгарская, сербско-харватская, славенская, македонская, старославянская ( мёртвая мова).
Вопрос №2 Мова, её функции и уласцивасци.
Мова – гэта сродак зносин памиж людзми, сродак афармлення наших думак у эстэтычным плане выступае як сродак пабудження, волевыяулення пачуцця. Функцыи мовы – гэта прызначэнне и роля мовы, якую яна выконвае у жыцци чалавека и грамадства: 1) камуникатыуная (грамадскага характару, сацыяльнага характару, тэхничныя прыродныя мовы), 2) наменатыуная (нызыуная), 3) функцыя адлюстравання, 4) пазнавальная, 5) экспрэсиуная, 6) эстэтычная (мастацкая).
Уласцивасци моу: 1) мова – гэта сродак зносин у грамадстве, 2) мова удзельничае у фармираванни и выражэнни думак, 3) мова мае пэуную будову, зъяуляецца систэмна-структурнай арганизацыяй, 4) мова можа функцыянираваць у вуснай и письмовай формах, 5) мова атрымливае пры адпаведных гистарычных умовах литаратурнае, нарматыунае и стылявое чляненне.
Вопрос №3 Мауленне, яго функцыи и тыпы.
Мауленне – гэта арганизаваны па законах мовы працэс, выкарыстоуванне моуных адзинак з мэтай выражэння пэунага зместу.
Вопрос №4 Вусная и письмовая формы мовы.
Вусная мова – гэта групавая форма мовы, якой карыстаюцца людзи у непасрэдных зносинах памиж сабой. (гаварэнне и слуханне)
Письмовая мова – гэта графичная форма мовы, якая дазваляе кантактаваць апасрэдавана, гэта значыць з дапамогай тэкста. (письмо и чытанне).
Вопрос №5 Формы белорусской национальной мовы: литаратурная и дыялектная.
Дыялектная мова – гэта сукупнасць мясцовых гаворак, што бытуюць на тэрыторыи Беларуси. (дыялект, гаворка, дыялектызмы).Дыялект – группа аднатыповых гаворак абЪяднаных пэунай тэрыторыей. Гаворка – мова пэунай мясцовасци аднаго ци некальки населённых пунктау. Дыялектызмы словы мясцовых гаворак ужитыя письменникау у мастацких творах.
Литаратурная мова – гэта унармаваная, агульнапрынятая и абязковая для усих членау грамадства.
Вопрос №6 Систэмы норм беларускай литаратурнай мовы.
Арфаэпичная – правильнасць вымаулення гукау.
Акцэнталагичная – гэта правильная пастаноука нациску у слове.
Арфеграфичная – гэта перадача вуснай мовы на письме у адпаведнасци с пэуными правилами.
Фразеалагичная – гэта правилы карыстання устойливыми вырастами роднай мовы.
Лексичная – гэта правила ужывання слоу ва уласцивых им значэннях и правильнасць спалучэння слоу па сэнсу.
Граматычная : 1) марфалагичная – правильнасць ужывання слоу, 2) синтаксичная – гэта правильнае спалучэнне слоу у словазлучэннях и сказах.
Словаутваральная – гэта правильны адбор марфем для утварэння слоу ад иншых.
Пунктуацыйная – правильная расстаноука знакау прыпынку.
Стылистычная – гэта правильнае выкарыстоуванне моуных сродкау у адпаведнасци з выбранным стылем.