- •Предел числовой последовательности.
- •Непосредственное применение определения предела последовательности.
- •Различные приёмы вычисления предела последовательности.
- •Расходящиеся последовательности.
- •Предел функции.
- •Вычисление предела функции, теоремы о пределах.
- •Вычисление предела функции, замечательные пределы.
- •Раскрытие неопределённостей, правило Лопиталя.
- •Формула Тейлора, применение к вычислению предела функции.
- •Разложение функций по формуле Тейлора.
- •Применение к вычислению пределов.
- •Ответы.
3Раскрытие неопределённостей, правило Лопиталя.
Теорема. 3.1 Если:
функции f(x) и g(x) определены и дифференцируемы в проколотой окрестности точки a; (где a число или символ 1,) и
lim f(x) = lim g(x) = 0;
x!a x!a
в проколотой окрестности точки a производная g0(x) 6= 0;
существует конечный или бесконечный предел
lim f0(x) = K;
x!a g0(x)
то тогда
lim f(x) = K:
x!a g(x)
Теорема. 3.2 Если:
функции f(x) и g(x) определены и дифференцируемы в проколотой окрестности точки a; (где a число или символ 1,) и
lim f(x) = lim g(x) = 1;
x!a x!a
в проколотой окрестности точки a производная g0(x) 6= 0;
существует конечный или бесконечный предел
lim f0(x) = K;
x!a g0(x)
то тогда
lim f(x) = K:
x!a g(x)
Приведём примеры вычисления пределов с использованием правила Лопиталя комбинируя его, где удобно, с заменами бесконечно малых на эквивалентные.
40
Пример. 3.1 Найти
lim ex 1 x:
x!0 x2
Решение.
Здесь замена ex 1 на эквивалентную бесконечно малую x (в сумме) да-
ёт в ответе 0, что неверно. Воспользуемся правилом Лопиталя (случай |
||||||||||||||||||||
неопределённости |
0 |
): |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
ex 1 x |
= lim |
(ex 1 x)0 |
= lim |
ex 1 |
= lim |
x |
= |
1 |
: |
||||||||||
|
|
|
2x |
|
|
|||||||||||||||
x!0 |
x2 |
x!0 |
(x2)0 |
x!0 |
|
x!0 |
2x 2 |
|||||||||||||
|
|
lim ex 1 |
|
|
ex |
|
1 |
|
x |
|
|
|
|
|
||||||
При вычислении x!0 |
2x |
|
вместо замены |
|
|
|
|
на |
|
(в частном, что до- |
пустимо) можно ещё раз применить правило Лопиталя (неопределённость
00):
lim |
ex 1 |
= lim |
(ex 1)0 |
= lim |
ex |
= |
1 |
: |
||||||
2x |
(2x)0 |
|
2 |
|||||||||||
x 0 |
x |
! |
0 |
x |
! |
0 2 |
|
|
||||||
! |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
Пример. 3.2 Найти |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
sin(1 cos 2x) sin 2x2 |
: |
|
|
|
||||||||
|
x!0 |
|
|
|
sin4 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
Решение.
Замена 1 cos 2x на 2x2 ведёт к неверному ответу (нулю), можно использовать sin4 x x4; x ! 0 для упрощений перед применением правила Лопиталя. Получаем:
|
|
|
|
|
|
lim |
sin(1 cos 2x) sin 2x2 |
|
= |
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
x!0 |
|
|
|
|
sin4 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
2 sin 1 cos 2x 2x2 cos 1 cos 2x+2x2 |
|
|
1 cos 2x 2x |
2 |
|
|
|||||||||||||
|
|
|
= lim |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
= lim |
|
: |
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
x4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
x!0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
x!0 |
|
x4 |
1 cos 2x 2x2 |
|
|||||||
(Использовано: |
sin 1 cos 2x 2x2 |
|
1 cos 2x 2x2 ; x |
! |
0 |
(так как |
! |
||||||||||||||||
2 |
2 |
|
|
|
2 |
|
|
|
2 |
||||||||||||||
0; x |
! |
0 |
) и |
cos 1 cos 2x+2x |
|
1; |
x |
! |
0 |
) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Теперь опять нельзя заменить (в сумме) 1 cos 2x на 2x2; применим необходимое число раз правило Лопиталя (неопределённость 00):
41
|
lim |
1 |
|
cos 2x |
|
|
2x2 |
= lim |
1 cos 2x 2x2 |
|
0 |
= |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
x4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
x!0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x!0 |
|
|
|
(x4)0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
= lim |
|
2 sin 2x 4x |
= lim |
(2 sin 2x 4x)0 |
= |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
x!0 |
|
|
|
|
4x3 |
|
|
|
|
x!0 |
|
(4x3)0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
= lim |
4 cos 2x 4 |
= lim |
(4 cos 2x 4)0 |
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
12x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
x!0 |
|
x!0 |
|
(12x2)0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
= lim |
|
8 sin 2x |
= lim |
( 8 sin 2x)0 |
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x!0 |
|
|
24x |
x!0 |
(24x)0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= lim |
16 cos 2x |
|
= |
|
2 |
: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
! |
0 |
|
|
|
24 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
Пример. 3.3 Найти |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
ln(1 + x) ln(1 + arcsin x) |
: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x!0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
ln3(1 + x) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
Решение. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
ln(1 + x) ln(1 + arcsin x) |
|
|
|
|
ln |
|
1+x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
lim |
= lim |
1+arcsin x |
|
= |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x!0 |
|
|
|
|
|
|
ln3(1 + x) |
|
|
|
|
|
x!0 ln3(1 + x) |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
1+x |
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
x arcsin x |
|
|
|
|
|
|
x arcsin x |
|
|
||||||||||||||||||||||
= lim |
1+arcsin x |
|
= lim |
|
= lim |
: |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x!0 |
|
|
x3 |
|
|
|
|
|
|
x!0 x3(1 + arcsin x) |
|
x!0 |
|
|
|
x3 |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
(мы воспользовались соотношениями: ln(1+x) x; ln |
|
|
|
1+x |
|
|
1+x |
1 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1+arcsin x |
|
1+arcsin x |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(так как |
1+x |
! 1; |
|
x ! 0); |
1 + arcsin x 1; |
x ! 0). |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
1+arcsin x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Далее замена (в сумме) arcsin x на x ошибочна. Воспользуемся правилом
Лопиталя (неопределённость 0): |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x arcsin x |
|
|
(x arcsin x)0 |
|
|
1 |
p |
1 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
lim |
|
= lim |
= lim |
1 x2 |
|
= |
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
x!0 |
|
|
x3 |
|
|
|
x!0 |
|
(x3)0 |
|
|
|
|
x!0 |
|
3x2 |
|
|
|
|
|
|
|||||||
= lim |
p |
|
|
|
|
|
21x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
1 x2 |
1 |
= lim |
|
|
|
= lim |
|
|
1 |
|
= |
|
1 |
: |
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
x 0 |
3x |
2p |
|
2 |
|
x 0 |
3x |
2p |
2 |
|
|
x |
! |
0 p |
|
|
|
2 |
|
|
|
6 |
|
||||||
! |
1 x |
|
|
! |
|
1 x |
|
|
|
|
|
6 1 x |
|
|
|
|
|
|
42
(учтено: p1 x2 1 12x2; x ! 0).
Пример. 3.4 Найти
x!0 |
|
1 + ln(1 + 2x) |
1 |
|
|
||||
lim |
|
1 + x + ln(1 + x) |
|
x2 |
|
|
|
|
Решение.
x!0 |
|
1 + ln(1 + 2x) |
lim |
|
1 + x + ln(1 + x) |
|
|
|
1 |
|
|
|
1+x+ln(1+x) |
||
x |
2 |
|
1 |
ln |
|||
|
= lim e |
x2 |
1+ln(1+2x) |
= |
x!0
= ex!0 x2 |
|
1+ln(1+2x) |
|
= ex!0 x2 |
1+ln(1+2x) |
|
|
= |
||||||||
lim |
|
1 |
|
ln |
1+x+ln(1+x) |
|
|
|
lim |
|
1 |
1+x+ln(1+x) |
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
lim |
x+ln(1+x) ln(1+2x) |
|
lim |
x+ln(1+x) ln(1+2x) |
|
||||||||||
= ex!0 |
|
x2(1+ln(1+2x)) |
|
= ex!0 |
|
x2 |
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(учтено ln(1 + 2x) 1; x ! 0). Замена слагаемых ln(1 + x) и ln(1 + 2x) на x и 2x приводит к неверному ответу; применим правило Лопиталя
(неопределённость 0): |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x + ln(1 + x) ln(1 + 2x) |
|
|
|
1 + |
1 |
|
2 |
|
|
|
||||||||||
lim |
|
= lim |
1+x |
1+2x |
= |
||||||||||||||||
|
|
|
|
2x |
|
|
|||||||||||||||
x!0 |
|
|
x2 |
|
|
x!0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
lim |
x(3 + 2x) |
|
= lim |
|
3 + 2x |
|
= |
3 |
: |
||||||||||||
2x(1 + x)(1 + 2x) |
2(1 + x)(1 + 2x) |
2 |
|||||||||||||||||||
x!0 |
x!0 |
|
|
||||||||||||||||||
|
|
x!0 |
|
1 + ln(1 + 2x) |
|
1 |
= e : |
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
lim |
|
1 + x + ln(1 + x) |
|
x2 |
3 |
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
43
Пример. 3.5 Найти
|
|
|
|
|
1 + ln(1 + x) |
|
1 |
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
1 + tg x |
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
x!0 |
|
|
|
||||||||||||||
Решение. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
1 + ln(1 + x) |
|
|
x |
2 |
|
|
|
1 |
ln |
1+ln(1+x) |
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= lim e |
x2 |
1+tg x |
|
= |
|||||
|
1 + tg x |
|
|
|
||||||||||||||||
x!0 |
|
|
|
x!0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
= ex!0 x2 |
|
1+tg x |
|
|
= ex!0 |
|
x2(1+tg x) |
= |
||||||||||||
lim |
|
1 |
|
1+ln(1+x) |
|
1 |
|
|
lim |
ln(1+x) tg x |
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
lim |
ln(1+x) tg x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
= ex!0 |
|
|
|
x2 |
: |
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(учтено 1 + tg x 1; x ! 0). Замена (в сумме) ln(1 + x) и tg x на x
ошибочна. Применим правило Лопиталя (неопределённость 00):
|
|
ln(1 + x) tg x |
|
|
|
1 |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
||||||||||
lim |
= lim |
|
1+x |
cos2 x |
= |
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
x!0 |
|
x2 |
|
|
|
|
x!0 |
|
|
2x |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
= lim |
cos2 x 1 x |
= lim |
sin2 x x |
= |
||||||||||||||||||||
x!0 |
2x(1 + x) cos2 x |
x!0 |
|
|
2x |
|
|
|
|
|||||||||||||||
lim |
sin2 x |
lim |
x |
|
= lim |
x2 |
|
1 |
= |
1 |
: |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
2x |
|
|
|
2 |
|||||||||||||||||||
x 0 |
2x |
x |
! |
0 |
x |
! |
0 |
|
|
x |
2 |
|
|
|||||||||||
! |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(Здесь использовано sin x x; (1 + x) cos2 x 1; x ! 0). Окончательно
1
lim |
1 + ln(1 + x) |
|
x2 |
= e |
1 |
: |
|
|
|
|
2 |
||||
1 + tg x |
|||||||
x!0 |
|
|
|
|
|
44
Пример. 3.6 Найти
p
lim x (ln(x + 2 ln x) ln(x + ln x)) :
x!+1
Решение.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x + |
|
px (ln(x + 2 ln x) |
|
ln(x + ln x)) = |
|||||||||||||||||||||||||
|
lim |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
! 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
p |
|
ln |
x + 2 ln x |
|
|
|
p |
|
ln |
1 + 2lnxx |
|
|||||||||||||||||
= |
lim |
x |
= |
lim |
x |
|||||||||||||||||||||||||
x + ln x |
1 + |
ln x |
|
|||||||||||||||||||||||||||
x!+1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x!+1 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
||||||||||||||
Покажем, что |
lim |
|
ln x |
|
= 0; используя правило Лопиталя (случай неопре- |
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
x |
|||||||||||||||||||||||||||
делённости 11). |
x!+1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
lim |
|
ln x |
= |
lim |
(ln x)0 |
|
= |
lim |
1 |
= 0: |
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
x |
|
x |
|
|
||||||||||||||||||||||
|
x + |
|
|
|
|
x |
! |
+ |
1 |
|
x0 |
|
|
x |
! |
+ |
1 |
|
|
|
|
|||||||||
|
! 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Значит
1+ 2ln x
x ! 1; x ! +1
1 + lnxx
и
|
x + 2 ln x x + 2 ln x |
|
ln x |
|
||
ln |
|
|
|
1 = |
|
: |
x + ln x |
x + ln x |
x + ln x |
Тогда
|
p |
|
ln |
x + 2 ln x |
|
|
lim |
x |
= |
||||
x + ln x |
||||||
x!+1 |
|
|
|
|
|
p |
|
ln x |
|
lim |
x |
= |
||
|
|
|
||
x!+1 x + ln x |
|
|
ln x |
|
||||
|
p |
|
|
|
|
|
= lim |
x |
= 0; |
||||
|
ln x |
|
||||
x!+1 1 + |
|
|
||||
x |
|
поскольку (применяем правило Лопиталя, неопределённость 11)
|
ln x |
|
|
(ln x)0 |
|
|
2p |
|
|
|
2 |
|
|||||
lim |
= |
lim |
= |
lim |
x |
= |
lim |
= 0: |
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
x!+1 px |
|
x!+1 |
(px)0 |
|
x!+1 |
x |
|
x!+1 px |
|
45
Замечание. 3.1 Можно (вместо обоснований каждый раз) пользоваться соотношением
ln x
x" = 0; " > 0;
предварительно доказав его с помощью правила Лопиталя. Оно означает: при x ! +1 функция y = ln x растёт “медленнее” степенной y = x"; " > 0:
Из него следует
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
ln x |
|
= 0; " > 0: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x" |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x!+1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
Пример. 3.7 Найти |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
x |
lim |
|
2x+1 (ln(5 + x + 2x) |
|
|
ln(x + 2x)) : |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
+ |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
! |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
Решение. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
lim |
|
2x+1 (ln(5 + x + 2x) |
|
ln(x + 2x)) = |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
+ |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
! |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 + x + 2x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
+ |
|
x |
|
+ 1 |
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
x+1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x+1 |
|
|
|
2x |
2x |
|||||||||||||||||||||||||
= |
|
lim |
|
2 |
|
|
|
ln |
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
|
lim |
|
2 |
|
|
|
|
ln |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
: |
|||||||||||
|
|
|
|
|
x + 2x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
+ 1 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x!+1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x!+1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2x |
|
||||||||||||||||||||||||||||
По правилу Лопиталя (неопределённость 11) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
lim |
|
x |
= |
lim |
|
|
|
(x)0 |
|
= lim |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
= 0: |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
2x |
|
|
|
(2x)0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
x!+1 |
|
|
x!+1 |
|
|
|
|
x!+1 |
|
2x ln 2 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
Следовательно, |
|
|
|
|
|
5 + x + 2x |
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+ |
+ 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
|
2x |
2x |
! 1; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x + 2x |
|
|
|
|
|
|
x |
+ 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
5 + x + 2x |
|
|
5 + x + 2x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
ln |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 = |
|
|
; x ! +1; |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
x + 2x |
|
|
|
x + 2x |
|
|
x + 2x |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
откуда: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
lim |
2x+1 ln |
5 + x + 2x |
= |
|
lim |
|
5 2x+1 |
|
|
= lim |
|
|
10 |
|
= 10: |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
x!+1 |
|
|
|
|
|
|
x + 2x |
|
|
x!+1 x + 2x |
|
|
|
|
x!+1 |
+ 1 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2x |
46
Замечание. 3.2 С помощью правила Лопиталя доказывается равенство
lim x" ; a > 1; " > 0:
x!+1 ax
Его интерпретация: при x ! +1 степенная функция y = x"; " > 0 растёт “медленнее” показательной y = ax; a > 1: Из него вытекает
lim n" ; a > 1; " > 0:
n!+1 an
Используя правило Лопиталя определить значения следующих выражений:
226. |
lim |
|
2 ln cos x + x2 |
|
227. |
lim |
2 ln cos x cos x |
|||||||
|
x4 |
x3 |
||||||||||||
|
x!0 |
|
|
|
x!0 |
|||||||||
228. |
lim |
21 ln(1 + x2) 1 + cos x |
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
x!0 |
|
x4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
229. |
lim |
sin 5x 5 sin x |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
x!0 |
|
x2 sin x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
lim |
cos x p |
|
|
|
|||||
230. |
lim |
ln(1 + sin x) x |
231. |
1 x2 |
||||||||||
x ln(1 + x) |
x3 |
|||||||||||||
|
x!0 |
|
|
|
x!0 |
|||||||||
|
|
esin x 1 x |
|
|
lim |
ex p |
|
|
||||||
232. |
lim |
|
233. |
1 + 2x |
||||||||||
sin2 x |
x(ex 1) |
|||||||||||||
|
x!0 |
|
|
|
x!0 |
|||||||||
234. |
lim |
ex + e x 2 |
|
235. |
lim |
x2(ex e x) |
|
|||||||
sin2 x |
ex3+1 e |
|||||||||||||
|
x!0 |
|
|
|
x!0 |
|||||||||
236. |
lim |
esin 2x esin x |
|
237. |
lim |
1 cos 2x + tg2 x |
||||||||
tg x |
x sin 3x |
|||||||||||||
|
x!0 |
|
|
|
x!0 |
47
|
|
|
|
|
|
p |
|
|
|
|
|
|
|
|
238. |
lim |
1 + sin x 1 + 2x |
|
|
|
|
||||||||
|
x!0 |
|
|
x sin x |
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
p |
|
|
|
|
|
||
239. |
lim |
1 + ln(1 + x) |
1 + 2x |
|
||||||||||
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
x2 |
|
|
|
|
|
||||||
|
x!0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
240. |
lim |
etg x 1 ln(1 + sin x) |
|
|
||||||||||
|
x!0 |
|
|
tg2 x |
|
|
|
|
|
|||||
241. |
lim |
earctg x 1 sin x |
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
arctg2 x |
|
|
|
|
|
|||||||
|
x!0 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
lim |
esin x p |
|
|
|
|
|
|
ln(2x + x2) |
|||||
242. |
1 + 2x |
|
|
243. lim |
||||||||||
|
sin2 x |
|
|
|||||||||||
|
x!0 |
|
|
|
|
|
x!+1 ln(3x + x) |
|||||||
244. |
lim |
ln(x3 + ln x) |
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
x!+1 ln(x2 + 2 ln x) |
|
|
|
|
|
||||||||
245. |
lim |
ln(1 + arctg x) sin x |
|
|
||||||||||
|
x!0 |
|
|
ln2(1 + x) |
|
|
|
|
|
|||||
246. |
lim |
sin x sin ln(1 + x) |
|
|
||||||||||
|
x0 |
|
|
ln(1 + x2) |
|
|
|
|
|
247. |
lim |
sin (ex 1) sin x |
|
|
||
|
sin2 x |
|
|
|||
|
x!0 |
|
|
|
||
248. |
lim |
3x 3arctgx |
249. |
lim |
||
|
|
|
||||
x!0 p1 + x2 1 |
x!0 |
|||||
250. |
lim |
esin x earctg x |
251. |
lim |
||
|
x0 |
|
sin2 x |
|
x!0 |
sin 2x sin 2sin x x arctg x
16sin x 2sin 4x
cos 5x cos x
48
252. |
x!+1 |
x |
x |
1 |
1 |
253. |
x!+0 |
|
|
|||||
|
|
lim |
p |
|
|
|
|
|
lim x |
2xx |
1 1 |
|||
|
|
|
x |
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
254. |
x |
lim |
ln x |
ex1=x 1 |
|
1 |
|
|
|
|||||
! |
+ |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
255. lim
x!0
256. lim
x!0
258. lim
x!0
260. lim
x!0
262. lim
x!0
|
ex |
|
|
1 |
|
|
|
x2 |
|
||||
1 + x |
|
|
||||
|
|
|
2x |
1 |
||
|
|
|
|
x3 |
||
|
cos |
|
|
|
||
1 |
2x2 |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
1
1 + sin 5x x2
1 + 5 sin x
|
|
ex |
|
1 + ln(1 + x) |
|||
x2 |
1 cos x |
||
2 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
257. |
lim |
ln(1 + x) + 1 |
x2 |
|||||||||
|
|
|
x!0 |
|
|
x + 1 |
||||||
|
|
|
|
|
|
ex |
1 |
|
|
|||
259. |
x!0 |
|
|
|
x2 |
|
||||||
1 + sin x |
|
|||||||||||
|
|
|
lim |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
x2 |
sin2 x |
|||||||||
|
x!0 |
|||||||||||
261. |
||||||||||||
|
x2 |
|
lim |
1 |
1 |
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
263. |
x!0 |
ex3 1 |
ln(1 + x3) |
||||||||||||||
|
lim |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
1 |
|
||||||
264. |
sin x sin sin x |
||||||||||||||||
x!0 |
|||||||||||||||||
|
lim |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
1 |
|
|
|||||
265. |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
lim |
|
(ln x |
ln sin x) |
||||||||||||||
|
|
|
|||||||||||||||
x |
! |
0 x2 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
266. lim 1 (ln (ex 1) ln x)
x!0 x
49
267. lim 1 (ln x ln ln(1 + x))
x!0 x
268.lim x (ln (3x + ex) ln (x + ex))
x!+1
269. lim 1 (arctg (ex 1) arctg x)
x!0 x2
270. lim 1 (arctg x arctg ln(1 + x))
x!0 x2
271. lim 1 (arctg x arctg arctg x)
x!0 x2
272. lim 1 (arctg x arctg sin x)
x!0 x3
50