Учебное пособие 800396
.pdfТеорема (основная теорема алгебры). Всякий Pn x , n 0
имеет по крайней мере один корень (действительный или комплексный).
|
|
|
(Без доказательства) |
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
Теорема. Всякий многочлен Pn x |
можно представить в виде |
|
|||||||||||||
|
|
|
Pn x a0 x x1 x x2 ... x xn , |
|
|
||||||||||
где x1, x2 ,...xn корни многочлена. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
□ Пусть |
Pn x : Pn x1 0, |
тогда |
|
Pn |
x x x1 Pn 1 x , |
но |
|||||||||
Pn 1 x : Pn 1 x2 0, |
тогда |
Pn x x x1 |
x x2 Pn 2 x |
и |
т.д. |
||||||||||
Продолжая этот процесс, получим |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
Pn x a0 x x1 x x2 ... x xn . |
|
■ |
|||||||||||
Определение. Множители вида x xi будем называть линей- |
|||||||||||||||
ными. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Если в разложении Pn x |
линейный множитель встречается k |
||||||||||||||
раз, то такой корень называется корнем кратности k. |
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
Теорема. Если Pn x 0, то ai |
0 |
i |
|
|
. |
|
|
||||||||
0, n |
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
Теорема. Если Pn x Qn x , |
|
bi |
i |
|
. |
|
|
||||||||
то ai |
0, n |
|
|
||||||||||||
|
|
||||||||||||||
Теорема. Всякий многочлен Pn x |
может быть представлен в |
||||||||||||||
виде |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
P |
x a |
x x |
k1 x x k2 |
... x x kr |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
n |
0 |
1 |
2 |
|
|
r |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 p1x q1 s1 ... x2 |
pm x qm sm , |
|
|
|||||||||
при этом k1 k2 ... kr 2 s1 |
s2 ... sm . |
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Определение. Дробно-рациональной функцией (или рациональ-
ной дробью) называется функция
f x Pm x .
Qn x
51
Рациональная |
|
дробь |
|
|
называется правильной, |
если m n, |
||||||||||||||||
в противном случае – неправильной. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
Утверждение. Пусть даны Pm x и Qn x , m n, |
тогда |
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
Pm x |
|
Lm n x |
|
Rk x |
, |
k n . |
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
Qn x |
Qn x |
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
Это можно сделать путем деления Pm x |
на Qn x в столбик. |
|||||||||||||||||||||
Определение. Правильные рациональные дроби вида |
|
|
|
|||||||||||||||||||
I |
|
A |
; |
II |
|
|
|
A |
|
|
k 2 ; |
|
III |
|
|
Mx N |
p2 4q 0 ; |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
x a |
|
|
x a k |
|
|
|
x2 px q |
|||||||||||||||
|
|
|
Mx N |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
IV |
|
|
p2 |
4q 0 |
|
называются |
простейшими |
|||||||||||||||
x2 |
px q k |
|
||||||||||||||||||||
рациональными дробями I, II, III, IV типов. |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Теорема. |
Всякую правильную |
|
рациональную |
дробь |
|
P x |
|
|||||||||||||||
|
Q x , |
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
знаменатель которой разложен на множители |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
Q x x x1 k1 |
|
x x2 k2 ... x2 p1x q1 s1 |
... x2 pm x qm sm , |
можно представить (и притом единственным образом) в виде следующей суммы простейших дробей:
|
P x |
|
|
A1 |
|
|
A2 |
|
|
... |
|
Ak1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
Q x |
x x1 |
x x |
2 |
x x |
k1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
B |
|
|
|
|
B |
|
2 ... |
|
Bk |
|
|
k2 |
... |
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x x2 |
x x |
x x |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
... |
|
C x D |
|
|
|
C x D |
|
... |
|
|
|
Cs |
x Ds |
|
|
... |
|||||||||||||||||
|
|
|
1 |
|
1 |
|
|
|
2 |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
1 |
1 |
|
|
|||||||||||||
|
x2 |
p1x q1 |
x2 p1x q1 2 |
x2 p1x q1 |
s1 |
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
... |
|
|
M |
1 |
x N |
|
|
|
M |
2 |
x N |
2 |
|
... |
|
|
M s x Ns |
m |
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
m |
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
. |
|||||||||||||||||||||||||||
|
x2 |
pm x qm |
|
x2 pm x qm 2 |
x2 |
pm x qm sm |
52
Пример. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
x2 4 |
|
|
|
|
|
|
A |
|
|
|
|
|
|
B |
|
|
|
|
C |
|
|
|
D |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
1) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
x 2 x 3 3 |
x 2 |
x 3 |
x 3 2 |
x 3 3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2) |
|
|
x3 |
1 |
|
|
A |
|
|
B |
|
|
Cx D |
|
; |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
2 |
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
2 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
1 |
|
|
x |
|
|
|
x |
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
x x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
3) |
|
|
|
|
|
7x2 |
8x 9 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A |
|
|
|
|
B |
|
|
Cx D |
|
|
|
|
|
Mx N |
|
|
. |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
1 |
|
|
x 2 |
x x |
1 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
x 1 x 2 x |
2 |
x 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
2 |
x 1 |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Для нахождения A1, A2,…, B1, B2,… (см. теорему) можно применить метод сравнения коэффициентов. Суть метода такова:
1.Правую часть приведем к общему знаменателю.
2.Т.к. в полученном тождестве знаменатели равны, то тождественно равны и числители.
3.Приравнивая коэффициенты при одинаковых степенях, получим систему линейных уравнений, из которой и определяются неизвестные коэффициенты разложения.
Пример. Представить дробь
2x2 3x 3
x 1 x2 2x 5
ввиде суммы простейших дробей.
Решение:
|
2x2 3x 3 |
|
|
|
|
|
A |
|
|
|
Bx C |
|
, т.е. |
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
x 1 |
|
|
x 2x 5 |
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
x 1 |
|
x |
|
2x 5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2x 3x 3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
A x |
2 |
2x 5 |
|
|
x 1 Bx C |
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
; |
|||||||
|
x 1 |
|
x2 2x 5 |
|
|
|
|
|
|
x 1 |
|
x2 |
2x 5 |
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2x2 3x 3 Ax2 2Ax 5A Bx2 Bx Cx C,
т.е. 2x2 3x 3 A B x2 2A B C x 5A C ,
53
|
|
2 A B, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
A 1; B 3; C 2 |
||||||
|
3 2A B C, |
|
|||||||||||||
|
|
3 5A C, |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
2x2 3x 3 |
|
|
|
|
1 |
|
|
|
3x 2 |
. |
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
x 1 |
x 2x 5 |
|
||||||||
|
|
|
x 1 x |
|
2x 5 |
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
16.2. Интегрирование простейших рациональных дробей
Найдем интегралы от простейших рациональных дробей.
I. |
|
|
|
A |
dx A |
d x a |
|
Aln |
|
|
x a |
|
|
C. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
x a |
|
|
|
|
|
|
|
|
x a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
II. |
|
|
|
A |
|
|
dx A x a |
k |
d x a |
|
|
|
|
|
A |
x |
a |
k 1 |
C. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
x a k |
|
|
|
k 1 |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
III. J |
|
|
Mx N |
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Mx N |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
x2 |
px q |
|
|
|
|
|
p |
|
2 |
q |
|
p2 |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
p |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
p |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
p |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
= x |
=t, |
x=t |
|
, |
dx=dt; |
|
|
|
|
|
q |
|
|
=a2 = |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
p |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
M t |
|
|
|
N |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Mp |
|
|
|
|
|
dt |
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dt = M |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
N |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
= |
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
t2 a2 |
|
|
t2 a2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
t 2 a2 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
M |
ln t2 |
a2 |
|
|
Mp |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
= |
|
|
|
|
|
N |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
arctg |
|
|
|
|
|
|
C= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
N |
Mp |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
p |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
M |
|
|
ln x2 px q2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
= |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
arctg |
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
C. |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
p |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
p |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
q |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
q |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
IV. |
|
|
Mx N |
|
|
dx, |
|
|
k 2, |
|
|
|
q |
p2 |
|
0. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
x2 px q k |
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
54
Данный интеграл подстановкой x 2p
интегралов: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
t dt |
|
|
|
Mp |
|
|
dt |
|
|
|
M |
|
|
|
|
N |
|
|
|
|
|
|
, |
t2 a2 |
|
k |
|
t2 |
a2 |
k |
||||||
|
|
|
2 |
|
|
Вычислим первый интеграл:
= t сводится к сумме двух
a2 q p2 . 4
|
|
|
|
t dt |
|
|
|
= |
1 |
t2 |
a2 |
k |
d t2 a2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
C. |
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
2 |
|
|
|
2 |
|
k |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
2 |
|
k 1 |
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
t |
|
a |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 1 k |
|
|
t a |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
Вычислим второй интеграл: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
dt |
|
|
|
|
|
1 t2 a2 t2 |
|
1 |
|
|
|
|
|
dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t2dt |
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t |
2 |
a2 |
|
k |
= |
|
a |
2 |
t2 a2 |
k |
dt |
|
a |
2 |
|
|
t2 |
a2 |
|
k 1 |
t2 a2 |
k |
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Найдем |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
u t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
du dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
t |
|
dt |
|
|
dv |
tdt |
|
|
|
v |
1 |
|
|
|
t 2 |
a2 |
|
|
d t 2 |
a2 |
|
||||||||||||||||||||
t2 a2 |
k |
t2 a2 |
k |
2 |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
2 |
k 1 |
|
|
|
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 1 k |
|
t |
|
a |
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
.
|
|
|
t |
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
dt |
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
k 1 |
|
1 k |
|
|
|
|
|
|
k 1 |
||||
|
|
2 |
|
2 |
|
2 |
|
|
2 |
|
2 |
|
|
|||||||
|
2 1 k |
|
t |
a |
|
|
|
|
|
|
|
t |
a |
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Дальнейшие действия очевидны.
55
17.ИНТЕГРИРОВАНИЕ ТРИГОНОМЕТРИЧЕСКИХ ВЫРАЖЕНИЙ
17.1. Универсальная тригонометрическая подстановка
Вычисление неопределенных интегралов типа
R sin x,cos x dx
сводится к вычислению интегралов от рациональной функции подстановкой
tg 2x t,
которая называется универсальной. Действительно,
|
2 tg |
x |
|
|
|
|
|
|
1 |
tg2 |
x |
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
2t |
|
|
|
|
|
1 t2 |
|
|||||
sin x |
2 |
|
|
|
|
; |
cos x |
2 |
|
|
; |
||||||||
|
2 x |
|
|
t2 |
|
|
|
|
|
|
1 t2 |
||||||||
|
1 tg |
1 |
|
|
1 |
tg |
2 |
x |
|
|
|
||||||||
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 2arctgt; |
dx |
2 |
dt, поэтому |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
1 t2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
2t |
|
|
1 t |
2 |
|
|
|
2 |
|
|
|
R sin x,cos x dx R |
|
; |
|
|
|
|
|
dt R1 t dt. |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
1 t |
2 |
1 t |
2 |
1 |
t |
2 |
|||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Здесь R1 t – рациональная функция от t. Обычно этот способ весьма
громоздкий, зато он всегда приводит к результату.
На практике применяют и другие, более простые подстановки, в зависимости от свойств и вида подынтегральной функции. В частности, удобны следующие правила:
1) если R sin x,cos x нечетна по sin x, т.е.
R sin x,cos x R sin x,cos x ,
то подстановка cos x t;
2) если R sin x,cos x нечетна по cos x, т.е.
R sin x, cos x R sin x,cos x ,
то подстановка sin x t;
56
3) если R sin x,cos x четна по sin x и cos x, т.е.
R sin x, cos x R sin x,cos x ,
то подстановка tg x t. Такая же подстановка применяется, если
R tg x dx.
Пример. Найти интеграл
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
. |
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 sin x cos x |
|
|
|
||||||||||
|
Решение: t tg |
x |
, |
тогда |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
dx |
|
2 |
|
dt; |
|
sin x |
|
|
2t |
; |
|
cos x |
1 t2 |
; |
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
t2 |
|
|
|
t2 |
|
1 t2 |
|
||||||||||||||||||
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2dt |
|
|
|
|
|
|
2dt |
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
3 sin x cos x |
|
3 |
|
2t |
|
|
1 t 2 |
|
1 t 2 |
3 3t 2 2t 1 t 2 |
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
1 t |
2 |
1 t |
2 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
2dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dt |
|
|
|
|
d t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
2 t 2 t 2 |
t2 t 2 |
|
|
1 |
2 |
|
|
7 |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
t |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
4 |
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
t |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 tg |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
arctg |
2 |
|
|
C |
|
arctg |
|
|
|
|
2 |
|
|
C. |
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
7 |
7 |
|
7 |
|
7 |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
Пример. Найти интеграл |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dx |
|
|
. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 sin2 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
Решение: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
R sin x, cos x |
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
R sin x,cos x , то |
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
sin2 x |
|
|
sin2 |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
1 |
1 |
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
tg x t |
|
x arctgt; |
dx |
|
|
|
dt |
|
, |
|
sin2 x |
tg2 x |
|
|
|
t2 |
, |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
1 t2 |
|
1 tg2 |
x |
1 t2 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
57
|
|
|
|
dt |
|
|
|
|
|
|
|
dt |
|
1 |
|
|
|
|
d |
2t |
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
2t2 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
t |
|
|
|
2 |
|
|
|
2t |
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
1 t2 |
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
||||||||||||||
|
1 t |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
1 |
|
arctg |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
arctg |
|
2t C |
|
2 tg x C. |
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
2 |
|
2 |
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
17.2. Интегралы типа sinm x cosn x dx
Для нахождения таких интегралов используются следующие приемы:
1)подстановка sin x t, если n целое положительное нечетное
число;
2)подстановка cos x t,если m целое положительное нечетное
число; 3) формулы понижения порядка:
|
cos2 x |
1 |
1 cos 2x ; |
sin2 x |
1 |
1 cos 2x ; |
sin x cos x |
1 |
sin 2x, |
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
||||||||||
если m и n целые неотрицательные четные числа; |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
4) |
подстановка |
tg x t, |
если |
|
|
m n четное неотрицательное |
||||||||||||||||||||||||||||
число. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
Пример. Найти интеграл |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sin4 x cos5 x dx. |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||
|
|
Решение: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
sin x t; |
x arcsin t; |
dx |
|
|
|
dt; |
cos x 1 t 2 , |
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
sin4 x cos5 x dx t 4 |
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 t2 |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
dt |
|
|
t 4 1 t 2 2dt t 4 2t6 t8 dt |
||||||||||||||||||||||||||
1 t 2 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
1 t 2 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
1 |
t5 |
2 |
t7 |
1 |
t9 |
C |
|
|
1 |
sin5 x |
2 |
sin7 x |
1 |
sin9 |
x C. |
|||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
5 |
|
7 |
|
|
|
9 |
|
|
5 |
|
|
|
7 |
|
|
|
|
|
|
9 |
|
|
|
|
|
|
|
58
Пример. Найти интеграл
sin4 x cos2 x dx.
Решение:
sin4 x cos2 x dx sin2 x cos2 x sin2 xdx 14 sin22x 12 1 cos 2x dx
|
1 |
sin22xdx |
1 |
sin2 |
2x cos 2xdx |
|
1 |
|
1 |
1 cos 4x dx |
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
8 |
|
|
|
|
|
|
|
8 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
8 |
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
1 |
sin22xd sin2x |
1 |
|
|
x |
1 |
|
sin 4x |
|
1 |
|
|
sin32x C. |
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
16 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
16 |
|
|
|
|
64 |
|
48 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
|
|
Пример. Найти интеграл |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cos 1x sin 3 x dx. |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
|
|
|
Решение: m n 4 |
|
|
|
|
tg x t; |
x arctgt; |
dx |
|
dt |
; |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
1 t2 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
sin x |
|
|
t |
|
|
|
|
; |
|
cos x |
|
|
|
|
1 |
|
|
, поэтому |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
1 |
t 2 |
|
|
1 |
t 2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dt |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 t2 |
|
|
|
|
dt |
|
|
||||||||||
|
|
|
1 |
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
1 t2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
||||||||||||||
cos |
|
x sin |
|
x dx |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
dt t |
|
dt |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||
|
|
|
1 |
|
|
|
t3 |
|
|
|
|
|
|
t3 |
|
|
t |
|
|
1 t2 1 t2
21t2 ln t C 12 ctg2 x ln tg x C.
17.3.Использование тригонометрических преобразований
Интегралы типа
sin axcosbx dx, |
cos axcosbx dx, |
sin axsin bx dx |
вычисляются с помощью известных формул тригонометрии:
59
|
sin x cos x |
1 |
|
sin |
sin ; |
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
cos x cos x |
1 |
cos cos |
; |
|
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
sin xsin x |
1 |
|
cos |
cos . |
|
|
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
Пример. Найти интеграл |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
sin8x cos 2x dx. |
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
Решение: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
sin8x cos 2x dx |
1 |
|
sin 6x sin10x dx |
1 |
|
|
1 |
cos 6x |
|
1 |
|
C. |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
cos10x |
||||||||||||
|
2 |
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
6 |
10 |
|
|
18. ИНТЕГРИРОВАНИЕ ИРРАЦИОНАЛЬНЫХ ФУНКЦИЙ
18.1. Квадратичные иррациональности
Рассмотрим некоторые типы интегралов, содержащих иррациональные функции
|
|
|
dx |
|
|
|
|
|
|
|
mx n |
|
|
|
|
|
|
, |
ax2 bx c dx, |
|
|
dx, |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||
ax2 |
bx c |
ax2 bx c |
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
которые называются неопределенными интегралами от ных иррациональностей.
Эти интегралы вычисляются следующим образом: 1) под радикалом выделить полный квадрат
ax2 bx c
|
|
b |
|
c |
|
b 2 |
c |
|
b2 |
|
|
b 2 |
|||||||
a x2 |
|
|
x |
|
|
a x |
|
|
|
|
|
|
|
|
a x |
|
|
||
a |
|
|
|
|
2 |
|
|||||||||||||
|
|
|
a |
|
2a |
|
|
a 4a |
|
|
|
2a |
|||||||
и |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2) сделать подстановку |
x |
|
b |
|
t. |
|
|
|
|
|
|
||||||||
2a |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
квадратич-
|
4ac b2 |
|
|
|
|
||
4a2 |
|||
|
|
||
|
|
|
60