Математика ва информатика ўқитиш методикаси
.pdf1. М.М.Арипов, Ж.Ў.Мухаммадиев «Информатика, информацион технологиялар». Дарслик. Алишер Навоий номидаги Ўзбекистон Миллий
кутубхонасининг босмахонаси. Т., 2004.
2. М.М.Арипов, Ж.Ў.Мухаммадиев «Информатика, информацион технологиялар». Дарслик (лотин алифбосида). Алишер Навоий номидаги
Ўзбекистон Миллий кутубхонасининг босмахонаси. Т., 2006.
3.А. Сатторов, Б. Қурмонбоев. «Информатика ва ҳисоблаш техникаси асослари», Тошкент: «Ўқитувчи», 1996 й.
4.А. А. Абдуқодиров, Ф. Н. Фозилов, Т. Н. Умурзоқов. «Ҳисоблаш
математикаси ва программалаш», Тошкент: «Ўқитувчи»,1989 й.
5.А. А. Абдуқодиров. «Ҳисоблаш математикаси ва дастурлашдан лаборатория ишлари», Тошкент: «Ўқитувчи», 1993 й.
6.И. Исоқов. «ИҲТА дан машқлар тўплами», Тошкент, 1997 й.
10 – амалий машғулот
Мавзу: Ҳар хил масалаларга компьютер учун дастурий маҳсулотлар яратиш
Дарснинг мақсади: Оддий ва мураккаб дастурлар тузиш, чизиқли, тармоқланувчи ва такрорланувчи жараёнлар учун дастурлаш тили буйруқ ва
операторларининг ишлатилшини ўрганиш.
Керакли жиҳоз ва материаллар:Шахсий компьютер, тузилган дастурни
таҳрирловчи ва ишга туширувчи транслятор дастурлар, маъруза матнлари, ҳар хил адабиётлар, маъруза дафтари.
Ишни бажариш тартиби:
1.Асосининг радиуси R ва ясовчиси L бўлган конуснинг ҳажмини
ҳисоблаш.
2.Параллелепипеднинг қирралари узунликлари мос равишда а,b,с дан
иборат бўлса, унинг ҳажмини ва диаметрини ҳисоблаш.
3.Асосининг томони а, баландлиги h бўлган мунтазам тўртбурчакли
призманинг тўла сиртини ҳисоблаш.
4.Мунтазам тўртбурчакли пирамида асосининг юзи S ва баландлиги H
берилган бўлса, унинг ҳажмини ҳисоблаш.
5.Массаси m бўлган жисмга F куч таъсир қилса, унга қандай тезланиш
беришини ҳисоблаш.
6.Қуйидаги берилган ифоданинг ҳисоблаш дастурини тузинг ва ўзгарувчилар қийматига мос натижа олинг:
№ |
Функция |
|
|
|
|
|
Ўзгарувчилар |
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
қиймати |
1. |
|
x |
x |
|
|
|
x 2,5 |
||
|
|
|
|
|
|||||
|
y 1 z |
z |
|
|
z 3,7 |
||||
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
z |
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
x2 |
|
|
|
|||
|
|
1 |
|
|
|
||||
131
2. |
|
|
|
|
|
z |
|
|
sin2 x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 0,05 |
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y 1,07 |
|
||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
x2 y2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
3. |
y |
x |
2 |
z |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
x 0,03 |
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
z 1,3 |
|
||||||||
|
|
1 x2 z2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 x |
||||||||||||||||||||||||||||||||
4. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
a 2,4 |
|
w |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
cos2 x |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 0,04 |
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
|
a2 |
|
|
|
a2 |
1 |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||
5. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x 3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
a |
|
x2 y2 |
|
|
3 |
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
y 4 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
y2 |
x2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
2x |
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
7. Қуйидаги берилган ифодани шартларга |
мос ҳисоблаш дастурини |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
тузинг: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
№ |
|
Функциялар |
|
|
|
|
Шарт |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1. |
|
|
|
|
|
x2 |
|
4x 7 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x<2 |
|
||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x≥2 |
|
||||
|
y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
2 |
|
4x |
|
7 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
2. |
y |
x3 |
|
|
3sin x 8 |
|
|
|
|
x<0 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3sin x |
x≥0 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
cos x3 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3. |
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
x2 |
|
7 |
|
|
|
|
X<0 |
|
||||||||||||||||||||||
y |
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
3 |
|
3x |
|
9 |
|
|
|
|
x≥0 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
4. |
|
|
|
|
|
|
x2 |
7x 12 |
|
|
|
|
x<0 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
y |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
x≥0 |
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
4x 15 |
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||
5. |
|
|
|
|
|
tg2x |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
X<0 |
|
||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
x 1 |
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
y |
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
4x 7 |
x≥0 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
x |
|
|
3x |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
8. Қуйидаги берилган такрорланувчи жараёнларга |
дастур тузинг: |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
№ |
Ифоданинг берилиши |
n-чегара қиймати |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1. |
|
|
|
S k2 |
4 |
3 |
|
|
|
|
n = 25 |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k 1 k |
|
k 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||
2. |
|
|
|
S |
|
|
|
|
k |
2 |
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n = 28 |
|
|||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k 1 |
|
k 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||
3. |
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
i3 3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n = 18 |
|
||||||||||||
|
P |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
i |
4 |
|
|
2i |
2 |
|
3i |
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
i 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||
4. |
P |
|
2 |
|
i 5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n = 21 |
|
|||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
i 1 |
|
|
|
i |
|
|
|
3i 2 |
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||
5. |
|
|
S (2i 1)2 |
|
|
|
|
n = 24 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
n |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
k 1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
Текшириш учун саволлар:
1.Чизиқли дастур нима?
2.Операторлар нима ва унинг қандай турлари бор?
132
3.Изоҳ оператори ва унинг вазифаси?
4.Киритиш ва чиқариш операторлари умумий кўриниши қандай?
5.Ўзлаштириш оператори ва унинг вазифаси?
6.DATA, READ операторлари қандай вазифани бажаради?
7.Дастурлаш тилларида дастурнинг тузилиши ва ишлаш жараёни
нималардан иборат?
8.Тармоқланувчи жараён нима?
9.Тармоқлаш операторларининг умумий кўриниши ва уларнинг бажарилиши?
10.Такрорланувчи жараён нима?
11.Такрорлаш операторларининг умумий кўринишлари ва
уларнинг ишлаш жараёнини тушунтиринг?
Адабиётлар:
1.М.М.Арипов, Ж.Ў.Мухаммадиев «Информатика, информацион
технологиялар». Дарслик. Алишер Навоий номидаги Ўзбекистон Миллий кутубхонасининг босмахонаси. Т., 2004.
2.М.М.Арипов, Ж.Ў.Мухаммадиев «Информатика, информацион технологиялар». Дарслик (лотин алифбосида). Алишер Навоий номидаги Ўзбекистон Миллий кутубхонасининг босмахонаси. Т., 2006.
3.А. Сатторов, Б. Қурмонбоев. «Информатика ва ҳисоблаш техникаси асослари», Тошкент: «Ўқитувчи», 1996 й.
4.А. А. Абдуқодиров, Ф. Н. Фозилов, Т. Н. Умурзоқов. «Ҳисоблаш математикаси ва программалаш», Тошкент: «Ўқитувчи»,1989 й.
5.А. А. Абдуқодиров. «Ҳисоблаш математикаси ва дастурлашдан лаборатория ишлари», Тошкент: «Ўқитувчи», 1993 й.
6.И. Исоқов. «ИҲТА дан машқлар тўплами», Тошкент, 1997 й.
Мустақил иш топшириқлари:
(Талабалар мустақил иши)
1-ТМИ: Умумтаълим мактабларининг “Информатика”, академик лицей ва касб-ҳунар коллежларининг “Информатика” ва “Ахборот технологиялари”
фанлари мазмуни бўйича тақвим-мавзули режа тузиш
Топшириқни бажариш кетма-кетлиги:
1.Умумтаълим мактабларида «Информатика» курсининг тизими ва мазмуни қандай? Таҳлил қилинг ва ўз хулосаларингизни ёзинг.
2.Академик лицей ва касб-ҳунар коллежларида “Информатика” ва
“Ахборот технологиялари” курсларининг тизими ва мазмуни қандай?
Таҳлил қилинг ва ўз хулосаларингизни ёзинг.
3. Умумтаълим мактабларида ўқитиладиган «Информатика»
курсининг ўқув дастури асосида тақвим мавзули режа тузинг.
133
4. Академик лицей ва касб-ҳунар коллежларида ўқитиладиган
“Информатика” ва “Ахборот технологиялари” курсларининг ўқув дастури
асосида тақвим мавзули режа тузинг.
5. Тақвим мавзули режа тузишни янада мукаммаллаштириш ва
такомиллаштириш бўйича ўз хулосаларингизни ёзинг.
Адабиётлар:
1. М.М.Арипов, Ж.Ў.Мухаммадиев «Информатика, информацион технологиялар». Дарслик. Алишер Навоий номидаги Ўзбекистон Миллий
кутубхонасининг босмахонаси. Т., 2004.
2.М.М.Арипов, Ж.Ў.Мухаммадиев «Информатика, информацион
технологиялар». Дарслик (лотин алифбосида). Алишер Навоий номидаги Ўзбекистон Миллий кутубхонасининг босмахонаси. Т., 2006.
3.Болтаев Б. ва бошқ. ИҲТА. 8 синф учун дарслик - Т., 2006
4. Тайлақов Н.И. ИҲТА. 9 синф учун дарслик.-Т, 2006.
5.Касб-хунар коллежлари учун “Ахборот технологиялари” фанидан ўқув дастури. - Т, 2004.
6.Академик лицейлар учун “Информатика” фанидан ўқув дастури. - Т,
2004.
7.Юлдашев У.Ю., Боқиев Р., Закирова Ф. Информатика. Касб-ҳунар коллежлари учун дарслик.-Т., 2002.
8.Абдуқодиров А.А., Ҳайитов А. Информатика. Академик лицейлар учун
дарслик – Т., 2002.
9.Абдуқодиров А. ва бошк. Ахборот технологиялари.: Академик лицей ва касб–ҳунар коллежлар учун дарслик. – Т.: Ўзбекистон, 2001.
10.Арипов М. ва бошк. Информатика: Касб-ҳунар коллежлари учун
дарслик. – Т.: 2002.
2-ТМИ: Ўқув машғулотларининг технологик харитаси ва тафсилотини
тузиш
Топшириқни бажариш кетма-кетлиги:
1.Дарснинг технологик харитасини тузишдан мақсад нима, изоҳлаб
беринг.
2.Дарснинг технологик харитасини тузишга қандай талаблар қўйилади?
Ўз хулосаларингизни ёзинг.
3.Информатика фанидан берилган бирор мавзу бўйича ўтказиладиган дарснинг олдиндан лойиҳалаштирилган технологик харитасини тузинг.
4.Ўқув машғулотларининг дарс тафсилотини тузиш қандай амалга
оширилади? Ўз хулосаларингизни ёзинг.
5. Информатика фанидан берилган бирор мавзу бўйича ўтказиладиган
дарснинг тафсилотини тузинг.
Адабиётлар:
134
1. М.М.Арипов, Ж.Ў.Мухаммадиев «Информатика, информацион технологиялар». Дарслик. Алишер Навоий номидаги Ўзбекистон Миллий
кутубхонасининг босмахонаси. Т., 2004.
2. М.М.Арипов, Ж.Ў.Мухаммадиев «Информатика, информацион технологиялар». Дарслик (лотин алифбосида). Алишер Навоий номидаги
Ўзбекистон Миллий кутубхонасининг босмахонаси. Т., 2006.
3. Болтаев Б. ва бошқ. ИҲТА. 8 синф учун дарслик - Т., 2006 4. Тайлақов Н.И. ИҲТА. 9 синф учун дарслик.-Т, 2006.
5.Касб-хунар коллежлари учун “Ахборот технологиялари” фанидан ўқув дастури. - Т, 2004.
6.Академик лицейлар учун “Информатика” фанидан ўқув дастури. - Т,
2004.
7.Юлдашев У.Ю., Боқиев Р., Закирова Ф. Информатика. Касб-ҳунар коллежлари учун дарслик.-Т., 2002.
8.Абдуқодиров А.А., Ҳайитов А. Информатика. Академик лицейлар учун
дарслик – Т., 2002.
9.Абдуқодиров А. ва бошк. Ахборот технологиялари.: Академик лицей ва касб–ҳунар коллежлар учун дарслик. – Т.: Ўзбекистон, 2001.
10.Арипов М. ва бошк. Информатика: Касб-ҳунар коллежлари учун дарслик. – Т.: 2002.
3-ТМИ: Информатика фанидан бирор мавзу бўйича тарқатма ва тақдимот
материаллари тайёрлаш
Топшириқни бажариш кетма-кетлиги:
1.Интерфаол усуллари деганда нимани тушунасиз?
2.Қандай интерфаол ўқитиш усуллари сизга маълум?
3.Дарс машғулоти технологик харитаси ёки тафсилоти ва интерфаол ўқитиш усуллари асосида тарқатма материаллар мазмунини яратинг.
4.Дарс машғулоти технологик харитаси ёки тафсилоти асосида тақдимот материалини яратинг.
5.Яратилган тарқатма ва тақдимот материаллари бўйича ўз хулосаларингизни ёзинг.
Адабиётлар:
3.М.М.Арипов, Ж.Ў.Мухаммадиев «Информатика, информацион
технологиялар». Дарслик. Алишер Навоий номидаги Ўзбекистон Миллий кутубхонасининг босмахонаси. Т., 2004.
4.М.М.Арипов, Ж.Ў.Мухаммадиев «Информатика, информацион технологиялар». Дарслик (лотин алифбосида). Алишер Навоий номидаги
Ўзбекистон Миллий кутубхонасининг босмахонаси. Т., 2006.
3. Юлдошев У., Боқиев Р., Зокирова Ф. Информатика ўқитиш методикаси. Ўрта махсус, касб-ҳунар таълими муассасалари учун қўлланма. – Т.: Талқин,
2005.
135
4. Лапчик М.П. Методика преподавание информатики. Омск, 1990 г.
5. Исоқов И. “Информатика ва ҳисоблаш техникаси асослари” фанидан
машқлартўплами. ОЎЮ талабалари учун методик қўлланма, Тошкент, 1997.
6. Исоқов И.,Тоштемиров Д.Э. Информатика ўқитиш методикаси фанидан ўқув-услубий мажмуа. Гулистон, ГулДУ, 2008.
7. Исоқов И. Информатикани ўқитишнинг замонавий шакллари ва
методлари. Маъруза матнлари. Гулистон, ГулДУ, 2011 й.
4-ТМИ: Информатика фанидан дарсдан ташқари машғулотларнинг
вазифалари ва шакллари(тўгараклар ва олимпиадалар)
Топшириқни бажариш кетма-кетлиги:
1.Информатика бўйича синфдан ташқари ишнинг функция ва вазифалари
қандай?
2.Информатика бўйича синфдан ташқари ишни ташкиллаштириш принциплари қандай? Мисол келтиринг.
3.Информатика бўйича синфдан ташқари ишнинг сизга қандай шакллари маълум? Уларни таърифланг.
4.Қандай қилиб информатика бўйича олимпиадалар ташкиллаштириш мумкин?
5.Синфдан ташқари ишлардан бирининг дастурини келтиринг?
Адабиётлар:
5. М.М.Арипов, Ж.Ў.Мухаммадиев «Информатика, информацион технологиялар». Дарслик. Алишер Навоий номидаги Ўзбекистон Миллий
кутубхонасининг босмахонаси. Т., 2004.
6. М.М.Арипов, Ж.Ў.Мухаммадиев «Информатика, информацион
технологиялар». Дарслик (лотин алифбосида). Алишер Навоий номидаги Ўзбекистон Миллий кутубхонасининг босмахонаси. Т., 2006.
3. Азларов Т.Р. Закирова Ф.М. Сборник олимпиадных задач и
упражнений по информатике и ВТ – Т., 1996.
4. Исоқов И., Тишликов А. П. ИҲТА фанидан олимпиадалар ва тўгарак машғулотлари учун машқлар тўплами. Умумтаълим ва ўрта,махсус ўқув
юртлари ўқитувчилари учун методик қўлланма. – Гулистон, 1991й.
5. Азларов Т., Аширов Ш. Информатикадан олимпиада масалаларини
ечиш. Мактаб ва ўрта ўқув юртлари ўқитувчилари учун методик қўлланма. – Т.,
1993.
6. Закирова Ф.М. Система внеклассной работы по ОИВТ в школе.
Автореф. дис. к.п.н. – Т., 1997.
7. Исоқов И. “Информатика ва ҳисоблаш техникаси асослари” фанидан
машқлар тўплами. ОЎЮ талабалари учун методик қўлланма.– Тошкент, 1997 й. 8. Закирова Ф. ИҲТА буйича дарсдан ташкари машгулотларнинг
мавзуларини танлаш// Халқ таълими. 1997. N3. Б. 73 – 75.
136
9. Исоқов И. Информатикани ўқитишнинг замонавий шакллари ва
методлари. Маъруза матнлари. Гулистон, ГулДУ, 2011 й.
5-ТМИ: Амалий дастурлардан ўқув жараёнида фойдаланиш
Топшириқни бажариш кетма-кетлиги:
1.Компьютер дастурлари нима ва у қандай вазифаларни бажаради.
2.Компьютер дастурлари қандай турларга бўлинади ва уларнинг
вазифасини изоҳланг.
3.Тизимли дастурларнинг ҳозирги аҳволи ва ривожланиш тараққиёти нималардан иборат?
4.Амалий дастурлари билан инструментал дастурларнинг қандай
фарқлари бор.
5. Ўқув жараёнида фойдаланиладиган қандай амалий дастурларни
биласиз? Фикрингизни ҳисобот тарзида келтиринг.
Адабиётлар:
7.М.М.Арипов, Ж.Ў.Мухаммадиев «Информатика, информацион
технологиялар». Дарслик. Алишер Навоий номидаги Ўзбекистон Миллий кутубхонасининг босмахонаси. Т., 2004.
8.М.М.Арипов, Ж.Ў.Мухаммадиев «Информатика, информацион
технологиялар». Дарслик (лотин алифбосида). Алишер Навоий номидаги Ўзбекистон Миллий кутубхонасининг босмахонаси. Т., 2006.
3. Юлдашев У.Ю., Боқиев Р., Закирова Ф. Информатика. Касб-ҳунар коллежлари учун дарслик.-Т., 2002.
4. Абдуқодиров А.А., Ҳайитов А. Информатика. Академик лицейлар учун дарслик - Т., 2002.
5.Абдуқодиров А. ва бошк. Ахборот технологиялари.: Академик лицей ва касб–ҳунар коллежлар учун дарслик. – Т.: Ўзбекистон, 2001.
6.Арипов М. ва бошк. Информатика: Касб-ҳунар коллежлари учун
дарслик. – Т.: 2002.
7. Исоқов И. Информатикани ўқитишнинг замонавий шакллари ва
методлари. Маъруза матнлари. Гулистон, ГулДУ, 2011 й.
6--ТМИ: Информатикани ўқитишнинг махсус масалалари, информатиканинг асосий тушунчалари, информатиканинг асосий мавзулари
бўйича турли мураккаблик даражасидаги назорат топшириқларини яратиш (моделлаштириш, алгоритмлаш ва дастурлашга доир)
Топшириқни бажариш кетма-кетлиги:
1.Ўқув жараёнида қўлланиладиган замонавий педагогик технологияларининг асосий мезонларини тушунтиринг.
2.Назорат топшириқларида қандай хусусиятлар бўлиши талаб этилади?
3.Назорат топшириқларидаги бажариладиган машқларни дидактик мақсадлар мазмунини эътиборга олиб қандай ажратиш мумкин, изоҳлаб беринг.
137
4. Назорат топшириқларидаги машқлар тизимини яратишда ундаги тўрт хил мураккаблик даражасидаги машқларни қандай тартибда тақсимлаш
мумкин?
5.Таълимнинг тугалланганлиги тушунчасини тушунтиринг ва изоҳланг.
6.Таълимнинг якунланганлик мезонини шакллантириш тушунчасини
изоҳланг.
7. Назорат топшириқларида турли мураккаблик даражасидаги машқлар тизимини ўзингиз танлаган мавзу бўйича яратинг ва таҳлил қилинг.
Адабиётлар:
9.М.М.Арипов, Ж.Ў.Мухаммадиев «Информатика, информацион
технологиялар». Дарслик. Алишер Навоий номидаги Ўзбекистон Миллий кутубхонасининг босмахонаси. Т., 2004.
10.М.М.Арипов, Ж.Ў.Мухаммадиев «Информатика, информацион технологиялар». Дарслик (лотин алифбосида). Алишер Навоий номидаги
Ўзбекистон Миллий кутубхонасининг босмахонаси. Т., 2006.
3. Юлдошев У., Боқиев Р., Зокирова Ф. Информатика ўқитиш методикаси. Ўрта махсус, касб-ҳунар таълими муассасалари учун қўлланма. – Т.: Талқин,
2005.
4. Лапчик М.П. Методика преподавание информатики. Омск, 1990 г.
5. Исоқов И. “Информатика ва ҳисоблаш техникаси асослари” фанидан машқлартўплами. ОЎЮ талабалари учун методик қўлланма, Тошкент, 1997.
6. Исоқов И.,Тоштемиров Д.Э. Информатика ўқитиш методикаси фанидан ўқув-услубий мажмуа. Гулистон, ГулДУ, 2008.
7. Исоқов И. Информатикани ўқитишнинг замонавий шакллари ва
методлари. Маъруза матнлари. Гулистон, ГулДУ, 2011 й.
Қўшимча мустақил иш мавзулари:
1.Ахборотларнинг компьютерларда ифодаланиши тўғрисида маълумотлар.
2.Иккилик саноқ системаси ва унда арифметик амалларнинг бажарилиши.
3.Саккизлик саноқ системаси ва унда арифметик амалларнинг бажарилиши.
4.Ўн олтилик саноқ системаси ва унда арифметик амалларнинг бажарилиши.
5.OS/2 операцион тизими ва унинг ишлаш жараёни ҳақида маълумот.
6.UNIX операцион тизими ҳақида маълумот.
7.WINDOWS NT операцион тизими ҳақида маълумот.
8.MS DOS буйруқлари ёрдамида файл ва каталоглар устида ишлаш.
9.MS DOS буйруқлари ёрдамида дисклар билан ишлаш.
10.WINDOWS дастурларининг компьютерларга ўрнатилиши ҳақида
маълумотлар.
11.WINDOWS дастурларининг ривожланиш босқичлари тўғрисида
маълумотлар.
12.WORD да жадваллар ташкил қилиш ва улар устида ишлаш.
138
13.EXCEL да формула ва функцияларнинг қўлланилиши.
14.EXCEL да турли хилдаги диаграмма ва гистограмма ҳосил қилиш.
15.Paint дастурида тасвирларни таҳрирлаш.
16.Компьютер графикаси турлари ва уларнинг вазифаси.
17.ACCESS дастури иш жараёни ҳақида маълумот.
18.Локал тармоқ ва унинг дастурий таъминоти.
19.Глобал тармоқ ва унинг турлари ҳақида маълумот.
20.Power point да слайдлар тайёрлаш ва уларни тайёрлашга талаблар.
21.Power point да презентация тайёрлаш ва уларни тайёрлашга
талаблар.
22.Маълумотларнинг турлари ва тузилиши.
23.Маълумотлар омборини ишлаб чиқиш ва яратиш.
24.Ўзбекистонда компьютерлаштириш ва компьютер тармоқларининг
ривожланиш даражаси.
25. Масофавий таълимни ташкил қилишнинг дастурий воситалари ва
уларнинг такомиллашиши.
|
Реферат мавзулари: |
|
1. |
Информатика ўқитиш методикаси фанининг мазмуни, истиқболи ва |
|
таълимдаги ўрни. |
|
|
2. |
Информатика ўқитиш методикаси |
фанининг умумий ва хусусий |
услублари. |
|
|
3.Давлат таълим стандартлари ва ўқув дастурлари таҳлили.
4.Ўзбекистонда информатика фанини ўқитиш ислоҳотининг муаммолари ва
истиқболлари.
5.Мактаб “Информатика ва ҳисоблаш техникаси” курсининг мазмуни ва мақсадлари.
6.Ўрта махсус касб-ҳунар таълимида “Информатика” курсининг мазмуни
ва мақсадлари.
7.Ўрта махсус касб-ҳунар таълимида Ахборот технологиялари курсининг
мазмуни ва мақсадлари.
8.Олий ўқув юртларида “Информатика ва ахборот технологиялари” курсининг мазмуни ва мақсадлари.
9.Информатика курсини ўқитишнинг ҳозирги кундаги аҳволи ва истиқболлари.
10.Информатика курсининг ўқув-услубий ва дастурий таъминоти.
11.Информатика таълимини ташкил этиш шакллари ва усуллари.
12.Информатикани ўқитишда фойдаланиладиган ўқув ва кўргазмали дидактик материаллар.
13.Ҳисоблаш техникаси хонаси ва ундан фойдаланиш бўйича техника хавфсизлиги қоидалари.
14.Информатика фани ўқув жараёнини режалаштириш ва мазмунини ажратиш.
139
15.Информатикадан назарий, амалий ва лаборатория машғулотлари мазмуни ва уларни ўтказиш.
16.Информатикадан таълим олувчилар билимини назорат қилиш ва баҳолаш.
17.Компьютер ёрдамида масала ечиш босқичлари ва уларни ўқитиш
методикаси.
18.Информатика фанидан амалий машғулотлар мазмуни аниқлаш ва уларни ўқув жараёнига қўллаш.
19.Информатика курси дарсдан ташқари машғулотлар ва уларни
ташкил қилиш.
20.Информатика фанидан тўгарак машғулотлари ва олимпиадаларни ўтказиш.
21.Ахборот тушунчаси ва уни ўқитиш методикаси.
22.Модел, моделлаштириш тушунчалари ва уларни ўқитиш методикаси.
23.Алгоритм тушунчаси ва уни ўқитиш методикаси.
24.Дастурлаш тиллари ва уларни қиёслаб ўрганиш методикаси.
25.Ўқув ва назорат қилувчи дастурлар тузиш, улардан ўқув жараёнида фойдаланиш методикаси.
26.Компьютернинг дастурий таъминоти ва унинг тузилиши
27.Операцион тизимлар ва улар билан мулоқот қилиш усулларини ўрганиш.
28.MS DOS операцион тизими ва у билан мулоқот қилувчи қобиқ
дастурлар
29.Windows операцион тизими ва у билан мулоқот қилиш.
30.Матн муҳаррирларидан фойдаланиш тартибларини ўрганиш.
31.Электрон жадваллардан фойдаланиш тартибларини ўрганиш.
32.Компьютер графикаси дастурлари иш фаолиятини ўрганиш.
33.Маълумотлар базасини бошқариш дастурлари иш фаолиятини ўрганиш.
34.Маълумотларни кўргазмали тақдим этиш дастурларидан фойдаланиш методикаси.
35.Замонавий ахборот технологиялари ва улардан ўқув жараёнида
фойдаланиш.
36.Информатикани ўқитишда замонавий педпгогик технологияларининг ўрни.
37.Информатика фанини ўқитишда интерфаол усуллардан
фойжаланиш.
38.Дастурлаш тилининг буйруқ ва операторларини ўқитиш методикаси(Бейсик ёки Паскал дастурлаш тилларидан бири).
39.Турли жараёнларни дастурлаш ва уларни ўқитиш методикаси.
40.Масофавий таълим асосларини ўрганиш методикаси.
140